Sharqiy Timor: Versiyalar orasidagi farq

'''Sharqiy Timor''' (''Timor-Leste'') - [[Osiyo]] davlatlaridan biri. Janubiy Sharqiy Osiyodagi davlat. Maydoni 14,8 ming km². Aholisi 952,6 ming kishi (2002). Poytaxti [[Dili]] shahri. Tetum, mambai, papuas va boshqalar xalqlar yashaydi. Rasmiy til — portugal tili. Dindorlarning aksariyati musulmon va katoliklar; aholining bir qismi anʼanaviy dinlarga eʼtiqod qiladi.

Tarixi. Sh.T. Portugaliyaning[[Portugaliya]]ning sobiq mustamlakasi. 1974 yil Portugaliya Sh.T. aholisining oʻz huquqini oʻzi belgilash va mustaqillik huquqini tan oldi. 1975 yil noyabrda Sh.T. mustaqilligi uchun inqilobiy front Sh.T. mustaqilligini eʼlon qildi, ammo [[Indoneziya]] tarafdori boʻlgan guruxlar Sh.T.ni Indoneziyaga qoʻshilganligini bildirdi. Indoneziya oʻz qoʻshinlarini Sh.T.ga olib kirdi va unga provinniya maqomini berdi. 1999 yilda oʻtkazilgan referendumda Sh.T. aholisining aksariyati mustaqil davlat qurish tarafdori ekanligini bildirdi. 25 yil davom etgan kurashdan soʻng Sh.T. 2002 yil 20 mayda mustaqillikka erishdi va Shanana Gujmau uning birinchi prezidenti etib saylandi. 2002 yildan BMT aʼzosi. Xoʻjaligi. Iqtisodiyotining asosi — qishloq xoʻjaligi Eksport uchun kofe, kauchukli daraxt, kokos palmasi oʻstiriladi. Ichki ehtiyoj uchun sholi, makkajoʻxori, shakarqamish, taro, yams, supurgi ekiladi. Echki, yilqi, buyvol boqiladi. Dengizdan baliq ovlanadi. 1980-yillarning boshigacha sandal daraxti yogʻochini chetga olib chiqib ketish katta daromad keltirgan, keyinchalik uni kesish cheklandi. Qishloq xoʻjaligi xom ashyolarini qayta ishlovchi korxonalar bor. Pul birligi — timor eskudosi, rupiya.