Siyosat

Siyosat - bu qarorlar qabul qilish va oqilona natijalarga erishish uchun ataylab ishlab chiqilgan ko'rsatmalar tizimidir. Siyosat niyat bayonoti bo'lib, protsedura yoki protokol sifatida amalga oshiriladi. Siyosat, odatda, tashkilot ichidagi boshqaruv organi tomonidan qabul qilinadi. Siyosat sub'ektiv va ob'ektiv qaror qabul qilishda yordam berishi mumkin. Subyektiv qarorlar qabul qilishda qo'llaniladigan siyosatlar, odatda, yuqori boshqaruvga bir qator omillarning nisbiy afzalliklariga asoslanishi kerak bo'lgan qarorlar qabul qilishda yordam beradi va natijada ob'ektiv ravishda sinab ko'rish qiyin, masalan, ish va hayot muvozanati siyosati. Bundan tashqari, hukumatlar va boshqa institutlar qonunlar, qoidalar, tartiblar, ma'muriy harakatlar, rag'batlantirish va ixtiyoriy amaliyotlar ko'rinishidagi siyosatlarga ega. Ko'pincha resurslarni taqsimlashda siyosat qarorlari aks etadi.

Siyosat tabiatan takrorlanadigan/odatiy bo'lgan tashkiliy faoliyatning rejasidir.

Bundan farqli o'laroq, ob'ektiv qarorlar qabul qilishda yordam beradigan siyosatlar, odatda, operatsion xususiyatga ega va ob'ektiv ravishda tekshirilishi mumkin, masalan, parol siyosati bunga misol bo'la oladi.

Bu atama hukumat, jamoat sektori tashkilotlari va guruhlariga, shuningdek, shaxslarga nisbatan qoʻllanilishi mumkin, Prezidentning farmoyishlari, korporativ maxfiylik siyosati va parlament tartib qoidalari siyosatga misoldir. Siyosat qoidalar yoki qonunlardan farq qiladi. Qonun xatti-harakatlarni majburlashi yoki ta'qiqlashi mumkin bo'lsa-da (masalan, daromad solig'ini to'lashni talab qiluvchi qonun), siyosat faqat kerakli natijaga erishish ehtimoli yuqori bo'lgan harakatlarga yo'naltiradi.

Siyosat yoki siyosatni o'rganish, shuningdek, muhim tashkiliy qarorlarni qabul qilish jarayoniga, jumladan, dasturlar yoki xarajatlarning ustuvor yo'nalishlari kabi turli xil muqobilliklarni aniqlash va ularning ta'siri asosida orasidan tanlashga ham tegishli bo'lishi ham mumkin. Siyosatni aniq maqsadlarga erishish uchun tuzilgan siyosiy, boshqaruv, moliyaviy va ma'muriy mexanizmlar deb tushunish mumkin. Davlat korporativ moliyasida muhim buxgalteriya siyosati - bu firma/kompaniya yoki sanoat uchun juda yuqori sub'ektiv elementga ega bo'lgan va moliyaviy hisobotga jiddiy ta'sir ko'rsatadigan siyosatdir. 

Ta'sirlar

Mo'ljallangan ta'sirlar va siyosat-dizayni

Siyosatning mo'ljallangan ta'siri tashkilotga va ular yaratilgan kontekstga ko'ra juda katta farq qiladi. Umuman olganda, siyosat odatda tashkilotda kuzatilgan ba'zi salbiy ta'sirlarning oldini olish yoki ijobiy foyda olish uchun o'rnatiladi. 

Siyosiy tadqiqotlarning meta-tahlili shuni ko'rsatdiki, global hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan xalqaro shartnomalar asosan global muammolarni hal qilishda o'zlariga mo'ljallangan ta'sirni ko'rsata olmadi va ba'zida kutilmagan zararli yoki aniq salbiy oqibatlarga olib kelgan holatlari ham bo'ldi. Tadqiqot shuni ko'rsatadiki, samaradorlikni oshirish salohiyatiga ega bo'lgan "yagona o'zgartirilishi mumkin bo'lgan shartnoma dizayni tanlovi" ijro mexanizmlarida aks etdi.

Korporativ sotib olish siyosati tashkilotlarning salbiy ta'sirlardan qochishga harakat qilishiga misol bo'ladi. Ko'pgina yirik kompaniyalarda ma'lum qiymatdan yuqori bo'lgan barcha xaridlar sotib olish jarayoni orqali amalga oshirilishi kerak bo'lgan siyosat mavjud. Ushbu standart sotib olish jarayonini siyosat orqali talab qilishi tashkilot chiqimlarni cheklashi va sotib olish usulini standartlashtirishi mumkin bo'ladi. 

Kaliforniya shtati foyda olishga intilayotgan siyosatning namunasini taqdim etdi. So'nggi yillarda Kaliforniyada gibrid avtomobillar soni keskin ko'paydi, bu qisman federal qonunchilikdagi siyosat o'zgarishlari bilan bog'liq bo'lib, 1500 AQSh dollari miqdoridagi soliq imtiyozlari (to'xtatilganidan beri) hamda gibrid avtomobil egalariga ko'p tarmoqli bo'lgan avtomobil yo'llaridan foydalanishni ta'minladi. (loew gibrid transport vositalariga emas). Bunday holda, tashkilot (shtat va /yoki federal hukumat) siyosat (soliq imtiyozlari, avtomagistral yo'llari) orqali ta'sirini (gibrid transport vositalariga egalik qilish va ulardan foydalanishni oshirish) o'tkaza oldi. 

Kutilmagan oqibatlari

Siyosat ko'pincha nojo'ya ta'sirlar yoki kutilmagan oqibatlarga olib keladi . Siyosat ta'sir o'tkazmoqchi bo'lgan yoki manipulyatsiya qilmoqchi bo'lgan muhitlar odatda murakkab moslashuvchan tizimlar (masalan, hukumatlar, jamiyatlar, yirik kompaniyalar) bo'lganligi sababli, siyosatni o'zgartirish intuitiv natijalarga olib kelishi mumkin. Misol uchun, hukumat umumiy soliq tushumlarini oshirish umidida soliqlarni oshirish bo'yicha siyosiy qaror qabul qilishi mumkin. Soliq o'sishi hajmiga qarab, bu kapital qo'zg'alishiga sabab bo'lgan yoki fuqarolar soliqqa tortiladigan pulni olishdan to'sqinlik qiladigan darajada yuqori stavka yaratish orqali soliq tushumlarini kamaytirishning umumiy ta'siriga ega bo'ladi. (Laffer curve) 

Siyosatni shakllantirish jarayoni nazariy jihatdan siyosatning yashirin ta'sir doiralarini imkon qadar ko'proq baholashga urinishni o'z ichiga oladi, bu esa ma'lum bir siyosatning kutilmagan oqibatlarga olib kelishi ehtimolini kamaytiradi.

Siyosat sikli (rivojlanishi)

Siyosat sikli kontsepsiyasiga misol.

Siyosatshunoslikda siyosat sikli siyosat elementining rivojlanishini tahlil qilish uchun foydalaniladigan vositadir. Uni “stagistik yondashuv”, “bosqichlar evristiki” yoki “bosqichli yondashuv” deb ham atash mumkin. Shunday qilib, bu siyosat qanday yaratilganligining haqiqiy voqeligidan ko'ra asosiy qoidadir, lekin siyosatshunoslarning siyosatga qanday qarashlariga ta'sir ko'rsata oldi. Bu esa Garold Lassvell ishidan olingan nazariya sifatida ishlab chiqilgan.

Garold Lassvellning siyosat siklining mashhur modeli jarayonni yettita alohida bosqichga bo'lib, davlat siyosati qanday va nima uchun amalga oshirilishi kerakligi haqidagi savollarni o'rtaga tashladi. (1) razvedka, (2) lavozimga ko'tarilish, (3) retsept, (4) chaqirish, (5) ariza, (6) tugatish va (7) baholashdan iborat bo'lgan bosqichlar bilan bu jarayon o'z mohiyatiga ko'ra siyosatni amalga oshirishni shakllantirishga qaratilgan siyosiy maqsadlarni birlashtiruviga harakat qiladi.

Jeyms E. Andersonning " Ommaviy siyosatni shakllantirish" (1974) asarida quyidagi bosqichlar mavjud:

1. Kun tartibini belgilash (Muammolarni aniqlash) - muayyan mavzuni hukumat e'tiborini talab qiladigan muammo sifatida tan olish.
2. Siyosatni shakllantirish - muammoni hal qilish uchun mavjud variantlar yoki muqobil harakat yo'nalishlarini o'rganishni o'z ichiga oladi. (baholash, dialog, shakllantirish va mustahkamlash).
3. Qaror qabul qilish - hukumat siyosiy status-kvoninidavom ettirish yoki uni o'zgartirish to'g'risida yakuniy harakat yo'nalishi bo'yicha qaror qabul qiladi. (Qaror "ijobiy", "salbiy" yoki "harakatsiz" bo'lishi mumkin)
4. Amalga oshirish - ilgari qabul qilingan yakuniy qaror amalda qo'llaniladi.
5. Baholash - davlat siyosatining samaradorligini uning niyatlari va natijalari nuqtai nazaridan baholaydi. Siyosat ishtirokchilari uning ta'siri va natijalarini o'rganish orqali harakat yo'nalishi muvaffaqiyatli yoki muvaffaqiyatsizligini aniqlashga harakat qiladilar.

Sakkiz bosqichli siyosat sikli Peter Bridgman va Glyn Davis tomonidan "Avstraliya siyosati bo'yicha qo'llanma" da batafsil ishlab chiqilgan: (hozir uning 4 va 5-nashrlari esa Catherine Althaus bilan)

1. Muammoni aniqlash
2. Siyosat tahlili
3. Konsultatsiya (butun jarayonni qamrab oladi)
4. Siyosat vositalarini ishlab chiqish
5. Muvofiqlashtirish va koalitsiyalarni qurish
6. Dastur dizayni: qaror qabul qilish
7. Siyosatni amalga oshirish
8. Siyosatni baholash

Althaus, Bridgman va Davis modeli evristik va iterativ (matematik yoki hisoblash jarayoni bilan bog'liq)dir. Bu ataylab me'yoriy [tushuntirish] va diagnostik [aniqlash] yoki bashorat qilish uchun mo'ljallanmagan. Siyosat sikllari, odatda, klassik yondashuvni qabul qilish sifatida tavsiflanadi va jarayonlarni siyosat qarorlarini qabul qiluvchilar nuqtai nazaridan tasvirlashga moyildir. Shunga ko'ra, ba'zi postpozitivist (tanqidiy tuzatuvchi) akademiklar tizimli va murakkabroq modellarni afzal ko'rib, siklik modellarga javob bermaydigan va real bo'lmagan deb e'tiroz bildiradilar. Ular fuqarolik jamiyati tashkilotlari, ommaviy axborot vositalari, ziyolilar, tahlil markazlari yoki siyosiy tadqiqot institutlari, korporatsiyalar, lobbichilar (qonun chiqaruvchilarga ta'sir o'tkazishga uyushgan urinishda ishtirok etgan shaxs) va boshqalarni o'z ichiga olgan siyosat maydoniga jalb qilingan kengroq doirani ko'rib chiqadilar.

Tarkibi

Siyosat, odatda, rasmiy yozma hujjatlar orqali e'lon qilinadi. Siyosiy hujjatlari, ko'pincha, siyosatni qonuniylashtirish va uning kuchga kirganligini ko'rsatish uchun tashkilot ichidagi ijro etuvchi hokimiyatlarning tasdiqlanishi yoki imzosi bilan birga keladi. Bunday hujjatlar, odatda, siyosatni chiqargan tashkilotga xos bo'lgan standart formatlarga ega bo'lib, formatlar shakl jihatidan farq qilsa-da, siyosat hujjatlari, odatda, ma'lum standart komponentlarni o'z ichiga oladi, jumladan: 

• Tashkilot siyosatni nima uchun chiqarayotgani va siyosatning istalgan ta'siri yoki natijasi qanday bo'lishi kerakligini ko'rsatadigan maqsad bayonoti .
• Siyosat kimga ta'sir qilishi va siyosat qaysi harakatlarga ta'sir qilishini tavsiflovchi qo'llanilishi va qamrovi to'g'risidagi bayonot. Qo'llash imkoniyati va qamrovi siyosat talablaridan aniq odamlar, tashkilotlar yoki harakatlarni istisno qilishi mumkin. Qo'llanilishi va ko'lami siyosatni faqat kerakli maqsadlarga yo'naltirish va iloji bo'lsa, kutilmagan oqibatlarga yo'l qo'ymaslik uchun ishlatiladi.
• Siyosat qachon kuchga kirganligini ko'rsatadigan kuchga kirgan sana. Retroaktiv (oldindan kuchga kiruvchi) siyosatlar kamdan-kam uchraydi, lekin ularni topish mumkin.
• Mas'uliyatlar bo'limi, qaysi partiyalar va tashkilotlar individual siyosat bayonotlarini bajarish uchun mas'ul ekanligini ko'rsatadi. Ko'pgina siyosatlar ba'zi doimiy funksiya yoki harakatni o'rnatishni talab qilishi mumkin. Misol uchun, xarid siyosatida xarid so'rovlarini ko'rib chiqish uchun xarid idorasi yaratilishi va bu idora davom etayotgan harakatlar uchun javobgar bo'lishi belgilanishi mumkin. Mas'uliyatlar ko'pincha tegishli nazorat va/yoki boshqaruv tuzilmalarini aniqlashni o'z ichiga oladi.
• Siyosat yaratayotgan tashkilot xatti-harakatlariga kiritilgan maxsus qoidalar, talablar yoki o'zgartirishlarni ko'rsatadigan siyosat bayonotlari . Siyosiy bayonotlar tashkilot va niyatga qarab juda xilma-xil bo'lib, deyarli har qanday shaklda bo'lishi mumkin.

Ba'zi siyosatlarda qo'shimcha bo'limlar bo'lishi mumkin, jumladan:

• Har qanday sabablar, tarix, axloqiy asos bayonotlari va/yoki siyosatni yaratishga sabab boʻlgan niyatni koʻrsatuvchi fon. Ushbu ma'lumot ko'pincha siyosatni baholash yoki noaniq vaziyatlarda qo'llash kerak bo'lganda juda qimmatlidir, xuddi qonunning maqsadi sud uchun ushbu qonun bilan bog'liq ishni hal qilishda foydali bo'lishi mumkin bo'lganidek.
• Ta'riflar, siyosat hujjatida keltirilgan atamalar va tushunchalar uchun aniq va tushunarli ta'riflar. 

Turlari

Amerikalik siyosatshunos Theodore J. Lowio'zining "Siyosat, tanlov va siyosat to'rt tizimi" va "Amerika biznesi, davlat siyosati, amaliy tadqiqotlar va siyosat nazariyasi" maqolalarida taqsimlovchi, qayta taqsimlovchi, tartibga soluvchi va tashkil etuvchi siyosatning to'rt turini taklif qildi. Siyosat hukumat, biznes, professional yoki ixtiyoriy bo'ladimi, tashkilotning maqsadiga qaratilgan. Siyosat qabul qilinadigan qarorlarni boshqarib, "haqiqiy" dunyoga ta'sir qilish uchun mo'ljallangan. Ular rasmiy ravishda yozilganmi yoki yo'qmi, buni aksariyat tashkilotlar aniqlashtiradi.

Siyosatni turli yo'llar bilan tasniflash mumkin. Quyida tashkilot a'zolariga ta'siri bo'yicha ajratilgan bir necha turdagi siyosatlarning namunasi keltirilgan.

Taqsimlash siyosati

Taqsimlash siyosati tovarlar va xizmatlarni tashkilot a'zolariga tarqatadi, shuningdek, tovarlar/xizmatlar xarajatlarini tashkilot a'zolari o'rtasida taqsimlaydi. Masalan, farovonlik, xalq ta'limi, avtomobil yo'llari va jamoat xavfsizligi uchun sarflanadigan xarajatlarga ta'sir ko'rsatadigan hukumat siyosati yoki professional tashkilotning imtiyozlar rejasi shular ju,mlasidandir.

Normativ (me'yoriy) siyosat

Tartibga solish siyosati yoki mandatlari shaxslar va idoralarning ixtiyorini cheklaydi yoki boshqa turdagi xatti-harakatlarga majbur qiladi. Ushbu siyosatlar, odatda, yaxshi xulq-atvorni osongina aniqlash mumkin bo'lganda va yomon xatti-harakatlar osonlikcha tartibga solinishi va jarimalar yoki sanksiyalar orqali jazolanishi mumkin bo'lganda eng yaxshi qo'llaniladi deb hisoblanadi. Muvaffaqiyatli davlat tartibga solish siyosatiga misol qilib, avtomobil yo'lidagi tezlikni cheklash siyosatini keltirish mumkin.

Ta'sis (tarkibli) siyosati

Ta'sis (tarkibli) siyosati ijro etuvchi hokimiyat organlarini yaratadi yoki qonunlar bilan shug'ullanadi. Ta'sis siyosati, shuningdek, ba'zi hollarda moliyaviy siyosat bilan bog'liqdir.

Qayta taqsimlash siyosati

Siyosat dinamik; ular faqat maqsadlar yoki qonunlarning statik ro'yxati emas. Siyosat rejalarini amalga oshirish kerak, bu ko'pincha kutilmagan natijalarga olib keladi. Ijtimoiy siyosat - ular amalga oshirilganda "yerda" sodir bo'ladigan, shuningdek, qaror qabul qilish yoki qonunchilik bosqichida sodir bo'ladigan narsalar nazarda tutiladi.

Siyosat atamasi quyidagilar bilan ham bog'liq:

• Rasmiy hukumat siyosati (qonunlarning amalda qo'llanilishini tartibga soluvchi qonun hujjatlari yoki yo'riqnomalar)
• Siyosiy manifest va risolalardagi keng g‘oyalar va maqsadlar
• Kompaniya yoki tashkilotning muayyan mavzudagi siyosati. Masalan, kompaniyaning teng imkoniyatlar siyosati kompaniyaning barcha xodimlariga teng munosabatda bo'lishni maqsad qilganligini ko'rsatadi.

Tashkilotning amaldagi harakatlari ko'pincha belgilangan siyosatdan sezilarli darajada farq qiladi. Bu farq ba'zan siyosatga nisbatan siyosiy murosa tufayli yuzaga kelsa, boshqa holatlarda esa siyosatni amalga oshirish va amalga oshirishning yetishmasligi tufayli yuzaga keladi. Siyosatni amalga oshirish kutilmagan natijalarga olib kelishi mumkin, bu siyosatning qamrovi dastlab hal qilish uchun ishlab chiqilgan muammodan uzoqroqqa cho'ziladi. Bundan tashqari, siyosatni tanlab yoki o'ziga xos tarzda amalga oshirish natijasida oldindan aytib bo'lmaydigan natijalar paydo bo'lishi ham mumkin.

Siyosiy tahlil turlariga quyidagilar kiradi:

• Sabab (sababsiz sabab)
• Deterministik (masalan, stokastik, tasodifiy va ba'zan deterministik bo'lmagan)
• Ko'rsatkich
• Xotirasiz ( masalan, statsionar)
• Imkoniyatli (jam.imkoniyati bo'lmagan)
• Doimiy (doimiy bo'lmagan, barqaror)

Ushbu sifatlar birlashtirilishi mumkin, shuning uchun, masalan, statsionar-xotirasiz ko'rsatkich siyosati mavjud

Mashhur maktablar

CIGI kampusidagi Balsilliexalqaro aloqalar maktabi

Blavatnik maktabi hukumat binosi

• Balsilli xalqaro munosabatlar maktabi
• Blavatnik hukumat maktabi
• Kaliforniya Berkli universitetidagi Goldman davlat siyosati maktabi
• London iqtisodiyot maktabi
• London King's kolleji
• Chikago universiteti Harris davlat siyosati maktabi
• Garvard Kennedy hukumat maktabi
• Hertie boshqaruv maktabi
• Munk global ishlar va davlat siyosati maktabi
• Norman Paterson xalqaro munosabatlar maktabi
• Pol X.Nitse ilg'or xalqaro tadqiqotlar maktabi
• Princeton jamoat va xalqaro aloqalar maktabi
• Po Parij Fanlari
• Kembrij universiteti
• Glasgow universiteti
• Warwick universiteti
• Parij Nanterre universiteti

Siyosatni joriy etish

Bozorga yo'naltirilgan iqtisodiyotning zamonaviy tizimlarida va delegatlar va qarorlarning bir xil ovoz berish tizimida siyosat aralashuvlari, odatda, omma orasida mashhurlik ( ommaviy axborot vositalari va ta'lim orqali ta'sirlangan, shuningdek, madaniy o'ziga xoslik ), zamonaviy iqtisodiyot (masalan, iqtisod kabi) omillariga qarab joriy etiladi. uning ichida uzoq va yaqin istiqbolda nima foydali yoki yo'q) va xalqaro raqobatning umumiy holati (ko'pincha geosiyosatning diqqat markazida) bo'ladi. Umuman olganda, boshqa partiyalar bilan siyosiy raqobat va ijtimoiy barqarorlik, shuningdek, global dinamika doirasidagi milliy manfaatlar kiradi. 

Manbalar

• Althaus, Catherine; Bridgman, Peter; Davis, Glyn. The Australian Policy Handbook, 4th, Sydney: Allen & Unwin, 2007. 
• Blakemore, Ken. Social Policy: an Introduction. Buckingham; Philadelphia: Open University Press, 1998. 
• Dye, Thomas R.. Policy Analysis. University of Alabama Press, 1976. 
• Greenberg, George D. (December 1977). "Developing Public Policy Theory: Perspectives from Empirical Research". American Political Science Review 71 (4): 1532–1543. doi:10.2307/1961494. 
• Heckathorn, Douglas D.; Maser, Steven M. (1990). "The Contractual Architecture of Public Policy: A Critical Reconstruction of Lowi's Typology". The Journal of Politics 52 (4): 1101–1123. doi:10.2307/2131684. 
• Jenkins, William. Policy Analysis: A Political and Organizational Perspective. London: Martin Robertson, 1978. 
• Kellow, Aynsley (Summer 1988). "Promoting Elegance in Policy Theory: Simplifying Lowi's Arenas of Power". Policy Studies Journal 16 (4): 713–724. doi:10.1111/j.1541-0072.1988.tb00680.x. 
• Lowi, Theodore J.; Bauer, Raymond A.; De Sola Pool, Ithiel; Dexter, Lewis A. (1964). "American Business, Public Policy, Case-Studies, and Political Theory". World Politics 16 (4): 687–713. doi:10.2307/2009452. 
• Lowi, Theodore J. (1972). "Four Systems of Policy, Politics, and Choice". Public Administration Review 32 (4): 298–310. doi:10.2307/974990. https://polipapers.upv.es/index.php/reinad/article/view/854. 
• Lowi, Theodore J. „The State in Politics“,. Regulatory Policy and the social Sciences Noll, Roger G.: . Berkeley: University of California Press, 1985 — 67–110 bet. 
• Müller, Pierre; Surel, Yves. L'analyse des politiques publiques (fr). Paris: Montchrestien, 1998. 
• Nakamura, Robert T. (September 1987). "The textbook policy process and implementation research". Review of Policy Research 7 (1): 142–154. doi:10.1111/j.1541-1338.1987.tb00034.x. 
• Paquette, Laure. Analyzing National and International Policy. Rowman Littlefield, 2002. 
• Smith, K. B. (2002). "Typologies, Taxonomies, and the Benefits of Policy Classification". Policy Studies Journal 30 (3): 379–395. doi:10.1111/j.1541-0072.2002.tb02153.x. 
• Spitzer, Robert J. (June 1987). "Promoting Policy Theory: Revising the Arenas of Power". Policy Studies Journal 15 (4): 675–689. doi:10.1111/j.1541-0072.1987.tb00753.x. 

 

Qo'shimcha o'qish uchun

• K. Cummins, Linda. Policy Practice for Social Workers: New Strategies for a New Era. Pearson, 2011. ISBN 9780205022441. 
• Hicks, Daniel L.; Hicks, Joan Hamory; Maldonado, Beatriz (January 2016). "Women as policy makers and donors: female legislators and foreign aid". European Journal of Political Economy 41: 46–60. doi:10.1016/j.ejpoleco.2015.10.007. 

Havolalar

• Policy institutes Curlie katalogida
• „Policy Studies Organization“. ipsonet.org.