Nami Nandi Adigal

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nami Nandi Adigal
Shaxsiy maʼlumotlar
Dini Hinduism

Nami Nandi Adigal, shuningdek, Naminandi adigal, Naminandi adikal va Naminanti Atikal kabi turli koʻrinishi sifatida yozilgan, shuningdek, Naminandi va Naminandhi nomi bilan ham tanilgan, shaivizmning hind mazhabida hurmatga sazovor boʻlgan Nayanar avliyosidir. U odatda 63 nafar Nayanar roʻyxatda olingan, unga koʻra 27-oʻrinda turadi[1].

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nami Nandi Adigalning hayoti — Tamil Periya Puranamda Sekkizhar (XII asr) tomonidan tasvirlangan, bu Nayanarlarning 63 hagiografiyasi[2][3].

Nami Nandi Adigal oʻsha paytda Chola qirolligining bir qismi boʻlgan Tiruvarur yaqinidagi Emapperur shahrida tugʻilgan. Emapperur hozir Hindistonning Tamil Nadu shtatida joylashgan. U xudo Shivaning xudosi, shaivizm homiysi edi. U brahman, ruhoniylar kastasining aʼzosi edi. U har kuni Tiruvarurdagi Shivaga bagʻishlangan Araneri ziyoratgohiga sayohat qilar edi[4][5]. Ushbu maʼbad Thyagaraja ibodatxonasi majmuasida joylashgan Shri Achalesvarar (Vandarkuzhali) ibodatxonasi sifatida belgilangan[6].

Bir kuni Nami Nandi Adigal Araneri ziyoratgohiga yetib kelganida, kechga yaqin edi. U Shiva maʼbadida lampalar yoqishni xohladi. U yaqin atrofdagi uyga borib, lampalar uchun yogʻ soʻradi. Bu uy Jainga tegishli edi. Aholi Nami Nandi Adigalni nega qoʻlida olov koʻtarib yurgan Shiva uchun chiroq yoqmoqchi boʻlganini aytib masxara qilishdi. Ular unga yogʻ yoʻqligini aytishdi va agar u umidsiz boʻlsa, maʼbaddagi suv havzalarida barcha lampalarni yoqish uchun yetarli miqdorda suv borligini mazax qilishdi. Qaygʻu ichida Nami Nandi Adigal maʼbadga qaytib, Xudodan unga yordam berishini soʻradi. Samoviy ovoz unga maʼbaddagi idishdan suv olib, chiroqlarga quyishni buyurdi. U tong otguncha yonib turgan lampalarni yoqdi. U kechqurun uyiga qaytib, uy ziyoratgohida Shivaga sajda qildi. Avliyo har kuni Emapperurdan Araneri ziyoratgohiga sayohat qiladi, maʼbadda ibodat qiladi va kechqurun chiroqlarni suv bilan yoqib, oʻz shahriga qaytadi. Jainlar moʻjizani ishonchsiz holda koʻrdilar. Baʼzilar Tiruvarurni tark etgan boʻlsa, boshqalari shaivizmni qabul qildi. Chola shohi Nami Nandi Adigalning fidoyiligi haqida eshitib, uni maʼbadning bosh ruhoniysi etib tayinladi. U shuningdek, maʼbadni bayramlarni nishonlashda maqsad qilgan[7][8][9]. Chiroq moʻjizasi haqidagi ertak, shuningdek, XIII asrda Palkuriki Somanathadagi Telugu Basava Puranada baʼzi oʻzgarishlar bilan esga olinadi[10].

Xotira[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nayanarlarning tasvirlari Tamil Nadudagi koʻplab Shiva ibodatxonalarida joylashgan.

Darasuramdagi Airavatesvara ibodatxonasida (taxminan 1150) Nami Nandi Adigal haqidagi ertakga bagʻishlangan relef mavjud boʻlib, chiroqlarni suv bilan yoritadi[11]. Eng koʻzga koʻringan Nayanarlardan biri Appar Tirunavukkarasar (Vll asr) ham oyatda Nambi Nami deb nomlangan Nami Nandi Adigalning chiroq moʻjizasini eslaydi. U yana Nami Nandi Adigalni „sof oltin“ deb maqtaydi[12][13].

Nami Nandi Adigal 63 Nayanarning bir qismi sifatida jamoaviy ibodatni qabul qiladi. Ularning piktogrammalari va uning qilmishlari haqida qisqacha maʼlumotlar Tamil Nadudagi koʻplab Shiva ibodatxonalarida joylashgan. Ularning suratlari festivallarda namoyish etiladi[14]. Nami Nandi Adigal buklangan qoʻllar bilan tasvirlangan (qarang Anjali mudra).

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Roshen Dalal. Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books India, 2011 — 281 bet. ISBN 978-0-14-341421-6. 
  2. Roshen Dalal. Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books India, 2011 — 281 bet. ISBN 978-0-14-341421-6. Roshen Dalal (2011). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books India. p. 281. ISBN 978-0-14-341421-6.
  3. T N Ramachandran. „The Puranam of Naminandi Adikal“. Qaraldi: 12-dekabr 2014-yil.
  4. . Sixty-three Nayanar Saints, 4, Sivanandanagar: The Divine Life Society, 1999. 
  5. Vidya Dehejia. Slaves of the Lord: The Path of the Tamil Saints. Munshiram Manoharlal, 1988 — 27, 112 bet. ISBN 978-81-215-0044-9. 
  6. „Sri Achaleswarar (Vandarkuzhali) temple“. Dinamalar. Qaraldi: 12-dekabr 2014-yil.
  7. Sixty-three Nayanar Saints, 4, Sivanandanagar: The Divine Life Society, 1999. Swami Sivananda (1999). Sixty-three Nayanar Saints (4 ed.). Sivanandanagar: The Divine Life Society.
  8. Vidya Dehejia. Slaves of the Lord: The Path of the Tamil Saints. Munshiram Manoharlal, 1988 — 27, 112 bet. ISBN 978-81-215-0044-9. Vidya Dehejia (1988). Slaves of the Lord: The Path of the Tamil Saints. Munshiram Manoharlal. pp. 27, 112. ISBN 978-81-215-0044-9.
  9. „Sri Achaleswarar (Vandarkuzhali) temple“. Dinamalar. Qaraldi: 12-dekabr 2014-yil. „Sri Achaleswarar (Vandarkuzhali) temple“. Dinamalar. Retrieved 12 December 2014.
  10. Siva's Warriors: The Basava Purana of Palkuriki Somanatha. Princeton University Press, 2014-yil iyul — 204–5 bet. ISBN 978-1-4008-6090-6. 
  11. Vidya Dehejia. Art of the Imperial Cholas. Columbia University Press, 13 August 2013 — 108 bet. ISBN 978-0-231-51524-5. 
  12. Sixty-three Nayanar Saints, 4, Sivanandanagar: The Divine Life Society, 1999. 
  13. Swami Parmeshwaranand. Encyclopaedia of the Śaivism. Sarup & Sons, 2004 — 52 bet. ISBN 978-81-7625-427-4. 
  14. Roshen Dalal. Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books India, 2011 — 281 bet. ISBN 978-0-14-341421-6. Roshen Dalal (2011). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books India. p. 281. ISBN 978-0-14-341421-6.