Kripton: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Shrikarsan (munozara | hissa)
Removing Link FA template as it is now available in wikidata
IanraBot (munozara | hissa)
k clean up, replaced: m3 → m³ (3) using AWB
Qator 2: Qator 2:


<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Kripton''' (lot. Krypton), Kg - Mendeleyev davriy sistemasining VIII guruhiga mansub kimyoviy element; tartib raqami 36, at. m. 83,80. Havodan ajratib olingan K. 6 ta izotopdan tuzilgan; 78Kg (0,354% hajmiga nisbatan), 80Kg (2,27%), 82Kg (11,56%), 83Kg (11,55%), 84Kg (56,90%) va 86Kg (17,37%). Uran minerallaridan ajratib olingan K.ning izotop tarkibi bundan birmuncha farq qiladi, chunki 235U va 238U parchalanganda radioaktiv izotoplar, mas, 85Kg (T, =10,6 y, r-nurlanuvchi) ham hosil boʻladi. Oksidlanish darajasi +2, at. radiusi 0,198 nm, kovalent radiusi 0,109 nm. K. — bir atomli hidsiz va rangeiz gaz. Suyuqlanish t-rasi 119,80 K; qattiq K. ning zichligi 3000 kg/sm3 (OK), suyuq K. niki 2412 kg/m3 (120 K), gaz holatdagi K.niki 3745 kg/m3 (273 K, 0,1 MPa) Diamagnetik. Suv va organik moddalar bilan koʻshimchali birikmalar (klatratlar) hosil qiladi. Ultrabinafsha lazerdarda qoʻllaniladigan eksimer birikmalar, mas, KrF, KrCl, KrBr, KrO lar maʼlum.
'''Kripton''' (lot. Krypton), Kg - Mendeleyev davriy sistemasining VIII guruhiga mansub kimyoviy element; tartib raqami 36, at. m. 83,80. Havodan ajratib olingan K. 6 ta izotopdan tuzilgan; 78Kg (0,354% hajmiga nisbatan), 80Kg (2,27%), 82Kg (11,56%), 83Kg (11,55%), 84Kg (56,90%) va 86Kg (17,37%). Uran minerallaridan ajratib olingan K.ning izotop tarkibi bundan birmuncha farq qiladi, chunki 235U va 238U parchalanganda radioaktiv izotoplar, mas, 85Kg (T, =10,6 y, r-nurlanuvchi) ham hosil boʻladi. Oksidlanish darajasi +2, at. radiusi 0,198&nbsp;nm, kovalent radiusi 0,109&nbsp;nm. K. — bir atomli hidsiz va rangeiz gaz. Suyuqlanish t-rasi 119,80 K; qattiq K. ning zichligi 3000&nbsp;kg/sm³ (OK), suyuq K. niki 2412&nbsp;kg/ (120 K), gaz holatdagi K.niki 3745&nbsp;kg/ (273 K, 0,1 MPa) Diamagnetik. Suv va organik moddalar bilan koʻshimchali birikmalar (klatratlar) hosil qiladi. Ultrabinafsha lazerdarda qoʻllaniladigan eksimer birikmalar, mas, KrF, KrCl, KrBr, KrO lar maʼlum.


Atmosferada hajmi jihatidan 1,1410~~4% K. boʻlib, uning atmosferadagi zahirasi 5,3-1012 ga teng . Tarkibida uran boʻlgan mineral gazlarda 2,5— 3,0% K. bor. Yadro reaktorlarining nurlangan yoqilgʻilarida 0,04% gacha K. boʻladi. Koinotda 6-107 atom Ne ga 1 atom K. toʻgʻri keladi. K. ning kimyoviy birikmalaridan faqat kripton diftorid KrF2 va uning hosilalari, mas, KrFT, SbF~, Kr,F,AuF", KrH+, Ta2 F~ olingan. K. havoni parchalashda oraliq mahsulot sifatida hosil boʻladi. Choʻgʻlanma lampalar, gazorazryad va rentgen trubkalarni toʻldirishda qoʻllanadi. K. ning radioaktiv izotopi 85Kg tibbiyotda r-nurlanuvchi sifatida hamda vakuum uskunalaridagi yoriqlarni aniqlashda, korroziya hodisalarini tekshirishda, detallarning yedirilishini nazorat qilishda qoʻllanadi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
Atmosferada hajmi jihatidan 1,1410~~4% K. boʻlib, uning atmosferadagi zahirasi 5,3-1012 ga teng . Tarkibida uran boʻlgan mineral gazlarda 2,5— 3,0% K. bor. Yadro reaktorlarining nurlangan yoqilgʻilarida 0,04% gacha K. boʻladi. Koinotda 6-107 atom Ne ga 1 atom K. toʻgʻri keladi. K. ning kimyoviy birikmalaridan faqat kripton diftorid KrF2 va uning hosilalari, mas, KrFT, SbF~, Kr,F,AuF", KrH+, Ta2 F~ olingan. K. havoni parchalashda oraliq mahsulot sifatida hosil boʻladi. Choʻgʻlanma lampalar, gazorazryad va rentgen trubkalarni toʻldirishda qoʻllanadi. K. ning radioaktiv izotopi 85Kg tibbiyotda r-nurlanuvchi sifatida hamda vakuum uskunalaridagi yoriqlarni aniqlashda, korroziya hodisalarini tekshirishda, detallarning yedirilishini nazorat qilishda qoʻllanadi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->


'''Kripton''' - [[unsurlar davriy jadvali]]ning 36 unsuri, inert [[gaz]].
'''Kripton''' - [[unsurlar davriy jadvali]]ning 36 unsuri, inert [[gaz]].
{{davriy jadval}}
{{davriy jadval}}
{{chem-stub}}

[[Turkum:Kimyo]]
[[Turkum:Kimyoviy unsurlar]]



== Manbalar ==
== Manbalar ==
Qator 19: Qator 14:


{{OʻzME}}
{{OʻzME}}

[[Turkum:Kimyo]]
[[Turkum:Kimyoviy unsurlar]]


{{chem-stub}}

24-Dekabr 2014, 13:55 dagi koʻrinishi

Kripton(Kr)
Atom raqami 36
Koʻrinishi Kripton undan elektr toki oʻtkazilganda shuʻlalanadi
Atom xossasi
Atom massasi
(molyar massasi)
83.8 m. a. b. (g/mol)
Atom radiusi n/a pm
Ionlashish energiyasi
(birinchi elektron)
1350.0(13.99) kJ/mol (eV)
Elektron konfiguratsiyasi [Ar] 3d10 4s2 4p6
Kimyoviy xossalari
Kovalentlik radiusi 112 pm
Ion radiusi n/a pm
Elektrmanfiylik
(poling boʻyicha)
0.0
Elektrod potensiali 0
Oksidlanish darajasi 2
Termodinamik xossalari
Zichlik (-153 °C da)2.155 g/sm³
Solishtirma issiqlik sigʻimi 0.247 J/(K·mol)
Issiqlik oʻtkazuvchanlik 0.0095 Vt/(m·K)
Erish harorati 116.6 K
Erish issiqligi n/a kJ/mol
Qaynash harorati 120.85 K
Qaynash issiqligi 9.05 kJ/mol
Molyar hajm 32.2 sm³/mol
Kristall panjarasi
Panjara tuzilishi kubik
markazlashgan
Panjara davri 5.720 Å
Panjara/atom nisbati n/a
Debye harorati n/a K

Kripton (lot. Krypton), Kg - Mendeleyev davriy sistemasining VIII guruhiga mansub kimyoviy element; tartib raqami 36, at. m. 83,80. Havodan ajratib olingan K. 6 ta izotopdan tuzilgan; 78Kg (0,354% hajmiga nisbatan), 80Kg (2,27%), 82Kg (11,56%), 83Kg (11,55%), 84Kg (56,90%) va 86Kg (17,37%). Uran minerallaridan ajratib olingan K.ning izotop tarkibi bundan birmuncha farq qiladi, chunki 235U va 238U parchalanganda radioaktiv izotoplar, mas, 85Kg (T, =10,6 y, r-nurlanuvchi) ham hosil boʻladi. Oksidlanish darajasi +2, at. radiusi 0,198 nm, kovalent radiusi 0,109 nm. K. — bir atomli hidsiz va rangeiz gaz. Suyuqlanish t-rasi 119,80 K; qattiq K. ning zichligi 3000 kg/sm³ (OK), suyuq K. niki 2412 kg/m³ (120 K), gaz holatdagi K.niki 3745 kg/m³ (273 K, 0,1 MPa) Diamagnetik. Suv va organik moddalar bilan koʻshimchali birikmalar (klatratlar) hosil qiladi. Ultrabinafsha lazerdarda qoʻllaniladigan eksimer birikmalar, mas, KrF, KrCl, KrBr, KrO lar maʼlum.

Atmosferada hajmi jihatidan 1,1410~~4% K. boʻlib, uning atmosferadagi zahirasi 5,3-1012 ga teng . Tarkibida uran boʻlgan mineral gazlarda 2,5— 3,0% K. bor. Yadro reaktorlarining nurlangan yoqilgʻilarida 0,04% gacha K. boʻladi. Koinotda 6-107 atom Ne ga 1 atom K. toʻgʻri keladi. K. ning kimyoviy birikmalaridan faqat kripton diftorid KrF2 va uning hosilalari, mas, KrFT, SbF~, Kr,F,AuF", KrH+, Ta2 F~ olingan. K. havoni parchalashda oraliq mahsulot sifatida hosil boʻladi. Choʻgʻlanma lampalar, gazorazryad va rentgen trubkalarni toʻldirishda qoʻllanadi. K. ning radioaktiv izotopi 85Kg tibbiyotda r-nurlanuvchi sifatida hamda vakuum uskunalaridagi yoriqlarni aniqlashda, korroziya hodisalarini tekshirishda, detallarning yedirilishini nazorat qilishda qoʻllanadi.[1]

Kripton - unsurlar davriy jadvalining 36 unsuri, inert gaz.

Unsurlarning davriy jadvali
H He
Li Be B C N O F Ne
Na Mg Al Si P S Cl Ar
K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Uut Fl Uup Lv Uus Uuo
* La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr


Manbalar

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil