Aqiqa

Yangi tug'ilgan chaqaloqning boshidagi tukini "Aqiqa" deyiladi. Alloh taologa shukr ma'nosida tug'ilgan chaqaloq uchun qurbonlik qilishni ham aqiqa deyiladi. Ushbu marosimning asl nomi "Nasiqa"dir. Aqiqa Hanafiy fiqhida muboh va go'zal amaldir.

Aqiqa (arab.— "chaqaloq sochini olish, qurbonlik so‘yish") — musul-mon oilalarida yangi tug‘ilgan bolaga ism qo‘yish va "qorin sochi" (bolaning 853tug‘ilgandagi sochi)ga qaychi urish b-n bog‘liq odat. Johiliyat davridagi turli ma’bud va ma’budalarga atab qilinadigan kurbonliklar o‘rniga musulmon oilasi-da farzand tug‘ilganligining shukronasi sifatida bir qo‘y so‘yib (imkoniyatga ka-rab) A. marosimini o‘tkazishlik joriy etilgan.Islom an’anasida A.ni chaqaloq tug‘ilgan kunning 7 yoki 14, yoxud 21 kunla-ri o‘tkazish tavsiya etiladi. Bu kunlarda A. o‘tkazilmay qolinsa, so‘ng qaysi kun-da, qachon amalga oshirilsa ham vazifa bajarilgan hisoblanaveradi.

Aqiqa qurboni farzand tug'ilgandan boshlab voyaga etguncha qilinishi mumkin, faqat ettinchi kuni qurbonlik so'yilishi ko'proq fazilatlidir. Farzand tug'ilgach ettinchi kuni unga ism qo'yiladi va sochini olib, chiqqan sochi og'irligida oltin yoki kumush sadaqa qilinadi. Aqiqa qurbonligi uchun bir qo'y so'yilishi etarlidir. O'g'il farzand uchun ikkita qo'y so'yilishi kerak degan qarashlar ham mavjud.

"Rasuli Akram sallallohu alayhi vasallam bizlarga o'g'il farzand uchun ikkita, qiz farzand uchun bir qo'yni aqiqa sifatida qurbon qilishimizni buyurdilar" Ibn Moja, 3163-hadis.

Yana hazrati Oisha roziallohu anhumadan qilingan rivoyatga ko'ra Payg'ambarimiz sallallohu alayhi vasallam nabiralari Hasan va Husanlar (r.a) tug'ilgach ettinchi kuni aqiqa qurbonligi so'ydirib, ularga ism qo'yganlar. (Tajridi Sarih tarjimasi, XI, 401)

Islomdan avval johiliya davrida arab jamiyatida faqat o'g'il farzandlar uchun qurbonlik so'yilar, qizlar uchun bunday marosim umuman o'tkazilmas edi. Islom bunga chek qo'yib, qiz farzandlar uchun ham e'tibor berilishini ta'minladi.

Manbalar

http://uzislam.com