Kontent qismiga oʻtish

Mircea Lucescu

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mircea Lucescu
Lucescu in 2017
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Mircea Lucescu[1]
Tavallud sanasi 29-iyul 1945-yil (1945-07-29) (79 yosh)
Tavallud joyi Buxarest, Ruminiya
Boʻyi 1.77 m (5 ft 9 12 in)
Ampluasi Vinger
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1961–1963 Școala Sportivă 2 București
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1963–1977 Dinamo București 250 (57)
1965–1967Știința București (ijara) 39 (12)
1977–1982 Corvinul Hunedoara 111 (21)
1990 Dinamo București 1 (0)
Total 401 (90)
Milliy terma jamoa
1966–1979 Ruminiya[izoh 1] 70 (9)
Boshqargan klublari
1978–1982 Corvinul Hunedoara Oʻynovchi murabbiy
1981–1986 Ruminiya
1985–1990 Dinamo București
1990–1991 Pisa
1991–1995 Brescia
1995–1996 Brescia
1996 Reggiana
1997–1998 Rapid București
1998–1999 Inter Milan
1999–2000 Rapid București
2000–2002 Galatasaroy
2002–2004 Beşiktaş
2004–2016 Shakhtar Donetsk
2016–2017 Zenit Sankt Peterburg
2017–2019 Turkiya
2020–2023 Dinamo (Kiyev)
2024– Ruminiya
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Mircha Luchesku (rumincha: mirtʃe̯a luˈtʃesku; 1945-yil 29-iyulda tugʻilgan) – ruminiyalik professional futbol murabbiyi va sobiq futbolchisi. U barcha davrlarning eng koʻp mukofotlangan mmurabbiylaridan biri[4].

Luchesku, shuningdek, Ruminiya chempionatining eng muvaffaqiyatli oʻyinchilaridan biri boʻlib[5], Dinamo Buxarest bilan yettita chempionlikni qoʻlga kiritgan. Lucescu shuningdek, „Ştiinta Bucureshti“ va „Korvinul Xunedoara“ klublarida ham oʻynagan va 1970-yilgi FIFA Jahon chempionatida Ruminiya terma jamoasiga sardorlik qilgan. Ruminiya terma jamoasida 70 ta oʻyinda maydonga tushgan[6].

Luchesku Ruminiya, Italiya, Turkiya, Ukraina va Rossiyada turli jamoalarni boshqargan. Mircea oʻn ikki yill davomida Donetskning „Shaxtyor“ klubini boshqargan faoliyati bilan mashhur. Bu davrda Donetsk jamoasi bilan birgalikda sakkiz marta Ukraina Premyer ligasi, oltita Ukraina kubogi, yettita Ukraina Superkubogi va 2008/2009-yilgi UEFA kubogida gʻalaba qozonib, jamoa tarixidagi eng muvaffaqiyatli murabbiyga aylangan[7]. Mircea shuningdek, „Shaxtyor“ jamoasining raqibi „Dinamo Kiyev“ bilan ham Ukrainada sovrinlarni qoʻlga kiritgan. Lucescu faoliyati davomida shuningdek, Dinamo Buxarest va Rapid Buxarest bilan Divizia A chempionligini, Galatasaroy va Beshiktosh bilan Turkiya Superligasi chempionligini qoʻlga kiritgan.

Luchesku 2004, 2010, 2012, 2014 va 2021-yillarda Ruminiyada, 2006 va 2008 va 2014-yillarda Ukrainada yilning eng yaxshi murabbiyi deb topilgan[8]. 2013-yilda u Ruminiyada oʻn yillikning eng yaxshi murabbiyi mukofotiga sazovor boʻlgan[9] va 2015-yilda Alex Ferguson, Carlo Ancelotti, Arsène Wenger va José Mourinho kabi UEFA Chempionlar Ligasida 100 ta oʻyinida murabbiylik qilgan beshinchi shaxs boʻlgan. Mircea murabbiylik faoliyatida gʻalaba qozonilgan rasmiy sovrinlar soni (38 ta) boʻyicha ham uchinchi oʻrindadir[10].

Murabbiylik faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2024-yil 6-avgustda u birinchi bor Ruminiyani boshqarganidan 38 yil oʻtib yana Ruminiya terma jamoasi murabbiyi sifatida qaytdi[11][12].

Yozuvchilik faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mircha Luchesku 1980-yilda „Drumul Socialismului“ gazetasida xronikalar, sharhlar va oʻyinlar tahlilini yozishni boshlagan[13]. U futbol haqida ikki jild ham yozgan:[14][15][16]

  • Maysazor sarobi (1981)
  • Shaxtyorske zhyttya (Shaxtyor hayoti) (2011)

Shaxsiy hayot

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Luchesku poliglot. U oʻz ona tilidan tashqari ingliz, portugal, ispan, italyan, fransuz va rus tillarini biladi[17][18]. U koʻpincha oʻz oʻyinchilariga teatrga borish yoki kitob oʻqish klublar yoki restoranlarga borishdan koʻra foydaliroq ekanligini aytadi. Shuningdek, u oʻz futbolchilarini universitetga borishlari uchun bosim oʻtkazdi[19]. Uning oʻgʻli Razvan Luchesku ham futbolchi boʻlgan va hozirda PAOK jamoasini boshqarmoqda.

2009-yil 15-iyulda Luchesku angina xuruji boʻldi va infarktga uchragan. Donetskdagi tez tibbiy yordam shifoxonasida operatsiya qilingan[20].

2012-yil 6-yanvarda Buxarestda yoʻl-transport hodisasiga uchragan va jiddiy jarohat olgan[21].

Faoliyat statistikasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Luchesku (oldingi oʻrinda, oq libosda) shahar boʻylab raqib boʻlgan Steaua Bucureshtiga qarshi derbi oʻyinida.

[22][23]

Jamoa Mavsum Liga Kubok Yevropa Jami
Divizion Oʻyin Gol Oʻyin Gol Oʻyin Gol Oʻyin Gol
Dinamo București 1963–64 Divizia A 2 0 2 0
1964–65 Divizia A 1 0 1 0
1967–68 Divizia A 17 1 17 1
1968–69 Divizia A 28 8 1 0 29 8
1969–70 Divizia A 24 4 24 4
1970–71 Divizia A 23 3 3 0 26 3
1971–72 Divizia A 26 7 3 0 29 7
1972–73 Divizia A 28 12 28 12
1973–74 Divizia A 25 5 2 1 27 6
1974–75 Divizia A 31 4 3 1 34 5
1975–76 Divizia A 26 6 2 1 28 7
1976–77 Divizia A 19 7 1 0 20 7
Jami 250 57 15 3 265 60
Știința București (ijara) 1965–66 Divizia B
1966–67 Divizia B
Jami 39 12 39 12
Corvinul 1977–78 Divizia A 34 7 34 7
1978–79 Divizia A 27 5 27 5
1979–80 Divizia B
1980–81 Divizia A 27 7 27 7
1981–82 Divizia A 23 2 23 2
Jami 111 21 111 21
Dinamo București 1989–90 Divizia A 1 0 1 0
Umumiy faoliyat statistikasi 401 90 15 3 416 93

Terma jamoadagi gollar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gollar va natijalar birinchi boʻlib Ruminiyaning gollari roʻyxatini koʻrsatadi, ballar ustuni Lucheskuning har bir golidan keyin hisobni koʻrsatadi.[2]
Mircha Luchesku tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
Gol Sana Joy Raqib Hisob Natija Musoboqa
1 1966-yil 3-dekabr GSP Stadium, Nicosia, Kipr  Kipr Respublikasi 2–1 5–1 Yevro-1968 saralashi
2 1967-yil 23-aprel Stadionul 23 August, Buxarest, Ruminiya  Kipr Respublikasi 1–0 7–0 Yevro-1968 saralashi
3 1970-yil 9-fevral Estadio San Martín de Porres, Lima, Peru  Peru 1–0 1–1 Oʻrtoqlik
4 1971-yil 22-sentyabr Olympic Stadium, Helsinki, Finland  Finlandiya 4–0 4–0 Yevro-1972 saralashi
5 1971-yil 24-noyabr Stadionul 23 August, Buxarest, Ruminiya  Uels 2–0 2–0 Yevro-1972 saralashi
6 1974-yil 29-may Stadionul 23 August, Buxarest, Ruminiya  Gretsiya 3–1 3–1 1973–1976 Bolqon kubogi
7 1975-yil 19-mart İnönü Stadium, Istanbul, Turkiya  Turkiya 1–1 1–1 Oʻrtoqlik
8 1975-yil 11-may Stadionul 23 August, Buxarest, Ruminiya  Daniya 5–0 6–1 Yevro-1976 saralashi
9 1976-yil 5-iyun Stadio San Siro, Milan, Italiya  Italiya 1–2 2–4 Oʻrtoqlik
o'yin 2023 yil 3 noyabrda bo'lib o'tdi
Jamolarda murabbiylik davri boʻyicha natijalari
Jamoa Dan Gacha Natijalar
G W D L GF GA GD Win %
Ruminiya 1981-yil 1-noyabr 1986-yil 2-oktyabr| style="text-align:center" |58 24 19 15 77 63 +14 041
Dinamo București 1985-yil 1-noyabr 1990-yil 30-iyun| style="text-align:center" |177 132 28 17 494 167 +327 075
Pisa 1990-yil 1-iyul 1991 yil 11 mart| style="text-align:center" |24 8 5 11 32 49 −17 033
Brescia 1991-yil 1-iyul 1995 yil 19 fevral| style="text-align:center" |151 47 59 45 197 188 +9 031
Brescia 1995-yil 1-iyul 1996 yil 25 fevral| style="text-align:center" |29 7 9 13 32 36 −4 024
Reggiana 1996-yil 1-iyul 1996 yil 25 noyabr| style="text-align:center" |13 1 4 8 13 22 −9 008
Rapid București 1997-yil 1-iyul 1998 yil 25 noyabr| style="text-align:center" |57 41 11 5 122 42 +80 072
Inter Milan 1998-yil 1-dekabr 1999 yil 21 mart| style="text-align:center" |17 4 4 9 26 26 +0 024
Rapid București 1999-yil 1-aprel 2000 yil 30 iyun| style="text-align:center" |49 32 9 8 103 49 +54 065
Galatasaray 2000-yil 1-iyul 2002 yil 30 iyun| style="text-align:center" |106 64 22 20 210 111 +99 060
Beşiktaş 2002-yil 1-iyul 2004 yil 17 may| style="text-align:center" |89 53 19 17 162 98 +64 060
Shakhtar Donetsk 2004-yil 17-may 2016 yil 24 may| style="text-align:center" |573 395 90 88 1 220 452 +768 069
Zenit Saint Petersburg 2016-yil 24-may 2017-yil 28-may| style="text-align:center" |40 25 7 8 74 34 +40 060
Turkiya 2017-yil 2-avgust 2019-yil 11-fevral| style="text-align:center" |17 4 6 7 17 25 −8 024
Dinamo Kiyev 2020-yil 23-iyul 2023-yil 3-noyabr| style="text-align:center" |126 70 21 35 216 126 +90 056
Ruminiya 2024-yil 6-avgust present| style="text-align:center" |0 0 0 0 0 0 +0 !
Jami 1 526 907 313 306 2 896 1 388 +1508 059

Shaxtyordagi murabbiylik davri

[tahrir | manbasini tahrirlash]

[24][25]

Musoboqalar Oʻyin Gʻalaba Durang Magʻlubiyat UG OʻG
Ukraina Premyer ligasi 357 273 49 35 817 234
Ukraina kubogi 71 57 7 7 175 45
Ukraina Superkubogi 11 5 4 2 22 12
Yevropa 134 60 30 44 206 161
Total 573 395 90 88 1220 452

Futbolchi sifatida

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dinamo București[26]

  • Divizia A: 1963–64, 1964–65, 1970–71, 1972–73, 1974–75, 1976–77, 1989–90
  • Cupa României: 1967–68

Corvinul Hunedoara

  • Divizia B: 1979–80

Individual

  • Ruminiyada yilning eng yaxshi futbolchisi (toʻrtinchi oʻrin): 1971

Murabbiy sifatida

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Corvinul Hunedoara

  • Divizia B: 1979–80

Dinamo București

  • Divizia A: 1989–90
  • Ruminiya kubogi: 1985–86, 1989–90

Brescia

  • Serie B: 1991–92
  • Anglo-Italian Cup: 1993–94

Rapid București

  • Divizia A: 1998–99
  • Ruminiya kubogi: 1997–98
  • Ruminiya Superkubogi: 1999

Galatasaray

Beşiktaş

  • Süper Lig: 2002–03

Shakhtar Donetsk[27]

Luchesku „Shaxtyor“ bilan 2010-11-yilgi Ukraina kubogini zabt etgan.
  • Ukraina Premyer ligasi: 2004–05, 2005–06, 2007–08, 2009–10, 2010–11, 2011–12, 2012–13, 2013–14
  • Ukraina kubogi: 2003–04, 2007–08, 2010–11, 2011–12, 2012–13, 2015–16
  • Ukraina Superkubogi: 2005, 2008, 2010, 2012, 2013, 2014, 2015
  • UEFA kubogi: 2008–09

Zenit Saint Petersburg

  • Rossiya Superkubogi: 2016

Dynamo Kyiv

  • Ukraina Premyer ligasi: 2020–21
  • Ukraina kubogi: 2020–21
  • Ukraina Superkubogi: 2020

Individual

  • Sport gazetasi: Ruminiyada yilning eng yaxshi murabbiyi: 2004, 2010, 2012, 2014, 2021
  • Ukraina Premyer ligasi Oyning amg yaxshi murabbiyi (3): 2020-21 (mart, aprel, may),

Orders

  • III darajali „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni (Ukraina) (2006)[28]
  • III darajali „Sportdagi xizmatlari uchun“ ordeni (Ruminiya). (2008)[29][30]
  • Ruminiya yulduzi ordeni (2009)[31]
  • II darajali „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni (Ukraina) (2009)[31]
  • I darajali „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni (Ukraina) (2011)[32]
  1. „Mircea Lucescu“. Turkish Football Federation. Qaraldi: 2020-yil 20-dekabr.
  2. 2,0 2,1 „Mircea Lucescu“. European Football. Qaraldi: 2021-yil 27-yanvar.
  3. Mircea Lucescu National-Football-Teams.com saytida
  4. Rubio, Alberto; Clancy, Conor „Guardiola on his way to becoming the most successful coach of all time“. Marca (2019-yil 23-may).
  5. „Best of the best! Dan Petrescu, la un titlu de recordul absolut + doi jucători-simbol de la CFR Cluj, lângă Lăcătuș, Lucescu sau Tudorel Stoica“ (ro). gsp.ro (2022-yil 15-may). Qaraldi: 2022-yil 15-may.
  6. „Lucescu's band of Brazilians aim to bring down Man United“. FourFourTwo (2013-yil 2-oktyabr).
  7. „How Mircea Lucescu put Shakhtar on the map“. UEFA (2016-yil 23-may).
  8. „Shakhtar and Mircea Lucescu: 12 years together“. shakhtar.com (2016-yil 16-may). Qaraldi: 2016-yil 18-may.
  9. источники, Внешние „Луческу был признан тренером десятилетия в Румынии“. ua-football.com (2013-yil 19-dekabr).
  10. „Lucescu becomes fifth coaching centurion“. UEFA (2015-yil 21-oktyabr).
  11. „Mircea Lucescu replaces Edi Iordănescu as coach of Romania’s national football team“. Romania-Insider.com (2024-yil 6-avgust). Qaraldi: 2024-yil 6-avgust.
  12. „Расман: 79 ёшли Мирча Луческу Руминия терма жамоаси бош мураббийи этиб тайинланди“ (2024-yil 6-avgust).
  13. „Cronicarul Mircea Lucescu“ [Chronicler Mircea Lucescu] (Romanian). Welovesport.ro (2023-yil 29-iyul). Qaraldi: 2023-yil 31-iyul.
  14. „VIZIUNE: În 1981, Mircea Lucescu aloca în autobiografia "Mirajul gazonului" un capitol despre fotbalul viitorului. Principiile enunțate atunci se aplică în toată lumea azi, la 35 de ani distanță“ [VISION: In 1981, Mircea Lucescu allocated a chapter on the football of the future in his autobiography "Mirajul gazonului". The principles enunciated then apply all over the world today, 35 years later] (Romanian). Prosport.ro (2015-yil 29-iyul). Qaraldi: 2023-yil 31-iyul.
  15. „Mircea Lucescu, despre "viața de miner"! Il Luce și-a lansat o carte în Ucraina“ [Mircea Lucescu, about the "miner's life"! Il Luce launched his book in Ukraine] (Romanian). Prosport.ro (2011-yil 8-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 31-iyul.
  16. „Mircea Lucescu si-a lansat ultima carte in Ucraina: a fost SHOW la lansare! Ce zice despre o PLECARE de la Sahtior“ [Mircea Lucescu launched his last book in Ukraine: it was a SHOW at the launch! What about a DEPARTURE from Sahtior] (Romanian). Sport.ro (2011-yil 8-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 31-iyul.
  17. Mircea LucescuUEFA murabbiylik natijalari (arxivlangan)
  18. „Lucescu: "We were better“. 2021-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 11-iyul.
  19. {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda title= parametri belgilanishi kerak.
  20. „Mircea Lucescu a suferit un preinfarct la Doneţk!“. GSP.
  21. „Mircea Lucescu, implicat într-un grav accident rutier. Antrenorul a suferit o contuzie toracică severă“. antena3.ro.
  22. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named RS
  23. „Player stats“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 22-may.
  24. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named stats
  25. „Thank you, Mister!“. shakhtar.com (2016-yil 21-may). Qaraldi: 2016-yil 22-may.
  26. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named RS2
  27. „Coaching Staff | First Team | FC Shakhtar Donetsk official website“. 2012-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 19-sentyabr.
  28. „Про відзначення державними нагородами України“.
  29. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named agerpres
  30. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named monitor
  31. 31,0 31,1 „Новости футбольного клуба "Шахтер" | Официальный сайт ФК "Шахтер" (Донецк)“. shakhtar.com.
  32. „УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ № 579/2011 - Офiцiйне представництво Президента України“. 2014-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-dekabr.
  33. „Мирча Луческу - почетный гражданин города Донецка“. 2014-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-dekabr.



Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "izoh", but no corresponding <references group="izoh"/> tag was found