Tula: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Dieri007 (munozara | hissa)
5 184 edits
Tahrir izohi yoʻq
Dieri007 (munozara | hissa)
5 184 edits
Tahrir izohi yoʻq
Qator 4: Qator 4:
Joshua Project tashkilotining saytida e'lon qilingan hisob-kitoblarga ko‘ra, Tula aholisining soni taxminan 53 000 odamni tashkil qiladi<ref name="Joshua Project"/>.
Joshua Project tashkilotining saytida e'lon qilingan hisob-kitoblarga ko‘ra, Tula aholisining soni taxminan 53 000 odamni tashkil qiladi<ref name="Joshua Project"/>.


Tula xalqi [[Niger-kongo tillari|Nigeriya-Kongolez]] makro oilasining Adamava-Ubangi oilasining tula tilida gaplashadi<ref>''[[Виноградов, Виктор Алексеевич (лингвист)|Виноградов В. А.]]'' {{Статья ЛЭС|[http://tapemark.narod.ru/les/017d.html Адамауа-восточные языки]}} {{Cite web |url=http://tapemark.narod.ru/les/017d.html |title=Архивированная копия |accessdate=2017-11-18 |archiveurl=https://archive.today/20171024072611/http://tapemark.narod.ru/les/017d.html |archivedate=2017-10-24 |deadlink= }}{{проверено|18|11|2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.rogerblench.info/Language/Niger-Congo/AU/Adamawa%20language%20list.pdf|title=The Adamawa Languages|author=Blench R.|authorlink=Бленч, Роджер|date=2004|editor=|format=pdf|work=|pages=P. 1|location=Cambridge|publisher=Roger Blench Website. Publications|accessdate=|lang=en|description=|ref=|archiveurl=http://archive.li/gm7Vc|archivedate=2017-10-24}}{{проверено|18|11|2017}}</ref>. Uchta dialekt mavjud - Baule, Kutule va Yili. Tula tili "type", "kotule", "kutule" (o‘z nomi - ''yii ki̱tule'') nomlari bilan ham tanilgan. ''Ethnologiue'' jahon tillari ma'lumotnomasida va Buyuk rus ensiklopediyasida taqdim etilgan Adamava tillari tasnifida Tula tili Bangvinji va Vaja tillari bilan birgalikda Vaja-jen turkumi Vaja guruhining Tula kichik guruhiga kiritilgan. [[Yozuv]] 1997-yilda [[lotin alifbosi]] asosida yaratildi. Tili boshlang‘ich va o‘rta maktablarda o‘qitiladi. Ikkinchi til sifatida, Tula yaqin turdosh Adamava-Ubangi tili Dadiyada so‘zlashuvchilar orasida keng tarqalgan. Tula tilida so‘zlashuvchilar soni, "''Ethnologue''" ma'lumotnomasida chop etilgan ma'lumotlarga ko‘ra, taxminan 30 000 kishi (1998) .
Tula xalqi [[Niger-kongo tillari|Nigeriya-Kongolez]] makro oilasining Adamava-Ubangi oilasining tula tilida gaplashadi<ref>''[[Виноградов, Виктор Алексеевич (лингвист)|Виноградов В. А.]]'' {{Статья ЛЭС|[http://tapemark.narod.ru/les/017d.html Адамауа-восточные языки]}} {{Cite web |url=http://tapemark.narod.ru/les/017d.html |title=Архивированная копия |accessdate=2017-11-18 |archiveurl=https://archive.today/20171024072611/http://tapemark.narod.ru/les/017d.html |archivedate=2017-10-24 |deadlink= }}{{проверено|18|11|2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.rogerblench.info/Language/Niger-Congo/AU/Adamawa%20language%20list.pdf|title=The Adamawa Languages|author=Blench R.|authorlink=Бленч, Роджер|date=2004|editor=|format=pdf|work=|pages=P. 1|location=Cambridge|publisher=Roger Blench Website. Publications|accessdate=|lang=en|description=|ref=|archiveurl=http://archive.li/gm7Vc|archivedate=2017-10-24}}{{проверено|18|11|2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://glottolog.org/resource/languoid/id/tula1252|title=Language: Tula|author=|authorlink=|date=2016|editor=Hammarström H., Forkel R., [[Хаспельмат, Мартин|Haspelmath M.]], Bank S.|format=|work={{iw|Glottolog|Glottolog||Glottolog}}|pages=|location=Jena|publisher={{iw|Институт наук об истории человека Общества Макса Планка|Max Planck Institute for the Science of Human History||Max Planck Institute for the Science of Human History}}|accessdate=|lang=en|description=|ref=|archiveurl=https://archive.li/20171118111013/http://glottolog.org/resource/languoid/id/tula1252|archivedate=2017-11-18}}{{проверено|18|11|2017}}</ref>. Uchta dialekt mavjud - Baule, Kutule va Yili. Tula tili "type", "kotule", "kutule" (o‘z nomi - ''yii ki̱tule'') nomlari bilan ham tanilgan. ''Ethnologiue'' jahon tillari ma'lumotnomasida va Buyuk rus ensiklopediyasida taqdim etilgan Adamava tillari tasnifida Tula tili Bangvinji va Vaja tillari bilan birgalikda Vaja-jen turkumi Vaja guruhining Tula kichik guruhiga kiritilgan. [[Yozuv]] 1997-yilda [[lotin alifbosi]] asosida yaratildi. Tili boshlang‘ich va o‘rta maktablarda o‘qitiladi. Ikkinchi til sifatida, Tula yaqin turdosh Adamava-Ubangi tili Dadiyada so‘zlashuvchilar orasida keng tarqalgan. Tula tilida so‘zlashuvchilar soni, "''Ethnologue''" ma'lumotnomasida chop etilgan ma'lumotlarga ko‘ra, taxminan 30 000 kishi (1998) .


Asosan, Tula xalqi vakillari an'anaviy e'tiqodlariga (75%) rioya qilishadi, Tulaning bir qismi [[Xristianlik|nasroniylikni]] (15%), bir qismi - [[Islom|Islomni]] (10%) qabul qilgan.
Asosan, Tula xalqi vakillari an'anaviy e'tiqodlariga (75%) rioya qilishadi, Tulaning bir qismi [[Xristianlik|nasroniylikni]] (15%), bir qismi - [[Islom|Islomni]] (10%) qabul qilgan.

23-May 2022, 09:33 dagi koʻrinishi

Tula[1][2] (shuningdek, mype; inglizcha: tula, ture; o‘z nomi: ki̱tule) - Nigeriyaning sharqiy qismida, Benue daryosidan shimolda, Gongola daryosidan g‘arbda va Billiri shahridan (Kaltungo tumani Gombe shtati) sharqda (30 km) yashovchi adamava-ubangi xalqi[1][2][3]. Tula aholisi joylashgan viloyat yaqinida vaja, cham-mona, tangale va boshqa xalqlarning etnik hududlari joylashgan[4].

Joshua Project tashkilotining saytida e'lon qilingan hisob-kitoblarga ko‘ra, Tula aholisining soni taxminan 53 000 odamni tashkil qiladi[1].

Tula xalqi Nigeriya-Kongolez makro oilasining Adamava-Ubangi oilasining tula tilida gaplashadi[5][6][7]. Uchta dialekt mavjud - Baule, Kutule va Yili. Tula tili "type", "kotule", "kutule" (o‘z nomi - yii ki̱tule) nomlari bilan ham tanilgan. Ethnologiue jahon tillari ma'lumotnomasida va Buyuk rus ensiklopediyasida taqdim etilgan Adamava tillari tasnifida Tula tili Bangvinji va Vaja tillari bilan birgalikda Vaja-jen turkumi Vaja guruhining Tula kichik guruhiga kiritilgan. Yozuv 1997-yilda lotin alifbosi asosida yaratildi. Tili boshlang‘ich va o‘rta maktablarda o‘qitiladi. Ikkinchi til sifatida, Tula yaqin turdosh Adamava-Ubangi tili Dadiyada so‘zlashuvchilar orasida keng tarqalgan. Tula tilida so‘zlashuvchilar soni, "Ethnologue" ma'lumotnomasida chop etilgan ma'lumotlarga ko‘ra, taxminan 30 000 kishi (1998) .

Asosan, Tula xalqi vakillari an'anaviy e'tiqodlariga (75%) rioya qilishadi, Tulaning bir qismi nasroniylikni (15%), bir qismi - Islomni (10%) qabul qilgan.

Manbalar

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 „Tula in Nigeria“ (en). Joshua Project[en] (2017). 2017-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Andoza:Проверено
  2. ↑ 2,0 2,1 Simons G. F., Fennig C. D.: „Tula. A language of Nigeria“ (en). Ethnologue: Languages of the World (20th Edition). Dallas: SIL International (2017). 2017-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Andoza:Проверено
  3. ↑ Olson J. S.[en] „Longuda“,. The Peoples of Africa: An Ethnohistorical Dictionary. Greenwood Publishing Group, 1996 — 569 bet. ISBN 0313279187. 
  4. ↑ Simons G. F., Fennig C. D.: „Nigeria, Map 5“ (en). Ethnologue: Languages of the World (20th Edition). Dallas: SIL International (2017). 2017-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Andoza:Проверено
  5. ↑ Виноградов В. А. Andoza:Статья ЛЭС „Архивированная копия“. 2017-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 18-noyabr. Andoza:Проверено
  6. ↑ Blench R. „The Adamawa Languages“ (en) (pdf) P. 1. Cambridge: Roger Blench Website. Publications (2004). 2017-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Andoza:Проверено
  7. ↑ Hammarström H., Forkel R., Haspelmath M., Bank S.: „Language: Tula“ (en). Glottolog[en]. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History[en] (2016). 2017-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Andoza:Проверено 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tula&oldid=2567339" dan olindi