Ob (daryo): Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

25-Noyabr 2015, 22:57 dagi koʻrinishi

Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud. Qarang: Ob (maʼnolari).

Ob — RF va Yer sharidagi eng yirik daryolardan biri; Rossiyada sersuvligi jihatidan 3-oʻrindagi (Yenisey va Lenadan keyin) daryo. Oltoydagi Biya va Katun daryolarining qoʻshilishidan hosil boʻladi va Gʻarbiy Sibir hudu-dini jan.dan shim.ga kesiboʻtib, Kara dengizining Ob qoʻltigʻiga quyiladi. Uz. 3650 km (Irtish daryosining boshlanishidan hisoblaganda 5410 km), havzasining maydoni 2990 ming km². Hav-zasining asosiy qismi (85%) Gʻarbiy Sibir tekisligida, jan.-sharqiy qismi Jan. Sibir togʻlarida joylashgan (Oltoy, Kuznetsk Olatovi, Salair kryaji va Togʻli Shoriya). O. havzasiga 150 dare quyiladi. Havzaning yuqori qismi togʻlarda joylashgan boʻlib, u yerdan Biya va Katun hamda koʻpchilik irmoklari boshlanadi.

Tom daryosi quyilish joyidan quyirokda O. sersuv va Irtish daryosiga qoʻshilgunga qadar tayga zonasi boʻylab oqadi. Bu yerda O. vodiysining eni 30– 50 km va undan ortiq. Chuq. 4–8 m. Yirik irmoklari: Tom, Chulim, Ket, Tim, Vax va boshqa

Irtish daryosi quyilgandan soʻng O. shimolga buriladi. Vodiysi keng , assimetrik. Qayiri ham keng (40–50 km). O. Peregrebnoye shahridan quyiroqda 2 oʻzanga — Katta Ob va Kichik Obga boʻlinadi. Quyi oqimining asosiy irmoklari: Kazim, Poluy (oʻngda), Shim. Sosva, Shchuchya (chapda). O. Ob qoʻltigʻiga delta (maydoni 4 ming km²dan or-tiq) hosil qilib quyiladi. Asosan, qordan toʻyinadi. Oʻrtacha yillik suv sarfi Barnaul sh. yaqinida 1470 m³/ sek, Salehard sh. yaqinida 12700 m³/ sek. O.ning yuqori oqimida muz 150 kun, quyi oqimida 220 kun erimay yotadi.

O. havzasi har xil tabiiy resurslarga boy. Gʻarbiy Sibir neft, gaz va koʻmir zaxirasi boʻyicha Rossiyada muhim oʻrin egallaydi. RFdagi barcha torf za-xirasining asosiy qismi shu yerda. Suv, oʻrmon va boshqa resurslar ham koʻp. O. va Ob qoʻltigʻida 50 ga yaqin baliq turi uch-raydi. O. havzasining umumiy potensial gidroenergiya resursi 250 mlrd. kVt-s. Novosibirsk GES, Buxtarma GES va Ust-Kamenogorsk GES ishlab turibdi. O. — Gʻarbiy Sibirning asosiy transport magistrali. O.ning boshlanish joyidan quyilish yerigacha kema qatnaydi. O. xavzasining asosiy port va pristanlari: Novosibirsk, Tomsk, Surgut, Labitnangi, Pavlodar, Omsk, Tobolsk, Tyumen.^[1]

Manbalar

↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Gidrologiyaga oid ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

[1] OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

[1]

@@ Qator 1: / Qator 1: @@
 {{Maʼnolari|Ob (maʼnolari)}}
-'''Ob''' — [[Rossiya Federatsiyasi|RF]] va [[Yer]] sharidagi eng yirik [[daryo]]lardan biri; [[Rossiya]]da sersuvligi jihatidan 3-oʻrindagi ([[Yenisey]] va [[Lena]]dan keyin) daryo. [[Oltoy]]dagi [[Biya (daryo)|Biya]] va [[Katun (daryo)|Katun]] daryolarining qoʻshilishidan hosil boʻladi va [[Gʻarb]]iy [[Sibir]] hudu-dini jan.dan shim.ga kesiboʻtib, [[Kara dengizi]]ning Ob [[qoʻltiq|qoʻltigʻi]]ga quyiladi. Uz. 3650 km ([[Irtish]] daryosining boshlanishidan hisoblaganda 5410 km), [[daryo havzasi|havzasi]]ning [[maydon|mayd.]] 2990 ming km². Hav-zasining asosiy qismi (85%) [[Gʻarbiy Sibir tekisligi]]da, jan.-sharqiy qismi Jan. Sibir togʻlarida joylashgan ([[Oltoy]], [[Kuznetsk Olatovi]], Salair kryaji va [[Togʻli Shoriya]]). O. havzasiga 150 dare quyiladi. Havzaning yuqori qismi togʻlarda joylashgan boʻlib, u yerdan Biya va Katun hamda koʻpchilik [[irmoq|irmok]]lari boshlanadi.
+'''Ob''' — [[Rossiya Federatsiyasi|RF]] va [[Yer]] sharidagi eng yirik [[daryo]]lardan biri; [[Rossiya]]da sersuvligi jihatidan 3-oʻrindagi ([[Yenisey]] va [[Lena]]dan keyin) daryo. [[Oltoy]]dagi [[Biya (daryo)|Biya]] va [[Katun (daryo)|Katun]] daryolarining qoʻshilishidan hosil boʻladi va [[Gʻarb]]iy [[Sibir]] hudu-dini jan.dan shim.ga kesiboʻtib, [[Kara dengizi]]ning Ob [[qoʻltiq|qoʻltigʻi]]ga quyiladi. Uz. 3650&nbsp;km ([[Irtish]] daryosining boshlanishidan hisoblaganda 5410&nbsp;km), [[daryo havzasi|havzasi]]ning [[maydon]]i 2990 ming km². Hav-zasining asosiy qismi (85%) [[Gʻarbiy Sibir tekisligi]]da, jan.-sharqiy qismi Jan. Sibir togʻlarida joylashgan ([[Oltoy]], [[Kuznetsk Olatovi]], Salair kryaji va [[Togʻli Shoriya]]). O. havzasiga 150 dare quyiladi. Havzaning yuqori qismi togʻlarda joylashgan boʻlib, u yerdan Biya va Katun hamda koʻpchilik [[irmoq|irmok]]lari boshlanadi.
-[[Tom (daryo)|Tom]] daryosi quyilish joyidan quyirokda O. sersuv va Irtish daryosiga qoʻshilgunga qadar [[tayga]] zonasi boʻylab oqadi. Bu yerda O. [[vodiy]]sining eni 30— 50 km va undan ortiq. Chuq. 4—8 m. Yirik irmoklari: Tom, [[Chulim]], [[Ket]], Tim, Vax va b.
+[[Tom (daryo)|Tom]] daryosi quyilish joyidan quyirokda O. sersuv va Irtish daryosiga qoʻshilgunga qadar [[tayga]] zonasi boʻylab oqadi. Bu yerda O. [[vodiy]]sining eni 30– 50&nbsp;km va undan ortiq. Chuq. 4–8 m. Yirik irmoklari: Tom, [[Chulim]], [[Ket]], Tim, Vax va boshqa
-Irtish daryosi quyilgandan soʻng O. shimolga buriladi. Vodiysi keng , assimetrik. Qayiri ham keng (40—50 km). O. Peregrebnoye sh.dan quyiroqda 2 oʻzanga — Katta Ob va Kichik Obga boʻlinadi. Quyi oqimining asosiy irmoklari: Kazim, Poluy (oʻngda), Shim. Sosva, Shchuchya (chapda). O. Ob qoʻltigʻiga [[delta]] (mayd. 4 ming km²dan or-tiq) hosil qilib quyiladi. Asosan, qordan toʻyinadi. Oʻrtacha yillik suv sarfi [[Barnaul]] sh. yaqinida 1470 m³/ sek, [[Salehard]] sh. yaqinida 12700 m³/ sek. O.ning yuqori oqimida muz 150 kun, quyi oqimida 220 kun erimay yotadi.
+Irtish daryosi quyilgandan soʻng O. shimolga buriladi. Vodiysi keng , assimetrik. Qayiri ham keng (40–50&nbsp;km). O. Peregrebnoye shahridan quyiroqda 2 oʻzanga — Katta Ob va Kichik Obga boʻlinadi. Quyi oqimining asosiy irmoklari: Kazim, Poluy (oʻngda), Shim. Sosva, Shchuchya (chapda). O. Ob qoʻltigʻiga [[delta]] (maydoni 4 ming km²dan or-tiq) hosil qilib quyiladi. Asosan, qordan toʻyinadi. Oʻrtacha yillik suv sarfi [[Barnaul]] sh. yaqinida 1470 m³/ sek, [[Salehard]] sh. yaqinida 12700 m³/ sek. O.ning yuqori oqimida muz 150 kun, quyi oqimida 220 kun erimay yotadi.
-O. havzasi har xil tabiiy [[resurslar]]ga boy. Gʻarbiy Sibir [[neft]], [[gaz]] va [[koʻmir]] [[zaxira]]si boʻyicha Rossiyada muhim oʻrin egallaydi. RFdagi barcha [[torf]] za-xirasining asosiy qismi shu yerda. Suv, [[oʻrmon]] va b. resurslar ham koʻp. O. va Ob qoʻltigʻida 50 ga yaqin baliq turi uch-raydi. O. havzasining umumiy potensial gidroenergiya resursi 250 mlrd. kVt-s. Novosibirsk GES, [[Buxtarma suv ombori|Buxtarma GES]] va [[Ust-Kamenogorsk]] [[GES]] ishlab turibdi. O. — Gʻarbiy Sibirning asosiy transport magistrali. O.ning boshlanish joyidan quyilish yerigacha kema qatnaydi. O. xavzasining asosiy port va pristanlari: [[Novosibirsk]], [[Tomsen Vilgelm Lyudvig#Tomsk|Tomsk]], [[Surgut]], Labitnangi, [[Pavlodar]], [[Omsk]], [[Tobolsk]], [[Tyumen]]. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
+O. havzasi har xil tabiiy [[resurslar]]ga boy. Gʻarbiy Sibir [[neft]], [[gaz]] va [[koʻmir]] [[zaxira]]si boʻyicha Rossiyada muhim oʻrin egallaydi. RFdagi barcha [[torf]] za-xirasining asosiy qismi shu yerda. Suv, [[oʻrmon]] va boshqa resurslar ham koʻp. O. va Ob qoʻltigʻida 50 ga yaqin baliq turi uch-raydi. O. havzasining umumiy potensial gidroenergiya resursi 250 mlrd. kVt-s. Novosibirsk GES, [[Buxtarma suv ombori|Buxtarma GES]] va [[Ust-Kamenogorsk]] [[GES]] ishlab turibdi. O. — Gʻarbiy Sibirning asosiy transport magistrali. O.ning boshlanish joyidan quyilish yerigacha kema qatnaydi. O. xavzasining asosiy port va pristanlari: [[Novosibirsk]], [[Tomsen Vilgelm Lyudvig#Tomsk|Tomsk]], [[Surgut]], Labitnangi, [[Pavlodar]], [[Omsk]], [[Tobolsk]], [[Tyumen]].<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 == Manbalar ==
 {{manbalar}}
-{{hydro-stub}}
 {{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
@@ Qator 17: / Qator 15: @@
 [[Turkum:Daryolar]]
 [[Turkum:Rossiya geografiyasi]]
+{{hydro-stub}}