Doris Leuthard

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Doris Leuthard
Shveytsariya Prezidenti
Mansab davri
1-yanvar 2017-yil – 31-dekabr 2017-yilgacha
Vitse-prezident Alain Berset
Oʻtmishdoshi Johann Schneider-Ammann
Vorisi Alain Berset
Mansab davri
1-yanvar 2010-yil – 31-dekabr 2010-yilgacha
Vitse-prezident Moritz Leuenberger
Micheline Calmy-Rey
Oʻtmishdoshi Hans-Rudolf Merz
Vorisi Micheline Calmy-Rey
Shveytsariya vitse-prezidenti
Mansab davri
1-yanvar 2016-yil – 1-yanvar 2017-yilgacha
Prezident Johann Schneider-Ammann
Oʻtmishdoshi Johann Schneider-Ammann
Vorisi Alain Berset
Mansab davri
1-yanvar 2009-yil – 31-dekabr 2009-yilgacha
Prezident Hans-Rudolf Merz
Oʻtmishdoshi Hans-Rudolf Merz
Vorisi Moritz Leuenberger
Shveytsariya tabiatni muhofaza qilish, energetika, transport va kommunikatsiyalar vaziri
Mansab davri
1-noyabr 2010-yil
Oʻtmishdoshi Moritz Leuenberger
Shveytsariya iqtisodiyot, ta’lim va tadqiqotlar vaziri
Mansab davri
1-avgust 2006-yil – 31-oktyabr 2010-yilgacha
Oʻtmishdoshi Joseph Deiss
Vorisi Johann Schneider-Ammann
Federal kengash a’zosi
Mansab davri
1-avgust 2006-yil
Oʻtmishdoshi Joseph Deiss
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 10-aprel 1963-yil (1963-04-10) (61 yosh)
Merenschwand
Siyosiy partiyasi Xristian Demokratik
Turmush oʻrtogʻi Roland Hausin

Doris Leuthard (talaffuzi: Doris Loytxard; 10-aprel 1963) — 1-avgust 2006-yildan Shveysariya Federal Kengashi aʼzosi. 2010 va 2017-yil uchun mamlakat Prezidenti boʻlgan[1][2][3][4][5].

Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yilgi Shveytsariya Federal Kengashi

Leythard 1999-yildan 2006-yilgacha Aargau kantonidan Shveysariya Milliy kengashi aʼzosi boʻlgan. U 2004-yildan 2006-yilgacha Xristian Demokratik Xalq partiyasiga raislik qilgan[6]. Jozef Deys Shveysariya Federal Kengashidan isteʼfoga chiqqanidan soʻng, Leythard 2006-yil 14-iyunda uning vorisi etib saylandi. 109-Federal Kengash aʼzosi boʻlish uchun 234 ta haqiqiy ovozdan 133 tasini oldi. Federal Kengashga saylangan beshinchi ayol. Uning saylanishi Federal Kengash aʼzosini bir xil til guruhidagi odam bilan almashtirish kabi uzoq vaqtdan beri mavjud boʻlgan pretsedentdan voz kechishni anglatadi. Deiss fransuz tilida soʻzlashuvchi boʻlsa, Leythard nemis tilida soʻzlashadi[7].

2006-yil 1-avgustdan 2010-yil 31-oktyabrgacha Iqtisodiyot federal boshqarmasi boshligʻi boʻlgan . 2010-yil 1-noyabrda Morits Leuenbergerdan keyin Atrof-muhit, transport, energetika va kommunikatsiyalar federal departamenti rahbari boʻldi. 2009-yil taqvim yili uchun Leythard Shveysariya Konfederatsiyasi vitse-prezidenti etib saylandi. 2010-yil uchun Konfederatsiya Prezidenti etib saylanishini deyarli taʼminladi. Soʻnggi yillarda Federal Kengashda katta miqdordagi aylanmalar tufayli u organ prezidenti sifatida ishlamagan eng uzoq Federal Kengash aʼzosi boʻldi.

2010 va 2017-yillarda Konfederatsiya prezidenti etib saylangan[6][8][9][10]. Rut Dreyfus (1999) va Mishlin Kalmi-Reydan (2007) keyin bu lavozimni egallagan uchinchi ayol boʻldi[11]. Konfederatsiya Prezidenti sifatida Leuthard Federal Kengash yigʻilishlariga raislik qildi va odatda boshqa demokratik mamlakatlarda davlat boshligʻi tomonidan bajariladigan vakillik funksiyalarini bajardi. Shveysariyaning ustuvorlik tartibida eng yuqori martabali amaldor edi va favqulodda vaziyatlarda butun Federal Kengash nomidan harakat qilish huquqiga ega edi. Biroq, koʻp hollarda, Leuthard faqat primus inter pares edi, uning olti hamkasbidan yuqori va undan tashqarida hech qanday kuch yoʻq edi.

Uning oʻrnini 2011-yilda Kalmi-Rey egalladi, birinchi marta bu lavozimni ketma-ket ikki ayol egalladi. 2010-yilda ikki yangi Federal Kengash aʼzolarining qoʻshimcha saylovlaridan soʻng portfellar oʻzgartirilgandan soʻng, Leythard Atrof-muhit, transport, energetika va kommunikatsiyalar federal departamenti boshligʻi lavozimini tark etgan Morits Leuenbergerni almashtirdi[12]. Vazir sifatida 2018-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi Antoniu Guterrish tomonidan Melinda Geyts va Jek Ma hamraisi bo‘lgan Raqamli hamkorlik bo‘yicha oliy darajadagi kengashga tayinlangan[13].

SAFFA-2020 loyihasi uchta Federal Kengash aʼzolari: Leythard, Sommaruga va Widmer-Schlumpf, shuningdek, sobiq Federal Kengash aʼzosi Kalmi-Rey tashabbusi bilan tashkil etilgan[14].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Doris Leuthard neue Bundespräsidentin“. Qaraldi: 2009-yil 2-dekabr.
  2. „Doris Leuthard ist der Politik nicht müde“. SRF Tagesschau (2016-yil 7-dekabr). Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.
  3. „Doris Leuthards beachtlicher Weg“. 10vor10 (2016-yil 7-dekabr). Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.
  4. „Leuthard Elected Swiss President for 2017“. Swissinfo (7-dekabr 2016-yil). Qaraldi: 27-dekabr 2016-yil.
  5. „Leuthard au DETEC, Widmer-Schlumpf aux finances“. TSR Télévision Suisse Romande. SRG SSR (27-sentyabr]] 2010). Qaraldi: 27-sentyabr]] 2010.
  6. 6,0 6,1 „Leuthard Elected Swiss President for 2017“. Swissinfo (2016-yil 7-dekabr). Qaraldi: 2016-yil 27-dekabr.
  7. „Doris Leuthard Biography - 105th president of Switzerland (Bio, Wiki)“ (en-US). BiographyTree (2017-yil 29-mart). 2022-yil 31-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 31-oktyabr.
  8. „Doris Leuthard neue Bundespräsidentin“. Qaraldi: 2009-yil 2-dekabr.
  9. „Doris Leuthards beachtlicher Weg“. 10vor10 (2016-yil 7-dekabr). Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.
  10. „Doris Leuthard - People“ (en-US). Berggruen Institute. Qaraldi: 2020-yil 10-mart.
  11. Skard, Torild (2014) „Ruth Dreifuss, Micheline Calmy-Rey and Doris Leuthard“ in Women of power — half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press ISBN 978-1-44731-578-0, pp. 404-7
  12. „Leuthard au DETEC, Widmer-Schlumpf aux finances“. TSR Télévision Suisse Romande. SRG SSR (2010-yil 27-sentyabr). 2010-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 27-sentyabr.
  13. Secretary-General’s High-level Panel on Digital Cooperation United Nations, press release of 12 July 2018.
  14. „Patronat“ (de). 2020.ch. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 2-dekabr.