Kontinental iqlim: Versiyalar orasidagi farq
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: K.i. → {{subst:FULLPAGENAME}} (2), t-ra → temperatura (6) using AWB |
kTahrir izohi yoʻq |
||
| Qator 1: | Qator 1: | ||
'''Kontinental iqlim''' |
'''Kontinental iqlim''' — katta kurukliklarning atmosferaga taʼsiri ostida shakllanadigan iqlim. Bunda yillik va sutkalik temperatura amplitudalari katta boʻladi, havo kechasi salqin, kundoʻzi issiq keladi, yogʻingarchilik kam boʻlib, u yildan bu yilga oʻzgarib turadi. Kontinental iqlim dengiz iqlimining aksidir. Oʻzbekiston okean va ochiq dengizlardan minglab km uzoqda, eng katta Yevrosiyo materigining markazida boʻlganidan tipik kontinental iqlimli oʻlkadir. Oʻzbekiston va butun Oʻrta Osiyo iqlimining asosiy xususiyatlari shundaki, bu yerlarda yoz issiq va seroftob, qish shu kengliklar uchun ancha sovuq, sutka va yil davomida temperatura keskin oʻzgarib turadi, yogʻin kam va havo quruq boʻladi. Yanvar bilan iyulning oʻrtacha temperaturalari orasidagi farq Toshkentda 27,6°, Qarshida 29°, Nukusda 33°. Holbuki, Londonda bu farq 12° ga teng. Absolyut amplituda, yaʼni qachonlardir boʻlib oʻtgan eng sovuq temperatura bilan eng issiq temperatura orasidagi farq Toshkentda 73°, Qarshida 76°, Nukusda 78,8°. Oʻrtacha sutkalik amplituda Oʻrta Osiyoda 15–20°. Ayrim yil va kunlarda temperatura amplitudalari bu raqamlardan ancha katta boʻlishi mumkin. Baʼzan togʻ orasidagi vodiylarda sutkalik amplituda 30–35° ga yetadi. |
||
Oʻrta Osiyo bilan bir xil kengliklarda joylashgan Kontinental iqlimli boʻlmagan hamma yerlarda yiliga 400–600 mm yogʻin yogʻadi, holbuki oʻlkamiz tekisliklarida iqlim kontinentalligi tufayli atigi 100–200 mm yogʻin yogʻadi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> |
Oʻrta Osiyo bilan bir xil kengliklarda joylashgan Kontinental iqlimli boʻlmagan hamma yerlarda yiliga 400–600 mm yogʻin yogʻadi, holbuki oʻlkamiz tekisliklarida iqlim kontinentalligi tufayli atigi 100–200 mm yogʻin yogʻadi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> |
||
| Qator 5: | Qator 5: | ||
== Manbalar == |
== Manbalar == |
||
{{manbalar}} |
{{manbalar}} |
||
{{no iwiki}} |
|||
{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi --> |
{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi --> |
||
30-Iyul 2018, 01:30 dagi koʻrinishi
Kontinental iqlim — katta kurukliklarning atmosferaga taʼsiri ostida shakllanadigan iqlim. Bunda yillik va sutkalik temperatura amplitudalari katta boʻladi, havo kechasi salqin, kundoʻzi issiq keladi, yogʻingarchilik kam boʻlib, u yildan bu yilga oʻzgarib turadi. Kontinental iqlim dengiz iqlimining aksidir. Oʻzbekiston okean va ochiq dengizlardan minglab km uzoqda, eng katta Yevrosiyo materigining markazida boʻlganidan tipik kontinental iqlimli oʻlkadir. Oʻzbekiston va butun Oʻrta Osiyo iqlimining asosiy xususiyatlari shundaki, bu yerlarda yoz issiq va seroftob, qish shu kengliklar uchun ancha sovuq, sutka va yil davomida temperatura keskin oʻzgarib turadi, yogʻin kam va havo quruq boʻladi. Yanvar bilan iyulning oʻrtacha temperaturalari orasidagi farq Toshkentda 27,6°, Qarshida 29°, Nukusda 33°. Holbuki, Londonda bu farq 12° ga teng. Absolyut amplituda, yaʼni qachonlardir boʻlib oʻtgan eng sovuq temperatura bilan eng issiq temperatura orasidagi farq Toshkentda 73°, Qarshida 76°, Nukusda 78,8°. Oʻrtacha sutkalik amplituda Oʻrta Osiyoda 15–20°. Ayrim yil va kunlarda temperatura amplitudalari bu raqamlardan ancha katta boʻlishi mumkin. Baʼzan togʻ orasidagi vodiylarda sutkalik amplituda 30–35° ga yetadi.
Oʻrta Osiyo bilan bir xil kengliklarda joylashgan Kontinental iqlimli boʻlmagan hamma yerlarda yiliga 400–600 mm yogʻin yogʻadi, holbuki oʻlkamiz tekisliklarida iqlim kontinentalligi tufayli atigi 100–200 mm yogʻin yogʻadi.[1]
Manbalar
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |