Mixail Pleshkov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Pleshkov Mixail Mixaylovich
Михаил Михайлович Плешков
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi  Rossiya

Mixail Mixaylovich Pleshkov (13-noyabr 1856-yil, Nikolaevskaya qishlogʻida tugʻilgan, 1927-yil 21-may Harbinda vafot etgan) — Rossiya imperatorlik armiyasi qoʻmondoni, otliq qoʻshinlar generali, Birinchi jahon urushi qahramoni, oq harakati tarafida fuqarolar urushi qatnashchisi.

Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sibir kazaklari armiyasining Nikolaevskaya qishlogʻida tugʻilgan, Mogilev viloyatining zodagonlaridan hisoblanadi.

Voronej harbiy gimnaziyasini (1874), 1-Pavlovsk maktabini, Nikolaev otliq maktabini (1876) va Nikolaev harbiy akademiyasini (1884) yillarda tugatgan.

Xizmat[tahrir | manbasini tahrirlash]

1894-yil 6-martda Pleshkov 1-Don kazak diviziyasining shtab boshligʻi, 1898-yil 3-martda 29-Odessa Dragun polkining komandiri, 1902-yil 25-yanvarda 2-otliq diviziyasining 2- brigadasi komandiri etib tayinlangan. 1907- yil 15-iyun 7-otliq divizion qoʻmondoni etib tayinlandi. 1912- yil 11-mayda u 1-Sibir armiyasi korpusining boshligʻi boʻldi, u deyarli butun Birinchi jahon urushini bosib oʻtdi, Pleshkov oʻzini yaxshi qoʻmondon sifatida koʻrsata oldi. Urush boshida artilleriyasiz jangga kiritilgan boʻlsada uning 1-Sibir diviziyasi Piasechnada rus qoʻshinlarini qutqara oldi. 1914-yilda Riga yaqinidagi janglar uchun u Georgiy quroli bilan taqdirlangan. Keyin u Lodz va Prasnish yaqinida jang qildi. Uning qoʻshinining asosi 1 va 2-Sibir miltiq diviziyalari edi. 1915-yil iyul oyida Narew jangida 2 va 11-Sibir miltiq diviziyalari nemis 12-armiyasining hujumiga dosh bera oldi. 1916-yil mart oyida u Naroch hujum operatsiyasi paytida 2-chi armiyaning shimoliy guruhini boshqardi, jang esa muvaffaqiyatsiz yakunlandi. Keyinchalik Pripyat viloyatida jang qildi. 1917-yil oʻrtalarida Pleshkov askarlari tomonidan qoʻshin komandiri lavozimidan chetlashtirildi va 3-iyulda kasallik tufayli, Minsk harbiy okrugi shtab-kvartirasida zahira safiga qoʻshildi.

Rossiya qoʻshinlari boshligʻi (1918) va Uzoq Sharqdagi CERning oʻng yoʻlida Bosh qoʻmondon (24.12.1918) sifatida faoliyat olib bordi. 1918-yil 23-24-avgustda Pleshkov Vladivostokda oq gvardiyachilarning qurolli toʻntarishga urinishini boshqargan. Fuqarolar urushining Sharqiy frontidagi janglarda qatnashgan. 1919-yildan beri u Rossiya nogironlariga yordam koʻrsatish qoʻmitasining raisi hisoblangan.

Emigratsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pleshkov Xarbinga hijrat qiladi va u yerda CER boshqaruvida ishlaydi. U Rossiyaning Uzoq Sharq emigratsiyasining hayotida faol ishtirok etadi: Uzoq Sharqdagi gvardiya ofitserlari jamiyatining aʼzosi (1922) va 1919-yildan 1925-yilgacha Uzoq Sharq nogironlarga yordam berish jamiyatining raisi boʻldi[1]. 1923-yilda marshal Chjan Zuolin Xitoy armiyasida xizmat qilish uchun oq tanli ofitserlar otryadini tuzishga harakat qildi. General chaqirigʻiga dastlab 300 ga yaqin odam javob berdi. Ushbu tuzilma 1924-yilda alohida rus (Nechaev) brigadasining Chjan Zongchang nazorati ostida joylashtirilishi uchun asos boʻlib xizmat qildi.[2]

U norasmiy ravishda Xarbindagi rus harbiy muhojirligi boshligʻi va Buyuk Gertsog Nikolay Nikolaevichning Manchuriyadagi vakili hisoblangan, ammo sobiq ofitserlarning bir qator uyushmalari uning rahbariyatini tan olishmadi.[3]

U 1927-yil 21-mayda Harbin shahrida yurak xastaligi va sil kasalligidan vafot etdi va Yangi (Assumption) qabristoniga dafn qilindi.

Oila[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Oʻgʻli — Mixail Pleshkov, polkovnik.
  • Qizi — Mariya (Gyobelga uylangan).
  • Qizi — Alevtina (uylangan Sedmigradskaya).

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rossiya ordenlari:

  • 3-darajali Muqaddas Stanislaus ordeni (1886)
  • 3-darajali Muqaddas Anna ordeni (1895)
  • 2-darajali Stanislaus ordeni (1900)
  • 3-darajali Muqaddas Vladimir ordeni (1906)
  • 1-darajali Stanislaus ordeni (06.12.1910)
  • 1-darajali Muqaddas Anna ordeni (06.12.1913)
  • Jorj quroli (VP 11/26/1914)
  • 2-darajali Muqaddas Vladimir ordeni qilichlar bilan (VP 02/26/1915)
  • 4-darajali Avliyo Jorj ordeni. (VP 03/10/1915), — „Prasnish yaqinidagi janglarda korpusning qahramon boʻlinmalariga aʼlo rahbarlik qilganliklari uchun qasos sifatida“.
  • Qilichli Oq burgut ordeni (VP 04/09/1915)
  • Sankt-Aleksandr Nevskiyning qilichli ordeni (VP 03/15/1916)

Xorijiy ordenlar:

  • Lyuksemburg eman gulchambari qoʻmondon xochi (1901)

Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Smirnov S. V. Obʼedineniya rossiyskix voennix invalidov v Kitae (1920—1940 gg.) // Военно-исторический журнал. — 2017. — № 1. — S.84—85.
  2. Balmasov S. S. Beloemigranti na voennoy slujbe v Kitae. Moskva, Tsentrpoligraf, 2007.
  3. Smirnov S. V. Raskol v srede russkix ofitserov Generalnogo shtaba v Manchjurii vo vtoroy polovine 1920-x godov. // Военно-исторический журнал. — 2019. — № 1. — S.72—76.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Rossiya davlat harbiy-tarixiy arxivi. F.407, op.1, d.17, l.84.
  • Rossiya davlat tarixi arxivi. F.496, op.1, 874-fayl.
  • Volkov E.V., Egorov N.D., Kuptsov I.V. Fuqarolar urushi Sharqiy frontining oq generallari: Biografik maʼlumotnoma. Ed. Rossiya yoʻli, 2003-yil.
  • Zalesskiy K. A. Birinchi jahon urushida kim kim boʻlgan. — M., 2003. — S.481-482.
  • Sankt-Aleksandr Nevskiy imperator ordeni ritsarlari (1725-1917). Uch jildli biobibliografik lugʻat. T.3. — M., 2009. — B. 824.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]