Aragon (viloyat)

Aragon — Ispaniyaning shim.-sharqidagi tarixiy viloyat. 9-a.da Rekon-kista jarayonida A. grafligi barpo etil-gan. 1035 y.dan A. qirollik, 1137 y. shax-siy uniya asosida Barselona grafligi b-n birlashgan. 1164 y. Barselona graflari A. qirollari bo‘lganlar hamda Katalo-niyaning barcha yerlarini qirollik tarki-biga qo‘shib olganlar. 13 — 15-a.larda A. qo‘shinlari Balear o.lari, Valensiya, Si-siliya, Sardiniya, Neapolni bosib olgan. A. va Kastiliyaning 1479 y.dagi sulola-viy uniyasi, yagona davlat — Ispaniyani barpo etilishiga olib kelgan. Mayd. 47,7 ming km2. Aholisi 1,2 mln. kishi (1991). A. Ispaniyada aholi eng siyrak yashaydi-gan viloyat.Tog‘larida qo‘ng‘ir ko‘mir, temir ruda-si, uran, boksit, oltingugurt, marganes konlari mavjud. tog‘ daryolariga qator GESlar qurilgan. Qo‘ng‘ir kumir b-n ishlaydigan issiqlik elektr markaz-lari bor. Qo‘ng‘ir kumir qazib chiqarish jihatidan (yiliga taxm. 1 mln. t) A. Is-paniyada 1-o‘rinda turadi. Oxos-Negros temir ruda havzasi A. iqtisodiyotida muhim o‘rin tutadi. A. ning birdan-bir sanoat markazi Saragosa sh. Bu yerda oziq-ovqat va yengil sanoat b-n birgalikda metallsozlik va kimyo sanoati korxona-lari mavjud. Aholining 2/3 qismi q. x.da ishlaydi. Viloyatda zaytunzorlar, tok-zorlar, qand lavlagi va donli ekin-lar yetishtiriladi. Saragosa — havo yo‘llarining yirik tuguni.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil