Moldaviya Sovet Sotsialistik Respublikasi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Qator 71: Qator 71:
== Tarixi ==
== Tarixi ==
[[File:Rep._Moldova_Iulie_1940.jpg|250px|left|thumb|Ruminiya va Moldaviya SSRlari. 1940-yil sentabr.]]
[[File:Rep._Moldova_Iulie_1940.jpg|250px|left|thumb|Ruminiya va Moldaviya SSRlari. 1940-yil sentabr.]]
Moldaviyada sinfiy jamiyat 9–11-asrlarda paydo boʻlgan. 12–14-asrlarda turli qabila ittifoqlari va davlat uyushmalari (skiflar, gotlar, hunnlar, [[Qadimiy Rus davlati]], [[Oltin Oʻrda]] va boshqalar) sistemasida, 14-asrda volohlarning sharqiy slavyanlar bilan aloqasi natijasida [[moldavan]] elati tashkil topgan. 1359-yildan mustaqil [[Moldaviya knyazligi]] hukum sura boshlagan. 16–18-asrlarda [[Usmonli turk imperiyasi]] qoʻl ostida turklar zulmiga qarshi ozodlik harakatlari boshlangan.
Moldaviyada sinfiy jamiyat 9–11-asrlarda paydo boʻlgan. 12–14-asrlarda turli qabila ittifoqlari va davlat uyushmalari ([[skiflar]], [[gotlar]], [[hunnlar]], [[Qadimiy rus davlati]], [[Oltin Oʻrda]] va boshqalar) sistemasida, 14-asrda [[voloxlar]]ning sharqiy slavyanlar bilan aloqasi natijasida [[moldavanlar|moldavan]] elati tashkil topgan. 1359-yildan mustaqil [[Moldaviya knyazligi]] hukm sura boshlagan. 16–18-asrlarda [[Usmonli turk imperiyasi]] qoʻl ostida turklar zulmiga qarshi ozodlik harakatlari boshlangan.


18-asr oxiriga kelib [[Rossiya]] [[Diestr davlati]]dan chap tomondagi yerlarni, 1812-yili esa [[Bessarabiya]]ni qoʻshib oldi. Moldaviya mehnatkashlari 1905—1907-yillar revolyutsasida, [[Fevral inqilobi|Fevral]] va [[Oktabr inqilobi|Oktabr]] inqilobida qatnashgan. Sovet hokimiyati 1917-yil(dekabr) – 1918-yil (yanvar)da oʻrnatilgan. 1918-yil yanvar-martida Ruminya Bessarabiyani bosib olgan.
18-asr oxiriga kelib [[Rossiya]] [[Diyestr davlati]]dan chap tomondagi yerlarni, 1812-yili esa [[Bessarabiya]]ni qoʻshib oldi. Moldaviya mehnatkashlari 1905—1907-yillar revolyutsasida, [[Fevral inqilobi|Fevral]] va [[Oktabr inqilobi|Oktabr]] inqilobida qatnashgan. Sovet hokimiyati 1917-yil (dekabr)–1918-yil (yanvar)da oʻrnatilgan. 1918-yil yanvar-martida Ruminya Bessarabiyani bosib olgan. 1924-yil 12-oktabrda [[Ukraina SSR]] tarkibida [[Moldaviya Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi]] tashkil etilgan. 1940-yil 28-iyunda Bessarabiya OSvet Ittifoqiga qaytarib berilgan. 1940-yil 2-avgustda Moldaviya SSR tashkil topgan. Oʻsha yili Moldaviya Kommunistlar Partiyasi tuzilgan. 1941-yilda Moldaviya gitlerchi-fashist qoʻshinlari tomonidan okkupatsiya qilingan. 1944-yil avgustda [[Qizil armiya]] fashistlarni siqib chiqargan. Moldaviya SSR [[Lenin ordeni]] (1958), Oktabr Revolyutsasi (1974) va [[Xalqlar doʻstligi]] (1972) ordenlari bilan mukofotlangan.
1924-yil 12-oktabrda USSR tarkibida [[MoldASSR]] tashkil etilgan. 1940-yil 28-iyunda Bessarabiya SSSR ga qaytarib berilgan. 1940-yil 2-avgustda [[MoldSSR]] tashkil topgan. Oʻsha yili Moldaviya Kommunistlar Partiyasi tuzilgan. 1941-yilda Moldaviya gitlerchi-fashist qoʻshinlari tomonidan okkupatsiya qilingan. 1944-yil avgustda [[Qizil Armiya]] tomonidan ozod etilgan. Moldaviya [[Lenin ordeni]] (1958), Oktabr Revolyutsasi (1974) va [[Xalqlar doʻstligi]] (1972) ordenlari bilan mukofotlangan.


== Manbalar ==
== Manbalar ==

14-Avgust 2018, 09:53 dagi koʻrinishi

1940–1991
Maqom Sovet Ittifoqi respublikasi
(1940–1991)
Hukumat yetakchisi  
• 1940–1945
Tihon Konstantinov
• 1990–1991
Petru Pascari
Davlat boshchisi  
• 1989–1991
Mircea Snegur
Tarixiy era XX asr
Avvalgi davlat
Keyingi davlat
Ruminya Qirolligi
Moldaviya Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi
Moldova
Pridnestrovye Moldaviya Sovet Sotsialistik Respublikasi
Hozirda hududida quyidagilar mavjud  Moldova
Andoza:Country data Pridnestrovye

Moldaviya Sovet Sotsialistik Respublikasi yoki Moldova Sovet Sotsialistik Respublikasi, Moldaviya SSR yoki Moldova SSR (rumincha: Republica Sovietică Socialistă Moldovenească; mold.: Република Советикэ Сочиалистэ Молдовеняскэ; ruscha: Молда́вская Сове́тская Социалисти́ческая Респу́блика) — Sovet Ittifoqi tarkibiga kirgan respublikalarning biri. Sovet davrida chop etilgan oʻzbekcha manbalarda mamlakat nomi Moldaviya SSR deb yuritiladi.[1]

Moldaviya SSR 1940-yilning 2-avgustida oʻsha yilning 28-iyunida Ruminiyadan anneksiya qilib olingan Bessarabiyaning ayrim hududlari hamda Ukraina SSR tarkibidagi Moldaviya Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasining ayrim hududlarini birlashtirib tuzilgan.

1990-yilning 23-iyunida Moldaviya SSR suverenitet deklaratsiyasini eʼlon qildi va Moldova Sovet Sotsialistik Respublikasi deb qayta nomlandi. 1991-yilning 23-mayida oʻz mustaqilligini eʼlon qildi va Moldova Respublikasi deb qayta nomlandi. Sovet Ittifoqi mamlakat mustaqilligini 1991-yil 26-dekabrda rasman tan oldi.

Tarixi

Ruminiya va Moldaviya SSRlari. 1940-yil sentabr.

Moldaviyada sinfiy jamiyat 9–11-asrlarda paydo boʻlgan. 12–14-asrlarda turli qabila ittifoqlari va davlat uyushmalari (skiflar, gotlar, hunnlar, Qadimiy rus davlati, Oltin Oʻrda va boshqalar) sistemasida, 14-asrda voloxlarning sharqiy slavyanlar bilan aloqasi natijasida moldavan elati tashkil topgan. 1359-yildan mustaqil Moldaviya knyazligi hukm sura boshlagan. 16–18-asrlarda Usmonli turk imperiyasi qoʻl ostida turklar zulmiga qarshi ozodlik harakatlari boshlangan.

18-asr oxiriga kelib Rossiya Diyestr davlatidan chap tomondagi yerlarni, 1812-yili esa Bessarabiyani qoʻshib oldi. Moldaviya mehnatkashlari 1905—1907-yillar revolyutsasida, Fevral va Oktabr inqilobida qatnashgan. Sovet hokimiyati 1917-yil (dekabr)–1918-yil (yanvar)da oʻrnatilgan. 1918-yil yanvar-martida Ruminya Bessarabiyani bosib olgan. 1924-yil 12-oktabrda Ukraina SSR tarkibida Moldaviya Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi tashkil etilgan. 1940-yil 28-iyunda Bessarabiya OSvet Ittifoqiga qaytarib berilgan. 1940-yil 2-avgustda Moldaviya SSR tashkil topgan. Oʻsha yili Moldaviya Kommunistlar Partiyasi tuzilgan. 1941-yilda Moldaviya gitlerchi-fashist qoʻshinlari tomonidan okkupatsiya qilingan. 1944-yil avgustda Qizil armiya fashistlarni siqib chiqargan. Moldaviya SSR Lenin ordeni (1958), Oktabr Revolyutsasi (1974) va Xalqlar doʻstligi (1972) ordenlari bilan mukofotlangan.

Manbalar

  1. "Moldaviya SSR" (oʻzbekcha). Ensiklopedik lugʻat. 1. Toshkent: Oʻzbek sovet ensiklopediyasi. 1988. p. 531. 5-89890-002-0. 

Havolalar