Hatice Muazzez Sultan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Muazzez Sultondan yoʻnaltirildi)
Muazzez Sulton
Tavalludi 1628-yil 12-avgust
Vafoti 1687-yil 12-sentabrda
Istanbul, Usmoniylar imperiyasi
Fuqaroligi Usmonli imperiyasi
Turmush oʻrtogʻi Ibrohim
Bolalari Ahmed II, Fatma Sulton

Muazzez Sulton (usmonli turkcha: „qimmatli“, 1687-yil 12-sentyabrda vafot etgan) Sulton Ibrohimning ikkinchi xotini va Sulton Ahmed II ning onasi edi.

Hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muazzez Ibrohimga turmushga chiqdi va 1643-yil 25-fevralda uning yolgʻiz oʻgʻli Shaxzoda Ahmedni (boʻlajak Ahmed II) tugʻdi. Ibrohim davrida u kuniga 1000 asper stipendiya olgan. Uni turmush oʻrtogʻi Sulton Ibrohim yaxshi koʻrar edi. U oʻzining yumshoq feʼl-atvori va saroyda oʻzini yaxshi tutishi bilan mashhur edi. 1648-yilda Sulton Ibrohimning taxtdan oʻtishi va vafotidan soʻng uning toʻngʻich oʻgʻli Sulton Mehmed IV taxtga oʻtirdi, shundan soʻng Muazzez Eski Saroyga joylashdi. Bu unga Eski Saroyda oʻttiz yetti yillik qamoq jazosiga olib keldi[1].

Oʻlim va keyingi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1687-yilda Eski saroy yaqinida katta yongʻin sodir boʻladi. Ertasi kuni kechqurun olov Eski saroyni qamrab oldi. Olov besh soat davomida yonadi va saroy koʻp joylarda yonib ketadi. Eski saroydagi koʻpchilik odamlarning hayotini saroydagi xizmatkorlar saqlab qolishgan. Muazzez olovdan shunchalik kuyganki, ertasi kuni vafot etgan. Uning jasadi Uskudarga olib ketilgan va u yerdagi saroy yoniga dafn etilgan. Shunday qilib, u oʻgʻli uchun Valide Sulton emas edi, chunki u Ahmed II taxtga chiqishidan toʻrt yil oldin vafot etgan. Muazzezga tegishli mahsulotlar darhol imperator xazinasiga joylashtirildi. Uning zargarlik buyumlari yangi Sulton Sulaymon II ning turmush oʻrtoqlari Behzad Kadın, Soʻgʻlun Kadın va Shehsuvar Kadınga berildi. Ammo uning oʻgʻli 1691-yilda taxtga oʻtirgach, u yaqinda vafot etgan Sultonning turmush oʻrtogʻidan zargarlik buyumlarini olib, zargarlik buyumlarini imperator xazinasiga qoʻydi[2].

Nashr[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muazzezning Ibrohim bilan birga bitta oʻgʻli bor edi:

  • Sulton Ahmed II (Toʻpqopi saroyi, 1643-yil 25-fevral — Edirne, Turkiya, 1695-yil 6-fevral, Sulaymoniya masjidida dafn etilgan), bir marta uylangan va uch farzand koʻrgan.
  • Fatma Sulton (1642-1697)

Ommaviy madaniyatda[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 2015-yilda suratga olingan „Muhteshem Yoʻzyıl: Koʻsem“ turkiyalik tarixiy teleserialida Muazzez Sulton turk aktrisasi Firuze Gamze Aksu tomonidan tasvirlangan[3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Silahdar Findiklili Mehmed Agha. ZEYL-İ FEZLEKE (1065-22 Ca.1106 / 1654-7 Şubat 1695), 2012 — 1069–70 bet. 
  2. Earthly Delights. BRILL, June 14, 2018 — 60 bet. ISBN 978-9-004-36754-8. 
  3. Muhtesem Yüzyil: Kösem (TV Series 2015–2017) Poster Muhtesem Yüzyil: Kösem (2015–2017), qaraldi: 2022-13-08 {{citation}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |access-date= (yordam)