Riga: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Addbot (munozara | hissa)
k Bot: Migrating 147 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1773 (translate me)
CoderSIBot (munozara | hissa)
Maqolaga matn qoʻshildi
Qator 29: Qator 29:
ilovalar = |
ilovalar = |
}}
}}

<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Riga''' — Latviya Respublikasidagi shahar. Respublika poytaxti. Yirik industrial, ilmiy va madaniy markaz, t.y. tuguni, dengiz porti. Daugava (Gʻarbiy Dvina) daryosi sohilida, uning Riga qoʻltpigʻita quyilish joyida. Yanv.

ning oʻrtacha trasi —4,5°, iyulniki 18°. Yillik yogʻin miqdori — 649 mm. Mayd. 307 km. Aholisi 764 ming kishidan ziyod (2000). Olti shahar tumanidan iborat.

Arxeologik maʼlumotlarga koʻra, R. 10—11-a.larda vujudga kelgan. Shahar sifatida 1201 y.da tilga olingan. 13— 16-a.larda Riga arxiyepiskopligiga boʻysundirilgan. 14-a. boshida Ganzatarkibiga kirgan. 1561 y.gacha Livon ordeni tarkibida. 1561 y.dan erkin shahar, savdo va hunarmandchilik markaziga aylangan. 1581 y.da Rech Pospolita xukmronligi ostiga oʻtgan. 1621 y. shvedlar tomonidan bosib olingan. R.ni Shimoliy urush davrida 1710 y. 14 iyulda rus qoʻshinlari egallagan. 1714 y.dan Riga, 1796 y.dan Liflyandiya gubernyasining markazi. 18-a. oxirida R. Rossiyaning eng yirik porti va savdo markazi. 19-a. oxiri — 20-a. boshlarida yirik sanoat markazlaridan biri. R. 1919 y.dan Latviya Respublikasi poytaxti, 1940—90 y.larda Latviya SSR poytaxti, 1990 y. maydan yana Latviya Respublikasi poytaxti.

Mashinasozlik va metallsozlik, shu jumladan, elektrotexnika va radioelektronika, kimyo, kimyofarmatsevtika, yogʻochsozlik, yengil, oziq-ovqat sanoatlari bor. Parfyumeriyakosmetika zdi faoliyat koʻrsatadi, qurilish materiallari ishlab chiqariladi.

R. — baliqsanoatining yirik markazi. Konservakulinariya va sardina zdlari, baliqchilik portida tral va refrijerator floti bazalari ishlab turibdi. R. porti muqim ahamiyatga ega. Daugavada kemalar katnaydi. 2 aeroport bor.

Shahar eski va yangi qismlarga boʻlinadi. Eski R. hududida oʻrta asr meʼmoriy yodgorliklaridan Dom cherkovi (13-a.), Yekaba (13-a.), Yan (manbalarda dastlab 1297 y.da tilga olingan) va Peter (13—15-a. boshlari) cherkovlari, Orden qasri (14—19-a.lar), 15—18-a.lar turar joylari, Birodarlik kabristoni memorial majmui (1924—36 y.lar) va b. saqlanib qolgan. R.da 7 oliy oʻquv yurti (shu jumladan, Latviya un-ti, Riga texnika un-ti, konservatoriya), Riga BA (Yevropada eng koʻhna akademiyalardan), 21 muzey (shu jumladan, Latviya tarixi muzeyi, Shahar tarixi va dengiz sayyoxligi muzeyi, Tabiat muzeyi, Adabiyot va sanʼat tarixi muzeyi, Badiiy muzey, Etnografiya muzeyi va b.), 9 teatr (shu jumladan, Latviya Milliy operasi teatri), filarmoniya, sirk, telemarkaz, kinostudiya bor. Shahar markazida 2004 y. apr.

da Mirzo Ulugʻbekka haykal oʻrnatilgan. R. yaqinida Yurmala kurorti faoliyat koʻrsatadi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->

[[Tasvir:Riga SPOT 1024.jpg|thumb|200px|right|Riganing sunʼiy yoʻldoshdan koʻrinishi]]
[[Tasvir:Riga SPOT 1024.jpg|thumb|200px|right|Riganing sunʼiy yoʻldoshdan koʻrinishi]]
'''Riga''' ({{lang-lv|Rīga}}) — [[Latviya]]ning [[poytaxt]]i va eng yirik shahri. 657,424 sonli aholiga (2011) ega Riga [[Boltiqboʻyi davlatlari]]dagi eng yirik shahardir. Latviya aholisining uchdan bir qismi ushbu shaharda istiqomat qiladi. <ref>{{cite web|url=http://www.li.lv/index.php?option=com_content&task=view&id=12&Itemid=1060|title=Latvia in Brief|year=2011|publisher=Latvian Institute|accessdate=5 November 2011}}</ref>
'''Riga''' ({{lang-lv|Rīga}}) — [[Latviya]]ning [[poytaxt]]i va eng yirik shahri. 657,424 sonli aholiga (2011) ega Riga [[Boltiqboʻyi davlatlari]]dagi eng yirik shahardir. Latviya aholisining uchdan bir qismi ushbu shaharda istiqomat qiladi. <ref>{{cite web|url=http://www.li.lv/index.php?option=com_content&task=view&id=12&Itemid=1060|title=Latvia in Brief|year=2011|publisher=Latvian Institute|accessdate=5 November 2011}}</ref>
Qator 47: Qator 64:


{{geo-stub}}
{{geo-stub}}

{{OʻzME}}

6-May 2013, 18:22 dagi koʻrinishi

Riga
Skyline of Riga, Latviya
Riga, Latviyaning bayrogʻi
Bayroq
Riga, Latviyaning rasmiy gerbi
Gerb
Riganing Latviyada joylashuvi
Riganing Latviyada joylashuvi
56°56′51″N 24°6′25″E / 56.94750°N 24.10694°E / 56.94750; 24.10694 G OKoordinatalari: 56°56′51″N 24°6′25″E / 56.94750°N 24.10694°E / 56.94750; 24.10694 G O
Hukumat
 • mer Nils Ušakovs
[[File:|290px|Riga xaritada]]

Riga — Latviya Respublikasidagi shahar. Respublika poytaxti. Yirik industrial, ilmiy va madaniy markaz, t.y. tuguni, dengiz porti. Daugava (Gʻarbiy Dvina) daryosi sohilida, uning Riga qoʻltpigʻita quyilish joyida. Yanv.

ning oʻrtacha trasi —4,5°, iyulniki 18°. Yillik yogʻin miqdori — 649 mm. Mayd. 307 km. Aholisi 764 ming kishidan ziyod (2000). Olti shahar tumanidan iborat.

Arxeologik maʼlumotlarga koʻra, R. 10—11-a.larda vujudga kelgan. Shahar sifatida 1201 y.da tilga olingan. 13— 16-a.larda Riga arxiyepiskopligiga boʻysundirilgan. 14-a. boshida Ganzatarkibiga kirgan. 1561 y.gacha Livon ordeni tarkibida. 1561 y.dan erkin shahar, savdo va hunarmandchilik markaziga aylangan. 1581 y.da Rech Pospolita xukmronligi ostiga oʻtgan. 1621 y. shvedlar tomonidan bosib olingan. R.ni Shimoliy urush davrida 1710 y. 14 iyulda rus qoʻshinlari egallagan. 1714 y.dan Riga, 1796 y.dan Liflyandiya gubernyasining markazi. 18-a. oxirida R. Rossiyaning eng yirik porti va savdo markazi. 19-a. oxiri — 20-a. boshlarida yirik sanoat markazlaridan biri. R. 1919 y.dan Latviya Respublikasi poytaxti, 1940—90 y.larda Latviya SSR poytaxti, 1990 y. maydan yana Latviya Respublikasi poytaxti.

Mashinasozlik va metallsozlik, shu jumladan, elektrotexnika va radioelektronika, kimyo, kimyofarmatsevtika, yogʻochsozlik, yengil, oziq-ovqat sanoatlari bor. Parfyumeriyakosmetika zdi faoliyat koʻrsatadi, qurilish materiallari ishlab chiqariladi.

R. — baliqsanoatining yirik markazi. Konservakulinariya va sardina zdlari, baliqchilik portida tral va refrijerator floti bazalari ishlab turibdi. R. porti muqim ahamiyatga ega. Daugavada kemalar katnaydi. 2 aeroport bor.

Shahar eski va yangi qismlarga boʻlinadi. Eski R. hududida oʻrta asr meʼmoriy yodgorliklaridan Dom cherkovi (13-a.), Yekaba (13-a.), Yan (manbalarda dastlab 1297 y.da tilga olingan) va Peter (13—15-a. boshlari) cherkovlari, Orden qasri (14—19-a.lar), 15—18-a.lar turar joylari, Birodarlik kabristoni memorial majmui (1924—36 y.lar) va b. saqlanib qolgan. R.da 7 oliy oʻquv yurti (shu jumladan, Latviya un-ti, Riga texnika un-ti, konservatoriya), Riga BA (Yevropada eng koʻhna akademiyalardan), 21 muzey (shu jumladan, Latviya tarixi muzeyi, Shahar tarixi va dengiz sayyoxligi muzeyi, Tabiat muzeyi, Adabiyot va sanʼat tarixi muzeyi, Badiiy muzey, Etnografiya muzeyi va b.), 9 teatr (shu jumladan, Latviya Milliy operasi teatri), filarmoniya, sirk, telemarkaz, kinostudiya bor. Shahar markazida 2004 y. apr.

da Mirzo Ulugʻbekka haykal oʻrnatilgan. R. yaqinida Yurmala kurorti faoliyat koʻrsatadi. [1]

Riganing sunʼiy yoʻldoshdan koʻrinishi

Riga (latishcha: Rīga) — Latviyaning poytaxti va eng yirik shahri. 657,424 sonli aholiga (2011) ega Riga Boltiqboʻyi davlatlaridagi eng yirik shahardir. Latviya aholisining uchdan bir qismi ushbu shaharda istiqomat qiladi. [2]


Manbalar

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
  2. „Latvia in Brief“. Latvian Institute (2011). Qaraldi: 2011-yil 5-noyabr.

Havolalar