Fotiha surasi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k →‎Manbalar: ixchamlash, replaced: {{Suralar|- |Baqara surasi}} → {{Suralar}} using AWB
k →‎Manbalar: + {{Manbalar}} using AWB
Qator 31: Qator 31:


== Manbalar ==
== Manbalar ==
{{Manbalar}}
* [http://www.quran.uz/qurani-karim/quron-fazilatlari/631-maqola.html Fotiha surasining nomlari]
* [http://www.quran.uz/qurani-karim/quron-fazilatlari/631-maqola.html Fotiha surasining nomlari]
* [http://uzcinema.com/forum/105-2355-1 Fotiha surasi]
* [http://uzcinema.com/forum/105-2355-1 Fotiha surasi]

9-Fevral 2016, 16:44 dagi koʻrinishi

Baqara    1–sura   oʻzi birinchi sura
Fotiha surasi — سورة الفاتحة
Qurʼon nusxalaridan biridagi Fotiha surasi sarlavhasi. Yuqorida oʻngdan: 1. Oyati 7, 2. Markazda qizil rangda sura tartib raqami 1, qora rangda - Fotiha surasi va Makkiy, qizil rangda nozil boʻlgan tartibi - 5, 3. Rukuʼsi soni - 1; Pastda oʻngdan: 1. Sura:Makkiy, 2. Tilovat tartibi:1, 3. Nozil boʻlish tartibi:bu yerda texnik xato tufayli 1 deb koʻrsatilgan. Toʻgʻrisi esa yuqorida koʻrsatilganidek 5, 4. Rukuʼsi:1, 5. Oyati:7, 6. Porasi (Juzi):1 deb koʻrsatilgan.

Suraning arabcha matni
Nomining maʼnosi Ochuvchi[1][2]
Boshqa nomlari Ummul Qur'on
Tasnifi Makkiy sura[3]
Statistika
Sahifasi 1[4]
Juz 1
Sura raqami 1
Oyatlar soni 7
Sajda oyati yoʻq
Rukuʼlar soni 1[5]
Muqattaot harflari yoʻq[6]
Soʻzlar soni 29
Harflar soni 139
Nozil boʻlish tartibi 5[7]

Arabcha matni ar.wikisource.orgda
tanzil.netda
Tarjimalari QuranAcademy.org
quran.uzda
Tilovat tartibi
Baqara surasi  Keyingisi 1 Oldingisi  oʻzi birinchi sura
Nozil boʻlish tartibi
Masad surasi   Keyingisi 5 Oldingisi  Muddassir surasi
                                   

Fotiha surasi (arabcha: سورة الفاتحة suratul fotiha) Qur’on nusxalarida Makkada nozil qilingan deb kelinayotgan boʻlsada, tafsir va hadislarda u Madinada ham takroran nozil qilingan, deyiladi. Shuning uchun ham bu suraning nomlaridan biri — „Sab’ul-masoniy“, yaʼni „ikki bor nozil qilingan yetti oyat“ demakdir.

Suraning oʻnga yaqin nomlari boʻlib, ulardan eng mashhuri „Fotiha“, yaʼni, „ochuvchi“ — suralarning joylashishi boʻyicha avvalida qoʻyilgani uchun unga shu nom berilgan. „Al-Hamdu“ soʻzi bilan boshlangani uchun bu nom bilan ham ataladi. Islom dini mafkurasi va ahkomlarini muxtasar shaklda oʻzida mujassam etgani uchun „Ummul-Qur’on“, yaʼni „Qur’onning onasi“ nomi berilgan. Mazkur yetti oyatni sharhlab baʼzi mufassirlar bir necha jildlik asar yozib qoldirganlar.

„Bismillohir Rahmonir Rahim“ oyati „Fotiha“ surasining tarkibiga kiradimi yoki u keyin qoʻshib qoʻyilganmi degan masalada mujtahidlarning baʼzilari uni shu suradan deb sanaganlar. Boshqalar esa Qur’ondagi 113 ta sura boshlanishidagi hamma „Bismilloh“lar ham suralarining tarkibiy qismidan emas, balki ularni bir-biridan ajratib turuvchi — fosila sifatida joylashtirilgan, deganlar. „Bismilloh“ oyati faqat bir joyda — Naml surasining 30- oyatida kelgan, deb taʼkidlaydilar.

Abu Hanifa (Imom Aʼzam) ham shu fikrda boʻlganlar. Shuning uchun Hanafiy mazhabiga mansub xattot va noshirlar tomonidan koʻchirilgan va chop etilgan Qur’on nusxalarida, xususan Turkiya va Pokistonda nashr etilgan nusxalarda „Fotiha“ surasining boshida kelgan „Bismilloh“ga raqam qoʻyilmaydi. Arab dunyosida chiqadigan Qur’onlarda esa unga birinchi raqam, „Fotiha“ surasining birinchi oyatiga esa 2 raqamini qoʻyadilar.

Fotiha surasining nomlari

  • Fotihatul kitob — Qurʻonni ochuvchi.
  • Ummul Qurʻon — Qurʻonning onasi.
  • Sabʻul Masoniy — yetti takrorlanuvchi oyat yoki yetti oyatdan iborat ikki marta nozil qilingan sura.
  • Suratul solat — Namoz surasi.
  • Suratul hamd — hamd surasi.
  • Al-Qurʻonul aziym — Ulugʻ Qurʻon
  • Shifo
  • Ruqya — dam olish
  • Asos — Asl manba
  • Kanz — xazina

Manbalar

  1. Qurʼoni Karim tarjimasi va sharhi. Abdulaziz Mansur
  2. Qurʼoni Karim maʼnolari tarjimasi. Alouddin Mansur
  3. Qurʼonda koʻrsatilgan tasnif.
  4. 604 sahifali Qurʼonda.
  5. Yuqoridagi sura sarlavhasining tasviridan olingan.
  6. Qurʼondan koʻrilgan.
  7. Yuqoridagi sura sarlavhasining tasviridan olingan.
Keyingisi: Baqara surasi 1-sura — arabcha matni Oldingisi: oʻzi birinchi sura