Kidonlar: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
qisqartmalarni toʻliqlash (p1, v0.3)
qisqartmalarni toʻliqlash (p1, v0.5)
Qator 1: Qator 1:
'''Kidonlar''', kidanlar, qtoylar — [[moʻgʻullar]] tarkibidagi [[qabila]]. Qadimda [[Ichki Mongoliya|Ichki Moʻgʻuliston]] va [[Mongoliya|Moʻgʻu-liston jumhuriyati]] hududida koʻchib yurgan. [[IV asr|4-asr]]dan [[manbalar]]da K. [[nom]]i uchraydi. [[907]] y. qabila boshligʻi Yela-Bugʻa oʻzini imperator deb eʼlon qilgan, qoʻshni qabilalarni boʻysundirib, [[saltanat|sal-tanat]]ni [[gʻarb]] va [[shimol|shim.]]ga qarab kengaytirgan. [[926]] y. [[sharq|shark]]da [[Boxay|Boxap]] [[podsho]]ligi (oʻnga shimsharqiy [[Manjuriya]], Shim. Quriya va b. kirgan)ni boʻysundirgan. [[947]] y. K. saltanati Byuu Lyao, [[983]] y. Kidanlarning Buyuk [[davlat]]i, [[1066]] y.dan yana Buyuk Lyao deb atalgan. U [[Sharqiy Osiyo]]da [[Yapon dengizi]]dan [[Sharqiy Turkiston]]gacha choʻzilgan qudratli davlat boʻlgan. [[1005]] y. Buyuk Lyao [[Xitoy]]ni yengib, har yili [[oʻlpon]] toʻlashga majbur qilgan. [[XI asr|11-asr]] oxiridan Buyuk Lyao tanazzulga uchrab, [[1125]] y. [[chjurchjenlar]] tomonidan tugatilgan. K.ning bir qismi Gʻarbiy [[Turkiston]]ga qorakidonlar (q. [[Qoraxitoylar]]) nomi bilan koʻchiboʻtgan. K.ning 2 xil yozuvi boʻlgan. K. nomidan Xitoyning [[rus tili|ruscha]] atamasi (Kitay) kelib chiqqan boʻlib, u moʻgʻul va [[turkiy xalqlar]] orqali ruslarga oʻtgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
'''Kidonlar''', kidanlar, qtoylar — [[moʻgʻullar]] tarkibidagi [[qabila]]. Qadimda [[Ichki Mongoliya|Ichki Moʻgʻuliston]] va [[Mongoliya|Moʻgʻu-liston jumhuriyati]] hududida koʻchib yurgan. [[IV asr|4-asr]]dan [[manbalar]]da K. [[nom]]i uchraydi. [[907]] y. qabila boshligʻi Yela-Bugʻa oʻzini imperator deb eʼlon qilgan, qoʻshni qabilalarni boʻysundirib, [[saltanat|sal-tanat]]ni [[gʻarb]] va [[shimol|shim.]]ga qarab kengaytirgan. [[926]] y. [[sharq|shark]]da [[Boxay|Boxap]] [[podsho]]ligi (oʻnga shimsharqiy [[Manjuriya]], Shim. Quriya va b. kirgan)ni boʻysundirgan. [[947]] y. K. saltanati Byuu Lyao, [[983]] y. Kidanlarning Buyuk [[davlat]]i, [[1066]] y.dan yana Buyuk Lyao deb atalgan. U [[Sharqiy Osiyo]]da [[Yapon dengizi]]dan [[Sharqiy Turkiston]]gacha choʻzilgan qudratli davlat boʻlgan. [[1005]] y. Buyuk Lyao [[Xitoy]]ni yengib, har yili [[oʻlpon]] toʻlashga majbur qilgan. [[XI asr|11-asr]] oxiridan Buyuk Lyao tanazzulga uchrab, [[1125]] y. [[chjurchjenlar]] tomonidan tugatilgan. K.ning bir qismi Gʻarbiy [[Turkiston]]ga qorakidonlar (qarang [[Qoraxitoylar]]) nomi bilan koʻchiboʻtgan. K.ning 2 xil yozuvi boʻlgan. K. nomidan Xitoyning [[rus tili|ruscha]] atamasi (Kitay) kelib chiqqan boʻlib, u moʻgʻul va [[turkiy xalqlar]] orqali ruslarga oʻtgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>


== Manbalar ==
== Manbalar ==

2-Avgust 2018, 17:08 dagi koʻrinishi

Kidonlar, kidanlar, qtoylar — moʻgʻullar tarkibidagi qabila. Qadimda Ichki Moʻgʻuliston va Moʻgʻu-liston jumhuriyati hududida koʻchib yurgan. 4-asrdan manbalarda K. nomi uchraydi. 907 y. qabila boshligʻi Yela-Bugʻa oʻzini imperator deb eʼlon qilgan, qoʻshni qabilalarni boʻysundirib, sal-tanatni gʻarb va shim.ga qarab kengaytirgan. 926 y. sharkda Boxap podsholigi (oʻnga shimsharqiy Manjuriya, Shim. Quriya va b. kirgan)ni boʻysundirgan. 947 y. K. saltanati Byuu Lyao, 983 y. Kidanlarning Buyuk davlati, 1066 y.dan yana Buyuk Lyao deb atalgan. U Sharqiy Osiyoda Yapon dengizidan Sharqiy Turkistongacha choʻzilgan qudratli davlat boʻlgan. 1005 y. Buyuk Lyao Xitoyni yengib, har yili oʻlpon toʻlashga majbur qilgan. 11-asr oxiridan Buyuk Lyao tanazzulga uchrab, 1125 y. chjurchjenlar tomonidan tugatilgan. K.ning bir qismi Gʻarbiy Turkistonga qorakidonlar (qarang Qoraxitoylar) nomi bilan koʻchiboʻtgan. K.ning 2 xil yozuvi boʻlgan. K. nomidan Xitoyning ruscha atamasi (Kitay) kelib chiqqan boʻlib, u moʻgʻul va turkiy xalqlar orqali ruslarga oʻtgan.[1]

Manbalar

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil