Fotiha surasi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
kTahrir izohi yoʻq
k vikifikator
Qator 16: Qator 16:
|imzo =
|imzo =
}}
}}
'''Fotiha surasi''' ({{lang-ar|سورة الفاتحة}} ''suratul fotiha'') Qur'on nusxalarida Makkada nozil qilingan deb kelinayotgan bo'lsada, tafsir va hadislarda u Madinada
'''Fotiha surasi''' ({{lang-ar|سورة الفاتحة}} ''suratul fotiha'') Qur’on nusxalarida Makkada nozil qilingan deb kelinayotgan boʻlsada, tafsir va hadislarda u Madinada
ham takroran nozil qilingan, deyiladi. Shuning uchun ham bu suraning nomlaridan biri - "Sab'ul-masoniy", ya'ni "ikki bor nozil qilingan yetti oyat" demakdir.
ham takroran nozil qilingan, deyiladi. Shuning uchun ham bu suraning nomlaridan biri — „Sab’ul-masoniy“, yaʼni „ikki bor nozil qilingan yetti oyat“ demakdir.

Suraning o'nga yaqin nomlari bo'lib, ulardan eng mashhuri "Fotiha", ya'ni, "ochuvchi" - suralarning joylashishi bo'yicha avvalida qo'yilgani uchun unga shu nom berilgan. "Al-Hamdu" so'zi bilan boshlangani uchun bu nom bilan ham ataladi. Islom dini mafkurasi va ahkomlarini muxtasar shaklda o'zida mujassam etgani uchun "Ummul-Qur'on", ya'ni "Qur'onning onasi" nomi berilgan. Mazkur yetti oyatni sharhlab ba'zi mufassirlar bir necha jildlik asar yozib qoldirganlar.
Suraning oʻnga yaqin nomlari boʻlib, ulardan eng mashhuri „Fotiha“, yaʼni, „ochuvchi“ — suralarning joylashishi boʻyicha avvalida qoʻyilgani uchun unga shu nom berilgan. „Al-Hamdu“ soʻzi bilan boshlangani uchun bu nom bilan ham ataladi. Islom dini mafkurasi va ahkomlarini muxtasar shaklda oʻzida mujassam etgani uchun „Ummul-Qur’on“, yaʼni „Qur’onning onasi“ nomi berilgan. Mazkur yetti oyatni sharhlab baʼzi mufassirlar bir necha jildlik asar yozib qoldirganlar.

"Bismillohir Rahmonir Rahim" oyati "Fotiha" surasining tarkibiga kiradimi yoki u keyin qo'shib qo'yilganmi degan masalada mujtahidlarning ba'zilari uni shu suradan deb sanaganlar. Boshqalar esa Qur'ondagi 113 ta sura boshlanishidagi hamma "Bismilloh"lar ham suralarining tarkibiy qismidan emas, balki ularni bir-biridan ajratib turuvchi - fosila sifatida joylashtirilgan, deganlar. "Bismilloh" oyati faqat bir joyda - Naml surasining 30-
„Bismillohir Rahmonir Rahim“ oyati „Fotiha“ surasining tarkibiga kiradimi yoki u keyin qoʻshib qoʻyilganmi degan masalada mujtahidlarning baʼzilari uni shu suradan deb sanaganlar. Boshqalar esa Qur’ondagi 113 ta sura boshlanishidagi hamma „Bismilloh“lar ham suralarining tarkibiy qismidan emas, balki ularni bir-biridan ajratib turuvchi — fosila sifatida joylashtirilgan, deganlar. „Bismilloh“ oyati faqat bir joyda — Naml surasining 30-
oyatida kelgan, deb ta'kidlaydilar.
oyatida kelgan, deb taʼkidlaydilar.

Abu Hanifa (Imom A'zam) ham shu fikrda bo'lganlar. Shuning uchun Hanafiy mazhabiga mansub xattot va noshirlar tomonidan ko'chirilgan va chop etilgan Qur'on nusxalarida, xususan Turkiya va Pokistonda nashr etilgan nusxalarda "Fotiha" surasining boshida kelgan "Bismilloh"ga raqam qo'yilmaydi. Arab dunyosida chiqadigan Qur'onlarda esa unga birinchi raqam, "Fotiha" surasining birinchi oyatiga esa 2 raqamini qo'yadilar.
Abu Hanifa (Imom Aʼzam) ham shu fikrda boʻlganlar. Shuning uchun Hanafiy mazhabiga mansub xattot va noshirlar tomonidan koʻchirilgan va chop etilgan Qur’on nusxalarida, xususan Turkiya va Pokistonda nashr etilgan nusxalarda „Fotiha“ surasining boshida kelgan „Bismilloh“ga raqam qoʻyilmaydi. Arab dunyosida chiqadigan Qur’onlarda esa unga birinchi raqam, „Fotiha“ surasining birinchi oyatiga esa 2 raqamini qoʻyadilar.


== Fotiha surasining nomlari ==
== Fotiha surasining nomlari ==
* '''Fotihatul kitob''' - ''Qurʻonni ochuvchi.''
* '''Fotihatul kitob''' — ''Qurʻonni ochuvchi.''
* '''Ummul Qurʻon''' - ''Qurʻonning onasi.''
* '''Ummul Qurʻon''' — ''Qurʻonning onasi.''
* '''Sabʻul Masoniy''' - ''yetti takrorlanuvchi oyat yoki yetti oyatdan iborat ikki marta nozil qilingan sura.''
* '''Sabʻul Masoniy''' — ''yetti takrorlanuvchi oyat yoki yetti oyatdan iborat ikki marta nozil qilingan sura.''
* '''Suratul solat''' - ''Namoz surasi.''
* '''Suratul solat''' — ''Namoz surasi.''
* '''Suratul hamd''' - ''hamd surasi.''
* '''Suratul hamd''' — ''hamd surasi.''
* '''Al-Qurʻonul aziym''' - ''Ulugʻ Qurʻon''
* '''Al-Qurʻonul aziym''' — ''Ulugʻ Qurʻon''
* '''Shifo'''
* '''Shifo'''
* '''Ruqya''' - ''dam olish''
* '''Ruqya''' — ''dam olish''
* '''Asos''' - ''Asl manba''
* '''Asos''' — ''Asl manba''
* '''Kanz''' - ''xazina''
* '''Kanz''' — ''xazina''


== Manbalar ==
== Manbalar ==
*[http://www.quran.uz/qurani-karim/quron-fazilatlari/631-maqola.html Fotiha surasining nomlari]
* [http://www.quran.uz/qurani-karim/quron-fazilatlari/631-maqola.html Fotiha surasining nomlari]
*[http://uzcinema.com/forum/105-2355-1 Fotiha surasi]
* [http://uzcinema.com/forum/105-2355-1 Fotiha surasi]


{{Suralar|[[Nos surasi]] |[[Baqara surasi]]}}
{{Suralar|[[Nos surasi]] |[[Baqara surasi]]}}

7-Iyul 2012, 13:23 dagi koʻrinishi

Baqara ←   1–sura  → oʻzi birinchi sura
Fotixa — سورة الفاتحة
Qurʼon nusxalaridan biridagi Fotiha surasi sarlavhasi. Yuqorida oʻngdan: 1. Oyati 7, 2. Markazda qizil rangda sura tartib raqami 1, qora rangda - Fotiha surasi va Makkiy, qizil rangda nozil boʻlgan tartibi - 5, 3. Rukuʼsi soni - 1; Pastda oʻngdan: 1. Sura:Makkiy, 2. Tilovat tartibi:1, 3. Nozil boʻlish tartibi:bu yerda texnik xato tufayli 1 deb koʻrsatilgan. Toʻgʻrisi esa yuqorida koʻrsatilganidek 5, 4. Rukuʼsi:1, 5. Oyati:7, 6. Porasi (Juzi):1 deb koʻrsatilgan.

Suraning arabcha matni
Nomining maʼnosi Ochuvchi[1][2]
Boshqa nomlari Ummul Qur'on
Tasnifi Makkiy sura[3]
Statistika
Sahifasi 1[4]
Juz 1
Sura raqami 1
Oyatlar soni 7
Sajda oyati yoʻq
Rukuʼlar soni 1[5]
Muqattaot harflari yoʻq[6]
Soʻzlar soni 29
Harflar soni 139
Nozil boʻlish tartibi 5[7]
Arabcha matni ar.wikisource.orgda
tanzil.netda
Tarjimalari QuranAcademy.org
quran.uzda
Tilovat tartibi
Baqara surasi  Keyingisi 1 Oldingisi  oʻzi birinchi sura
Nozil boʻlish tartibi
Masad surasi   Keyingisi 5 Oldingisi  Muddassir surasi
                                   

Fotiha surasi (arabcha: سورة الفاتحة suratul fotiha) Qur’on nusxalarida Makkada nozil qilingan deb kelinayotgan boʻlsada, tafsir va hadislarda u Madinada ham takroran nozil qilingan, deyiladi. Shuning uchun ham bu suraning nomlaridan biri — „Sab’ul-masoniy“, yaʼni „ikki bor nozil qilingan yetti oyat“ demakdir.

Suraning oʻnga yaqin nomlari boʻlib, ulardan eng mashhuri „Fotiha“, yaʼni, „ochuvchi“ — suralarning joylashishi boʻyicha avvalida qoʻyilgani uchun unga shu nom berilgan. „Al-Hamdu“ soʻzi bilan boshlangani uchun bu nom bilan ham ataladi. Islom dini mafkurasi va ahkomlarini muxtasar shaklda oʻzida mujassam etgani uchun „Ummul-Qur’on“, yaʼni „Qur’onning onasi“ nomi berilgan. Mazkur yetti oyatni sharhlab baʼzi mufassirlar bir necha jildlik asar yozib qoldirganlar.

„Bismillohir Rahmonir Rahim“ oyati „Fotiha“ surasining tarkibiga kiradimi yoki u keyin qoʻshib qoʻyilganmi degan masalada mujtahidlarning baʼzilari uni shu suradan deb sanaganlar. Boshqalar esa Qur’ondagi 113 ta sura boshlanishidagi hamma „Bismilloh“lar ham suralarining tarkibiy qismidan emas, balki ularni bir-biridan ajratib turuvchi — fosila sifatida joylashtirilgan, deganlar. „Bismilloh“ oyati faqat bir joyda — Naml surasining 30- oyatida kelgan, deb taʼkidlaydilar.

Abu Hanifa (Imom Aʼzam) ham shu fikrda boʻlganlar. Shuning uchun Hanafiy mazhabiga mansub xattot va noshirlar tomonidan koʻchirilgan va chop etilgan Qur’on nusxalarida, xususan Turkiya va Pokistonda nashr etilgan nusxalarda „Fotiha“ surasining boshida kelgan „Bismilloh“ga raqam qoʻyilmaydi. Arab dunyosida chiqadigan Qur’onlarda esa unga birinchi raqam, „Fotiha“ surasining birinchi oyatiga esa 2 raqamini qoʻyadilar.

Fotiha surasining nomlari

  • Fotihatul kitob — Qurʻonni ochuvchi.
  • Ummul Qurʻon — Qurʻonning onasi.
  • Sabʻul Masoniy — yetti takrorlanuvchi oyat yoki yetti oyatdan iborat ikki marta nozil qilingan sura.
  • Suratul solat — Namoz surasi.
  • Suratul hamd — hamd surasi.
  • Al-Qurʻonul aziym — Ulugʻ Qurʻon
  • Shifo
  • Ruqya — dam olish
  • Asos — Asl manba
  • Kanz — xazina

Manbalar

Keyingisi: Baqara surasi 1-sura — arabcha matni Oldingisi: oʻzi birinchi sura
  1. ↑ Qurʼoni Karim tarjimasi va sharhi. Abdulaziz Mansur
  2. ↑ Qurʼoni Karim maʼnolari tarjimasi. Alouddin Mansur
  3. ↑ Qurʼonda koʻrsatilgan tasnif.
  4. ↑ 604 sahifali Qurʼonda.
  5. ↑ Yuqoridagi sura sarlavhasining tasviridan olingan.
  6. ↑ Qurʼondan koʻrilgan.
  7. ↑ Yuqoridagi sura sarlavhasining tasviridan olingan. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Fotiha_surasi&oldid=535018" dan olindi