Nagercoil

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Nagercoil — („Nagas ibodatxonasi“yoki Nagaraja-Hindu ibodatxonasi deya ataladi) — Hindistonning Tamil Nadu shtatidagi Kanyakumari tumanidagi shahar va maʼmuriy shtab-kvartirasi sanaladi. Hindiston yarim orolining uchiga yaqin joylashgan boʻlib, Gʻarbiy Ghats va Arab dengizi oʻrtasidagi toʻlqinli erlarda joylashgan. Nagercoil korporatsiyasi bu Tamil Nadu shtatining 12-yirik Yaʼni katta shahrida biri hisoblanadi[1][2].

Nagercoildagi Nagaraja ibodatxonasi

Hozirgi Nagercoil shahri Sangam davriga oid savdo shahar Kottar atrofida oʻsgan[3]. Bu Kottar hozir shahar chegarasidagi aholi punktidir. Bu joy 735 yil davomida u qadimgi Travankor qirolligining va keyinchalik yaʼni 1947-yilda Hindiston Britaniyadan mustaqil boʻlganidan deyarli oʻn yil oʻtgach Kerala shtatining markaziy qismi boʻlgan. 1956-yilda Kanyakumari tumani shahar bilan birga Tamil Nadu bilan birga birlashtiriladi.

Yetuk texnologiya startap ekotizimiga ega boʻlgan shahar Hindistonning 50 ta shaharlaridan biri boʻlib, 1000 ta shaharning Jahon startap indeksida oʻrin olib keladi[4]. Nagercoil kichik, ammo aholi zich joylashgan Kanyakumari tumanidagi bir qator iqtisodiy faoliyat markazidir. Shahar atrofidagi iqtisodiy faoliyat turlariga turizm, shamol energiyasi, IT xizmatlari, dengiz baliqlarini ishlab chiqarish va eksport qilish, kauchuk va chinnigullar plantatsiyalari, qishloq xoʻjaligi ekinlari, gul ishlab chiqarish, baliq toʻri, rezina mahsulotlar ishlab chiqarish kabilar kiradi[5].

Nagercoil yaqinidagi Muppandal va Aralvaimozji viloyatidagi shamol stansiyasi
Tanumalay ibodatxonasi hovuzi va unga tutash koʻchalar XVI asrdan beri yashab kelgan.

Siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Munitsipal amaldorlar
Komissar
Anand Mohan "IAS
Tuman kollektori
M ARVIND IAS
Politsiya boshligʻi
Hari Kiran Prasad IPS

Nagercoil advokatining yetakchi advokatlaridan biri boʻlgan marshal Nesamony 1943-yilda Nagercoil shahar kengashining raisi etib saylangan. U shahar chegarasini kengaytirdi, shaharning suv taʼminoti tizimini yaxshiladi, qashshoqlar uchun uy qurib beradi va Nagercoil munitsipalitetining daromadini oshirib beradi. Oʻsha yili u Travankor shtat assambleyasiga saylangan va oʻsha paytda Travankor universiteti sifatida tanilgan Kerala universiteti senatiga nomzod qilib koʻrsatilgan edi[6]. Keyinchalik Tamil Naduning sobiq bosh vaziri K.Kamaraj Kanyakumari saylov okrugidan hatto oʻylamasdan ham gʻalaba qozondi[7][8][9][10]. Nagercoil (Lok Sabha saylov okrugi) Tamil Nadudagi yagona saylov okrugi boʻlib, shtat tarixida hech qanday Dravid partiyasini saylamagan[10].

Taʼlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tamil tili Nagercoilda rasmiy til boʻlib, bu yerda aholining koʻpchiligi rasmiy tilda gapiradi. Tamil tilidan tashqari ingliz va malayalam tillari ham keng tarqalgan boʻlib u tillarda ham gaplasha oladilar. Nagercoilda milliy obroʻsi bilan tanilgan va 150 yildan koʻproq vaqt oldin tashkil etilgan koʻplab maktablar va kollejlar mavjuddir. Skott Kristian kolleji (taxminiy 1809-yil)[11], Janubiy Travankor Hindu kolleji (taxminiy 1952-yil), Muqaddas Xoch kolleji (taxminiy 1965-yil), Ayollar xristian kolleji va Skott Kristian oliy oʻrta maktabi (taxminiy 1819-yil) kabi kollejlar, Duti Qizlar maktabi (1819-yilda), Avliyo Jozef monastiri oliy oʻrta maktabi (1910-yilda), Karmel oliy oʻrta maktabi (taxminiy 1922-yil), SLB hukumati oliy oʻrta maktabi (taxminiy 1924-yil), SMRV oliy oʻrta maktabi (taxminan 1919-yilda)shu kabi maktablar shu yillar davomida ochilgan.

Savodxonlik darajasi mamlakat boʻyicha oʻrtacha 74,04 %[12] va 80,09 % shtatdagi oʻrtacha koʻrsatkichdan 96,99 %[13] yuqori foizni tashkil etadi[14].

Madaniyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nagercoil shahridagi Vadaserida noyob ibodatxona zargarlik buyumlari ishlab chiqariladi[15]. Vadasery Temple zargarlik buyumlari Hindiston hukumatining Geografik koʻrsatkichlar (GI) reestriga ega boʻlib[16] ushbu marvaridlar Hindistondagi klassik raqqoslar tomonidan qoʻllanilib kelinadi[16].

„Onam“ — bu malayalam tilida soʻzlashuvchi aholi orasida yerga „atapu“ chizish orqali keng nishonlanadigan festival Nomi hisoblanadi[17][18].

Navaratri bu yerda betakror davlatlararo anʼana bilan nishonlanadi[19], unda Suchindrumdan maʼbuda Munutithanankai Amman, Padmanabxapuram saroyidan maʼbuda Sarasvati va Kumarakovildan Lord Kumarasvamining butlari Tiruvananthapuramga sayohat qiladi. Kerala hukumati rasmiylari va vakillari tomonidan xudolarning butlarini tantanali kutib olish marosimini oʻtkazib kelishadi. Navratri festivalining oʻninchi kunidan soʻng, ular katta bayramlar bilan tegishli maʼbadlarga qaytishadi[20][21].

Sporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nagercoil shtatdagi Hindiston sport maʼmuriyatining ikkita sport markazidan birini, ikkinchisini Chennayda joylashtirish xususiyatiga ega[22][23]. Tiruvananthapuramdagi shtab-kvartirasi bilan Tiruvananthapuram va Kochi markazlari bilan birlashtirib, Janubiy Hindistonda shahar sport markazini yaratish rejalashtirilib kelinmoqda[24].

Tamil Nadu sportni rivojlantirish boshqarmasi (SDAT) Vadaseridagi Aringar Anna ochiq stadionini va Konam, Nagercoil shahridagi SDAT yopiq stadionini saqlaydi. Bundan tashqari, sportchilar uchun ajoyib suzish havzasi ham mavjud ekan[25].

Nagercoil shuningdek, turli sport tadbirlarini targʻib qiluvchi turli sport klublariga ega boʻlib ular, Nagercoil Fencing Club[26] nagercoilda qilichbozlik sportini targʻib qiladi. Shuningdek, tuman klubi, Nagercoil klubi, Ramavarmapuram klubi va boshqalar kabi turli nodavlat sport klublari ham mavjud[27].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Nagercoil Tourism, Nagercoil Travel Guide - Cleartrip“. Cleartrip Tourism.
  2. „Nagercoil“.
  3. „Nagercoil“.
  4. „Global Map of Startups & Ecosystem Rankings | StartupBlink“. www.startupblink.com.
  5. „Kanyakumari District Statistical Handbook“.
  6. Joy Gnanadason,`A Forgotten History`,1994, Gurukul L.T. College and Research Institute, Chennai.
  7. „Archive News“. The Hindu.
  8. „Sangh power BJP's southern comfort - Times of India“. The Times of India.
  9. Staff Reporter. „Chidambaram distributes welfare aid in Nagercoil“. The Hindu (24-dekabr 2012-yil).
  10. 10,0 10,1 „Business News Today: Read Latest Business news, India Business News Live, Share Market & Economy News“. The Economic Times.
  11. „About Us“. www.scottchristian.org. 2015-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-yanvar 2022-yil.
  12. „Literacy Rate of India - Population Census 2011“. www.census2011.co.in.
  13. „Nagercoil Municipality City Population Census 2011-2019 - Tamil Nadu“. www.census2011.co.in.
  14. „Tamil Nadu Population Sex Ratio in Tamil Nadu Literacy rate data 2011-2019“. www.census2011.co.in.
  15. Santhanam, Kausalya. „A dazzle in the dark“. The Hindu (7-aprel 2012-yil).
  16. 16,0 16,1 „temple jewellery: Nagercoil temple jewellery made with peculiar stones gets Geographical Indications tag | Trichy News - Times of India“. The Times of India.
  17. „Tamil Nadu / Nagercoil News : Onam - day of flowers, feast, fun and frolic“. The Hindu (15-sentabr 2005-yil).
  18. „Onam festivities begin in Kanyakumari“. The Hindu (24-avgust 2007-yil).
  19. „South India's unique Navaratri tradition: when gods travel to Kerala“. www.onmanorama.com.
  20. „The Hindu : Tamil Nadu / Nagercoil News : Navaratri : Suchindram temple deity taken to Padmanabhapuram Palace“. The Hindu (11-oktabr 2015-yil).
  21. „Thiruvananthapuram ready to welcome Navratri idols from Tamil Nadu“. www.onmanorama.com.
  22. „Sports Authority of India sub-centre coming up near Nagercoil“. The Hindu (13-fevral 2004-yil).
  23. „Regional Centres“.
  24. „City may lose SAI sub-centre to Nagercoil“. The New Indian Express.
  25. „SDAT Nagercoil“. SDAT.
  26. „NFC FENCING“. nagercoilfencingclub. 2019-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-noyabr.
  27. web|url=http://www.districtclubnagercoil.com/

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]