Multfilm

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
A cartoon shows a bearded man with a red bow tie holding numerous items. He holds the hat from Dr. Seuss's "The Cat in the Hat" and balances a fishbowl on his left index finger.
Zamonaviy multfilmga misol. Matn karikaturachi Greg Uilyams tomonidan doktor Seuss haqidagi Vikipediya maqolasidan olingan.

Multfilm — bu odatda real bo'lmagan yoki yarim realistik uslubda chizilgan, ba'zan jonlantirilgan illyustratsiyaning eng keng tarqalgan bir turidir. Multfilmda muayyan tanlangan g'oya vaqt o'tishi bilan rivojlanib boradigan kinofilm. Kompazitsion qurilish odatda quyidagilarga ishora qiladi: satira, karikatura yoki hazil uchun mo'ljallangan tasvir yoki tasvirlar seriyasi hisoblanadi. Animatsiya uchun rasmlar ketma-ketligiga tayanadigan kinofilmlar ham hozirda ommalshmoqda. Birinchi ma'noda multfilm yaratgan kishi karikaturachi, [1] ikkinchi ma'noda esa odatda animator deb ataladi.

Multfilm kontseptsiyasi ilk bor O'rta asrlarda paydo bo'lgan va birinchi bo'lib rasm, freska, gobelen yoki vitray oyna kabi san'at asariga tayyorgarlik chizmasini tasvirlab bergan. 1843-yilda Punch jurnalidan boshlab, multfilm jurnal va gazetalardagi kulgili rasmlarga - dastlab kinoya bilan ishora qila boshladi. Keyinchalik u siyosiy multfilmlar va komikslar uchun ham keng ishlatila boshladi. XX asrning boshlaridan boshlab sohada rivojlanish yuz bera boshladi, u bosma multfilmlarga o'xshash animatsion filmlarga murojaat qila boshladi.[2]

Tasviriy san'at[tahrir | manbasini tahrirlash]

Butrusga Masihning aybi, Rafael multfilmlaridan biri, c. 1516, gobelen uchun to'liq o'lchamli multfilm dizayni

Multfilm (italyancha: cartone va niderlandcha: karton — kuchli, ogʻir qogʻoz yoki karton qogʻozni tavsiflovchi soʻzlar) — rasm, vitraj yoki gobelen uchun dizayn yoki model sifatida mustahkam qogʻozda qilingan toʻliq oʻlchamli chizma ma'nolarini ifodalaydi. Multfilmlar odatda freskalar ishlab chiqarishda keng ishlatilgan. Bir necha kun davomida tasvir nam gipsga bo'yalganida kompozitsiyaning tarkibiy qismlar aniq ko'ringanini ko'rish mumkin. Vitraj kabi ommaviy axborot vositalarida multfilm rassom tomonidan yakuniy ishni tayyorlagan malakali hunarmandlarga topshirilgan.

Komikslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Komikslar - jurnal formatidagi multfilmli "hajviy kitoblar" yoki gazeta multfilmlarining qayta nashrlaridir.

1930-yillarga kelib Britaniyada sarguzasht jurnallari juda mashhur bo'la boshladi, ayniqsa DC Tomson tomonidan nashr etilgan nashrlar. Nashriyot o'g'il bolalar bilan suhbatlashish va ular nima haqida o'qishni xohlashlarini bilish uchun mamlakat bo'ylab maxsus kuzatuvchilarni yollaydi. Jurnallar, komikslar va kinodagi hikoyalari asosan o'g'il bolalarni eng ko'p o'ziga tortdi. Bu hayajonli va adolatli urushlarda qatnashgan britaniyalik askarlarning jozibali qahramonligi edi. [3] DC Tomson birinchi <i id="mw4A">The Dandy komiksini</i> 1937-yil dekabr oyida chiqardi. U inqilobiy dizaynga ega bo'lib, oddiy bolalar komikslaridan ajralib turardi, ular keng varaqda nashr etilgan va unchalik rang-barang bo'lmagan ko'rinishga ega edi. Tomson o'zining muvaffaqiyatidan yanada ruhlanib, 1938-yilda xuddi shunday The Beano mahsulotini yaratdi [4].

1967-yilda Volkswagen dilerlari tomonidan sovg'a sifatida tarqatilgan "Think Small" reklama kitobida bo'lgani kabi, ba'zi hollarda kitob nashri uchun yangi gag multfilmlari ham maxsus yaratila boshladi. Bill Xoest o'sha o'n yillikning boshqa karikaturachilaridan farqli o'laroq, Volkswagen avtomobillarini ko'rsatadigan multfilmlar chizdi va ular X. Allen Smit, Rojer Prays va Jan Shepherd kabi hazil-mutoyiba mualliflarining avtomobil insholari bilan birga nashr etildi. Kitob dizayni har bir multfilmni multfilm yaratuvchisining fotosurati bilan yonma-yon qo'yishni yo'lga qo'yishdi.

Animatsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

a running horse (animated)
Edvard Muybrijning 19-asr suratlaridan rotoskop yordamida chizilgan animatsion multfilm ot

Komikslar va erta animatsion filmlar o'rtasidagi stilistik o'xshashliklar tufayli multfilm animatsiyaga murojaat qila boshladi. Natijada multfilm so'zi hozirda animatsion multfilmlar va gag multfilmlariga nisbatan qo'llanila boshladi[5]. Animatsiya harakat taassurotini berish uchun ketma-ket tasvirlangan tasvirlarning har qanday uslubini bildirsa-da, “multfilm” soʻzi koʻpincha bolalarga moʻljallangan teledasturlar va qisqa metrajli filmlar ma'nosini anglatgan. [6] Antropomorflashtirilgan hayvonlarni aks ettiruvchi va tasvirlovchi sifatida ishlatiladi.[6] Super qahramonlar bolalarning kummeriga aylandi

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Billi Irlandiya multfilmlar kutubxonasi va muzeyi
  • Karikatura
  • Komikslar
  • Komikslarni o'rganish
  • M. Vieux Bois tarixi
  • Komikslar ro'yxati
  • Karikaturachilar ro'yxati
  • Tahririyat karikaturalari ro'yxati
  • Yoshlar uchun kulgili komikslar

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Merriam-Webster's Dictionary.
  2. ↑ Becker 1959
  3. ↑ Ernest Sackville Turner, Boys Will Be Boys: The Story of Sweeney Todd, Deadwood Dick, Sexton Blake, Billy Bunter, Dick Barton et al. (3rd ed. 1975).
  4. ↑ M. Keith Booker. Comics through Time: A History of Icons, Idols, and Ideas [4 volumes]: A History of Icons, Idols, and Ideas, 2014 — 74 bet. ISBN 9780313397516. 
  5. ↑ Walasek 2009.
  6. ↑ 6,0 6,1 Wells 2008.

 

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Multfilm&oldid=3520027" dan olindi