Aqtau (shahar): Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Qator 60: Qator 60:


== Geografiyasi ==
== Geografiyasi ==
Shahar [[Kaspiy dengizi]]ning sharq qirgʻogʻida joylashgan. Shaharning janubi-sharqida 40 km uzoqlikda Qaraqiya tekisligi bor. Hududi tekis, va asosan korroziyalik va deflyatsiyalik harakatlardan iborat. Kengash Ittifoqining tadqiqotlariga koʻra [[Yevropa]] va [[Osiyo]]ning chegarasi Mugʻaljardan boshlanib, Embi dayosini yoqalab [[Kaspiy dengizi]]gacha ish olib boriladi. [[1950]]-yillargacha Qozogʻiston hududi [[Yevropa]]ning chegarasi [[Yoyiq]] daryosining yoqasi bilan chegaradosh boʻlardi<ref>{{cite news|url=http://www.rgo.ru/2010/06/gde-konchaetsya-evropa/|title=Где кончается Европа?|work=Урал - граница Европы и Азии|publisher=[[Русское географическое общество]]|datepublished=2010-06-18|accessdate=2010-08-04}}</ref>. 2010-yilning aprel may oylarida Rus geografik jamoatining ekspeditsiyasi [[Yevropa]] chegarasini Mugʻaljar orqali, Kaspiy qirgʻogʻi tekisligidan oʻtishi kerak degan hulosaga keldilar. Bu holda [[Yevropa]] chegarasi hozirgidan bir necha barovar janubgacha choʻziladi. Hozirgi kunda Rus geografik jamoati olimlar hamjamiyatining fikri, Xalqaro geografik ittifoqning tasdiqlashiga erisha olmadi. Demak, agar Xalqaro geografik jamoat Rus geografik jamoatining hulosasini tasdiqlasa, [[Mangʻistov viloyati]]ning bir qismi [[Yevropa]]da joylashgan boʻladi.
Shahar [[Kaspiy dengizi]]ning sharq qirgʻogʻida joylashgan. Shaharning janubi-sharqida 40 km uzoqlikda Qaraqiya tekisligi bor. Hududi tekis va asosan korrozik va deflyatsik harakatlardan iborat. Sovet Ittifoqining tadqiqotlariga koʻra: [[Yevropa]] va [[Osiyo]]ning chegarasi Mugʻaljardan boshlanib, Embi dayosi boʻylab [[Kaspiy dengizi]]gacha. [[1950]]-yillargacha Qozogʻiston hududi [[Yevropa]] chegarasi [[Yoyiq]] daryosining yoqasi bilan chegaradosh edi<ref>{{cite news|url=http://www.rgo.ru/2010/06/gde-konchaetsya-evropa/|title=Где кончается Европа?|work=Урал - граница Европы и Азии|publisher=[[Русское географическое общество]]|datepublished=2010-06-18|accessdate=2010-08-04}}</ref>. 2010-yilning aprel may oylarida rus geografik jamoatining ekspeditsiyasi [[Yevropa]] chegarasini Mugʻaljar orqali, Kaspiy qirgʻogʻi tekisligidan oʻtishi kerak degan hulosaga keldilar. [[Yevropa]] chegarasi hozirgidan bir necha barovar janubgacha choʻziladi. Hozirgi kunda rus geografik jamoati olimlar hamjamiyatining fikri Xalqaro geografik ittifoqning tasdiqlashiga erisha olmadi. Demak, agar Xalqaro geografik jamoat rus geografik jamoatining hulosasini tasdiqlasa, [[Mangʻistov viloyati]]ning bir qismi [[Yevropa]]da joylashgan boʻladi.


== Transporti ==
== Transporti ==

10-Avgust 2014, 06:00 dagi koʻrinishi

Aqtov

qoz. Ақтау
shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
43°39′0″N 51°09′0″E / 43.65000°N 51.15000°E / 43.65000; 51.15000 G OKoordinatalari: 43°39′0″N 51°09′0″E / 43.65000°N 51.15000°E / 43.65000; 51.15000 G O
Mamlakat Qozogʻiston
viloyat Mangʻistov viloyati
Hukumat
 • Akim Janburshin Yedil Terekbayevich
Asos solingan 1961
Ilk eslatilishi 1961
Avvalgi nomlari Aktauskiy, Aktau, Shevchenko, Gurev-20
Maydon 165,642 km2 (63,955 mi²)
Rasmiy til(lar)i qozoqcha
Aholisi
 (2013)
181,905[1]
Milliy tarkib qozoqlar 70,07 %
ruslar 20,57 %
ozarbayjonlar 2,55 %
ukrainlar 1,14 %
tatarlar 0,83 %
boshqalari 3,87 %
Vaqt mintaqasi UTC+5
Telefon kodi +7 7292 [2]
Pochta indeks(lar)i 130000 [3]
Avtomobil kodi R, 12
Aqtau xaritada
Aqtov
Aqtov

Aqtov — (qozoqcha: Ақтау) Qozogʻistonning janubi-gʻrbida joylashgan shahar, Mangʻistov viloyatining markazi. Shaharda dengiz va havo porti mavjud. Aqtau shahri 1964-yildan 1991-yilgacha ukrain shoiri Taras Shevchenkoning hurmatiga Shevchenko deb atalgan.

Geografiyasi

Shahar Kaspiy dengizining sharq qirgʻogʻida joylashgan. Shaharning janubi-sharqida 40 km uzoqlikda Qaraqiya tekisligi bor. Hududi tekis va asosan korrozik va deflyatsik harakatlardan iborat. Sovet Ittifoqining tadqiqotlariga koʻra: Yevropa va Osiyoning chegarasi Mugʻaljardan boshlanib, Embi dayosi boʻylab Kaspiy dengizigacha. 1950-yillargacha Qozogʻiston hududi Yevropa chegarasi Yoyiq daryosining yoqasi bilan chegaradosh edi[4]. 2010-yilning aprel may oylarida rus geografik jamoatining ekspeditsiyasi Yevropa chegarasini Mugʻaljar orqali, Kaspiy qirgʻogʻi tekisligidan oʻtishi kerak degan hulosaga keldilar. Yevropa chegarasi hozirgidan bir necha barovar janubgacha choʻziladi. Hozirgi kunda rus geografik jamoati olimlar hamjamiyatining fikri Xalqaro geografik ittifoqning tasdiqlashiga erisha olmadi. Demak, agar Xalqaro geografik jamoat rus geografik jamoatining hulosasini tasdiqlasa, Mangʻistov viloyatining bir qismi Yevropada joylashgan boʻladi.

Transporti

Aqtauda temir yoʻl vokzali yoʻq. Poezdlar Mangʻishlaq stansiyasiga kelib toʻxtaydi. Shahar va stansiya orasida № 101 avtobusi bilan taksilar qatnaydi, masofasi — 20 km. Aqtau porti Kaspiy dengizining sharqiy qismida joylashgan. Aqtau turli xalqaro yuklarni, neft va neft mahsulotlarini tashishga moslangan Qozogʻistondagi yagona port boʻlib hisoblanadi.

Aholisi

Milliy tarkibi
Millat Aholi soni

1.01.2012[5]
Foiz
%
Qozoqlar 126 377 70,07
Ruslar 37 102 20,57
Ozarbayjonlar 4 596 2,55
Ukrainlar 2 051 1,14
Lezginlar 1 753 0,97
Tatarlar 1 495 0,83
Armanlar 1 025 0,57
Oʻzbeklar 852 0,47
Koreyslar 680 0,38
Chechenlar 598 0,33
Gurjinlar 343 0,19
Qirgʻizlar 295 0,16
Olmonlar 288 0,16
Qoraqalpoqlar 277 0,15
Beloruslar 247 0,14
Udinlar 203 0,11
Osetinlar 183 0,10
boshqalar 1 995 1,11
Jami: 180 360 100,00

Madaniyati

Aqtovda Abay nomidagi madaniyat uyi, N. Jantoʻrin nomidagi drama teatri, koʻplab kinoteatrlar, yungi klublar bor. Dengiz qirgʻogʻida turli oʻyingohlar, sport va madaniy komplekslar, hordiq chiqarish parklari mavjud.

Tungi Aqtov.

Manbalar

Havolalar