Orenburg: Versiyalar orasidagi farq
CoderSIBot (munozara | hissa) Maqolaga matn qoʻshildi |
DastyorBot (munozara | hissa) k imlo |
||
| Qator 58: | Qator 58: | ||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> |
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> |
||
'''Orenburg''' (1938-1957 y.larda Chkalov) — RFning Orenburg viloyatidagi shahar. Ural daryosi boʻyida. |
'''Orenburg''' (1938-1957 y.larda Chkalov) — RFning Orenburg viloyatidagi shahar. Ural daryosi boʻyida. Temir yoʻl tuguni. Aholisi 529,6 ming kishi (1998). Shahar sanoatida mashinasozlik yetakchi oʻrinda — temirchilik, presslash asbobuskunalari, parmalovchi jihozlar, past voltli apparatlar, stanok va b. ishlab chiqariladi; yoqilgʻi, kimyo va neft kimyosi, yengil (ipak gazla-malar, koʻn), oziqovqat sanoati korxonalari mavjud. 4 oliy oʻquv yurti, 3 teatr, oʻlkashunoslik, tasviriy sanʼ-at muzeylari bor. Ilk bor 1735 y.da Oʻr daryosining Yoyiq (hoz. Ural)ga quyilish joyida vujudga kelgan (nomi shundan); 1743 y.dan hoz. oʻrnida. O. 18-a. va 19-a.ning 1-yarmida harbiy chegara liniyasining asosiy istehkomi; 1744 y.dan O. gubernyasi, 1782 y.dan Ufa no-ibligi (namestnichestvosi)ning markazi, 1796—1801 va 1865 y.dan gubernya markazi. O. kazak qoʻshinlarining harbiy va maʼmuriy markazi (1748 y.dan). 1850—81 y.larda general gubernatorlik markazi. Rossiya imperiyasi bilan Oʻrta Osiyo xonliklari oʻrtasida 18— 19-a.larda savdo va elchilik alokalari, asosan, O. orqali oʻtgan. Oʻrta Osiyodan O.ga savdo va elchilik karvonlari qatnab turgan (q. [[Orenburg savdo Nuli]]). 1900—1906 y.larda O. — Toshkent t.y. qurilgan. 1920—25 y.larda Qirgʻiziston Muxtor Respublikasi (oʻsha vaktlarda ruslar Qozogʻistonni Kirgiziya deb atagan) poytaxti. Meʼmoriy yodgorliklardan qalʼa darvozasi krldikdari (18-a.), karvonsaroy (1836—42) saklanib qolgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> |
||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> |
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> |
||
10-May 2013, 07:40 dagi koʻrinishi
Orenburg | |
|---|---|
| shahar | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 51°46′0″N 55°6′0″E / 51.76667°N 55.10000°E G OKoordinatalari: 51°46′0″N 55°6′0″E / 51.76667°N 55.10000°E G O | |
| Mamlakat | Rossiya |
| viloyat | Orenburg viloyati |
| Hukumat | |
| Misheryakov, Yuriy Nikolaevich | |
| Asos solingan | 1743 |
| Ilk eslatilishi | 1735 |
| Avvalgi nomlari |
1938 — Orenburg 1957 — Chkalov |
| Maydon | 259[1] km2 (100 mi²) |
| Aholisi (2011) |
579,3 ming |
| Zichligi | 2 112 kishi/km2 |
| Milliy tarkib |
ruslar 83,4 % tatarlar 7,8 % ukrainlar 2 % qozoqlar 2 % va boshqalar 4,8 % [2] |
| Telefon kodi | 3532 |
| Pochta indeks(lar)i | 460000 |
| OKATO kodi | 53401 |
|
| |
.svg)
Orenburg (1938-1957 y.larda Chkalov) — RFning Orenburg viloyatidagi shahar. Ural daryosi boʻyida. Temir yoʻl tuguni. Aholisi 529,6 ming kishi (1998). Shahar sanoatida mashinasozlik yetakchi oʻrinda — temirchilik, presslash asbobuskunalari, parmalovchi jihozlar, past voltli apparatlar, stanok va b. ishlab chiqariladi; yoqilgʻi, kimyo va neft kimyosi, yengil (ipak gazla-malar, koʻn), oziqovqat sanoati korxonalari mavjud. 4 oliy oʻquv yurti, 3 teatr, oʻlkashunoslik, tasviriy sanʼ-at muzeylari bor. Ilk bor 1735 y.da Oʻr daryosining Yoyiq (hoz. Ural)ga quyilish joyida vujudga kelgan (nomi shundan); 1743 y.dan hoz. oʻrnida. O. 18-a. va 19-a.ning 1-yarmida harbiy chegara liniyasining asosiy istehkomi; 1744 y.dan O. gubernyasi, 1782 y.dan Ufa no-ibligi (namestnichestvosi)ning markazi, 1796—1801 va 1865 y.dan gubernya markazi. O. kazak qoʻshinlarining harbiy va maʼmuriy markazi (1748 y.dan). 1850—81 y.larda general gubernatorlik markazi. Rossiya imperiyasi bilan Oʻrta Osiyo xonliklari oʻrtasida 18— 19-a.larda savdo va elchilik alokalari, asosan, O. orqali oʻtgan. Oʻrta Osiyodan O.ga savdo va elchilik karvonlari qatnab turgan (q. Orenburg savdo Nuli). 1900—1906 y.larda O. — Toshkent t.y. qurilgan. 1920—25 y.larda Qirgʻiziston Muxtor Respublikasi (oʻsha vaktlarda ruslar Qozogʻistonni Kirgiziya deb atagan) poytaxti. Meʼmoriy yodgorliklardan qalʼa darvozasi krldikdari (18-a.), karvonsaroy (1836—42) saklanib qolgan.[3]
Orenburg (1938—1957 yillari Chkalov) — Rossiyadagi shahar, viloyat markazi. 1735-yili qoʻrgʻon maqsadida barpo etilib, nomi Or daryosining nomiga bagʻishlab qoʻyilgan. Aholisi 579,3 mimg kishi (2011). Shaharda mashinasozlik, kimyo, neft kimyosi, oziq ovqatlar ishlab chiqarish, va boshqa mahsulot ishlab chiqarish sanoati yaxshi rivojlangan. 4 ta oliy oʻquv yurti, jahonnoma va tasviriy san'at muzeylari bor. Orenburg shahri Yoyiq daryosining oʻng qirgʻogʻida joylashgan.
Aholisi
Shahr aholisi 579,3-mimg kishi (2011). Oʻrtacha zichligi 2 112 kishi./km². Aholining milliy tarkibi: ruslar 83,4 %, tatarlar 7,8 %, ukrainlar 1,97 %, qozoqlar 2,03 %, boshqurtlar 1,10 %, armanlar 0,63 %, mordvalar 0,52 %, va boshqalar 2,52 %.
Guberniya tuzulishi
Orenburg general-gubernatorligi, Qozogʻistonning gʻrbiy, shimoliy-gʻarb va janubiy-gʻarb tomonlarini oʻtarlash maqsadida 1850-yili barpo etilib, 1881-yilgacha saqlandi. 1868 yili Orenburg general-gubernatorligi tarkibiga markazi Orenburg shahri boʻlgan Toʻrgʻay viloyati tashkil topdi. 1876—1881 yili Qozogʻistonning shimoliy-shrq tarafi bilan janubida Dala va Turkiston general-gubernatorliklarining tashkil topishi bilan, Orenburg general-gubernatorligi tarqalib, Orenburg guberniyasi holatiga keltirildi. Aytish joyizki Toʻrgʻay viloyati Orenburg guberniyasining tarkibida qoldirildi.
Manbalar
- ↑ Generalniy plan Orenburga. Materiali po obosnovaniyu proekta. Razdel 4.1. Territoriya goroda. Str. 29
- ↑ Itogi Vserossiyskoy perepisi naseleniya 2010 goda
- ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |