Orenburg: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k olchami -> oʻlchami, replaced: olchami → oʻlchami (3) using AWB
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: vakt → vaqt, hoz. → hozirgi (2), y.lar → yillar (10), va b. → va boshqa using AWB
Qator 58: Qator 58:


<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Orenburg''' (1938-1957 y.larda Chkalov) — RFning Orenburg viloyatidagi shahar. Ural daryosi boʻyida. Temir yoʻl tuguni. Aholisi 529,6 ming kishi (1998). Shahar sanoatida mashinasozlik yetakchi oʻrinda — temirchilik, presslash asbobuskunalari, parmalovchi jihozlar, past voltli apparatlar, stanok va b. ishlab chiqariladi; yoqilgʻi, kimyo va neft kimyosi, yengil (ipak gazla-malar, koʻn), oziqovqat sanoati korxonalari mavjud. 4 oliy oʻquv yurti, 3 teatr, oʻlkashunoslik, tasviriy sanʼ-at muzeylari bor. Ilk bor 1735 y.da Oʻr daryosining Yoyiq (hoz. Ural)ga quyilish joyida vujudga kelgan (nomi shundan); 1743 y.dan hoz. oʻrnida. O. 18-a. va 19-a.ning 1-yarmida harbiy chegara liniyasining asosiy istehkomi; 1744 y.dan O. gubernyasi, 1782 y.dan Ufa no-ibligi (namestnichestvosi)ning markazi, 1796—1801 va 1865 y.dan gubernya markazi. O. kazak qoʻshinlarining harbiy va maʼmuriy markazi (1748 y.dan). 1850—81 y.larda general gubernatorlik markazi. Rossiya imperiyasi bilan Oʻrta Osiyo xonliklari oʻrtasida 18— 19-a.larda savdo va elchilik alokalari, asosan, O. orqali oʻtgan. Oʻrta Osiyodan O.ga savdo va elchilik karvonlari qatnab turgan (q. [[Orenburg savdo Nuli]]). 1900—1906 y.larda O. — Toshkent t.y. qurilgan. 1920—25 y.larda Qirgʻiziston Muxtor Respublikasi (oʻsha vaktlarda ruslar Qozogʻistonni Kirgiziya deb atagan) poytaxti. Meʼmoriy yodgorliklardan qalʼa darvozasi krldikdari (18-a.), karvonsaroy (1836—42) saklanib qolgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
'''Orenburg''' (1938-1957 yillarda Chkalov) — RFning Orenburg viloyatidagi shahar. Ural daryosi boʻyida. Temir yoʻl tuguni. Aholisi 529,6 ming kishi (1998). Shahar sanoatida mashinasozlik yetakchi oʻrinda — temirchilik, presslash asbobuskunalari, parmalovchi jihozlar, past voltli apparatlar, stanok va boshqa ishlab chiqariladi; yoqilgʻi, kimyo va neft kimyosi, yengil (ipak gazla-malar, koʻn), oziqovqat sanoati korxonalari mavjud. 4 oliy oʻquv yurti, 3 teatr, oʻlkashunoslik, tasviriy sanʼ-at muzeylari bor. Ilk bor 1735 yilda Oʻr daryosining Yoyiq (hozirgi Ural)ga quyilish joyida vujudga kelgan (nomi shundan); 1743 yildan hozirgi oʻrnida. O. 18-a. va 19-a.ning 1-yarmida harbiy chegara liniyasining asosiy istehkomi; 1744 yildan O. gubernyasi, 1782 yildan Ufa no-ibligi (namestnichestvosi)ning markazi, 1796—1801 va 1865 yildan gubernya markazi. O. kazak qoʻshinlarining harbiy va maʼmuriy markazi (1748 yildan). 1850—81 yillarda general gubernatorlik markazi. Rossiya imperiyasi bilan Oʻrta Osiyo xonliklari oʻrtasida 18— 19-a.larda savdo va elchilik alokalari, asosan, O. orqali oʻtgan. Oʻrta Osiyodan O.ga savdo va elchilik karvonlari qatnab turgan (q. [[Orenburg savdo Nuli]]). 1900—1906 yillarda O. — Toshkent t.y. qurilgan. 1920—25 yillarda Qirgʻiziston Muxtor Respublikasi (oʻsha vaqtlarda ruslar Qozogʻistonni Kirgiziya deb atagan) poytaxti. Meʼmoriy yodgorliklardan qalʼa darvozasi krldikdari (18-a.), karvonsaroy (1836—42) saklanib qolgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->



25-Noyabr 2015, 23:26 dagi koʻrinishi

Orenburg
shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
51°46′0″N 55°6′0″E / 51.76667°N 55.10000°E / 51.76667; 55.10000 G OKoordinatalari: 51°46′0″N 55°6′0″E / 51.76667°N 55.10000°E / 51.76667; 55.10000 G O
Mamlakat Rossiya
viloyat Orenburg viloyati
Hukumat
Misheryakov, Yuriy Nikolaevich
Asos solingan 1743
Ilk eslatilishi 1735
Avvalgi nomlari 1938 — Orenburg
1957 — Chkalov
Maydon 259[1] km2 (100 mi²)
Aholisi
 (2011)
579,3 ming
Zichligi 2 112 kishi/km2
Milliy tarkib ruslar 83,4 %
tatarlar 7,8 %
ukrainlar 2 %
qozoqlar 2  %
va boshqalar 4,8 %
[2]
Telefon kodi 3532
Pochta indeks(lar)i 460000
OKATO kodi 53401
Orenburg xaritada
Orenburg
Orenburg

Orenburg (1938-1957 yillarda Chkalov) — RFning Orenburg viloyatidagi shahar. Ural daryosi boʻyida. Temir yoʻl tuguni. Aholisi 529,6 ming kishi (1998). Shahar sanoatida mashinasozlik yetakchi oʻrinda — temirchilik, presslash asbobuskunalari, parmalovchi jihozlar, past voltli apparatlar, stanok va boshqa ishlab chiqariladi; yoqilgʻi, kimyo va neft kimyosi, yengil (ipak gazla-malar, koʻn), oziqovqat sanoati korxonalari mavjud. 4 oliy oʻquv yurti, 3 teatr, oʻlkashunoslik, tasviriy sanʼ-at muzeylari bor. Ilk bor 1735 yilda Oʻr daryosining Yoyiq (hozirgi Ural)ga quyilish joyida vujudga kelgan (nomi shundan); 1743 yildan hozirgi oʻrnida. O. 18-a. va 19-a.ning 1-yarmida harbiy chegara liniyasining asosiy istehkomi; 1744 yildan O. gubernyasi, 1782 yildan Ufa no-ibligi (namestnichestvosi)ning markazi, 1796—1801 va 1865 yildan gubernya markazi. O. kazak qoʻshinlarining harbiy va maʼmuriy markazi (1748 yildan). 1850—81 yillarda general gubernatorlik markazi. Rossiya imperiyasi bilan Oʻrta Osiyo xonliklari oʻrtasida 18— 19-a.larda savdo va elchilik alokalari, asosan, O. orqali oʻtgan. Oʻrta Osiyodan O.ga savdo va elchilik karvonlari qatnab turgan (q. Orenburg savdo Nuli). 1900—1906 yillarda O. — Toshkent t.y. qurilgan. 1920—25 yillarda Qirgʻiziston Muxtor Respublikasi (oʻsha vaqtlarda ruslar Qozogʻistonni Kirgiziya deb atagan) poytaxti. Meʼmoriy yodgorliklardan qalʼa darvozasi krldikdari (18-a.), karvonsaroy (1836—42) saklanib qolgan.[3]

Orenburg (1938—1957 yillari Chkalov) — Rossiyadagi shahar, viloyat markazi. 1735-yili qoʻrgʻon maqsadida barpo etilib, nomi Or daryosining nomiga bagʻishlab qoʻyilgan. Aholisi 579,3 mimg kishi (2011). Shaharda mashinasozlik, kimyo, neft kimyosi, oziq ovqatlar ishlab chiqarish, va boshqa mahsulot ishlab chiqarish sanoati yaxshi rivojlangan. 4 ta oliy oʻquv yurti, jahonnoma va tasviriy san'at muzeylari bor. Orenburg shahri Yoyiq daryosining oʻng qirgʻogʻida joylashgan.

Aholisi

Shahr aholisi 579,3-mimg kishi (2011). Oʻrtacha zichligi 2 112 kishi./km². Aholining milliy tarkibi: ruslar 83,4 %, tatarlar 7,8 %, ukrainlar 1,97 %, qozoqlar 2,03 %, boshqurtlar 1,10 %, armanlar 0,63 %, mordvalar 0,52 %, va boshqalar 2,52 %.

Guberniya tuzulishi

Orenburg general-gubernatorligi, Qozogʻistonning gʻrbiy, shimoliy-gʻarb va janubiy-gʻarb tomonlarini oʻtarlash maqsadida 1850-yili barpo etilib, 1881-yilgacha saqlandi. 1868 yili Orenburg general-gubernatorligi tarkibiga markazi Orenburg shahri boʻlgan Toʻrgʻay viloyati tashkil topdi. 1876—1881 yili Qozogʻistonning shimoliy-shrq tarafi bilan janubida Dala va Turkiston general-gubernatorliklarining tashkil topishi bilan, Orenburg general-gubernatorligi tarqalib, Orenburg guberniyasi holatiga keltirildi. Aytish joyizki Toʻrgʻay viloyati Orenburg guberniyasining tarkibida qoldirildi.

Manbalar