Aqtoʻbe: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Tahrir izohi yoʻq
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1: Qator 1:
{{Bilgiquti aholi punkti
{{Bilgiquti aholi punkti
| ozbekcha nomi = Aqtoʻbe<br/>[[Qozoq tili|qoz.]] Ақтөбе
| ozbekcha nomi = Aqtoʻbe<br/>[[Qozoq tili|qoz.]] Ақтөбе
⚫
[[File:Aktobe mosque.jpg|300px|Aqto'be]]
| mavqe = shahar
| mavqe = shahar
| mamlakat = Qozogʻiston
| mamlakat = Qozogʻiston
Qator 56: Qator 55:
| sayt = http://www.akimataktobe.kz/
| sayt = http://www.akimataktobe.kz/
}}
}}
⚫
[[File:Aktobe mosque.jpg|300px|Aqto'be shahri]]
'''Aqtoʻbe shahri''' —({{lang-kz|Ақтөбе}}) [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasining]] Aqtoʻba viloyatidagi shahar, viloyat markazi<ref name="ukaz1999">[http://work.dkcomp.kz/index.php?page=23&vi1=94.000&tit=Указ%20Президента%20Республики%20Казахстан%20от%2011%20марта%201999%20года%20N%2082%20О%20переименовании%20отдельных%20административно-территориальных%20единиц%20Жамбылской%20и%20Северо-Казахстанской%20областей%20и%20об%20изменении%20транскрипции%20названия%20города%20Актюбинска Указ Президента Республики Казахстан «О переименовании отдельных административно-территориальных единиц Жамбылской и Северо-Казахстанской областей и об изменении транскрипции названия города Актюбинска»]</ref>. Respublikaning shimoli-garbida, Ilek daryosining (Ural tarmogʻi) chap sohilida, Orenburg — Toshkent temir yoʻl yoqasida joylashgan. Avtomobil va havo yoʻllarining muhim tuguni. Shahar [[1869-yil]]da Oqtoʻba (Oqtepa) qalʼasi sifatida vujudga kelgan. [[1891-yil]]dan shahar. [[Rossiya|Rossiyaning]] [[Orenburg viloyati]] bilan, Qozogʻistonning [[G'arbiy Qozog'iston viloyati|Gʻarbiy Qozogʻiston]], [[Atirau viloyati|Atirau]], [[Qo'stanoy viloyati|Qoʻstanoy]], [[Qizilo'rda viloyati|Qiziloʻrda]] va [[Mang'istov viloyati|Mangʻistov]] viloyatlari bilan chegaradosh. [[Aqto'be viloyati]]ning markazi. Shaharda 300 mingdan ziyod aholi istiqomat qilishadi. Shaharda 3 oliy oʻquv yurti, teatr, 2 muzey mavjud<ref>{{cite news|url=http://www.rgo.ru/2010/06/gde-konchaetsya-evropa/|title=Где кончается Европа?|work=Урал - граница Европы и Азии|publisher=[[Русское географическое общество]]|datepublished=2010-06-18|accessdate=2010-08-04}}</ref>.
'''Aqtoʻbe shahri''' —({{lang-kz|Ақтөбе}}) [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasining]] Aqtoʻba viloyatidagi shahar, viloyat markazi<ref name="ukaz1999">[http://work.dkcomp.kz/index.php?page=23&vi1=94.000&tit=Указ%20Президента%20Республики%20Казахстан%20от%2011%20марта%201999%20года%20N%2082%20О%20переименовании%20отдельных%20административно-территориальных%20единиц%20Жамбылской%20и%20Северо-Казахстанской%20областей%20и%20об%20изменении%20транскрипции%20названия%20города%20Актюбинска Указ Президента Республики Казахстан «О переименовании отдельных административно-территориальных единиц Жамбылской и Северо-Казахстанской областей и об изменении транскрипции названия города Актюбинска»]</ref>. Respublikaning shimoli-garbida, Ilek daryosining (Ural tarmogʻi) chap sohilida, Orenburg — Toshkent temir yoʻl yoqasida joylashgan. Avtomobil va havo yoʻllarining muhim tuguni. Shahar [[1869-yil]]da Oqtoʻba (Oqtepa) qalʼasi sifatida vujudga kelgan. [[1891-yil]]dan shahar. [[Rossiya|Rossiyaning]] [[Orenburg viloyati]] bilan, Qozogʻistonning [[G'arbiy Qozog'iston viloyati|Gʻarbiy Qozogʻiston]], [[Atirau viloyati|Atirau]], [[Qo'stanoy viloyati|Qoʻstanoy]], [[Qizilo'rda viloyati|Qiziloʻrda]] va [[Mang'istov viloyati|Mangʻistov]] viloyatlari bilan chegaradosh. [[Aqto'be viloyati]]ning markazi. Shaharda 300 mingdan ziyod aholi istiqomat qilishadi. Shaharda 3 oliy oʻquv yurti, teatr, 2 muzey mavjud<ref>{{cite news|url=http://www.rgo.ru/2010/06/gde-konchaetsya-evropa/|title=Где кончается Европа?|work=Урал - граница Европы и Азии|publisher=[[Русское географическое общество]]|datepublished=2010-06-18|accessdate=2010-08-04}}</ref>.


21-May 2014, 08:52 dagi koʻrinishi

Aqtoʻbe
qoz. Ақтөбе
shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
50°16′0″N 57°13′0″E / 50.26667°N 57.21667°E / 50.26667; 57.21667 G OKoordinatalari: 50°16′0″N 57°13′0″E / 50.26667°N 57.21667°E / 50.26667; 57.21667 G O
Mamlakat Qozogʻiston
viloyat Aqto'be viloyati
Hukumat
 • Akim Umarov Yerxan Bulatjanovich
Asos solingan 1869
Qachondan beri shahar 1880
Maydon 235 km2 (91 mi²)
Rasmiy til(lar)i qozoqcha
Aholisi
 (2012)
 ↗ 372 506[1]
Zichligi 1813 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+5
Telefon kodi +7 7132[2]
Pochta indeks(lar)i 030000[3]
Avtomobil kodi D, 04
Aqtoʻbe xaritada

Aqto'be shahri Aqtoʻbe shahri —(qozoqcha: Ақтөбе) Qozogʻiston Respublikasining Aqtoʻba viloyatidagi shahar, viloyat markazi[4]. Respublikaning shimoli-garbida, Ilek daryosining (Ural tarmogʻi) chap sohilida, Orenburg — Toshkent temir yoʻl yoqasida joylashgan. Avtomobil va havo yoʻllarining muhim tuguni. Shahar 1869-yilda Oqtoʻba (Oqtepa) qalʼasi sifatida vujudga kelgan. 1891-yildan shahar. Rossiyaning Orenburg viloyati bilan, Qozogʻistonning Gʻarbiy Qozogʻiston, Atirau, Qoʻstanoy, Qiziloʻrda va Mangʻistov viloyatlari bilan chegaradosh. Aqto'be viloyatining markazi. Shaharda 300 mingdan ziyod aholi istiqomat qilishadi. Shaharda 3 oliy oʻquv yurti, teatr, 2 muzey mavjud[5].

Aholisi

Shahar aholisi koʻp millatli hizoblanadi. Shaharda 2012-yilgi maʼlumot boʻyicha 367,220 kishi istiqomat qilishadi. Aholining milliy tarkibi quyidagicha[6]:

  1. qozoqlar — 68,72 %
  2. ruslar — 19,58 %
  3. ukrainlar — 5,69 %
  4. tatarlar — 2,21 %
  5. olmonlar — 0,92 %
  6. beloruslar — 0,35 %
  7. koreyslar — 0,34 %
  8. moldavanlar — 0,26 %
  9. ozarbayjonlar — 0,23 %
  10. chechenlar — 0,20 %
  11. o'zbeklar — 0,15 %
  12. bulg'orlar — 0,14 %
  13. boshqurtlar — 0,14 %
  14. armanlar — 0,12 %

Tarixi

Shahar 1869-yil 28-mayda Oqtoʻba (Oqtepa) qalʼasi sifatida vujudga kelgan. Shaharning qurulishini boshlanishini Peterburgning „Birjeviye vedomosti“ gazetasi bunday yozadi: „… Aqtoʻbe istehkomiga Yelek daryosining chap tarafida Yelek himoyasidan 180 verst, Orenburg-Qazali karvon yoʻliga yaqin, Qargʻali daryosining tarmogʻidagi Ilinka stansiyasidan 170 verst uzoqlikda yer tanlab olindi. Qurulish hozirning oʻzida boshlanib ketdi, Yelek uezd boshqarmasini kuzgacha koʻchirish koʻzlanmoqda“[7].

Aqtoʻbeni rivojlantirishning bosh rejasi 1881-yili qabul qilindi.

1880-yil Aqtoʻbede ilk marotaba aholi sanogʻi oʻtkazildi, aholi soni 409 kishini tashkil qildi. Ular 38 uyda yashashdi va uning 5 uyi daraxtdan, 33 uyi somon gʻishtdan qurulgan edi.

Aqtoʻbeda birinchi maktab 1884-yil barpo etilddi. Birinchi „Triumf“ sinematogrofi 1910-yildan boshlab faoliyat yuritdi.

1901-yili birinchi marta Toshkent va Orenburgni Aqtoʻbe orqali bogʻlovchi temir yoʻl qurulishi boshlandi.

Sanoati

Qozogʻistonning yirik iqtisodiy va madaniy markazi. Ferroqotishma va xrom birikmalari zavodlari, mashinasozlik (rentgen apparatlari va qishloq xoʻjaligi mashinasozligi zavodlari), yengil va oziq-ovqat sanoatlari korxonalari (goʻsht va sut kombinatlari, tegirmon, elevator, trikotaj, mebel va tikuvchilik fabrikalari), „Aktyubinskkimyoplastmass“ ishlab chiqarish birlashmasi bor. Qurilish materiallari ham ishlab chiqariladi. [8]

Galeriya

Manbalar

  1. ↑ Численность населения РК по областям, городам и районам
  2. ↑ Телефонные коды
  3. ↑ Почтовые индексы Казахстана
  4. ↑ Указ Президента Республики Казахстан «О переименовании отдельных административно-территориальных единиц Жамбылской и Северо-Казахстанской областей и об изменении транскрипции названия города Актюбинска»
  5. ↑ „Где кончается Европа?“. Урал - граница Европы и Азии. Русское географическое общество. Qaraldi: 2010-yil 4-avgust.
  6. ↑ Численность населения РК по областям, городам и районам, полу и отдельным возрастным группам, отдельным этносам на 1-01-2010
  7. ↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
  8. ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Havolalar

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Aqtoʻbe&oldid=1618735" dan olindi