Fransiya Gvianasi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k imlo, replaced: km2 → km{{sup|2}} using AWB
Qator 1: Qator 1:
'''Gviana''', Fransiya Gvianasi (Guyane) — Jan. Amerikaning shim.sharqidagi mamlakat. Fransiya mulki ("dengiz ortidagi departamenta"). Mayd. 91 ming km2. Aholisi 157 ming kishi (1990-y.lar oxirlari), asosan kreol, indeys va negrlar. Axrlisining yarmi G.ning maʼmuriy markazi — Kayenna sh.da yashaydi. Rasmiy til — fransuz tili.
'''Gviana''', Fransiya Gvianasi (Guyane) — Jan. Amerikaning shim.sharqidagi mamlakat. Fransiya mulki ("dengiz ortidagi departamenta"). Mayd. 91 ming km{{sup|2}}. Aholisi 157 ming kishi (1990-y.lar oxirlari), asosan kreol, indeys va negrlar. Axrlisining yarmi G.ning maʼmuriy markazi — Kayenna sh.da yashaydi. Rasmiy til — fransuz tili.


Tabiati. G. Gviana yassitogʻligining shim.-sharqida joylashgan. Yer yuzasining oʻrtacha bal. 300—400 m, eng baland joyi 850 m. Iklimi subekvatorial, issiq va sernam. Oʻrtacha oylik t-ra 26—28°. Yillik yogʻin 3200—3500 mm. Asosiy daryolari: Maroni, Oyapoki. G. hududining 90%i qimmatbaho yogoch beradigan sernam tropik oʻrmonlar bilan qoplangan.
Tabiati. G. Gviana yassitogʻligining shim.-sharqida joylashgan. Yer yuzasining oʻrtacha bal. 300–400 m, eng baland joyi 850 m. Iklimi subekvatorial, issiq va sernam. Oʻrtacha oylik t-ra 26—28°. Yillik yogʻin 3200–3500 mm. Asosiy daryolari: Maroni, Oyapoki. G. hududining 90%i qimmatbaho yogoch beradigan sernam tropik oʻrmonlar bilan qoplangan.


Tarixi. Qadimdan G. hududida ovchilik, baliq ovlash, yovvoyi oʻsimlik mevalarini yigʻish bilan kun kechiruvchi koʻchmanchi indeyslar yashagan. G.ni dastlab 1604 y.da fransuzlar bosib olgan va bu yerda 1634 y.da Kayenna sh.ni barpo etgan. G. hududi 17-a. oʻrtalaridan 19-a boshlarigacha Fransiya, Buyuk Britaniya, Portugaliya, Niderlandiya davlatlari oʻrtasida talash boʻlib keldi. 1817 y.dan fransuzlar G.da mustahkam oʻrnashib oldilar. 18-a. oxiridan 20-a. boshigacha G. fransuz siyosiy mahbuslari surgun qilinadigan joy boʻlgan. 1946 y. 19 martda G.ning mustamlaka maqomi Fransiyaning dengiz ortidagi depertamenti qilib oʻzgartirildi.
Tarixi. Qadimdan G. hududida ovchilik, baliq ovlash, yovvoyi oʻsimlik mevalarini yigʻish bilan kun kechiruvchi koʻchmanchi indeyslar yashagan. G.ni dastlab 1604 y.da fransuzlar bosib olgan va bu yerda 1634 y.da Kayenna sh.ni barpo etgan. G. hududi 17-a. oʻrtalaridan 19-a boshlarigacha Fransiya, Buyuk Britaniya, Portugaliya, Niderlandiya davlatlari oʻrtasida talash boʻlib keldi. 1817 y.dan fransuzlar G.da mustahkam oʻrnashib oldilar. 18-a. oxiridan 20-a. boshigacha G. fransuz siyosiy mahbuslari surgun qilinadigan joy boʻlgan. 1946 y. 19 martda G.ning mustamlaka maqomi Fransiyaning dengiz ortidagi depertamenti qilib oʻzgartirildi.
Qator 15: Qator 15:
== Adabiyotlar ==
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
<!-- Bot tomonidan yaratildi -->
{{Janubiy Amerika mamlakatlari}}
{{Janubiy Amerika mamlakatlari}}


{{stub}}

23-Noyabr 2015, 10:32 dagi koʻrinishi

Gviana, Fransiya Gvianasi (Guyane) — Jan. Amerikaning shim.sharqidagi mamlakat. Fransiya mulki ("dengiz ortidagi departamenta"). Mayd. 91 ming km2. Aholisi 157 ming kishi (1990-y.lar oxirlari), asosan kreol, indeys va negrlar. Axrlisining yarmi G.ning maʼmuriy markazi — Kayenna sh.da yashaydi. Rasmiy til — fransuz tili.

Tabiati. G. Gviana yassitogʻligining shim.-sharqida joylashgan. Yer yuzasining oʻrtacha bal. 300–400 m, eng baland joyi 850 m. Iklimi subekvatorial, issiq va sernam. Oʻrtacha oylik t-ra 26—28°. Yillik yogʻin 3200–3500 mm. Asosiy daryolari: Maroni, Oyapoki. G. hududining 90%i qimmatbaho yogoch beradigan sernam tropik oʻrmonlar bilan qoplangan.

Tarixi. Qadimdan G. hududida ovchilik, baliq ovlash, yovvoyi oʻsimlik mevalarini yigʻish bilan kun kechiruvchi koʻchmanchi indeyslar yashagan. G.ni dastlab 1604 y.da fransuzlar bosib olgan va bu yerda 1634 y.da Kayenna sh.ni barpo etgan. G. hududi 17-a. oʻrtalaridan 19-a boshlarigacha Fransiya, Buyuk Britaniya, Portugaliya, Niderlandiya davlatlari oʻrtasida talash boʻlib keldi. 1817 y.dan fransuzlar G.da mustahkam oʻrnashib oldilar. 18-a. oxiridan 20-a. boshigacha G. fransuz siyosiy mahbuslari surgun qilinadigan joy boʻlgan. 1946 y. 19 martda G.ning mustamlaka maqomi Fransiyaning dengiz ortidagi depertamenti qilib oʻzgartirildi.

Xoʻjaligi. Aholining asosiy mashgʻuloti — dehqonchilik. Mahsuloti eksport qilinadigan ekinlardan shakarqamish (asosan rom tayyorlash uchun), kofe, kakao, banan; ichki ehtiyojlar uchun makkajoʻxori, sholi, sitrus mevalar va sabzavot yetishtiriladi. Qoramol, choʻchqa boqiladi. Okeandan dengiz hayvonlari, baliq ovlanadi.

Sanoatining asosiy tarmoqlari: oltin qazib chiqarish, yogʻoch tayyorlash.

Oltin eksport mollari qiymatining qariyb yarmini, yogʻoch 1/4 qismini tashkil etadi. Oziq-ovqat, yogʻochsozlik sanoati korxonalari bor. Chetga krevetka (qisqichbaqaning mayda turi), pushti daraxt ekstrakti, xom teri, balik, moyi chiqaradi. Chetdan qurilish materiallari, yoqilgʻi, matolar, turli jihozlar keltiriladi. Tashki savdo asosan Fransiya bilan olib boriladi. Dengiz va havo yoʻllari orqali Fransiya, Angliya, AQSH va b. mamlakatlar bilan bogʻlangan. Kuru sh. yaqinida Fransiyaning kosmik tadqiqotlar boʻyicha milliy markazi va kosmodrom joylashgan.

Pul birligi — fransiya franki.

Adabiyotlar

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil