Kontent qismiga oʻtish

Murabbiy (futbol)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Aleks Fergyuson Angliyada yilning eng yaxshi murabbiyi sovrinlari gʻolibi boʻlib, ularning barchasi "Manchester Yunayted" ni boshqargan davrida qoʻlga kiritilgan. U endi UEFAning murabbiylar elchisi[1][2].
Jorj Ramsay dunyodagi birinchi futbol murabbiyi sifatida tasvirlangan. U 1886 yildan 1926 yilgacha „Aston Villa“ ni boshqargan va shu vaqt ichida „Villa“ni Angliyaning eng muvaffaqiyatli klubiga aylantirgan.

Assotsiatsiya futbolida menejer futbol klubi yoki terma jamoani boshqaradigan shaxsdir. Ularda jamoa tanlash, taktika tanlash, o‘yinchilarni jalb qilish va transfer qilish, o‘yinchilar bilan shartnomalar bo‘yicha muzokaralar olib borish va OAV bilan gaplashish kabi keng ko‘lamli mas’uliyat bor.

Rol deyarli faqat Britaniya orollarida mavjud; boshqa hududlarda uning vazifalari bosh murabbiy va futbol direktori oʻrtasida taqsimlangan.  21-asrda baʼzi Britaniya klublari shunga oʻxshash boʻlinishni qabul qilishdi, lekin koʻpincha oʻz bosh murabbiyi uchun „menejer“ unvonidan foydalanishda davom etadilar.

Professional futbol klubidagi menejerning majburiyatlari odatda quyidagilarni oʻz ichiga oladi (lekin ular bilan cheklanmaydi): 

  • Uchrashuvlar uchun oʻyinchilar jamoasini tanlash va ularni shakllantirish .
  • Strategiyani rejalashtirish va oʻyinchilarga maydonda koʻrsatmalar berish.
  • Oʻyindan oldin va oʻyin davomida oʻyinchilarni ragʻbatlantirish.
  • Vazifalarni birinchi jamoa murabbiyi va murabbiylar va tibbiy xodimlarga topshirish.
  • Yosh, ammo iqtidorli oʻyinchilarni yoshlar akademiyasida yoki zaxirada oʻqitish uchun skautlash va ularning rivojlanishi va takomillashtirilishini ragʻbatlantirish.
  • Transfer bozorida oʻyinchilarni sotib olish va sotish, shu jumladan kreditlar .
  • Oʻyindan oldin va oʻyindan keyingi intervyularda OAV bilan yuzma-yuz.

Yuqoridagi mas’uliyatlardan baʼzilari futbol direktori yoki sport direktori bilan boʻlishishi mumkin va baʼzida menejer yordamchisi yoki klub murabbiyiga topshiriladi.

Bundan tashqari, klubga qarab, baʼzi kichik  majburiyatlarga quyidagilar kiradi:

  • Klub marketingi, ayniqsa chiptalarni qabul qilish, homiylik va merchandaysing uchun.
  • Tovar aylanmasini oshirish va klubni daromadli saqlash.

Bunday mas’uliyatlar koʻproq kichik klublar rahbarlari orasida uchraydi.

Yevropa va Shimoliy Amerika menejerlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Menejer unvoni deyarli faqat Britaniya futbolida qoʻllanadi[3]. Professional futbol oʻynaladigan aksariyat Yevropa mamlakatlarida jamoaning yoʻnalishi uchun mas’ul boʻlgan shaxsga murabbiy yoki „murabbiy“ lavozimi beriladi. Masalan, mas’uliyatning umumiy tengligiga qaramay, Garet Sautgeyt Angliya terma jamoasi bosh murabbiyi, Hansi Flik esa Germaniya terma jamoasi bosh murabbiyi sifatida taʼriflanadi. Germaniyada ham bosh murabbiyga boʻysunadigan va hozirda boʻlgan jamoa boshqaruvchisi vazifasi bor  Oliver Bierhoff tomonidan oʻtkaziladi.

Yevropa futbol menejeri yoki bosh murabbiyining mas’uliyati odatda Shimoliy Amerika professional sportida taqsimlanadi, bu yerda jamoalar odatda alohida bosh menejer va bosh murabbiyga ega (beysbolda maydon menejeri sifatida tanilgan), lekin baʼzida bir kishi ikkalasini ham toʻldirishi mumkin. bu rollar. Futboldagi birinchi jamoa murabbiyi odatda haqiqiy kuchga ega boʻlgan menejerning yordamchisi boʻlsa-da, Shimoliy Amerika uslubidagi bosh menejer va bosh murabbiyning mas’uliyat sohalari aniq ajralib turadi. Misol uchun, odatiy Yevropa futbol menejeri oʻyindagi qarorlar (jumladan, oʻyinchilarning tarkibi), maydondan tashqari va roʻyxat boshqaruvi qarorlari (shu jumladan shartnoma boʻyicha muzokaralar) boʻyicha yakuniy soʻzni aytadi. Shimoliy Amerika sportida bu vazifalar mos ravishda bosh murabbiy va bosh menejer tomonidan alohida hal qilinadi.

  • Eng koʻp oʻyin oʻtkazgan futbol menejerlari roʻyxati
  • Assotsiatsiya futbolida eng uzoq muddat boshqaruvchilik qilganlar roʻyxati
  • Qoʻriqchi menejeri
  • Oʻyinchi-menejer
  • Angliyadagi menejerlar uchun liga menejerlari assotsiatsiyasi
  • Football Manager, menejer sifatida oʻynash uchun simulyatsiya videooʻyini.
  1. Saffer. „The unsackables: Europe's longest-serving coaches“. UEFA (2016-yil 21-may). Qaraldi: 2020-yil 7-noyabr.
  2. „Europe's top coaches convene in Nyon“. UEFA (2015-yil 2-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 7-noyabr.
  3. „Manager or Coach?“. Football Italia (2008-yil 5-sentyabr). Qaraldi: 2011-yil 30-yanvar.