Sevastopol

Sevastopol (1784 yil gacha Axtiar) — Ukrainaning Krim Respublikasidagi shahar. Qora dengizning Sevastopol qoʻltigʻi sohilida. Dengiz porti, temir yoʻl stansiyasi. Avtomobil yoʻllari tuguni. Aholisi 360 ming kishi (1997-yil) Qadimda Sevastopol oʻrnida antik Xersones sh. boʻlgan. Krimni Rossiya bosib olgandan keyin (1783) shahar va portda qurilish ishlaryai avj oldirildi va 1784-yildan S. deb ataldi. 1802 yildan Tavriya gubernyasi tarkibida. 1804-yilda Qora dengizning asosiy harbiy porti deb eʼlon qilindi. 1875 yilda Sevastopol — Lozovaya temir yoʻl quriddi va shahar Simferopol bilan bogʻlandi. 1941—42 yillarda Sevastopol va uning atrofida qattiq janglar boʻlgan. 1945 yilda S.ga qahramon shahar unvoni berildi. Shahar urush harakatlari davrida deyarli butunlay vayron qilingan edi. "Sevastopol mudofaasi" panoramasi (1902—04 yillar, rassom F.A.Rubbo) tiklandi, 1944-yil 7-mayda "Sapun Gorani shturm qilish" dioramasi barpo etildi (1959).

Sevastopol — Qora dengiz harbiy flotining asosiy bazasi. Kemasozlik va kema taʼmirlash, priborsozlik, "Ximggrom" va boshqa korxonalar, oziq-ovqat, yengil, yogʻochsozlik sanoatlari bor. Priborsozlik inti, 2 teatr, bir qancha muzey, jumladan, Qora dengiz floti, badiiy muzeylar, Janubiy dengizlar biologiyasi instituti akvariumi mavjud. S.da tarixiy va meʼmoriy yodgorliklardan Petropavlovsk cherkovi (1843—48), Graf pristani (1846) saqlangan.