FIFA: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
MelancholieBot (munozara | hissa)
k Bot Qoʻshdi: mk:ФИФА
MelancholieBot (munozara | hissa)
k Bot Qoʻshdi: so:FIFA
Qator 1 686: Qator 1 686:
[[sk:Medzinárodná futbalová federácia]]
[[sk:Medzinárodná futbalová federácia]]
[[sl:FIFA]]
[[sl:FIFA]]
[[so:FIFA]]
[[sq:FIFA]]
[[sq:FIFA]]
[[sr:ФИФА]]
[[sr:ФИФА]]

28-Noyabr 2009, 06:15 dagi koʻrinishi

Fédération Internationale de Football Association (fransuzchadan "Xalqaro Futbol Federatsiyasi"; qisqartmasi FIFA) dunyo boʻyicha futbol masalalariga masʼul tashkilotdir.

1904 yilning 21 mayida Parijda FIFA — milliy futbol federatsiyalari uyushmasi tuzildi. Bu xalqaro musobaqalarni keng va tartibli tashkil qilishga yo‘l ochib berdi. FIFAning dunyoga kelishi uchun jon kuydirgan shaxs — frantsiyalik Rober Geren uning birinchi prezidenti bo‘ldi. Bungacha Frantsiya futbol federatsiyasi prezidenti bo‘lish bilan birga u Le Matin gazetasida ham ishlar edi. Aslida Geren muhandis diplomiga ega bo‘lgan. FIFA prezidenti sifatida u dastlab klublar, so‘ngra terma jamoalar o‘rtasida xalqaro musobaqalar uyushtirish g‘oyasini ilgari surdi. 1904 yilgi Taʼsis kongressida FIFA ustavining 9-bandida shunday belgilab qo‘yildi: «FIFA xalqaro chempionatlarni tashkil qilish eksklyuziv huquqiga ega». 1905 yilgi kongressda gollandiyalik Karl Anton Villem Xirshman 15 ishtirokchi o‘rtasida (har bir davlatdan bittadan) klublar chempionatini o‘tkazish taklifini kiritdi. Xirshmanning fikriga ko‘ra ular 4 guruhga bo‘linishi kerak edi: 1-guruh: Angliya, Shotlandiya, Uels, Sh.Irlandiya 2-guruh: Belgiya, Frantsiya, Gollandiya, Ispaniya 3-guruh: Italiya, Avstriya, Shveytsariya, Vengriya 4-guruh: Daniya, Germaniya, Shvetsiya Tasavvur qiling, hozirgi Chempionlar ligasi 1991 yili emas, 1905 yiliyoq tashkil qilinishi mumkin edi. Chempionatda ishtirok etish uchun ariza topshirishning oxirgi muddati deb 1905 yilning 31 avgusti belgilandi. Ammo shu kungacha FIFAga birontayam ariza tushmadi! Bunday muvaffaqiyatsizlikdan so‘ng Geren 1906 yilning 4 iyunida, FIFAning uchinchi kongressida isteʼfoga chiqqanini maʼlum qildi. FIFA boshqaruviga kelgan angliyalik Daniel Berli Vulfoll davrida ham (1918 yil 24 oktyabrda davom etgan) ushbu g‘oyalar amalga oshirilmadi. 29 oy FIFA prezidentsiz qolgach, 1921 yil 1 aprelida bu lavozimga frantsuz Jyul Rime o‘tirdi. Jahon chempionatini uyushtirish uchun sharoit pishib yetilganligini ilg‘agan Rime o‘z nomini tarix sahifalariga muhrlashga sazovor bo‘ldi. 1928 yilning 29 may kuni, Amsterdamda bo‘lib o‘tgan kongressda tarixiy qarorga kelindi. Yana bir frantsuz Anri Delonning taklifiga ko‘ra 1-jahon chempionati 1930 yili o‘tkaziladigan bo‘ldi. Amsterdamda birinchi jahon chempionatining mezboni kim bo‘lishi kerakligidan boshqa barcha masalalar kelishib olindi. Mezbon esa FIFAning navbatdagi, 1929 yilning 18-19 may kunlari Barselonada bo‘lgan kongressida aniq bo‘ldi. Nomzodlar 6 ta edi — Italiya, Shvetsiya, Gollandiya, Vengriya, Ispaniya va Urugvay. Yevropaning 5 vakili tarixiy chempionatni o‘tkazish huquqini bir ovozdan okeanorti mamlakatiga topshirishga qaror qildilar.

1-Jahon chempionati O‘tkazilgan vaqti: 1930 yil 13-30 iyul. O‘tkazilgan joyi: Urugvay davlati, Montevideo shahri. Qatnashchilar soni: 13 ta (J. Amerikadan 7 ta, Yevropadan 4 ta, Sh.Amerikadan 2 ta)

QIZIQARLI MAʼLUMOTLAR

  • Chempionatdagi barcha 18 uchrashuv (aslida 19 ta o‘yin o‘tkazilishi lozim edi, 3-o‘rin uchun bahs o‘tkazilmagan) Urugvay poytaxtidagi uchta stadionda bo‘lib o‘tdi: «Sentenario»da 10, «Parke Sentral»da 6, «Positos»da 2 o‘yin.
  • O‘yinlarni 434 ming tomoshabin bevosita stadionlarda turib kuzatdi. Bu har bir o‘yinga o‘rtacha 24111 tadan muxlis tushgan degani.
  • Darvozalarga hammasi bo‘lib 70 gol kiritildi (bir o‘yinda o‘rtacha 3,88 ta)
  • Chempionatning dastlabki uchrashuvi Frantsiya va Meksika terma jamoalari o‘rtasida bo‘lib o‘tdi. O‘yinda hisobni ochgan frantsiyalik Lyusen Loran Jahon chempionatlari tarixida dastlabki golni urgan futbolchi bo‘lib qoldi.
  • 1-Jahon chempionati Urugvay davlatiga o‘sha davrdagi misli ko‘rilmagan daromadni keltirdi: 255107 AQSh dollari.

O‘tkazilgan o‘yinlar va natijalar

1-guruh Frantsiya — Meksika 4:1 13.07.30. «Positos» stadioni Argentina — Frantsiya 1:0 15.07. «Parke Sentral» stadioni Chili — Meksika 3:0 16.07. «Parke Sentral» stadioni Frantsiya — Chili 0:1 19.07. «Sentenario» stadioni Meksika — Argentina 3:1 22.07. «Sentenario» stadioni

2-guruh Braziliya —Yugoslaviya 1:2 14.07 «Parke Sentral» Yugoslaviya — Boliviya 4:0 17.07. «Parke Sentral» Boliviya — Braziliya 0:4 0.07. «Sentenario»

3-guruh Ruminiya — Peru 3:1 14.07 «Positos» Peru — Urugvay 0:1 18.07 «Sentenario» Urugvay — Ruminiya 4:0 21.07 «Sentenario»

4-guruh AQSh — Belgiya 3:0 13.07 «Parke Sentral» Paragvay — AQSh 0:3 17.07. «Parke Sentral» Belgiya — Paragvay 0:1 20.07 «Sentenario»

1/2 final Argentina — AQSh 6:1 26.07. «Sentenario» Urugvay — Yugoslaviya 6:1 27.07. «Sentenario»

3-o‘rin uchun AQSh —Yugoslaviya (o‘tkazilmagan)

Final 30.07.30. «Sentenario» Urugvay — Argentina 4:2 To‘purar: Stabile (Arg.) — 8 ta.

''2-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqt va joyi: 1934 yil 7 may — 10 iyun. Italiya. Qatnashchilar soni: 16 ta (Yevropadan 12 ta, Janubiy Amerikadan 2 ta, Afrikadan 1 ta, Shimoliy Amerikadan 1 ta). Qiziqarli maʼlumotar

  • Chempionat «Olimpiya tizimi»da 1/8 finaldan boshlab o‘tkazildi.
  • Darvozalar 17 uchrashuvda 70 bor ishg‘ol etildi. Bir o‘yinga o‘rtacha 4,12 tadan.
  • 381900 tomoshabin o‘yinlarning bevosita guvohi bo‘ldi. Bir o‘yinga o‘rtacha 22465 tadan.
  • Mazkur chempionatda tashkilotchilar — italiyaliklar 3 mln. 700 ming lira foyda ko‘rdilar.

O‘yinlar va natijalar

1-bosqich, 27 may

Italiya — AQSh 7:1 Ispaniya — Braziliya 3:1 Vengriya — Misr 4:2 Avstriya — Frantsiya 3:2 Germaniya — Belgiya 5:2 Shvetsiya — Argentina 3:2 Shveytsariya — Gollandiya 3:2 Chexoslovakiya — Ruminiya 2:1

1/4 final. 31 may — 1 iyun

Avstriya — Vengriya 2:1 Germaniya — Shvetsiya 2:1 Chexoslovakiya — Shveytsariya 3:2 Italiya — Ispaniya 1:1 (ushbu o‘yin 31 may kuni o‘tkazilib, durang bilan yakunlangach, musobaqa tashkilotchilari qo‘shimcha o‘yin o‘tkazishga qaror qiladilar. 1 iyun kuni o‘tkazilgan takroriy uchrashuvda italyanlarning qo‘llari baland keladi — 1:0)

1/2 final. 3 iyun

Chexoslovakiya — Germaniya 3:1 Italiya — Avstriya 1:0

3-o‘rin uchun. 6 iyun

Germaniya — Avstriya 3:2

Final. 10 iyun

Italiya — Chexoslovakiya 2:1

To‘purarlar Needli (Chex.) — 5 ta Konen (Germ.), Skiavio (Italiya) 4 tadan.

3-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1938 yil 4-19 iyun, Frantsiya. Qatnashchilar soni: 15 ta (Yevropadan 13 ta, Janubiy Amerikadan 1 ta, Osiyodan 1 ta).

Qiziqari maʼlumotlar

  • Chempionatda 15 terma jamoa qatnashishi lozim edi. O‘sha paytdagi siyosiy vaziyatga ko‘ra Avstriya termasi musobaqada qatnasha olmay qoldi.
  • Bu gal ham «Olimpiya tizimi»ga amal qilindi.
  • 18 ta o‘yinda darvozalarga 84 ta gol kiritildi.

Bu har bir o‘yinda o‘rtacha 4,66 tadan gol urilgan degani.

  • O‘yinlarni stadionning o‘zida turib kuzatgan muxislar soni —jami 483000 nafar, bir o‘yinga o‘rtacha 26833 nafardan.

O‘yinlar va natijalar 1-bosqich, yaʼni 1/8 final.

4 iyun. Shveytsariya — Germaniya 1:1 (takroriy o‘yin 9 iyun. 4:2) 5 iyun. Braziliya — Polsha 6:5 5 iyun. Frantsiya — Belgiya 3:1 5 iyun. Kuba — Ruminiya 3:3 (9 iyun. Takroriy o‘yin 2:1) 5 iyun. Vengriya — Ost-Indiya 6:0 5 iyun. Italiya — Norvegiya 2:1 5 iyun. Chexoslovakiya — Gollandiya 3:0 Shuningdek,Shvetsiya — Avstriya +: -

1/4 final. 12 iyun. Vengriya — Shveytsariya 2:0 Braziliya — Chexoslovakiya 1:1 (14 iyun. Takroriy o‘yin 2:1) Italiya — Frantsiya 3:1 Shvetsiya — Kuba 8:0

1/2 final. 16 iyun. Vengriya — Shvetsiya 5:1 Italiya — Braziliya 2:1

3-o‘rin uchun. 19 iyun. Braziliya — Shvetsiya 4:2

Final. 19 iyun, 1938. Italiya — Vengriya 4:2

To‘purarar Leonidas (Braziliya) — 8 ta Shengeller (Vengriya) — 7 ta Piola (Italiya) — 5 ta

4-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1950 yil 24 iyun — 16 iyul, Braziliya. Qatnashchilar soni: 13 ta (Yevropadan 6 ta, Janubiy Amerikadan 5 ta, Shimoliy Amerikadan 2 ta).

4-Jahon chempionati aslida 1942 yili o‘tkazilishi lozim edi. Ikkinchi jahon urushi tufayli u o‘tkazilmay qoldi. Urushdan charchagan dunyo ahli jahon chempionatining yana bir vaqti — 1946 yili ham katta futbol bayramini ko‘rmadi (bunga toqat ham yo‘q edi). Nihoyat, FIFA o‘sha yilning 25 iyulida yig‘ilish tashkil etdi. Unda ko‘rilgan muhim masalalardan biri jahon chempionatiga doir edi. Uzoq muhokamalardan so‘ng futbolning ashaddiy muxlislari orziqib kutgan qaror qabul qilindi. Unga ko‘ra, 4-Jahon chempionati 1950 yili Braziliya davlatida o‘tkaziladigan bo‘ldi.

Qiziqarli maʼlumotlar • Chempionat bu gal «Olimpiya tizimi»da o‘tkazilmaydigan bo‘ldi. • 1948—1950 yillarda Rio de-Janeyro shahrida ulkan, o‘z bag‘riga 200 ming tomoshabinni sig‘dira oladigan mashhur «Marakana» stadioni jahon chempionati uchun maxsus qurib bitkazildi. • Chempionatning so‘nggi uchrashuvini (Braziliya — Urugvay) 199854 tomoshabin «Marakana»da turib kuzatdi. Bu ko‘rsatkich nafaqat Jahon chempionatlari tarixida, balki butun futbol tarixida hali hanuz rekord ko‘rsatkich bo‘lib turibdi. • Umuman olganda, barcha uchrashuvlarni hammasi bo‘lib 1 mln. 45 ming 300 muxlis bevosita kuzatdi. Bu har bir o‘yinga o‘rtacha 47514 muxlis tushdi deganidir (bu raqam ham jahon chempionatlari tarixida eng yuqori ko‘rsatkichlardan bo‘lib turibdi). • Darvozalar 22 o‘yinda 88 bor ishg‘ol etildi. Bir o‘yinda o‘rtacha 4 tadan gol kiritilgan.

O‘tkazilgan o‘yinlar va natijalar

Guruh bosqichi 1-guruh Braziliya -Meksika 4:0 Yugoslaviya — Shveytsariya 3:0 Shveytsariya — Braziliya 2:2 Meksika — Yugoslaviya 1:4 Braziliya — Yugoslaviya 2:0 Shveytsariya — Meksika 2:1

1. Braziliya 3 2 1 0 8-2 5 2. Yugoslaviya 3 2 0 1 7-3 4 3. Shveytsariya 3 1 1 1 4-6 3 4. Meksika 3 0 0 3 2-10 0

2-guruh Angliya — Chili 2:0 Ispaniya — AQSh 3:0 Ispaniya — Chili 2:0 AQSh — Angliya 1:0 Chili — AQSh 5:2 Angliya- Ispaniya 0:1

1. Ispaniya 3 3 0 0 6-1 6 2. Angliya 3 1 0 2 2-2 2 3. Chili 3 1 0 2 5-6 2 4. AQSh 3 1 0 2 4-8 2

3-guruh Shvetsiya — Italiya 3:2 Paragvay — Shvetsiya 2:2 Italiya — Paragvay 2:0

1. Shvetsiya 2 1 1 0 5-4 3 2. Italiya 2 1 0 1 4-3 2 3. Paragvay 2 0 1 1 2-4 1

4-guruh Urugvay — Boliviya 8:0

1. Urugvay 1 1 0 0 8-0 2 2. Boliviya 1 0 0 1 0-8 0

Final bosqichi Braziliya — Shvetsiya 7:1 Urugvay — Ispaniya 2:2 Braziliya — Ispaniya 6:1 Shvetsiya — Ispaniya 3:1 Urugvay — Shvetsiya 3:2 Urugvay — Braziliya 2:1

1. Urugvay (ch.) 3 2 1 0 7-5 5 2. Braziliya 3 2 0 1 14-4 4 3. Shvetsiya 3 1 0 2 6-11 2 4. Ispaniya 3 0 1 2 4-11 1

Urugvay — Braziliya o‘yini aslida final o‘yini emas (rasman). Lekin chempionlik masalasini hal qilib bergani uchun bu o‘yinni final deyish rasm bo‘lgan.

Eng ko‘p gol urgan futbolchi: Ademir (Braz.) — 9 gol 5-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1954 yil 16 iyun — 4 iyul, Shveytsariya. Qatnashchilar soni: 16 ta (Yevropadan 12 ta, J.Amerikadan 2 ta, Osiyodan 1 ta, Sh.Amerikadan 1 ta).

Qiziqarli maʼlumotlar • Chempionat yangi tizimda o‘tkazildi. Unga ko‘ra 4 guruhdagi 4 tadan jamoaning har biri 3 tadan emas, balki 2 tadan o‘yin o‘tkazishi lozim edi. O‘sha payti kiritgan va o‘tkazib yuborilgan gollar nisbati inobatga olinmas, o‘zaro o‘yin natijasiga ham qarab o‘tirilmasdi. Bu kabi kamchiliklar chempionat mobaynida ko‘plab noroziliklarni keltirib chiqardi. • Chempionat gollarga nihoyatda boy bo‘ldi. Har bir o‘yinga o‘rtacha 5,38 tadan — jami 140 gol (26 o‘yinda). Rekord. Bu natija hali qaytarilgani yo‘q. • Vengriya t.j. hujumchisi Kochish eng ko‘p gol urdi — 11 gol.

O‘yinlar va natijalar

1-guruh Braziliya — Meksika 5:0 Yugoslaviya — Frantsiya 1:0 Braziliya — Yugoslaviya 1:1 Frantsiya — Meksika 3:2

1. Braziliya 2 1 1 0 6-1 3 2. Yugoslaviya 2 1 1 0 2-1 3 3. Frantsiya 2 1 0 1 3-3 2 4. Meksika 2 0 0 2 2-8 0

2-guruh Vengriya — J.Koreya 9:0 GFR — Turkiya 4:1 Vengriya — GFR 8:3 Turkiya — J.Koreya 7:0

Qo‘shimcha uchrashuv GFR — Turkiya 7:2

1. Vengriya 2 2 0 0 17-3 4 2. Turkiya 2 1 0 1 8-4 2 3. GFR 2 1 0 1 7-9 2 4. J.Koreya 2 0 0 2 0-16 0

3-guruh Avstraliya — Shotlandiya 1:0 Urugvay — Chexoslovakiya 2:0 Avstriya — Chexoslovakiya 5:0 Urugvay — Shotlandiya 7:0

1. Urugvay 2 2 0 0 9:0 4 2. Avstriya 2 2 0 0 6:0 4 3.Chexoslovakiya 2 0 0 2 0:7 0 4. Shotlandiya 2 0 0 2 0:8 0

4-guruh Angliya — Belgiya 4:4 Shveytsariya — Italiya 2:1 Angliya — Shveytsariya 2:0 Italiya — Belgiya 4:1

Qo‘shimcha uchrashuv: Shveytsariya — Italiya 4:1

1. Angliya 2 1 1 0 6:4 3 2. Italiya 2 1 0 1 5:3 2 3. Shveytsariya 2 1 0 1 2:3 2 4. Belgiya 2 0 1 1 5:8 1

1/4 final Urugvay — Angliya 4:2 Avstriya — Shveytsariya 7:5 GFR — Yugoslaviya 2:0 Vengriya — Braziliya 4:2

1/2 final GFR — Avstriya 6:1 Vengriya — Urugvay 4:2

3-o‘rin uchun Avstriya — Urugvay 3:1

Final GFR — Vengriya 3:2 Bern. «Vankdorf» stadioni. 62500 tomoshabin.

6-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1958 yil 8-29 iyun, Shvetsiya. Qatnashchilar soni: 16 ta (Yevropadan 12 ta, J.Amerikadan 3 ta, Sh.Amerikadan 1 ta).

Qiziqarli maʼlumotlar

• Saralash bahslarida 53 ta davlat terma jamoalari kurash olib borishdi. • Guruhlarda jamoalar ikkitadan emas, uchtadan o‘yin o‘tkazishdi. Ochkolar teng bo‘lib qolganida qo‘shimcha uchrashuvlar o‘tkazilish anʼanasi o‘zgarmay qoldi. • O‘yinlarni keng miqyosda televidenie orqali namoyish qilish doirasi yanada kengaydi. • Braziliya terma jamoasi ilk bor 1+4+2+4 o‘yin sistemasini joriy qilib, futbol olamida o‘ziga xos inqilob qildi. • Ilk bor Yevropada bo‘lib o‘tgan musobaqada Janubiy Amerika vakili g‘olib chiqdi. Bungacha Janubiy Amerikada ham, Yevropada ham musobaqa o‘tkazilayotgan qitʼa vakillari chempion bo‘layotgan edi. • Chempionat uchrashuvlarini bevosita stadionlarda 817700 tomoshabin kuzatdi. Bu har bir o‘yinga o‘rtacha 23363 tomoshabin tushdi degani. • 35 ta o‘yinda darvozalar 126 bor ishg‘ol qilindi. Bir uchrashuvga o‘rtacha 3,6 tadan gol to‘g‘ri keladi. • Eng ko‘p gol urgan futbolchi — Fonten (Frantsiya) — 13 ta.

Birinchi bosqich

1-guruh Sh.Irlandiya —Chexoslovakiya-1:0 GFR — Argentina — 3:1 Argentina — Sh.Irlandiya — 3:1 GFR- Chexoslovakiya — 2:2 Chexoslovakiya — Argentina — 6:1 GFR — Sh.Irlandiya — 2:2

1. GFR 3 1 2 0 7-5 4 2. Chexoslovakiya 3 1 1 1 8-4 3 3. Sh.Irlandiya 3 1 1 1 4-5 3 4. Argentina 3 1 0 2 5-10 2

Qo‘shimcha uchrashuv Sh.Irlandiya — Chexoslovakiya- 2-1

2-guruh Frantsiya — Paragvay — 7:3 Yugoslaviya — Shotlandiya — 1:1 Paragvay — Shotlandiya — 3:2 Yugoslaviya — Frantsiya — 3:2 Frantsiya — Shotlandiya — 2:1 Paragvay — Yugoslaviya — 3:3

1. Frantsiya 3 2 0 1 11-7 4 2. Yugoslaviya 3 1 2 0 7-6 4 3. Paragvay 3 1 1 1 9-12 3 4. Shotlandiya 3 0 1 2 4-6 1

3-guruh Vengriya — Uels — 1:1 Shvetsiya — Meksika — 3:0 Meksika — Uels — 1:1 Shvetsiya — Vengriya — 2:1 Vengriya — Meksika — 4:0 Shvetsiya — Uels — 0:0

1. Shvetsiya 3 2 1 0 5-1 5 2. Vengriya 3 1 1 1 6-3 3 3. Uels 3 0 3 0 2-2 3 4. Meksika 3 0 1 2 1-8 1

Qo‘shimcha uchrashuv: Uels — Vengriya — 2:1

4-guruh Braziliya — Avstriya — 3:0 SSSR — Angliya — 2:2 Braziliya — Angliya — 0:0 SSSR — Avstriya — 2:0 Braziliya — SSSR — 2:0 Angliya — Avstriya — 2:2

1. Braziliya 3 2 1 0 5-0 5 2. Angliya 3 0 3 0 4-4 3 3. SSSR 3 1 1 1 4-4 3 4. Avstriya 3 0 1 2 2-7 1

Qo‘shimcha uchrashuv: SSSR — Angliya — 1:0

Chorak finallar Braziliya — Uels — 1:0 Frantsiya — Shim.Irlandiya — 4:0 GFR — Yugoslaviya — 1:0 Shvetsiya — SSSR — 2:0

Yarim finallar Braziliya — Frantsiya — 5:2 Shvetsiya — GFR — 3:1

3-o‘rin uchun Frantsiya — GFR — 6:3

Final Braziliya — Shvetsiya — 5:2 (2:1). 29 iyun 1958 yil. Stokgolm. «Rosunda» o‘yingohi, 49800 tomoshabin. Hakam: M.Gig (Frantsiya).

7-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1962 yil, Chili. Qatnashchilar soni: 16 ta (Yevropadan 10 ta, J.Amerikadan 5 ta, Sh.Amerikadan 1 ta).


Qiziqarli maʼlumotlar • Saralash bahslarida 56 ta davlat terma jamoalari ishtirok etdi. • 6-Jahon chempionatining kumush va bronza medallari sohiblari — Shvetsiya va Frantsiya saralashdayoq qolib ketishdi. • Ochkolar teng bo‘lib qolganida o‘tkaziladigan qo‘shimcha uchrashuvlar bekor qilindi. • Guruh bosqichlaridagi Chili — Italiya uchrashuvida angliyalik hakam Ken Aston maydon egalariga ochiqchasiga yon bosdi. FIFA italiyaliklarning murojaatiga eʼtiborsiz qaraydi. Italyanlar hakamdan o‘ziga xos tarzda o‘ch olishdi: Italiyadagi ruhiy kasalliklar shifoxonalaridan biriga «Aston» deb nom berildi. • Uchrashuvlarni bevosita stadionlarda 893200 tomoshabin kuzatdi. Har bir o‘yinga o‘rtacha 27912 tomoshabin to‘g‘ri keladi. • 32 ta uchrashuvda darvozalarga 89 ta gol kiritildi. Har bir o‘yinga o‘rtacha 2,78 tadan to‘g‘ri keladi. • To‘purarlar: Garrincha (Braziliya), Ivanov (SSSR), Albert (Vengriya), Vava (Braziliya), Sanches (Chili), Yerkovich (Yugoslaviya) — 4 tadan.

1-guruh 1. SSSR 3 2 1 0 8-5 5 2. Yugoslaviya 3 2 0 1 8-3 4 3. Urugvay 3 1 0 2 4-6 2 4. Kolumbiya 3 0 1 2 5-11 1

2-guruh 1. GFR 3 2 1 0 4-1 5 2. Chili 3 2 0 1 5-3 4 3. Italiya 3 1 1 1 3-2 3 4. Shveytsariya 3 0 0 3 2-8 0

3-guruh 1. Braziliya 3 2 1 0 4-1 5 2. Chexoslovakiya 3 1 1 1 2-3 3 3. Meksika 3 1 0 2 3-4 2 4. Ispaniya 3 1 0 2 2-3 2

4-guruh 1. Vengriya 3 2 1 0 8-2 5 2. Angliya 3 1 1 1 4-3 3 3. Argentina 3 1 1 1 2-3 3 4. Bolgariya 3 0 1 2 1-7 1

1/4 finallar Braziliya — Angliya — 3:1 Chili — SSSR — 2:1 Yugoslaviya — GFR — 1:0 Chexoslovakiya — Vengriya — 1:0

1/2 finallar Braziliya — Chili — 4:2 Chexoslovakiya — Yugoslaviya — 3:1

3-o‘rin uchun Chili — Yugoslaviya — 1:0

Final Braziliya — Chexoslovakiya — 3:1 (1:1). 17 iyun 1962 yil. Santyago. «Nasonal» o‘yingohi. 68700 tomoshabin. Hakam: N.Latishev (SSSR).

8-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1966 yil 11-30 iyul, Angliya. Qatnashchilar soni: 16 ta (10 ta Yevropadan, 4 ta J.Amerikadan, 1 ta Osiyo, 1 ta Sh.Amerika vakili).

Qiziqarli maʼlumotlar

  • FIFA oldingi chempionatlardan farqli o‘laroq bu gal va bundan keyin chempionat sovrindorlariga to‘rt xil medal topshirish to‘g‘risida qaror qabul qildi. Bunga ko‘ra, chempionga oltin, finalchiga oltin suvi yugurtirilgan medal, uchinchi o‘rin sohibiga kumush va to‘rtinchi o‘rinni olgan jamoaga bronza medallari beriladigan bo‘ldi.
  • O‘yinlarni 1 mln. 475 ming 100 nafar muxlis bevosita stadionlarda turib kuzatdi (bir o‘yinga o‘rtacha 46097 muxlis to‘g‘ri keladi).
  • Darvozalar 89 bora ishg‘ol etildi. 32 ta uchrashuv o‘tkazilganini hisobga olsak, bu har bir o‘yinda o‘rtacha 2,78 tadan gol kiritilgan deganidir.

1-guruh 1. Angliya 3 2 1 0 4-0 5 2. Urugvay 3 1 2 0 2-1 4 3. Meksika 3 0 2 1 1-3 2 4. Frantsiya 3 0 1 2 2-5 1

2-guruh 1. GFR 3 2 1 0 7-1 5 2. Argentina 3 2 1 0 4-1 5 3. Ispaniya 3 1 0 2 4-5 2 4. Shveytsariya 3 0 0 3 1-9 0

3-guruh 1. Portugaliya 3 3 0 0 9-2 6 2. Vengriya 3 2 0 1 7-5 4 3. Braziliya 3 1 0 2 4-6 2 4. Bolgariya 3 0 0 3 1-8 0

4-guruh 1. SSSR 3 3 0 0 6-1 6 2. KXDR 3 1 1 1 2-4 3 3. Italiya 3 1 0 2 2-2 2 4. Chili 3 0 1 2 2-5 1

1/4 final Angliya — Argentina — 1:0 Portugaliya — KHDR — 5:3 SSSR — Vengriya — 2:1 GFR — Urugvay — 4:0

1/2 final GFR — SSSR — 2:1 Angliya — Portugaliya — 2:1

3-o‘rin uchun Portugaliya — SSSR — 2:1

Final Angliya — GFR — 4:2 (1:1, 1:1, qo‘sh.v — 2:0) 30 iyul, 1966 yil. London. «Uembli» o‘yingohi. 97000 tomoshabin. Hakam: G.Dinst (Shveytsariya)

TO‘PURARLAR: Eysebio (Portugaliya) — 9 Xaller (GFR) — 6 Xyorst (Angliya) — 4 Porkuyan (SSSR) −4 Bekkenbauer (GFR) −4 Bene (Vengriya) −4

9-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1970 yil. 31 may — 21 iyun, Meksika. Qatnashchilar soni: 16 ta (Yevropadan 9 ta, J.Amerikadan 4 ta, Sh.Amerika, Osiyo, Afrikadan 1 tadan).


Mazkur chempionatga qadar Urugvay, Italiya va Braziliya terma jamoalari ikki martadan g‘oliblik shohsupasiga ko‘tarilgan. Agar birontasi 3-bor chempion bo‘lsa, «Oltin Maʼbuda» deb atlalmish bosh sovrinni umrbod o‘zida olib qolishi aniq edi. Bu narsa chempionlik uchun kurashning yanada shiddatli kechishini ko‘rsatib turar edi. Haqiqatan ham bu uchala terma jamoa g‘oliblik uchun oxirigacha kurashishdi…

Qiziqarli maʼlumotlar • Ushbu nufuzli musobaqada qatnashish uchun 70 mamlakat terma jamoalari saralash bahslarida ishtirok etishdi. • Chempionatning final bosqichiga qur’a tashlash marosimi atigi 16 daqiqa davom etdi. • Chempionatda 32 ta o‘yin o‘tkazilib, bu o‘yinlarni jami 1 mln. 674 ming muxlis bevosita stadionlarda turib tomosha qildi (bir o‘yinda o‘rtacha 52312 tadan). • Darvozalarga 95 ta gol kiritildi (bir o‘yinga o‘rtacha 2,78 tadan). • Final Mexikodagi ulkan «Atsteka» stadionida bo‘lib o‘tdi. O‘yinni ko‘rish uchun 112 mingdan ziyod muxlis stadionga kirdi.

1-guruh 1. SSSR 3 2 1 0 6-1 5 2. Meksika 3 2 1 0 5-0 5 3. Belgiya 3 1 0 2 4-5 2 4. Salvador 3 0 0 3 0-9 0

2-guruh 1. Italiya 3 1 2 0 1-0 4 2. Urugvay 3 1 1 1 2-1 0 3. Shvetsiya 3 1 1 1 2-2 3 4. Isroil 3 0 2 1 1-3 2

3-guruh 1. Braziliya 3 3 0 0 8-3 6 2. Angliya 3 2 0 1 2-1 4 3. Ruminiya 3 1 0 2 4-5 2 4. Chexoslovakiya3 0 0 3 1-8 0

4-guruh 1. GFR 3 3 0 0 10-3 6 2. Peru 3 2 0 1 7-5 4 3. Bolgariya 3 0 1 2 5-9 1 4. Marokash 3 0 1 2 2-6 4

1/4 final Urugvay — SSSR — 1:0 Italiya — Meksika — 4:1 Braziliya — Peru — 4:2 GFR — Angliya — 2:2 (q.vaqt. −3:2)

1/2 final Italiya — GFR — 1:1 (q.vaqt — 4:3) Braziliya — Urugvay — 3:1

3-o‘rin uchun GFR — Urugvay — 1:0

Final Braziliya — Italiya — 4:1 21 iyun. 1970 yil. Mexiko. «Atsteka» o‘yingohi. 112000 tomoshabin. Hakam: R.G.Glekner (GDR)

To‘purarlar: Myuller (GFR) −10 Jairzino (Braz) — 7 Kubillas (Peru) — 5 Pele (Braziliya) — 4 Bishovets (SSSR) — 4 Rivelino (Braz) — 3

10-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1974 yil, Germaniya Federativ Respublikasi. Qatnashchilar soni: 16 ta (Yevropadan 9 ta, J/Amerikadan 4 ta, Sh/Amerika, Afrikadan 1 tadan va Avstraliya).

Qiziqarli maʼlumotlar

  • Ushbu chempionat g‘olibi uchun FIFA yangi kubok tayyorlatdi. Mashhur italyan zargari Silvio Gazzanigo tomonidan yasalgan ushbu kubokning bo‘yi 36 sm. bo‘lib, u sof oltindan, og‘irligi salkam 5 kg. (4970 g.) edi.
  • Chempionatga saralash bahslarida avvalgilardan ko‘ra ko‘proq terma jamoalar ishtirok etishdi — 99 ta.
  • 1 mln. 881 ming — bu chempionatda o‘yinlarni bevosita stadionlarda turib kuzatgan muxlislar soni (38 o‘yinda, o‘rtacha bir o‘yinga 47513 tadan).
  • Har bir o‘yinda o‘rtacha 2,55 tadan, jami 97 ta gol kiritildi.
  • Chempionatning eng yaxshi futbolchisi gollandiyalik Yoxan Kroyf bo‘ldi.

1-guruh 1. GDR 3 2 1 0 4-1 5 2. GFR 3 2 0 1 4-1 4 3. Chili 3 0 2 1 1-2 2 4. Avstraliya 3 0 1 2 0-5 1

2-guruh

1. Yugoslaviya 3 1 2 0 10-1 4 2. Braziliya 3 1 2 0 3-0 4 3. Shotlandiya 3 1 2 0 3-1 4 4. Zair 3 0 0 3 0-14 0

3-guruh 1. Gollandiya 3 2 1 0 6-1 5 2. Shvetsiya 3 1 2 0 3-0 4 3. Bolgariya 3 0 2 1 2-5 2 4. Urugvay 3 0 1 2 1-6 1

4-guruh 1. Polsha 3 3 0 0 12-3 6 2. Argentina 3 1 1 1 7-5 3 3. Italiya 3 1 1 1 5-4 3 4. Gaiti 3 0 0 3 2-14 0

«A» guruhi Braziliya — GDR — 1:0 Gollandiya — Argentina — 4:0 Braziliya — Argentina — 2:1 Gollandiya — GDR — 2:0 GDR — Argentina — 1:1 Gollandiya — Braziliya — 2:0

1. Gollandiya 3 3 0 0 8-0 6 2. Braziliya 3 2 0 1 3-3 4 3. GDR 3 0 1 2 1-4 1 4. Argentina 3 0 1 2 2-7 1

«B» guruhi Polsha — Shvetsiya — 1:0 GFR — Yugoslaviya — 2:0 Polsha — Yugoslaviya — 2:1 GFR — Shvetsiya — 4:2 Shvetsiya — Yugoslaviya — 2:1 GFR — Polsha — 1:0

1. GFR 3 3 0 0 7-2 6 2. Polsha 3 2 0 1 3-2 4 3. Shvetsiya 3 1 0 2 4-6 2 4. Yugoslaviya 3 0 0 3 2-6 0

3-o‘rin uchun Polsha — Braziliya — 1:0

Final GFR — Gollandiya — 2:1 7 iyul 1974 yil. Myunxen, «Olimpiya-shtadion» 75200 tomoshabin. Hakam: D.K.Teylor (Angliya) Gollar: Neeskens, 2-p —0:1, Braytner, 25-p—1:1, Myuller, 43—2:1

To‘purarlar: Lyato (Polsha) — 7 Neeskens (Gol.) — 5 Sharmax (Polsha) −5 Myuller (GFR) −4 Rep (Gollandiya) — 4 Edstrem (Shvetsiya) — 4

11-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1978 yil 1-25 iyun, Argentina. Qatnashchilar soni: 16 ta (10 ta — Yevropadan, 3 ta — J/Amerikadan, Osiyo, Afrika, Sh/Amerikadan — 1 tadan).

Qiziqarli maʼlumotlar

  • Italiya — Frantsiya o‘yinida jahon chempionatlari tarixidagi eng tezkor gollardan biri kiritildi. Frantsiyalik hujumchi Lyanomb Italiya darvozasini ishg‘ol qilgan paytda uchrashuvning endigina 38-soniyasi o‘tib borardi…
  • O‘tkazilgan 38 uchrashuvda 1 mln. 726 ming 500 muxlis stadionlarga tashrif buyurdi, bir o‘yinga o‘rtacha 45434 tadan.
  • Darvozalarga 102 ta gol urildi (o‘rtacha 2,68 tadan).

1-guruh 1. Italiya 3 3 0 0 6-2 6 2. Argentina 3 2 0 1 4-3 4 3. Frantsiya 3 1 0 2 5-5 2 4. Vengriya 3 0 0 3 3-8 0

2-guruh 1. Polsha 3 2 1 0 4-1 5 2. GFR 3 1 2 0 6-0 4 3. Tunis 3 1 1 1 3-2 3 4. Meksika 3 0 0 3 2-12 0

3-guruh 1. Avstriya 3 2 0 1 3-2 4 2. Braziliya 3 1 2 0 2-1 4 3. Ispaniya 3 1 1 1 2-2 3 4. Shvetsiya 3 0 1 2 1-3 1

4-guruh 1. Peru 3 2 1 0 7-2 5 2. Gollandiya 3 1 1 1 5-3 3 3. Shotlandiya 3 1 1 1 5-6 3 4. Eron 3 0 1 2 2-8 1

«A» guruhi Gollandiya — Avstriya — 5:1 GFR — Italiya — 0:0 Italiya — Avstriya — 1:0 GFR — Gollandiya — 2:2 Avstriya — GFR — 3:2 Gollandiya — Italiya — 2:1

1. Gollandiya 3 2 1 0 9-4 5 2. Italiya 3 1 1 1 2-2 3 3. GFR 3 0 2 1 4-5 2 4. Avstriya 3 1 1 2 2-8 2

«B» guruhi Argentina — Polsha — 2:0 Braziliya — Peru — 3:0 Argentina — Braziliya — 0:0 Polsha — Peru — 1:0 Argentina — Peru — 6:0 Braziliya — Polsha — 3:1

1. Argentina 3 2 1 0 8-0 5 2. Braziliya 3 2 1 0 6-1 5 3. Polsha 3 1 0 2 2-5 2 4. Peru 3 0 0 3 0-10 0

3-o‘rin uchun Braziliya — Italiya — 2:1

FINAL Argentina — Gollandiya — 3:1 (1:0, 1:1, 2:0). 25 iyun 1978 yil. Buenos-Ayres. «River Pleyt» o‘yingohi. 80000 tomoshabin. Gollar: Kempes, 38 — 1:0, Nuninga, 81 — 1:1, Kempes, 105 — 2:1, Bertoni, 114 — 3:1.

To‘purarlar: Kempes (Argentina) −6 Rensenbrink (Gol.) — 5 Kubilyas (Peru) — 5 Krankl (Avstriya) −4 Lyuke (Argentina) −4 Rossi (Italiya) −3

12-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1982 yil 13 iyun — 11 iyul, Ispaniya. Qatnashchilar soni: 24 ta (Yevropadan 14 ta, J.Amerikadan 4 ta, Sh.Amerikadan 2 ta, Afrikadan 2 ta, Osiyo va Okeaniyadan 1 tadan).

Qiziqarli maʼlumotlar

  • Bu gal frantsiyalik Lyakombning rekordi yangilandi. Ingliz hujumchisi Brayn Robson aynan Frantsiya darvozasini o‘yinning 27-soniyasidayoq ishg‘ol etib, to 2002 yilga qadar eng tezkor hisoblangan gol muallifi bo‘lib tarixda qoldi…
  • Vengriya—Salvador o‘yini 10:1 hisobida yakunlandi. Bahsda zahiradan maydonga tushgan venger hujumchisi Kishsh 7 daqiqa ichida Salvador darvozasiga 3 ta gol urib, jahon chempionatlari tarixida eng tezkor xet-trik muallifi bo‘lib qoldi.
  • Chempionatda 52 ta o‘yin o‘tkazilib, darvozalarga 146 ta gol urildi (bir o‘yinga o‘rtacha 2,81 tadan).
  • Har bir o‘yinga o‘rtacha 40035, jami 2081800 nafar muxlis tushdi.

1-guruh 1. Polsha 3 1 2 0 5-1 4 2. Italiya 3 0 3 0 2-2 3 3. Kamerun 3 0 3 0 1-1 3 4. Peru 3 0 2 1 2-6 2

2-guruh 1. GFR 3 2 0 1 6-3 4 2. Avstriya 3 2 0 1 3-1 4 3. Jazoir 3 2 0 1 5-5 4 4. Chili 3 0 0 3 3-8 0

3-guruh 1. Belgiya 3 2 1 0 3-1 5 2. Argentina 3 2 0 1 6-2 4 3. Vengriya 3 1 1 1 12-6 3 4. Salvador 3 0 0 3 1-13 0

4-guruh 1. Angliya 3 3 0 0 6-1 6 2. Frantsiya 3 1 1 1 6-5 3 3.Chexoslovakiya 3 0 2 1 2-4 2 4. Quvayt 3 0 1 2 2-6 1

5-guruh 1. Sh.Irlandiya 3 1 2 0 2-1 4 2. Ispaniya 3 1 1 1 3-3 3 3. Yugoslaviya 3 1 1 1 2-2 3 4. Gonduras 3 0 2 1 2-3 2

6- guruh 1. Braziliya 3 3 0 0 10-2 6 2. SSSR 3 1 1 1 6-4 3 3. Shotlandiya 3 1 1 1 8-8 3 4.Yangi Zelandiya 3 0 0 3 2-12 0

«A» guruhi Polsha — Belgiya — 3:0 Belgiya — SSSR — 0:1 Polsha — SSSR — 0:0

1. Polsha 2 1 1 0 3-0 3 2. SSSR 2 1 1 0 1-0 3 3. Belgiya 2 0 0 2 0-4 0

«B» guruhi GFR — Angliya — 0:0 Ispaniya — GFR — 1:2 Ispaniya — Angliya — 0:0

1. GFR 2 1 1 0 2-1 3 2. Angliya 2 0 2 0 0-0 2 3. Ispaniya 2 0 1 1 1-2 1

«C» guruhi Italiya — Argentina — 2:1 Braziliya — Argentina — 3:1 Italiya — Braziliya — 3:2

1. Italiya 2 2 0 0 5-3 4 2. Braziliya 2 1 0 1 5-4 2 3. Argentina 2 0 0 2 2-5 0

«D» guruhi Frantsiya — Avstriya — 1:0 Sh.Irlandiya — Avstriya — 2:2 Sh.Irlandiya — Frantsiya — 1:4

1. Frantsiya 2 2 0 0 5-1 4 2. Avstriya 2 0 1 1 2-3 1 3. Sh.Irlandiya 2 0 1 1 3-6 1

Yarim finallar Polsha — Italiya 0:2 GFR — Frantsiya — 3:3 (pen.b. — 5:4)

3-o‘rin uchun Frantsiya — Polsha — 2:3

Final Italiya — GFR — 3:1 (0:0). 11 iyul. 1982 yil. Madrid. «Santyago Bernabeu» o‘yingohi. 90000 tomoshabin. Gollar: Rossi, 57 — 1:0, Tardelli, 69 — 2:0, Altobelli, 81 — 3:0, Braytner, 83 p — 3:1.

13-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1986 yil, Meksika Qatnashchilar soni: 24 ta (Yevropadan 14 ta, Janubiy Amerikadan 4 ta, Shimoliy Amerika, Osiyo va Afrikadan 2 tadan).

Qiziqarli maʼlumotlar

  • Futbol olamida yangi qirol paydo bo‘ldi. Bu — argentinalik 26 yoshli futbol yulduzi Diego Armando Maradona edi. U mazkur mundialda nafaqat chiroyli o‘yinlari, balki Angliya darvozasiga qo‘li bilan gol urganligi bilan ham barcha-barchani o‘ziga qaratdi.
  • Chempionatda 52 ta o‘yin o‘tkazilib, darvozalarga 132 ta gol urildi (bir o‘yinga o‘rtacha 2,54 tadan).
  • Har bir o‘yinga o‘rtacha 46021 tadan, jami 2393100 muxlis tashrif buyurdi.
  • Final (Argentina GFR) o‘yini dunyodagi eng yirik arenalardan biri —"Atsteka"da o‘tkazilib, uni bevosita 114000 tomoshabin tomosha qildi.
  • Eng yaxshi o‘yinchi — Maradona (Arg.)
  • Eng ko‘p gol urgan futbolchi — Harri Lineker (6 gol, Angliya)

1-guruh 1. Argentina 3 2 1 0 6-2 5 2. Italiya 3 1 2 0 5-4 4 3. Bolgariya 3 0 2 1 2-4 2 4. Jan.Quriya 3 0 1 2 4-7 1

2-guruh 1. Meksika 3 2 1 0 4-2 5 2. Paragvay 3 1 2 0 4-3 4 3. Belgiya 3 1 1 1 5-5 3 4. Iroq 3 0 0 3 1-4 0

3-guruh 1. SSSR 3 2 1 0 9-1 5 2. Frantsiya 3 2 1 0 5-1 5 3. Vengriya 3 1 0 2 2-9 2 4. Kanada 3 0 0 3 0-5 0

4-guruh 1. Braziliya 3 3 0 0 5-0 6 2. Ispaniya 3 2 0 1 5-2 4 3. Sh.Irlandiya 3 0 1 2 2-6 1 4. Jazoir 3 0 1 2 1-5 1

5-guruh 1. Daniya 3 3 0 0 9-1 6 2. GFR 3 1 1 1 3-4 3 3. Urugvay 3 0 2 1 2-7 2 4. Shotlandiya 3 0 1 2 1-3 1

6-guruh 1. Marokash 3 1 2 0 3-1 4 2. Angliya 3 1 1 1 3-1 3 3. Polsha 3 1 1 1 1-3 3 4. Portugaliya 3 1 0 2 2-4 2

1/8 final Belgiya — SSSR — 4:3 (q.v.) Meksika — Bolgariya — 2:0 Argentina — Urugvay — 1:0 Braziliya — Polsha — 4:0 Frantsiya — Italiya — 2:0 GFR — Marokash — 1:0 Ispaniya — Daniya — 5:1 Angliya — Paragvay — 3:0

1/4 final Frantsiya — Braziliya — 1:1 (pen.b. — 4:3) GFR — Meksika — 0:0 (pen.b. — 4:1) Argentina — Angliya −2:1 Belgiya — Ispaniya — 1:1 (pen.b. — 5:4)

Yarim finallar Argentina — Belgiya — 2:0 GFR — Frantsiya — 2:0

3-o‘rin uchun Frantsiya — Belgiya — 4:2 (q.v)

Final Argentina — GFR — 3:2 (1:0)

14-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1990 yil, Italiya. Qatnashchilar soni: 24 ta (Yevropadan 14 ta, J.Amerikadan 4 ta, Sh.Amerika, Osiyo va Afrikadan 2 tadan).


Qiziqarli maʼlumotlar

  • Afrika qitʼasi sharafini himoya qilgan Kamerun terma jamoasi chempionatda sensatsion natijani qayd etdi. 1/4 finalgacha yetib borgan jamoaga o‘sha paytda V.Nepomnyashiy murabbiylik qilardi. (Bu murabbiy hozirgi kunda O‘zbekiston terma jamoasiga ustozlik qilmoqda).
  • Chempionatda 52 ta o‘yin o‘tkazildi. Darvozalar 115 bor ishg‘ol qilindi (bir o‘yinga o‘rtacha 2,2 tadan).
  • O‘yinlarni 2514400 muxlis tomosha qildi. Bu har bir o‘yinga o‘rtacha 48354 muxlis tushgan degani.
  • Eng yaxshi o‘yinchi — Lotar Matteus (GFR)

1-guruh Italiya — Avstriya — 1:0 AQSh — Chexoslovakiya — 1:5 Italiya — AQSh — 1:0 Avstriya — Chexoslovakiya — 0:1 Avstriya — AQSh — 2:1 Italiya — Chexoslovakiya — 2:0

1.Italiya 3 3 0 0 4-0 6 2.Chexoslovakiya3 2 0 1 6-3 4 3. Avstriya 3 1 0 2 2-3 2 4. AQSh 3 0 0 3 2-8 0

2-guruh Argentina — Kamerun — 0:1 SSSR — Ruminiya — 0:2 Argentina — SSSR — 2:0 Kamerun — Ruminiya — 2:1 Argentina — Ruminiya — 1:1 Kamerun — SSSR — 0:4.

1. Kamerun 3 2 0 1 3-5 4 2. Ruminiya 3 1 1 1 4-3 3 3. Argentina 3 1 1 1 3-2 3 4. SSSR 3 1 0 2 4-4 2

3-guruh Braziliya — Shvetsiya — 2:1 Kosta-Rika — Shotlandiya — 1:0 Braziliya — Kosta-Rika — 1:0 Shvetsiya — Shotlandiya — 1:2 Braziliya — Shotlandiya — 1:0 Shvetsiya - Kosta-Rika — 1:2

1. Braziliya 3 3 0 0 4-1 6 2. Kosta-Rika 3 2 0 1 3-2 4 3. Shotlandiya 3 1 0 2 2-3 2 4. Shvetsiya 3 0 0 3 3-6 0

4-guruh BAA — Kolumbiya — 0:2 GFR — Yugoslaviya — 4:1 Yugoslaviya — Kolumbiya — 1:0 GFR — BAA — 5:1 GFR — Kolumbiya — 1:1 Yugoslaviya — BAA — 4:1

1. GFR 3 2 1 0 10-3 5 2. Yugoslaviya 3 2 0 1 6-5 4 3. Kolumbiya 3 1 1 1 3-2 3 4. BAA 3 0 0 3 2-11 0

5-guruh Belgiya — Jan.Quriya — 2:0 Urugvay — Ispaniya — 0:0 Belgiya — Urugvay — 3:1 Ispaniya — Jan.Quriya — 3:1 Belgiya — Ispaniya — 1:1 Urugvay — Jan.Quriya — 1:0

1. Ispaniya 3 2 1 0 5-2 5 2. Belgiya 3 2 0 1 6-3 4 3. Urugvay 3 1 1 1 2-3 3 4. Jan.Quriya 3 0 0 3 1-6 0

6-guruh Angliya — Irlandiya — 1:1 Gollandiya — Misr — 1:1 Angliya — Gollandiya — 0:0 Irlandiya — Misr — 0:0 Angliya — Misr — 1:0 Irlandiya — Gollandiya — 1:1

1. Angliya 3 1 2 0 2-1 4 2. Irlandiya 3 0 3 0 2-2 3 3. Gollandiya 3 0 3 0 2-2 3 4. Misr 3 0 2 1 1-2 2

1/8 finallar Kamerun — Kolumbiya — 2:1 Chexoslovakiya — Kosta-Rika — 4:1 GFR — Gollandiya — 2:1 Braziliya — Argentina — 0:1 Irlandiya — Ruminiya — 0:0 (pen.b. — 5:4) Italiya — Urugvay — 2:0 Angliya — Belgiya — 1:0 Ispaniya — Yugoslaviya — 1:2

1/4 finallar Argentina — Yugoslaviya — 0:0 (pen.b. — 3:2) Italiya — Irlandiya — 1:0 Kamerun — Angliya — 2:3 GFR — Chexoslovakiya — 1:0

Yarim finallar Italiya — Argentina — 1:1 (pen.b. — 3:4) GFR-Angliya −1:1 (pen.b.-4:3)

3-o‘rin uchun Italiya — Angliya — 2:1

Final GFR — Argentina — 1:0 (0:0) 15-Jahon chempionati

O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1994 yil 17 iyun — 17 iyul, AQSh. Qatnashchilar soni: 24 ta (Yevropadan 13 ta, J.Amerikadan 4 ta, Sh.Amerika va Osiyodan 2 tadan, Afrikadan 3 ta)

Qiziqarli maʼlumotlar

  • Avvalgi chempionatlardan farqli o‘laroq bu gal g‘alaba uchun 2 emas, 3 ochkodan beriladigan bo‘ldi.
  • Braziliya terma jamoalar ichida birinchi bo‘lib to‘rtinchi marta jahon chempioni bo‘ldi.
  • Rossiyalik Oleg Salenko Kamerun bilan bo‘lgan o‘yinda 5 ta gol urib, chempionat tarixi sahifasidan munosib joy oldi.
  • 52 ta o‘yinda 141 ta gol urildi (o‘rtacha bir o‘yinga 2,71 tadan)
  • 3554400 — bu o‘yinlarni stadionda turib tomosha qilgan muxlislar soni (har bir o‘yinga o‘rtacha 68354 tadan — bu juda yuqori ko‘rsatkich).

«A» guruhi Ruminiya — Kolumbiya — 3:1 AQSh — Shveytsariya — 1:1 Shveytsariya — Ruminiya — 4:1 AQSh — Kolumbiya — 2:1 Kolumbiya — Shveytsariya — 2:0 Ruminiya — AQSh — 1:0

1. Ruminiya 3 2 0 1 5-5 6 2. Shveytsariya 3 1 1 1 5-4 4 3. AQSh 3 1 1 1 3-3 4 4. Kolumbiya 3 1 0 2 4-5 3

«B» guruhi Kamerun — Shvetsiya — 2:2 Braziliya — Rossiya — 2:0 Braziliya — Kamerun — 3:0 Shvetsiya — Rossiya — 3:1 Braziliya — Shvetsiya — 1:1 Rossiya - Kamerun — 6:1

1. Braziliya 3 2 1 0 6-1 7 2. Shvetsiya 3 1 2 0 6-4 5 3. Rossiya 3 1 0 2 7-6 3 4. Kamerun 3 0 1 2 3-11 1

«C» guruhi Germaniya — Boliviya — 1:0 Ispaniya — Jan.Quriya — 2:2 Germaniya — Ispaniya — 1:1 Boliviya — Jan.Quriya — 0:0 Ispaniya — Boliviya — 3:1 Germaniya — Jan.Quriya — 3:2

1. Germaniya 3 2 1 0 5-3 7 2. Ispaniya 3 1 2 0 6-4 5 3. Jan.Quriya 3 0 2 1 4-5 2 4. Boliviya 3 0 1 2 1-4 1

«D» guruhi Argentina — Gretsiya — 4:0 Nigeriya — Bolgariya — 3:0 Argentina — Nigeriya — 2:1 Bolgariya — Gretsiya — 4:0 Bolgariya — Argentina — 2:0 Nigeriya — Gretsiya — 2:0

1. Nigeriya 3 2 0 1 6-2 6 2. Bolgariya 3 2 0 1 6-3 6 3. Argentina 3 2 0 1 6-3 6 4. Gretsiya 3 0 0 3 0-10 0

«E» guruhi Irlandiya — Italiya — 1:0 Norvegiya — Meksika — 1:0 Italiya — Norvegiya — 1:0 Meksika — Irlandiya — 2:1 Irlandiya — Norvegiya — 0:0 Italiya — Meksika — 1:1

1. Meksika 3 1 1 1 3-3 4 2. Irlandiya 3 1 1 1 2-2 4 3. Italiya 3 1 1 1 2-2 4 4. Norvegiya 3 1 1 1 1-1 4

«F» guruhi 1. Gollandiya 3 2 0 1 4-3 6 2.S.Arabistoni3 2 0 1 4-3 6 3. Belgiya 3 2 0 1 2-1 6 4. Marokash 3 0 0 3 2-5 0

Belgiya — Marokash — 1:0 Gollandiya — S.Arabistoni — 2:1 Belgiya — Gollandiya — 1:0 S.Arabistoni — Marokash — 2:1 S.Arabistoni — Belgiya — 1:0 Gollandiya — Marokash — 2:1

1/8 final Germaniya — Belgiya — 3:2 Ispaniya — Shveytsariya — 3:0 Shvetsiya — S.Arabistoni — 3:1 Ruminiya — Argentina — 3:2 Gollandiya — Irlandiya — 2:0 Braziliya — AQSh — 1:0 Italiya — Nigeriya — 2:1 Bolgariya — Meksika — 1:1 (pen.b.-3:1)

1/4 final Italiya — Ispaniya — 2:1 Braziliya — Gollandiya — 3:2 Bolgariya — Germaniya — 2:1 Shvetsiya — Ruminiya — 2:2 (pen.b. — 5:4)

1/2 final Italiya — Bolgariya — 2:1 Braziliya — Shvetsiya — 1:0

3-o‘rin uchun Shvetsiya — Bolgariya — 4:0

Final Braziliya — Italiya — 0:0 (penaltilar bo‘yicha — 3:2).

16-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 1998 yil 10 iyun—12 iyul, Frantsiya. Qatnashchilar soni: 32 ta (Yevropadan 15 ta, J.Amerikadan 5 ta, Afrikadan 5 ta, Osiyodan 4 ta, Sh.Amerikadan 3 ta).


Qiziqarli maʼlumotlar

  • XX asrning oxirgi 10 yili ichida dunyo xaritasida 20 ta mustaqil davlat paydo bo‘ldi. Buni inobatga olgan FIFA asrdagi so‘nggi jahon chempionatida 32 terma jamoa ishtirok etishini maʼlum qildi. Va mundialda qatnashishni orzu qilgan 170 mamlakat futbol federatsiyalari 30 o‘rin uchun kurashishga ariza berdilar (2 o‘rin Frantsiyaga mezbon sifatida va Braziliyaga chempion sifatida berib bo‘lingan edi).
  • Mazkur chempionatda g‘olib chiqqan Frantsiya terma jamoasi «Yevropa — J.Amerika bahsi»da hisobni tenglashtirdi — 8:8 (bu ikki qitʼa vakillari 8 martadan jahon chempioni bo‘lishgan).
  • O‘tkazilgan 64 uchrashuvda darvozalarga 171 ta gol kiritildi. Bu har bir o‘yinda o‘rtacha 2,67 tadan gol urilgan deganidir.
  • 2 mln. 940 ming muxlis o‘yinlarni bevosita stadionlarda turib kuzatdi.

«A» guruhi Braziliya — Shotlandiya — 2:1 Marokash — Norvegiya — 2:2 Braziliya — Marokash — 3:0 Shotlandiya — Norvegiya — 1:1 Norvegiya — Braziliya — 2:1 Marokash — Shotlandiya — 3:0

1. Braziliya 3 2 0 1 6-3 6 2. Norvegiya 3 1 2 0 5-4 5 3. Marokash 3 1 1 1 5-5 4 4. Shotlandiya 3 0 1 2 2-6 1

«B» guruhi Kamerun — Avstriya — 1:1 Italiya — Chili — 2:2 Chili — Avstriya — 1:1 Italiya — Kamerun — 3:0 Chili — Kamerun — 1:1 Italiya — Avstriya — 2:1

1. Italiya 3 2 1 0 7-3 7 2. Chili 3 0 3 0 4-4 3 3. Avstriya 3 0 2 1 3-4 2 4. Kamerun 3 0 2 1 2-5 2

«C» guruhi Frantsiya — JAR — 3:0 Daniya — S.Arabistoni — 1:0 Frantsiya — S.Arabistoni — 4:0 JAR — Daniya — 1:1 Frantsiya — Daniya — 2:1 JAR — S.Arabistoni — 2:2

1. Frantsiya 3 3 0 0 9-1 9 2. Daniya 3 1 1 1 3-3 4 3. JAR 3 0 2 1 3-6 2 4. S.Arabistoni3 0 1 2 2-7 1

«D» guruhi Paragvay — Bolgariya — 0:0 Nigeriya — Ispaniya — 3:2 Nigeriya — Bolgariya — 1:0 Ispaniya — Paragvay — 0:0 Paragvay — Nigeriya — 3:1 Ispaniya — Bolgariya — 6:1

1. Nigeriya 3 2 0 1 5-5 6 2. Paragvay 3 1 2 0 3-1 5 3. Ispaniya 3 1 1 1 8-4 4 4. Bolgariya 3 0 1 2 1-7 1

«E» guruhi Gollandiya — Belgiya — 0:0 Meksika — Jan.Quriya — 3:1 Belgiya — Meksika — 2:2 Gollandiya — Jan.Quriya — 5:0 Belgiya — Jan.Quriya — 1:1 Gollandiya — Meksika — 2:2

1. Gollandiya 3 1 2 0 7-2 5 2. Meksika 3 1 2 0 7-5 5 3. Belgiya 3 0 3 0 3-3 3 4. Jan.Quriya 3 0 1 2 2-9 1

«F» guruhi Yugoslaviya — Eron — 1:0 Germaniya — AQSh — 2:0 Germaniya — Yugoslaviya — 2:2 Eron — AQSh — 2:1 Germaniya — Eron — 2:0 Yugoslaviya — AQSh — 1:0

1. Germaniya 3 2 1 0 6-2 7 2. Yugoslaviya 3 2 1 0 4-2 7 3. Eron 3 1 0 2 2-4 3 4. AQSh 3 0 0 3 1-5 0

«G» guruhi Angliya — Tunis — 2:0 Ruminiya — Kolumbiya — 1:0 Kolumbiya — Tunis — 1:0 Ruminiya — Angliya — 2:1 Angliya — Kolumbiya — 2:0 Ruminiya — Tunis — 1:1

1. Ruminiya 3 2 1 0 4-2 7 2. Angliya 3 2 0 1 5-2 6 3. Kolumbiya 3 1 0 2 1-3 3 4. Tunis 3 0 1 2 1-4 1

«H» guruhi Argentina — Yaponiya — 1:0 Xorvatiya — Yamayka — 3:1 Xorvatiya - Yaponiya — 1:0 Argentina — Yamayka — 5:0 Argentina — Xorvatiya — 1:0 Yamayka — Yaponiya — 2:1

1. Argentina 3 3 0 0 7-0 9 2. Xorvatiya 3 2 0 1 4-2 6 3. Yamayka 3 1 0 2 3-9 3 4. Yaponiya 3 0 0 3 1-4 0

1/8 final Braziliya — Chili — 4:1 Italiya — Norvegiya — 1:0 Frantsiya — Paragvay — 1:0 (q.v) Daniya — Nigeriya — 4:1 Gollandiya — Yugoslaviya — 2:1 Germaniya — Meksika — 2:1 Xorvatiya — Ruminiya — 1:0 Argentina — Angliya — 2:2 (pen.b. — 4:3)

1/4 final Braziliya — Daniya — 3:2 Frantsiya — Italiya — 0:0 (pen.b. — 4:3) Gollandiya — Argentina — 2:1 Xorvatiya — Germaniya — 3:0

1/2 final Braziliya — Gollandiya — 1:1 (pen.b. — 4:2) Frantsiya — Xorvatiya — 2:1

3-o‘rin uchun Xorvatiya — Gollandiya — 2:1

Final Frantsiya — Braziliya — 3:0 (2:0). 12 iyul, 1998 yil. San-Deni. «Stad de Frans» o‘yingohi. 75000 tomoshabin.

To‘purarlar: Shuker (Xorvatiya) — 6 Batistuta (Argentina) −5 Veri (Italiya) −5 Ronaldo (Braziliya) — 4 Salas (Chili) −4 Ernandes (Meksika) — 4

17-Jahon chempionati


O‘tkazilgan vaqti va joyi: 2002 yil 31 may —30 iyun, J.Koreya va Yaponiya. Qatnashchilar soni: 32 ta (Yevropadan 15 ta, J.Amerikadan 5 ta, Afrikadan 5 ta, Osiyodan 4 ta, Sh.Amerikadan 3 ta).


QIZIQARLI MAʼLUMOTLAR

  • Jahon chempionati ilk bor Osiyo qitʼasida va ilk bor ikki davlatda o‘tkazildi.
  • Rossiyaning «Sport ekspress» nashri versiyasiga ko‘ra o‘z guruhidan chiqishi 90 % «aniq» bo‘lgan amaldagi jahon chempioni Frantsiya terma jamoasi, yana shu nashr tomonidan «autsayder» deya baholangan Senegal termasi bilan ilk o‘yindayoq kuch sinashib sharmandalarcha mag‘lub bo‘ldi: 0-1! Bu ham yetmagandek frantsuzlar (Urugvay bilan 0-0, Daniya bilan 0-2 o‘ynab) birortayam gol urolmasdan mundialni guruh bosqichidayoq tark etishdi.
  • Turkiya terma jamoasi hujumchisi Xoqon Shukur Janubiy Koreya bilan 3-o‘rin uchun kechgan bahsda raqib darvozasini o‘yinning 11-sekundidayoq ishg‘ol qilib, JCh tarixida super rekord sohibiga aylandi.
  • 1978 yildan boshlab hech bir to‘purar 6 tadan oshirib gol urolmay kelayotgandi. Braziliyalik betakror hujumchi Ronaldo bu «anʼana»ga barham berdi. Oz emas, ko‘p emas 8 ta gol muallifi bo‘lgan Ronaldo, shu gollaridan 2 tasini Oliver Kanga «sovg‘a» qildi.

«A» guruhi Frantsiya — Senegal — 0:1 Urugvay — Daniya — 1:2 Frantsiya — Urugvay — 0:0 Daniya — Senegal — 1:1 Daniya — Frantsiya — 2:0 Senegal — Urugvay — 3:3

1. Daniya 3 2 1 0 5-2 7 2. Senegal 3 1 2 0 5-4 5 3. Urugvay 3 0 2 1 4-5 2 4. Frantsiya 3 0 1 2 0-3 1

«B» guruhi Paragvay — JAR — 2:2 Ispaniya — Sloveniya 3:1 JAR — Sloveniya — 1:0 JAR — Ispaniya — 2:3 Sloveniya — Paragvay — 1:3

1. Ispaniya 3 3 0 0 9-4 9 2. Paragvay 3 1 1 1 6-6 4 3. JAR 3 1 1 1 5-5 4 4. Sloveniya 3 0 0 3 2-7 0

«C» guruhi Braziliya — Turkiya — 2:1 Xitoy — Kosta-Rika — 0:2 Braziliya — Xitoy — 4:0 Kosta-Rika — Turkiya — 1:1 Kosta-Rika — Braziliya — 2:5 Turkiya — Xitoy — 3:0

1. Braziliya 3 3 0 0 11-3 9 2. Turkiya 3 1 1 1 5-3 4 3. Kosta-Rika 3 1 1 1 5-6 4 4. Xitoy 3 0 0 3 0-9 0

«D» guruhi Koreya — Polsha — 2:0 AQSh — Portugaliya — 3:2 Koreya — AQSh — 1:1 Portugaliya — Polsha — 4:0 Portugaliya — Koreya — 0:1 Polsha — AQSh — 3:1

1. Koreya 3 2 1 0 4-1 7 2. AQSh 3 1 1 1 5-6 4 3. Portugaliya 3 1 0 2 6-4 3 4. Polsha 3 1 0 2 3-7 3

«E» guruhi Irlandiya — Kamerun — 1:1 Germaniya — Saudiya Arabistoni — 8:0 Germaniya — Irlandiya — 1:1 Kamerun — Saudiya Arabistoni — 1:0 Kamerun — Germaniya — 0:2 Saudiya Arabistoni — Irlandiya — 0:3

1. Germaniya 3 2 1 0 11-1 7 2. Irlandiya 3 1 2 0 5-2 5 3. Kamerun 3 1 1 1 2-3 4 4. S.Arabistoni 3 0 0 3 0-12 0

«F» guruhi Angliya — Shvetsiya — 1:1 Argentina — Nigeriya — 1:0 Shvetsiya — Nigeriya — 2:1 Argentina — Angliya — 0:1 Shvetsiya — Argentina — 1:1 Nigeriya — Angliya — 0:0

1. Shvetsiya 3 1 2 0 4-3 5 2. Angliya 3 1 2 0 2-1 5 3. Argentina 3 1 1 1 2-2 4 4. Nigeriya 3 0 1 2 1-3 1

«G» guruhi Xorvatiya — Meksika — 0:1 Italiya — Ekvador — 2:0 Italiya — Xorvatiya — 1:2 Meksika — Ekvador — 2:1 Meksika — Italiya — 1:1 Ekvador — Xorvatiya — 1:0

1. Meksika 3 2 1 0 4-2 7 2. Italiya 3 1 1 1 4-3 4 3. Xorvatiya 3 1 0 2 2-3 3 4. Ekvador 3 1 0 2 2-4 3

«H» guruhi Yaponiya — Belgiya — 2:2 Rossiya — Tunis — 2:0 Yaponiya — Rossiya — 1:0 Tunis — Belgiya — 1:1 Tunis — Yaponiya — 0:2 Belgiya — Rossiya — 3:2

1. Yaponiya 3 2 1 0 5-2 7 2. Belgiya 3 1 2 0 6-5 5 3. Rossiya 3 1 0 2 4-4 3 4. Tunis 3 0 1 2 1-5 1

1/8 final Germaniya — Paragvay — 1:0 Daniya — Angliya — 0:3 Shvetsiya — Senegal — 1:2 (q.v.) Ispaniya — Irlandiya — 1:1 (p.b. — 3:2) Meksika — AQSh — 0:2 Braziliya — Belgiya — 2:0 Yaponiya — Turkiya — 0:1 Koreya — Italiya — 2:1 (q.v.)

1/4 final Angliya — Braziliya — 1:2 Germaniya — AQSh — 1:0 Ispaniya — Koreya — 0:0 (pen.b. −3:5) Senegal — Turkiya — 0:1

1/2 final Germaniya — Koreya — 1:0 Braziliya — Turkiya — 1:0

3-o‘rin uchun Koreya — Turkiya — 2:3

Final Germaniya — Braziliya — 0:2 69029 tomoshabin.

18-Jahon chempionati


O‘tkazilgan joyi va vaqti: Germaniya, 2006 yil 9 iyun — 9 iyul. Qatnashchilar soni: 32 ta (Yevropadan 14 ta, Afrikadan 5 ta, J.Amerika, Osiyo va Sh.Amerikadan 4 tadan, Okeaniyadan 1 ta). Eng yaxshi oʻyinchi: Zayniddin Zidan (Fransiya) Toʻpurar: Miroslav Kloze (Germaniya)


Qiziqarli faktlar va maʼlumotlar

  • 18 — Jahon chempionatida 32 terma jamoaning jami 736 nafar futbolchisi ishtirok etadi. Ularning orasida eng yoshi ulug‘i Tunis terma jamoasi darvozaboni Ali Bumnijeldir. 1998, 2002 yillarda ham JChda ishtirok etgan bu futbolchining yoshi 40 dan oshgan. U 1966 yil 13 aprelda tug‘ilgan. Angliya terma jamoasi hujumchisi Teo Volkot esa eng yosh ishtirokchi futbolchidir. 1989 yil 16 martda tavallud topgan bu o‘yinchining yoshi endigina 17 dan oshgan xolos.
  • 2002 yilgi JChda bo‘yi 2 metrdan oshiq birontayam futbolchi yo‘q edi. Bu gal bunday futbolchilar 4 nafarni tashkil qiladi. Ular: Nikola Jigich (Serbiya va Chernogoriya, bo‘yi —203 sm), Yan Koller (Chexiya, bo‘yi — 202 sm), Jelko Kalach (Avstraliya, bo‘yi — 202 sm), Denis Lourens (Trinidad va Tobago, bo‘yi — 201 sm)lardir.
  • Mundialda ishtirok etadigan eng keksa murabbiy Togo terma jamoasi bosh murabbiyi Otto Pfisterdir. U 69 yoshda (1937 yil 24 noyabrda tug‘ilgan). Gollandiyaliklar bosh murabbiyi Marko Van Basten va Germaniya terma jamoasi ustozi Yurgen Klinsmanlar esa eng yosh murabbiylardir. Ularning ikkalasi ham 1964 yilda tug‘ilgan.
  • Roberto Karlos (Braziliya terma jamoasi, «Real» Madrid klubi), Raul (Ispaniya, «Real»), Oliver Kan (Germaniya, «Bavariya»), Del Pyero (Italiya, «Yuventus»), Sami al-Jaber (Saudiya Arabistoni, «Al-Hilol»), Navof al-Tamiyot (Saudiya A., «Al-Hilol») — bu futbolchilar bu yilgi bilan qo‘shib hisoblaganda 3 ta jahon chempionatida (1998, 2002, 2006) faqat bir klub vakili sifatida qatnashgan futbolchilardir. Boshqacha aytganda, ular keyingi sakkiz yil ichida biror marta o‘z klublarini o‘zgartirishmagan.
  • Germaniyaga jahon chempionatida ishtirok etish uchun o‘z futbolchilarini yuborish bo‘yicha Yevropa superklublarining ko‘rsatkichlari:

1. «Chelsi» — 15 ta 2. «Arsenal» — 12 ta 3. «Manchester Yunayted» — 12 ta 4. «Barselona» — 10 ta 5. «Milan» — 10 ta 6. «Real» — 10 ta 7. «Yuventus» — 10 ta 8. «Lion» — 9 ta 9. «Bavariya» — 9 ta 10. «Inter» — 8 ta

  • Germaniya yashil maydonlarida javlon uradigan 736 nafar futbolchining 10 tasining ismi — Muhammad, 10 tasiniki — Karlos, yana o‘ntasi — David, 9 nafari — Xose, 8 tadan Luis va Kristian, 7 nafari esa — Andrey. Qizig‘i, Andreylarning barchasi Ukraina terma jamoasi aʼzolaridir.


IT YILIDA ITALIYA CHEMPION

Malayziyalik munajjim to‘g‘ri topgan ekan. It yilida Italiya finalga chiqdi va chempion bo‘ldi. 1970 yili Meksikada bo‘lib o‘tgan Jahon chempionati finalida Braziliyaga yutqazgan, 1982 yili Ispaniyada o‘tkazilgan mundialda Germaniyani yutgan, 1994 yili AQShda yana Braziliyaga boy bergan «Skuadra adzurra» JCh —2006 finalida Frantsiyani dog‘da qoldirdi. Biz uchun ahamiyatlisi — 8 iyun kuni chiqqan gazetamizning 12-sonida Italiya chempion bo‘lishini bashorat qilgan edik!

Italiya nimaning evaziga g‘alaba qozondi? Eng avvalo, o‘z kuchini to‘g‘ri sarflash, buning natijasida yuzaga keluvchi barqarorlik, yuksak jismoniy tayyorgarlik, tajriba, ishtiyoq va ruhiy ishonch uyg‘unlashuvi evaziga.

Misol uchun tarkiblarni solishtirsangiz, Braziliya, Angliya, Frantsiya yulduzlari ko‘pligi jihatidan Italiyani ortda qoldiradi, Germaniya, Argentina va Ispaniya esa Apennin yarim oroli vakillari bilan bir safda turadi. Ammo Braziliyaga ishtiyoq, Angliyaga jamoaviy ruh, Frantsiyaga barqarorlik, Germaniyaga tajriba, Argentinaga omad va Ispaniyaga o‘z kuchiga ishonch ruhi yetishmadi. Shu o‘rinda, 4-o‘rinni qo‘lga kiritgan Portugaliyaning shijoati tahsinga loyiq.

18-Jahon chempionatida, ko‘pchilik mutaxassislar taʼkidlaganidek, aytarli kutilmagan holatlar ro‘y bermadi. Haqiqatdan kuchli bo‘lgan jamoa g‘olib chiqdi. Romantik futbol namoyish qilgan Argentina, ilk qatnashuvdayoq kuchli sakkizlikka kirgan Ukraina, o‘z darvozasidan birontayam to‘p o‘tkazmasdan uyga qaytgan Shveytsariya, chiroyli o‘yin ko‘rsatgan Gana, ishonch bilan to‘p curgan Avstraliya va birozgina omad yetishmagan Kot-d’Ivuar terma jamoalari ko‘pchilikda yaxshi taassurot qoldirishdi.

Qitʼadoshlarimiz esa… Osiyo futbolining saviyasini to‘la-to‘kis namoyish etib berishdi. O‘zbekiston terma jamoasida esa kimlar to‘p surayotganligi yodimizdan ham chiqib ketibdi… Xullas, navbatdagi ulkan futbol bayrami nihoyasiga yetdi. Siz ham taassurotlaringizni biz bilan o‘rtoqlashasiz degan umiddamiz.

A 1. Germaniya 3 3 0 0 8-2 9 2. Ekvador 3 2 0 1 5-3 6 3. Polsha 3 1 0 2 2-4 3 4. Kosta-Rika 3 0 0 3 3-9 0

B 1. Angliya 3 2 1 0 5-2 7 2. Shvetsiya 3 1 2 0 3-2 5 3. Paragvay 3 1 0 2 2-2 3 4. Trinidad va T. 3 0 1 2 0-4 1

C 1. Argentina 3 2 1 0 8-1 7 2. Gollandiya 3 2 1 0 3-1 7 3. Kotʼd Ivuar 3 1 0 2 5-6 3 4. Serbiya va Ch. 3 0 0 3 2-10 0

D 1. Portugaliya 3 3 0 0 5-1 9 2. Meksika 3 1 1 1 4-3 4 3. Angola 3 0 2 1 1-2 2 4. Eron 3 0 1 2 2-6 1

E 1. Italiya 3 2 1 0 5-1 7 2. Gana 3 2 0 1 4-3 6 3. Chexiya 3 1 0 2 3-4 3 4. AQSh 3 0 1 2 2-6 1

F 1. Braziliya 3 3 0 0 7-1 9 2. Avstraliya 3 1 1 1 5-5 4 3. Xorvatiya 3 0 2 1 2-3 2 4. Yaponiya 3 0 1 2 2-7 1

G 1. Shveytsariya 3 2 1 0 4-0 7 2. Frantsiya 3 1 2 0 3-1 5 3. J.Koreya 3 1 1 1 3-4 4 4. Togo 3 0 0 3 1-6 0

H 1. Ispaniya 3 3 0 0 8-1 9 2. Ukraina 3 2 0 1 5-4 6 3. Tunis 3 0 1 2 3-6 1 4. Saudiya Arab. 3 0 1 2 2-7 1

1/8 Final 1. Germaniya — Shvetsiya 2:0 2. Argentina — Meksika 1:1 q.v. 2:1 3. Angliya-Ekvador 1:0 4. Portugaliya — Gollandiya 1:0 5. Italiya — Avstraliya 1:0 6. Shveytsariya — Ukraina 0:0 p.0:3 7. Braziliya — Gana 3:0 8. Ispaniya — Frantsiya 1:3

1/4 Final A. Germaniya — Argentina 1:1 p. 4:2 V. Italiya — Ukraina 3:0 S. Angliya — Portugaliya 0:0 p. 1:3 D. Braziliya — Frantsiya 0:1

1/2 Final Germaniya — Italiya 0:0 q.v. 0:2 Portugaliya — Frantsiya 0:1

3-o‘rin Germaniya — Portugaliya 3:1

Final Italiya — Frantsiya 1:1 p. 5:3

Yakuniy jadval 1. Italiya 7 5 2 0 12-2 17 2. Frantsiya 7 4 3 0 9-3 15 3. Germaniya 7 5 1 1 14-6 16 4. Portugaliya 7 4 1 2 7-5 13 5. Braziliya 5 4 0 1 10-2 12 6. Argentina 5 3 2 0 11-3 11 7. Angliya 5 3 2 0 6-2 11 8. Ukraina 5 2 1 2 5-7 7 9. Ispaniya 4 3 0 1 9-4 9 10. Shveytsariya 4 2 2 0 4-0 8 11. Gollandiya 4 2 1 1 3-2 7 12. Ekvador 4 2 0 2 5-4 6 13. Gana 4 2 0 2 4-6 6 14. Shvetsiya 4 1 2 1 3-4 5 15. Meksika 4 1 1 2 5-5 4 16. Avstraliya 4 1 1 2 5-6 4 17. J.Koreya 3 1 1 1 3-4 4 18. Paragvay 3 1 0 2 2-2 3 19. Kot-d’Ivuar 3 1 0 2 5-6 3 20. Chexiya 3 1 0 2 3-4 3 21. Polsha 3 1 0 2 2-4 3 22. Xorvatiya 3 0 2 1 2-3 2 23. Angola 3 0 2 1 1-2 2 24. Tunis 3 0 1 2 3-6 1 25. Eron 3 0 1 2 2-6 1 26. AQSh 3 0 1 2 2-6 1 27. Yaponiya 3 0 1 2 2-7 1 28. Saudiya A. 3 0 1 2 2-7 1 29. Trinidad va T. 3 0 1 2 0-4 1 30. Togo 3 0 0 3 1-6 0 31. Kosta-Rika 3 0 0 3 3-9 0 32. Serbiya va Ch. 3 0 0 3 2-10 0

Ishoratlar