Koʻtarish kuchi: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

9-May 2022, 22:44 dagi koʻrinishi

Koʻtarish kuchi – aerodinamik (gidrodinamik) Koʻtarish kuchi— suyuqlik yoki gazlarning ularda harakatlanayotgan jiyemga taʼsir etuvchi kuchi. Koʻtarish kuchi jismning harakat yoʻnalishiga tik taʼsir qiladi. Muhit (gaz yoki suyuqlik)ning jism (massa, samolyot) orqali nosimmetrik oqib oʻtishi tufayli Koʻtarish kuchi vujudga keladi. Quyidagi formula orqali topiladi: $F_{p}=(p_{2}-p_{1})S={\frac {\rho }{2}}(v_{1}^{2}-v_{2}^{2})S$ , bunda, F— koʻtarish kuchi, $\rho$ — muhitning zichligi, $v_{1}$ va $v_{2}$ — jism tezligi, $S$ — harakterli yuzi (mas, samolyot qanotining kundalang profil yuzi), $S$ , — jism shakliga bogʻliq boʻlgan oʻlchamsiz koeffitsiyent. Samolyotda Koʻtarish kuchi quyidagicha hosil boʻladi. Samolyot qanoti havo oqimiga parallel yoki unga nisbatan kichik burchak (ataka burchagi) ostida qiyaroq oʻrnatilsa, havo oqimi qanot profilidan oʻtadi. Bunda kanotning ustki tomonidagi havo pastki tomonidagi havodan tezroq harakat qiladi va qanotning pastki tomonidagi havo bosimi ustkisidan ortiqroq boʻladi, natijada samolyot yuqoriga koʻtariladi. Ataka burchagi 15° dan ortganda Koʻtarish kuchi kamaya boradi. Koʻtarish kuchi uchish apparatlari, kemalar, oʻqaviy kompressorlar, turbina va boshqa koʻtaruvchi sirtlarining muhim harakteristikasi hisoblanadi.^[1]

Yana q.

Bernulli tenglamasi
Arximed qonuni – gidrostatik (Arximed) Koʻtarish kuchi — suyuqlik yoki gazlarga botirilgan jiyemga taʼsir etuvchi kuch.

Manbalar

↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

[1] OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

[1]

@@ Qator 1: / Qator 1: @@
 [[Fayl:DeflectionAndLift W3C.svg|thumb|samolyot qanoti]]
 [[Fayl:1915ca abger fluegel (cropped and mirrored).jpg|thumb|223x223px]]
-'''Koʻtarish kuchi –''' [[Aerodinamika|aerodinamik]] ([[Gidrodinamika|gidrodinamik]]) Koʻtarish kuchi— [[suyuqlik]] yoki [[Gazlar|gazlarning]] ularda harakatlanayotgan jiyemga taʼsir etuvchi kuchi. Koʻtarish kuchi jismning harakat yoʻnalishiga tik taʼsir qiladi. Muhit (gaz yoki suyuqlik)ning jism (massa, [[Tayyora|samolyot]]) orqali nosimmetrik oqib oʻtishi tufayli Koʻtarish kuchi vujudga keladi. Quyidagi formula orqali topiladi: <math>F_{p}=(p_{2}-p_{1})S = \frac{\rho}{2}(v_{1}^{2} - v_{2}^{2})S</math>,  bunda, F— koʻtarish kuchi, <math>\rho</math> — muhitning zichligi, <math>v_{1}</math> va <math>v_{2}</math> — jism tezligi, <math>S</math> — harakterli yuzi (mas, [[Samolyot qanoti|samolyot qanotining]] kundalang profil yuzi), <math>S</math>, — jism shakliga bogʻliq boʻlgan oʻlchamsiz koeffitsiyent. Samolyotda Koʻtarish kuchi quyidagicha hosil boʻladi. Samolyot qanoti havo oqimiga parallel yoki unga nisbatan kichik burchak (ataka burchagi) ostida qiyaroq oʻrnatilsa, havo oqimi qanot profilidan oʻtadi. Bunda kanotning ustki tomonidagi havo pastki tomonidagi havodan tezroq harakat qiladi va qanotning pastki tomonidagi havo [[Bosim|bosimi]] ustkisidan ortiqroq boʻladi, natijada samolyot yuqoriga koʻtariladi. Ataka burchagi 15° dan ortganda Koʻtarish kuchi kamaya boradi. Koʻtarish kuchi uchish apparatlari, kemalar, oʻqaviy kompressorlar, turbina va boshqa koʻtaruvchi sirtlarining muhim harakteristikasi hisoblanadi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
+'''Koʻtarish kuchi –''' [[Aerodinamika|aerodinamik]] ([[Gidrodinamika|gidrodinamik]]) Koʻtarish kuchi— [[suyuqlik]] yoki [[Gazlar|gazlarning]] ularda harakatlanayotgan jiyemga taʼsir etuvchi kuchi. Koʻtarish kuchi jismning harakat yoʻnalishiga tik taʼsir qiladi. Muhit (gaz yoki suyuqlik)ning jism (massa, [[Tayyora|samolyot]]) orqali nosimmetrik oqib oʻtishi tufayli Koʻtarish kuchi vujudga keladi. Quyidagi formula orqali topiladi: <math>F_{p}=(p_{2}-p_{1})S = \frac{\rho}{2}(v_{1}^{2} - v_{2}^{2})S</math>, bunda, F— koʻtarish kuchi, <math>\rho</math> — muhitning zichligi, <math>v_{1}</math> va <math>v_{2}</math> — jism tezligi, <math>S</math> — harakterli yuzi (mas, [[Samolyot qanoti|samolyot qanotining]] kundalang profil yuzi), <math>S</math>, — jism shakliga bogʻliq boʻlgan oʻlchamsiz koeffitsiyent. Samolyotda Koʻtarish kuchi quyidagicha hosil boʻladi. Samolyot qanoti havo oqimiga parallel yoki unga nisbatan kichik burchak (ataka burchagi) ostida qiyaroq oʻrnatilsa, havo oqimi qanot profilidan oʻtadi. Bunda kanotning ustki tomonidagi havo pastki tomonidagi havodan tezroq harakat qiladi va qanotning pastki tomonidagi havo [[Bosim|bosimi]] ustkisidan ortiqroq boʻladi, natijada samolyot yuqoriga koʻtariladi. Ataka burchagi 15° dan ortganda Koʻtarish kuchi kamaya boradi. Koʻtarish kuchi uchish apparatlari, kemalar, oʻqaviy kompressorlar, turbina va boshqa koʻtaruvchi sirtlarining muhim harakteristikasi hisoblanadi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 == Yana q. ==