Yalpiz: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

12-Noyabr 2020, 13:00 dagi koʻrinishi

Yalpiz — labguldoshlar oilasiga mansub koʻp yillik oʻtsimon oʻsimliklar turkumi, dorivor va efirmoyli oʻsimlik. Shim. yarim sharning iliq iqlimli mintaqalarida 20—25 turi tarqalgan. Yevropa mamlakatlari, AQSH, Ukraina, Belorussiya va Shimoliy Kavkazda Ya.ning taxir (achchiq) Ya. va jingalak Ya., Xitoy, Hindiston, Braziliya va boshqalar mamlakatlarda dalayoki suv Ya. turlari ekiladi. Oʻzbekistonda 4 turi: suv Ya., osiyo Ya.i, taxir (achchiq) Ya. va jingalak Ya. yovvoyi holda oʻsadi, Poyasi tik shoxlangan, boʻyi 25—100 sm gacha, barglari qarama-qarshi joylashgan, rombsimon, nashtarsimon yoki tuxumsimon, gullari chala soyabonsimon toʻpgulga yigʻilgan, binafsharang . May—okt.da gullaydi. Ya. yorugʻsevar, namsevar oʻsimlik. Barglarida 2,5— 3 %, gullarida 4—6 %, poyasida 0,3 % mentol (validolning tarkibiy qismi)ga boy boʻlgan efir moyi, shuningdek, flavonoidlar, vitaminlar, oshlovchi moddalar bor. Tibbiyotda Ya. bargidan tayyorlangan tindirma (nastoyka) va damlamasidan koʻngil ayniganda hamda oʻt haydovchi vosita sifatida foydalaniladi. Barglari va poyasidan olingan yalpiz moyi parfyumeriya, oziq-ovqat sanoatida va tibbiyotda, bahorda yangi chiqqan barglari oshkoʻk sifatida ishlatiladi. Vegetativ (bahorda ildizini boʻlib ekish) yoʻli bilan koʻpaytiriladi. Oʻzbekistonniig barcha viloyatlarida nam yerlarda, ariq va daryo boʻylarida oʻsadi.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

11-Iyul 2014, 20:46 dagi koʻrinishi tahrirlash Olaf Studt (munozara \| hissa) 6 815 edits k removed Category:Oʻsimliklar; added Category:Ikki pallali oʻsimliklar using HotCat ← Avvalgi tahrir		12-Noyabr 2020, 13:00 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish Vikichizar (munozara \| hissa) Tasdiqlangan foydalanuvchilar, IP-chetlashtirishlardan mustasnolar 18 053 edits Tahrir izohi yoʻq Keyingi tahrir →
Qator 1:		Qator 1:
	'''Yalpiz''' — [[labguldoshlar]] [[oila (biologiya)\|oila]]siga mansub [[koʻp yillik oʻtlar\|koʻp yillik oʻtsimon oʻsimliklar]] [[turkum]]i, [[dorivor oʻsimliklar\|dorivor]] va efirmoyli oʻsimlik. Shim. yarim sharning iliq iqlimli mintaqalarida 20—25 [[tur (biologiya)\|tur]]i tarqalgan. [[Yevropa]] mamlakatlari, [[AQSH]], [[Ukraina]], [[Belorussiya]] va Shimoliy [[Kavkaz]]da Ya.ning taxir (achchiq) Ya. va jingalak Ya., [[Xitoy]], [[Hindiston]], [[Braziliya]] va boshqalar mamlakatlarda dalayoki suv Ya. turlari ekiladi. [[Oʻzbekiston]]da 4 turi: suv Ya., osiyo Ya.i, taxir (achchiq) Ya. va jingalak Ya. yovvoyi holda oʻsadi, [[Poya]]si tik shoxlangan, boʻyi 25—100 sm gacha, [[barg]]lari qarama-qarshi joylashgan, rombsimon, nashtarsimon yoki tuxumsimon, [[gul]]lari chala soyabonsimon toʻpgulga yigʻilgan, binafsharang . May—okt.da gullaydi. Ya. yorugʻsevar, namsevar oʻsimlik. Barglarida 2,5— 3%, gullarida 4—6%, poyasida 0,3% [[mentol]] (validolning tarkibiy qismi)ga boy boʻlgan efir moyi, shuningdek, flavonoidlar, vitaminlar, oshlovchi moddalar bor. Tibbiyotda Ya. bargidan tayyorlangan tindirma (nastoyka) va damlamasidan koʻngil ayniganda hamda oʻt haydovchi vosita sifatida foydalaniladi. Barglari va poyasidan olingan yalpiz moyi parfyumeriya, oziq-ovqat sanoatida va tibbiyotda, bahorda yangi chiqqan barglari oshkoʻk sifatida ishlatiladi. Vegetativ (bahorda ildizini boʻlib ekish) yoʻli bilan koʻpaytiriladi. Oʻzbekistonniig barcha viloyatlarida nam yerlarda, ariq va daryo boʻylarida oʻsadi.		'''Yalpiz''' — [[labguldoshlar]] [[oila (biologiya)\|oila]]siga mansub [[koʻp yillik oʻtlar\|koʻp yillik oʻtsimon oʻsimliklar]] [[turkum]]i, [[dorivor oʻsimliklar\|dorivor]] va efirmoyli oʻsimlik. Shim. yarim sharning iliq iqlimli mintaqalarida 20—25 [[tur (biologiya)\|tur]]i tarqalgan. [[Yevropa]] mamlakatlari, [[AQSH]], [[Ukraina]], [[Belorussiya]] va Shimoliy [[Kavkaz]]da Ya.ning taxir (achchiq) Ya. va jingalak Ya., [[Xitoy]], [[Hindiston]], [[Braziliya]] va boshqalar mamlakatlarda dalayoki suv Ya. turlari ekiladi. [[Oʻzbekiston]]da 4 turi: suv Ya., osiyo Ya.i, taxir (achchiq) Ya. va jingalak Ya. yovvoyi holda oʻsadi, [[Poya]]si tik shoxlangan, boʻyi 25—100 sm gacha, [[barg]]lari qarama-qarshi joylashgan, rombsimon, nashtarsimon yoki tuxumsimon, [[gul]]lari chala soyabonsimon toʻpgulga yigʻilgan, binafsharang . May—okt.da gullaydi. Ya. yorugʻsevar, namsevar oʻsimlik. Barglarida 2,5— 3 %, gullarida 4—6 %, poyasida 0,3 % [[mentol]] (validolning tarkibiy qismi)ga boy boʻlgan efir moyi, shuningdek, flavonoidlar, vitaminlar, oshlovchi moddalar bor. Tibbiyotda Ya. bargidan tayyorlangan tindirma (nastoyka) va damlamasidan koʻngil ayniganda hamda oʻt haydovchi vosita sifatida foydalaniladi. Barglari va poyasidan olingan yalpiz moyi parfyumeriya, oziq-ovqat sanoatida va tibbiyotda, bahorda yangi chiqqan barglari oshkoʻk sifatida ishlatiladi. Vegetativ (bahorda ildizini boʻlib ekish) yoʻli bilan koʻpaytiriladi. Oʻzbekistonniig barcha viloyatlarida nam yerlarda, ariq va daryo boʻylarida oʻsadi.

	{{stub}}		{{stub}}