Nyu-York: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
DastyorBot (munozara | hissa)
k un-t → universitet
DastyorBot (munozara | hissa)
k yanv. → yanvar
Qator 39: Qator 39:
'''New York''' [[AQSh]]ning eng aholisi ko'p shahri. New York dunyodagi eng katta shaharlardan biridir va jahon savdosi, moliyasi, san`ati, texnologiyasi, ta`limi va shou-biznesiga katta ta'sir ko'rsatib turadi. [[BMT]]ning asosiy binosi ham New York shahrida joylashgan.
'''New York''' [[AQSh]]ning eng aholisi ko'p shahri. New York dunyodagi eng katta shaharlardan biridir va jahon savdosi, moliyasi, san`ati, texnologiyasi, ta`limi va shou-biznesiga katta ta'sir ko'rsatib turadi. [[BMT]]ning asosiy binosi ham New York shahrida joylashgan.


'''Nyu-york''' — AQShning eng katta sanoat, moliya, savdo-transport hamda siyosiy va madaniy markazi, dunyodagi eng yirik shaharlardan biri. Atlantika okeani sohilida, Gudzon daryosining quyilish joyida. Shaharning markaziy qismi Manxattan o.da joylashgan. Iqli-mi moʻʼtadil, sernam ikdim; yanv.
'''Nyu-york''' — AQShning eng katta sanoat, moliya, savdo-transport hamda siyosiy va madaniy markazi, dunyodagi eng yirik shaharlardan biri. Atlantika okeani sohilida, Gudzon daryosining quyilish joyida. Shaharning markaziy qismi Manxattan o.da joylashgan. Iqli-mi moʻʼtadil, sernam ikdim; yanvar


ning oʻrtacha t-rasi G, iyulniki 23°. Yillik yogʻin 1000 mm. Maydoni (shaharning munitsipal chegarasi doirasida, suv havzalarisiz) 953 km2. Aholisi 8 mln. kishi (2001). N.-Y.ning amalda qoʻshilib ketgan shaharlar va shahar atrofi bilan birga mayd. 27 ming km2, aholisi 19 mln. kishi. Shahar aholisining koʻpchiligi asli yevropalik, osiyolik va afrikaliklar, xususan, 15% qoratanlilar, 14% kelib chiqishiga koʻra italyanlar, 12% puertorikanlar va b.dan iborat. N.-Y. 5 ta shahar r-niga boʻlingan. Shaharni mer, munitsipal kengash va hisoblar boshqarmasi idora qiladi. Mer aholi tomonidan 4 y. ga saylanadi. Ilk bor Manxattan o.ga 1613 y.da gollandlar kelib oʻrnashgan. Shaharga 1625 y.da asos solingan. 1626 y.dan Yangi Amsterdam deb atalgan. 1664 y.da Yangi Amsterdamni inglizlar bosib olib, gersog Yorkskiy sharafiga N.-Y. deb ataganlar. 1785—90 y.larda N.-Y. AQShning muvaqqat poytaxti. Shaharda BMT va b. xalqaro tashkilotlarning shtab-kvartirasi joylashgan.
ning oʻrtacha t-rasi G, iyulniki 23°. Yillik yogʻin 1000 mm. Maydoni (shaharning munitsipal chegarasi doirasida, suv havzalarisiz) 953 km2. Aholisi 8 mln. kishi (2001). N.-Y.ning amalda qoʻshilib ketgan shaharlar va shahar atrofi bilan birga mayd. 27 ming km2, aholisi 19 mln. kishi. Shahar aholisining koʻpchiligi asli yevropalik, osiyolik va afrikaliklar, xususan, 15% qoratanlilar, 14% kelib chiqishiga koʻra italyanlar, 12% puertorikanlar va b.dan iborat. N.-Y. 5 ta shahar r-niga boʻlingan. Shaharni mer, munitsipal kengash va hisoblar boshqarmasi idora qiladi. Mer aholi tomonidan 4 y. ga saylanadi. Ilk bor Manxattan o.ga 1613 y.da gollandlar kelib oʻrnashgan. Shaharga 1625 y.da asos solingan. 1626 y.dan Yangi Amsterdam deb atalgan. 1664 y.da Yangi Amsterdamni inglizlar bosib olib, gersog Yorkskiy sharafiga N.-Y. deb ataganlar. 1785—90 y.larda N.-Y. AQShning muvaqqat poytaxti. Shaharda BMT va b. xalqaro tashkilotlarning shtab-kvartirasi joylashgan.

9-Iyul 2013, 08:42 dagi koʻrinishi

Nyu-York
Skyline of New York City
New York Cityning bayrogʻi
Bayroq
New York Cityning rasmiy gerbi
Gerb
Shaharning Nyu York shtatida joylashuvi
Shaharning Nyu York shtatida joylashuvi
40°39′0″N 74°3′0″W / 40.65000°N 74.05000°W / 40.65000; -74.05000 G OKoordinatalari: 40°39′0″N 74°3′0″W / 40.65000°N 74.05000°W / 40.65000; -74.05000 G O
Shtat Nyu York shtati
Tumanlari Bronks
Bruklin
Manhettan
Kuins
Steyten Aylend
Hukumat
 • mer Michael Bloomberg
[[File:|290px|Nyu-York xaritada]]

New York AQShning eng aholisi ko'p shahri. New York dunyodagi eng katta shaharlardan biridir va jahon savdosi, moliyasi, san`ati, texnologiyasi, ta`limi va shou-biznesiga katta ta'sir ko'rsatib turadi. BMTning asosiy binosi ham New York shahrida joylashgan.

Nyu-york — AQShning eng katta sanoat, moliya, savdo-transport hamda siyosiy va madaniy markazi, dunyodagi eng yirik shaharlardan biri. Atlantika okeani sohilida, Gudzon daryosining quyilish joyida. Shaharning markaziy qismi Manxattan o.da joylashgan. Iqli-mi moʻʼtadil, sernam ikdim; yanvar

ning oʻrtacha t-rasi G, iyulniki 23°. Yillik yogʻin 1000 mm. Maydoni (shaharning munitsipal chegarasi doirasida, suv havzalarisiz) 953 km2. Aholisi 8 mln. kishi (2001). N.-Y.ning amalda qoʻshilib ketgan shaharlar va shahar atrofi bilan birga mayd. 27 ming km2, aholisi 19 mln. kishi. Shahar aholisining koʻpchiligi asli yevropalik, osiyolik va afrikaliklar, xususan, 15% qoratanlilar, 14% kelib chiqishiga koʻra italyanlar, 12% puertorikanlar va b.dan iborat. N.-Y. 5 ta shahar r-niga boʻlingan. Shaharni mer, munitsipal kengash va hisoblar boshqarmasi idora qiladi. Mer aholi tomonidan 4 y. ga saylanadi. Ilk bor Manxattan o.ga 1613 y.da gollandlar kelib oʻrnashgan. Shaharga 1625 y.da asos solingan. 1626 y.dan Yangi Amsterdam deb atalgan. 1664 y.da Yangi Amsterdamni inglizlar bosib olib, gersog Yorkskiy sharafiga N.-Y. deb ataganlar. 1785—90 y.larda N.-Y. AQShning muvaqqat poytaxti. Shaharda BMT va b. xalqaro tashkilotlarning shtab-kvartirasi joylashgan.

N.-Y. — AQShda eng katta, dunyoda eng yirik dengiz portlaridan. Chetdan keltiriladigan yuklar (neft, tropik oʻsimliklar mahsuloti, xom ashyo, sanoat buyumlari) chetga chikariladigan yuklar (sanoat buyumlari, oziq-ovqat)dan 3 marta koʻp. Mamlakat tashki savdo aylanmasining 1/4 qismi N.-Y. orqali oʻtadi. Shaharda fond birjasi, bank, sugʻurta jamiyatlari, sanoat va b. korporatsiyalarining boshqarmalari joylashgan. 3 ta katta xalqaro aeroport mavjud. Tikuvchilik va poligrafiya sanoatlari salmoqli oʻrin tutadi. Mashinasozlik va metallsozlik (jumladan, elektrotexnika, tayyor qismlardan avtomobil yigʻish, aviaraketasozlik, optika-mexanika), kimyo hamda galantereya va zargarlik buyumlari i.ch. rivojlangan. Neftni qayta ishlash, rangli metallurgiya, oziq-ovqat sanoati korxonalari bor. Shaharning ayrim qismlarini 60 dan ortiq koʻprik, bir nechta avtomobil tunneli (umumiy uz.

370 km) va yoʻlovchilar tashish paromlari birlashtirib turadi. 1868 y.dan metropoliten ishlab turibdi.

N.-Y.da 6 universitet, 40 dan ortiq kollej, FA va b. akademiyalar, institutlar, yirik kutubxonalar, muzeylar, 70 dan ortiq teatr binolari, Filarmoniya zali, konservatoriya, konsert zallari va b. bor.

N.-Y.da italyanlar, yahudiy, xitoy va b. millatga mansub aholining koʻcha va kvartallari mavjud. Shahar 19-a. boshidan toʻgʻri burchakli reja asosida shakllana boshladi. 19-a. oʻrtalariga kelib, ulkan shaharga aylandi. Eng katta koʻchalardan biri — Brodvey (uz. 29 km). 19—20-a.larda koʻp qavatli baland binolar kurila boshlandi. 20-a. oʻrtalariga kelib N.-Y. uz. 200 km keladigan va birbiri bilan tutashib ketgan ulkan shaharlar toʻdasiga aylandi. 17—18-a.larda qurilgan binolardan ratusha (1803—12), Triniti-Chyorch cherkovi (1839—46), katta muhandislik insho-otlaridan Bruklin koʻprigi (1869—83) va b. saqlangan. Koʻp qavatli binolardan Empayr steyt bilding (102 qavat, 1930—31), BMT shtabkvartirasi binosi (1947—52), Xalqaro savdo markazi (2 ta 110 qavatli minora, bal. 412 m; 1971—73; 2001 y. 11 sent. da terrorchilar tomonidan portlatilgan) va b. Yirik koʻpriklari: Jorj Vashington va Verratsano-Norrous. Muhim yodgorliklari: Ozodlik haykali, Vashington arki.[1]

Manbalar

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil



Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA