Turkiston (shahar): Versiyalar orasidagi farq
Tahrir izohi yoʻq |
Amir.Temur (munozara | hissa) |
||
Qator 74: | Qator 74: | ||
== Tarixi == |
== Tarixi == |
||
[[File:Туркестан.jpg|thumb|250px|Turkistondagi [[Hoja Ahmad Yassaviy maqbarasi]]]] |
[[File:Туркестан.jpg|thumb|250px|Turkistondagi [[Hoja Ahmad Yassaviy maqbarasi]]]] |
||
Turkiston qadimgi shahar. Muhim hunarmandchilik va savdo markazlaridan biri. Arab geograflari asarlarida keltirilgan maʼlumotlarga koʻra, 4—10-asrlarda Turkiston oʻrnida Shavgar (Shovajar) shahar mavjud boʻlgan. 12—16-asrlarda esa Yassi deb atalgan. [[Sharafuddin Ali Yazdiy]]ning "Zafarnoma"sida Turkiston qishloq (qarʼyat) tarzida berilgan. "Turkiston" nomi 16-asrdan maʼlum. Oʻsha davrda shahar Hazrati Turkiston nomi bilan ham mashhur boʻlgan. |
Turkiston qadimgi shahar. Muhim hunarmandchilik va savdo markazlaridan biri. Arab geograflari asarlarida keltirilgan maʼlumotlarga koʻra, 4—10-asrlarda Turkiston oʻrnida Shavgar (Shovajar) shahar mavjud boʻlgan. 12—16-asrlarda esa Yassi deb atalgan. [[Sharafuddin Ali Yazdiy]]ning "Zafarnoma"sida Turkiston qishloq (qarʼyat) tarzida berilgan. "Turkiston" nomi 16-asrdan maʼlum. Oʻsha davrda shahar Hazrati Turkiston nomi bilan ham mashhur boʻlgan. XVI—XVII asrlarda Qozoq xonligining poytaxti boʻlgan. Turkiston shahrida [[Abilayxon]], [[Abulxayrxon]], [[Ishimxon]] va boshqa qozoq xonlarining maqbaralari joylashgan. Qozoq xonligi Hitoy va Jungʻor xonliklari bilan urushi paytida Amir Umarxon Turkistonni [[Qoʻqon xonligi]] tarkibiga kiritgan. [[1864-yil]]da Rossiya bosib olgan (Chimkent uyezdidagi shahar, 1867-yildan Sirdaryo viloyatidagi shahar). |
||
== Sanoati == |
== Sanoati == |
21-May 2014, 10:07 dagi koʻrinishi
Turkiston qoz. Түркістан | |
---|---|
shahar | |
43°18′00″N 68°14′37″E / 43.30000°N 68.24361°E G OKoordinatalari: 43°18′00″N 68°14′37″E / 43.30000°N 68.24361°E G O | |
Mamlakat | Qozogʻiston |
shahar | Janubiy Qozog'iston viloyati |
Hukumat | |
• Akim | Ashirbekov Baqitjan Aydarxanovich |
Avvalgi nomlari | Shavgar, Yassi |
Qachondan beri shahar | 500 |
Aholisi (2012) |
150,595[1] |
Milliy tarkib |
qozoqlar 52,5 % o'zbeklar 45,2 % boshqalar 2,3% [2] |
Vaqt mintaqasi | UTC+6 |
Telefon kodi | +7 72533[3] |
Pochta indeks(lar)i | 161200—161205[4] |
Avtomobil kodi | X, 13 |
|
Turkiston — (qozoqcha: Түркістан) Qozogʻiston Respublikasi Janubiy Qozogʻiston viloyatidagi shahar. Sirdaryoning oʻrta oqimida. Temir yoʻl stansiyasi. Aholisi 150,595 kishi (2013). Shaharda 46 millat vakillari yashashadi. Shahar tarkibiga 12 qishloq va 5 mirkarayon kiradi.
Aholisi
1999-yilgacha shahar aholisi oʻzgarishi quyidagicha [5]:
1979-yil — 65,443
1989-yil — 77,692
1999-yil — 85,613
2009-yilgacha shahar aholisi oʻzgarishi quyidagicha[6]:
1999-yil — 102 505
2009-yil — 142 899
Turkiston aholisi 2013-yilgi statistika boʻyicha 246,521 kishini tashkil qildi, shulardan shahar aholisi — 62,4 %, qishloq aholisi − 37,6 %[7].
Geografiyasi
Turkiston shahri Janubiy Qozogʻiston viloyatining markazi sanaladigan Chimkent shahridan 170 km. uzoqlikda joylashgan. Shaharning sharqiy tomoni Otirar tumani, shimol tomoni Kentov shahri va Sozaq tumani, gʻarb tomonidan Qizilo'rda viloyatining Yangiqoʻrgʻon tumani bilan chegaradosh.
Tarixi
Turkiston qadimgi shahar. Muhim hunarmandchilik va savdo markazlaridan biri. Arab geograflari asarlarida keltirilgan maʼlumotlarga koʻra, 4—10-asrlarda Turkiston oʻrnida Shavgar (Shovajar) shahar mavjud boʻlgan. 12—16-asrlarda esa Yassi deb atalgan. Sharafuddin Ali Yazdiyning "Zafarnoma"sida Turkiston qishloq (qarʼyat) tarzida berilgan. "Turkiston" nomi 16-asrdan maʼlum. Oʻsha davrda shahar Hazrati Turkiston nomi bilan ham mashhur boʻlgan. XVI—XVII asrlarda Qozoq xonligining poytaxti boʻlgan. Turkiston shahrida Abilayxon, Abulxayrxon, Ishimxon va boshqa qozoq xonlarining maqbaralari joylashgan. Qozoq xonligi Hitoy va Jungʻor xonliklari bilan urushi paytida Amir Umarxon Turkistonni Qoʻqon xonligi tarkibiga kiritgan. 1864-yilda Rossiya bosib olgan (Chimkent uyezdidagi shahar, 1867-yildan Sirdaryo viloyatidagi shahar).
Sanoati
Turkistonda temirchilik presslash jihozlari, "Sana", "Texosnastka" sanoat korxonalari, paxta tozalash, qurilish materiallari, chorva mollariga beriladigan antibiotiklar zavodlari bor.
Ijtimoiy soha
Turkistonda 4 universitet, 72 umumiy taʼlim maktabi va kollejlar faoliyat koʻrsatadi. Shaharda Amir Temur qurdirgan Yassaviy maqbarasi majmuasi (14-asr oxiri) saqlanib qolgan. 2000-yil oktyabrda Turkistonning 1500-yillik yubileyi nishonlandi.
Manbalar
- ↑ Численность населения РК по областям, городам и районам Республики Казахстан на 1 июля 2013 года
- ↑ Информация о городе Туркестан на официальном сайте Южно-Казахстанской области
- ↑ Janubiy Qozogʻiston viloyatining telefon kodlari
- ↑ Почтовые индексы Казахстана
- ↑ Перепись населения РК 1999 года. Численность и размещение населения в Республике Казахстан (том 1)
- ↑ Перепись населения РК 2009 года. Численность и размещение населения в Республике Казахстан (том 1)
- ↑ Административно-территориальные единицы Южно-Казахстанской области на 1 января 2011 года
Havolalar
- Город Туркестан на сайте unesco.kz
- Город Туркестан
- Туркестан на сайте «Наш Казахстан» (rus.)
- История города Ясы-Туркестан
- Из истории города Туркестан: штрихи к историческому портрету.
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |