Kontent qismiga oʻtish

Michelin qizil qoʻllanma

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
1929-yilgi Qizil qoʻllanmaning muqovasi

Michelin Red Guide (fransuzcha: Le Guide Michelin, Le Guide Rouge), baʼzan " Qizil qoʻllanma " deb ham ataladi, hozirgi vaqtda restoran reytinglarining eng mashhuri va taʼsirchanidir. 1900-yildan beri ishlab chiqarilgan.

Birinchi qoʻllanma 1900-yilda Mishel kompaniyasi asoschilaridan biri Andre Mishel tomonidan ishlab chiqarilgan. Qo'llanma dastlab sayohatchiga foydali bo'lishi mumkin bo'lgan turli joylarning ro'yxati edi (mehmonxonalar, ta'mirlash ustaxonalari, ovqatlanish joylari yoki pullik avtoulovlar). U bepul tarqatildi va juda mo''tadil talabga ega edi.

1920-yilda qoʻllanma oʻrtacha toʻlov evaziga sotila boshlandi va shu bilan birga unga restoranlarning narxlari boʻyicha reytingi qoʻshildi. Binobarin, yuqori narxdagi restoranlar bir oz gulga oʻxshash bitta yulduz bilan belgilandi.

1926-yilda reyting siyosati keskin oʻzgardi va oʻshandan beri restoran nomining yonidagi yulduzcha ajoyib oshxonani anglata boshladi.

1930-yillarning boshlarida yana 2-yulduz qoʻshildi. Tizim bundan keyin ham oʻzgarmadi va tom maʼnoda quyidagicha shifrlangan:

  •  – oʻz toifasida juda yaxshi restoran (oshxona turini nazarda tutadi).
  •  – ajoyib oshxona, restoran uchun marshrutdan kichik ogʻish qilish mantiqan.
  •  – oshpazning ajoyib ishi, bu yerda alohida sayohat qilish mantiqan.

Qoʻllanma quyidagi Yevropa mamlakatlari uchun chiqarilgan: Frantsiya, Avstriya, Benilüks (bitta qoʻllanma), Italiya, Germaniya, Ispaniya va Portugaliya (bitta qoʻllanma), Shveysariya, Buyuk Britaniya va Irlandiya (bitta qoʻllanma).

Shuningdek, Nyu-York [1], Los-Anjeles, Las-Vegas, Chikago, San-Fransisko [2], Tokio, Kyoto va Osaka (bitta qoʻllanma), Gonkong va Makao (bitta qoʻllanma), Parij (ichida) uchun alohida qoʻllanmalar mavjud. ammo, frantsuz yoʻriqnomasida boʻlgani kabi bir xil restoranlar roʻyxati), London va Yevropaning asosiy shaharlari (Yevropaning asosiy shaharlari).

2008-yilda nashr etilgan Tokyo Guide [3] Yaponiya poytaxtini darhol Mishel maʼlumotlariga koʻra „gurme shaharlar“ orasida birinchi oʻringa qoʻydi. Tokio bu unvonni Parijdan oldi, u jami yulduzlar soni boʻyicha ikkinchisidan 93-taga (191-ga qarshi 98) [4] ga oʻzib ketdi.

Buyuk Britaniyada 3-yulduzni olgan birinchi restoran Londondagi „Gordon Ramsay“ edi [5], Shotlandiyadan boʻlgan Gordon Ramsayga tegishli va oshpaz.

Sobiq Sovet Ittifoqi hududida Mishel yulduzini olgan birinchi restoran Pragadagi Allegro Pragaedi. 2007-yilda Odessalik restavrator Yuriy Kolesnik va uning sherigi Savely Libkin tomonidan yaratilgan Praga restorani La Veranda ham Mishel Qizil qoʻllanmasida esdalik bilan taqdirlandi.

2021-yildan beri Mishel qoʻllanmasi Rossiya Federatsiyasida chiqariladi. Birinchi versiyada 69-ta restoran (barchasi Moskvada joylashgan), 9-tasi Mishel yulduzlari bilan taqdirlangan, ulardan 2-tasi (Twins Garden va Artest Chef stoli) 2-yulduzni olgan. Rossiya Ukrainaga bostirib kirgandan soʻng, Yoʻriqnomaning mavjudligi toʻxtatildi, garchi ularning yulduzlari restoran tomonidan qoldirilgan boʻlsa-da, lekin 2023-yilda Rossiyada restoranlarning anʼanaviy yillik reytingini qayta koʻrib chiqish amalga oshirilmadi[6].

Reytingni berish mezonlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Reytingni berish mezonlari Mishel kompaniyasining tijorat siri boʻlib, jamoatchilikka maʼlum emas, lekin asosiy mezon maʼlum – oshxona. Yoʻlboshchi nuqtai nazaridan atmosfera, xizmat koʻrsatish, ichki makon va narx oraligʻi [7] taqdim etilayotgan taomga nisbatan ikkinchi darajali. Bundan tashqari, qoʻllanma „moda“ yoki „hashamatli“ muassasalar va restoranlarni mualliflik oshxonasisiz (yaʼni oshpazsiz)koʻrib chiqmaydi.

Oshxonaga qoʻshimcha ravishda, reytingga kirishning asosiy mezoni tashrif buyuruvchi uchun qulaylikdir. Shunday qilib, 2019-yilda 2007-0yildan beri 3-ta Mishel yulduzini ushlab turgan Tokio sushi bar Sukiyabashi Jiro faqat konsyerj orqali u yerda joy bron qilish mumkinligi sababli qoʻllanmadan chiqarildi (mehmonxonada mehmonlarni yoki uy aholisini zarur boʻlgan barcha narsalar bilan taʼminlash va ular uchun qulay sharoit yaratish haqida qaygʻuradigan kishi) qimmat mehmonxona[8].

Bundan tashqari, yulduzlar restoranlarga emas, balki oshpazlarga beriladi, shuning uchun oshpaz ketishi va oʻz yulduzini boshqa restoranga „olib ketishi“ mumkin.

2003-yilda koʻp yillar davomida Mishel inspektori boʻlib ishlagan Remi Paskalning L’inspecteur se met à table kitobi nashr etildi, unda u maxfiylik pardasini koʻtardi va, masalan, yulduzlar qanday mukofotlanishi va ular qanday boʻlishini aytib berdi. olib ketiladi. Remi uch yulduzli emas, balki bir yoki ikki yulduzli restoranlarga gurme sifatida tashrif buyurishini tan oldi, chunki „haqiqiy isteʼdod kurashda namoyon boʻladi“[9]. Kitob kompaniyaning noroziligiga sabab boʻldi va Paskal darhol ishdan boʻshatildi.

Jamiyatdagi roli

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Pol Bocusening „L’Auberge du Pont de Collonges“ restoraniga kiraverishdagi yulduzlar sonini eslatuvchi belgi, restoran 1965-yildan 2018-yilda Bocuse vafot etguniga qadar har yili uzluksiz 3-ta yulduz oldi.

Qizil yoʻriqnomada restoranni eslatib oʻtishning oʻzi, hatto yulduzni mukofotlamasdan ham, oshpazning mahoratini tan olishdir va tijorat muvaffaqiyatiga kuchli turtki boʻlishi mumkin.

Ijobiy jihatlar boʻlsa-da, reytingning salbiy tomonlari ham bor. Yulduzlarini olib qoʻygan restoranlarning muammolari aniq (reyting yiliga bir nechta yulduzlarni olib tashlash yoki mukofotlash huquqiga ega emas). 2003-yilda oʻz restoranining reytingi uch yulduzdan ikki yulduzga tushishi mumkinligi haqidagi mish-mishlar fonida oʻz joniga qasd qilgan frantsuz oshpazi Bernard Loiseau bilan boʻlgan voqea jamiyatda alohida eʼtirofga sazovor boʻldi[10]. Mishelning restoran reytingini oʻzgartirishni rejalashtirmagani, shuningdek, Loiseau manik depressiyadan aziyat chekkanidan keyin maʼlum boʻldi.

Shuningdek qarang

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. „Архивированная копия“. 2007-yil 10-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 11-noyabr.
  2. „Архивированная копия“. 2007-yil 12-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 11-noyabr.
  3. „Архивированная копия“. 2009-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 7-may.
  4. Tyres | car, van, 4x4, truck, motorcycle and scooter tyresAndoza:Недоступная ссылка | MICHELIN | UK
  5. „Gordon Ramsay Home Page — Fine Dining in London“. 2021-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 12-noyabr.
  6. „Гид Michelin отказался подтверждать звезды российских ресторанов в 2023 году“ (ru). Forbes.ru. 2022-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.
  7. V Singapure imeetsya zavedenie fast-fuda, imeyuщee zvezdu Mishlen
  8. „World’s 'best sushi restaurant' removed from Michelin guide“ (en). The Independent (2019-yil 27-noyabr). 2021-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 20-avgust.
  9. Rémy 2004.
  10. John Colapinto. Lunch with M.(ingl.). — 2009-11-16. — ISSN 0028-792X. Архивировано 5 iyun 2019 года.