Dyuna: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1: Qator 1:
[[File:Düne S-Schlag Sossusvlei.JPG|thumb|[[Namibiya]]dagi dyuna]]
'''Dyuna''' (nem. Dune) — shamol toʻplagan qum tepalari. [[Dengiz]], [[daryo]], [[koʻl]]larning toʻziydigan qumli sohillarida paydo boʻladi. Dyunaning [[shamol]]ga qaragan tomoni sal qiya (8—20°), [[shamol]]ga ters tomoni tik (30—40°) boʻladi. Balandligi 10— 30 metr, baʼzan 100 metr ga yetadi. Dyuna [[shamol]] taʼsirida yiliga bir necha metr siljib turishi mumkin. Gʻarb adabiyotida har qanday [[qum]] uyumi, [[iqlim]] sharoiti va shaklidan qatʼi nazar, Dyuna deb ataladi. [[Rossiya]]da choʻldan boshqa [[yer]]lar ([[dengiz]], [[koʻl]], [[daryo]] [[qirgʻoq]]lari, zandr dalalari)dagi qum uyumlari Dyuna deyiladi. [[Shamol]]ga roʻpara tomoni uzun va oldidagi tik tomoni doʻmboq boʻlishi bilann Dyuna [[choʻl]]dagi [[barxan]]lanishdan farq qiladi.
[[File:Dune ru.svg|thumb|Dyuna sxemasi]]
[[File:KKosaEfa.jpg|thumb|Kurshsk kosasidagi Efa dyunasi]]
'''Dyuna''' (nem. Dune) — shamol toʻplagan qum tepalari. [[Dengiz]], [[daryo]], [[koʻl]]larning toʻziydigan qumli sohillarida paydo boʻladi. Dyunaning [[shamol]]ga qaragan tomoni sal qiya (8—20°), shamolga ters tomoni tik (30—40°) boʻladi. Balandligi 10— 30 metr, baʼzan 100 metr ga yetadi. Dyuna shamol taʼsirida yiliga bir necha metr siljib turishi mumkin. Gʻarb adabiyotida har qanday [[qum]] uyumi, [[iqlim]] sharoiti va shaklidan qatʼi nazar, Dyuna deb ataladi. [[Rossiya]]da choʻldan boshqa [[yer]]lar (dengiz, koʻl, daryo qirgʻoqlari, zandr dalalari)dagi qum uyumlari Dyuna deyiladi. Shamolga roʻpara tomoni uzun va oldidagi tik tomoni doʻmboq boʻlishi bilann Dyuna [[choʻl]]dagi [[barxan]]lanishdan farq qiladi.


== Adabiyot ==
== Adabiyot ==
{{commonscat|Dunes}}
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
{{stub}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->

23-Aprel 2013, 17:38 dagi koʻrinishi

Namibiyadagi dyuna
Dyuna sxemasi
Kurshsk kosasidagi Efa dyunasi

Dyuna (nem. Dune) — shamol toʻplagan qum tepalari. Dengiz, daryo, koʻllarning toʻziydigan qumli sohillarida paydo boʻladi. Dyunaning shamolga qaragan tomoni sal qiya (8—20°), shamolga ters tomoni tik (30—40°) boʻladi. Balandligi 10— 30 metr, baʼzan 100 metr ga yetadi. Dyuna shamol taʼsirida yiliga bir necha metr siljib turishi mumkin. Gʻarb adabiyotida har qanday qum uyumi, iqlim sharoiti va shaklidan qatʼi nazar, Dyuna deb ataladi. Rossiyada choʻldan boshqa yerlar (dengiz, koʻl, daryo qirgʻoqlari, zandr dalalari)dagi qum uyumlari Dyuna deyiladi. Shamolga roʻpara tomoni uzun va oldidagi tik tomoni doʻmboq boʻlishi bilann Dyuna choʻldagi barxanlanishdan farq qiladi.

Adabiyot

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil