Versal sulh shartnomasi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Sociologist (munozara | hissa)
Versal tinchlik shartnomasi sahifasidan oʻtkazildi
Qator 1: Qator 1:
'''Versal sulh shartnomasi''' -1-jahon urushi tugaganidan keyin gʻolib davlatlar bilan Germaniya oʻrtasida Versal sh.da imzolangan sulh shartnomasi (1919 y. 28 iyun 6; Unga binoan Germaniya ilgari bosib olgan anchagina hududlarni boʻshatib berdi. Fransiya — Elzas va Lotaringiya viloyatlarini, Polsha ilgari oʻziga tegishli boʻlgan ayrim hududlarni qaytarib oldi, Germaniya yangidan tashkil top-gan Chexoslovakiya, Avstriya, Polsha davlatlarining mustaqilligi va dax-lsizligini tan oldi. Germaniyaning 100 ming kishidan ortiq armiyaga ega boʻlishi va majburiy harbiy xizmat joriy etishi taʼqiqlab qoʻyildi, u 1-jahon urushining aybdori, deb topi-lib, zimmasiga Antanta davlatlariga 132 mlrd. marka kontributsiya (tovon) toʻlash majburiyati yuklandi. V.s.sh. Germaniya iqtisodiyoti ustidan gʻolib davlatlar nazoratini oʻrnatdi. Gitler hokimiyat tepasiga kelgach, V. s. sh.ni buza boshladi, unda koʻrsatilgan har-biy majburiyatlarni bajarmasligini bildirdi (1935 y. 25 may). 2-jahon urushi boshlariga kelib V.s.sh. butunlay ahamiyatsiz boʻlib qoldi.
'''Versal sulh shartnomasi''' 1-jahon urushi tugaganidan keyin gʻolib davlatlar bilan Germaniya oʻrtasida [[Versal]] shahrida imzolangan sulh shartnomasi (1919-yil 28-iyun). Unga binoan Germaniya ilgari bosib olgan anchagina hududlarni boʻshatib berdi. Fransiya — Elzas va Lotaringiya viloyatlarini, Polsha ilgari oʻziga tegishli boʻlgan ayrim hududlarni qaytarib oldi. Yangidan tashkil topgan Chexoslovakiya, Avstriya, Polsha davlatlarining mustaqilligi va daxlsizligini Germaniya tan oldi. Germaniyaning 100 ming kishidan ortiq armiyaga ega boʻlishi va majburiy harbiy xizmat joriy etishi taʼqiqlab qoʻyildi, u 1-jahon urushining aybdori, deb topilib, zimmasiga Antanta davlatlariga 132 mlrd. marka kontributsiya (tovon) toʻlash majburiyati yuklandi.
Versal sulh shartnomasi Germaniya iqtisodiyoti ustidan gʻolib davlatlar nazoratini oʻrnatdi. Gitler hokimiyat tepasiga kelgach, shartnomani buza boshladi, unda koʻrsatilgan harbiy majburiyatlarni bajarmasligini bildirdi (1935-yil 25-may). 2-jahon urushi boshlariga kelib Versal sulh shartnomasi butunlay ahamiyatsiz boʻlib qoldi.

== Imzolanish tarixi ==
Versal tinchlik shartnomasi 1919-yil 28-iyun kuni Versal saroyida mag'lub [[Germaniya]] blan g'olib [[Antanta]] davlatlari o'rtasida imzolangan. Bu shartnoma tarixga Versal tinchlik shartnomasi nomi bilan kirdi. Versal shartnomasi [[ Germaniya]] va uning ittifoqchilarini urushning ayibdori deb e'lon qildi.

== Shartnoma shartlari ==
Shartnomaga ko'ra [[Fransiya]] [[Elzas]] va [[Lotaringani]] o'ziga qaytarib oldi. [[Germaniya]]ning [[Saar]] viloyati 15 yil muddatga [[Millatlar ittifoqi]] boshqaruviga berildi. 15 yildan so'ng bu viloyat taqdiri [[plebitsey]] yordamida hal etiladigon bo'ldi. Uning ko'mir havzasi shaxtalari [[Fransiya]] mulki bo'lib qoldi. [[Reyn]] daryosining chap sohilini 15 yil muddatga [[Antanta]] [[okkupatsiya]] qildi. [[Reyin]]dan sharqqa qarab 50 km hudud to'la [[demilitarizatsiya]]lashtirildi [[Germaniya]] [[Polsha]] va [[Chexoslovakiya]]ning mustaqilligini tan oldi. Bir payitlar Pressiya bosib olgan hududlar, Sharqiy Pomore [[Polshaga]] berildi. Buning nqtijasida [[Polsha]] [[Boltiq dengiziga]] chiqish imkoniga ega bo'ldi. Eypen, Malmedi va Morelle [[Belgiyaga]] berildi.


== Adabiyotlar ==
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{stub}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
{{stub}}

30-Noyabr 2015, 20:23 dagi koʻrinishi

Versal sulh shartnomasi — 1-jahon urushi tugaganidan keyin gʻolib davlatlar bilan Germaniya oʻrtasida Versal shahrida imzolangan sulh shartnomasi (1919-yil 28-iyun). Unga binoan Germaniya ilgari bosib olgan anchagina hududlarni boʻshatib berdi. Fransiya — Elzas va Lotaringiya viloyatlarini, Polsha ilgari oʻziga tegishli boʻlgan ayrim hududlarni qaytarib oldi. Yangidan tashkil topgan Chexoslovakiya, Avstriya, Polsha davlatlarining mustaqilligi va daxlsizligini Germaniya tan oldi. Germaniyaning 100 ming kishidan ortiq armiyaga ega boʻlishi va majburiy harbiy xizmat joriy etishi taʼqiqlab qoʻyildi, u 1-jahon urushining aybdori, deb topilib, zimmasiga Antanta davlatlariga 132 mlrd. marka kontributsiya (tovon) toʻlash majburiyati yuklandi.

Versal sulh shartnomasi Germaniya iqtisodiyoti ustidan gʻolib davlatlar nazoratini oʻrnatdi. Gitler hokimiyat tepasiga kelgach, shartnomani buza boshladi, unda koʻrsatilgan harbiy majburiyatlarni bajarmasligini bildirdi (1935-yil 25-may). 2-jahon urushi boshlariga kelib Versal sulh shartnomasi butunlay ahamiyatsiz boʻlib qoldi.

Imzolanish tarixi

Versal tinchlik shartnomasi 1919-yil 28-iyun kuni Versal saroyida mag'lub Germaniya blan g'olib Antanta davlatlari o'rtasida imzolangan. Bu shartnoma tarixga Versal tinchlik shartnomasi nomi bilan kirdi. Versal shartnomasi Germaniya va uning ittifoqchilarini urushning ayibdori deb e'lon qildi.

Shartnoma shartlari

Shartnomaga ko'ra Fransiya Elzas va Lotaringani o'ziga qaytarib oldi. Germaniyaning Saar viloyati 15 yil muddatga Millatlar ittifoqi boshqaruviga berildi. 15 yildan so'ng bu viloyat taqdiri plebitsey yordamida hal etiladigon bo'ldi. Uning ko'mir havzasi shaxtalari Fransiya mulki bo'lib qoldi. Reyn daryosining chap sohilini 15 yil muddatga Antanta okkupatsiya qildi. Reyindan sharqqa qarab 50 km hudud to'la demilitarizatsiyalashtirildi Germaniya Polsha va Chexoslovakiyaning mustaqilligini tan oldi. Bir payitlar Pressiya bosib olgan hududlar, Sharqiy Pomore Polshaga berildi. Buning nqtijasida Polsha Boltiq dengiziga chiqish imkoniga ega bo'ldi. Eypen, Malmedi va Morelle Belgiyaga berildi.

Adabiyotlar

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil