Kabisa yili: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Olaf Studt (munozara | hissa) k + {{Birlashtirish|Kabisa yil}}; +Turkum:Yil |
Umarxon III (munozara | hissa) kTahrir izohi yoʻq |
||
Qator 1: | Qator 1: | ||
'''Kabisa yil''' (arab. — toʻliq) — oddiy yildan bir kun (fev.oyida) ortiq boʻlgan kalendar yil. Bunda 4 ga qoldiqsiz boʻlinadigan yil Kabisa yildir (faqat ikkita nol b-n tugab, 400 ga boʻlinmaydigan yil bundan mustasno. Macalan: 1700, 1800, 1900, 2100-yillar Kabisa yil emas). Qad. Eronda yil 365 kunli (12 oy 30 kundan va yana qoʻshimcha 5 kun) boʻlib, har 120 yilda bitta qoʻshimcha oy kiritilgan. [[Umar Xayyom]] kalendarida har 33 yilning 8 yili (4, 8, 12, 16, 20, 24, 28 va 33-yillari) K. y. hisoblanadi. Bunda har 4500 yilda bir sutkaga teng xato yigʻiladi. Bu esa hozir qoʻllaniladigan [[Grigoriy kalendari]]dan ham aniqroq (qarang [[Kalendar]])<ref>[[OʻzME]]. Toshkent 2000-yil</ref>. |
|||
{{Birlashtirish|Kabisa yil}} |
|||
'''Kabisa yili''' (''kabisa'': [[lotin tili|lot.]] ''bis'' — ikkinchi) — [[Yuli taqvimi|Yuli]] va [[Grigori taqvimi|Grigori]] taqvimlarida 365 [[sutka]]li odatiy [[yil]]dan farq qilib, 366 sutkaga ega boʻlgan yil. |
|||
⚫ | |||
Yuli taqvimida har toʻrtinchi yil kabisa yilidir. Grigori taqvimida ham shunday, biroq 100 ga karrali yil kabisa boʻla olmaydi. |
|||
== Tarixi == |
|||
== [[Etimologiya]] == |
|||
Nomlanishi [[Qadimgi Rim]] imperatori [[Yuli Qaysar]]ning har toʻrt yilda [[mart]] oyidan avval yana bir kun qoʻshishni buyurgani bilan bogʻliq. Bu farmondan soʻng [[fevral]] oyining [[24 fevral|24-sanasi]] har toʻrt yilda ikki marotaba takrorlanadigan boʻldi, bu ikkinchi (''bis'') kun yilni «kabisa», deb nomlashga turtki boʻldi ([[:it:Anno bisestile]]). |
|||
{{stub}} |
|||
⚫ | |||
{{manbalar}} |
|||
[[Turkum:Astronomiya]] |
|||
[[Turkum:Yil]] |
[[Turkum:Yil]] |
11-Dekabr 2018, 04:21 dagi koʻrinishi
Kabisa yil (arab. — toʻliq) — oddiy yildan bir kun (fev.oyida) ortiq boʻlgan kalendar yil. Bunda 4 ga qoldiqsiz boʻlinadigan yil Kabisa yildir (faqat ikkita nol b-n tugab, 400 ga boʻlinmaydigan yil bundan mustasno. Macalan: 1700, 1800, 1900, 2100-yillar Kabisa yil emas). Qad. Eronda yil 365 kunli (12 oy 30 kundan va yana qoʻshimcha 5 kun) boʻlib, har 120 yilda bitta qoʻshimcha oy kiritilgan. Umar Xayyom kalendarida har 33 yilning 8 yili (4, 8, 12, 16, 20, 24, 28 va 33-yillari) K. y. hisoblanadi. Bunda har 4500 yilda bir sutkaga teng xato yigʻiladi. Bu esa hozir qoʻllaniladigan Grigoriy kalendaridan ham aniqroq (qarang Kalendar)[1].