Fotiha surasi

Baqara ←   1–sura  → oʻzi birinchi sura

Fotixa — سورة الفاتحة
Suraning arabcha matni
Nomining maʼnosi	Ochuvchi
Boshqa nomlari	Ummul Qur'on
Tasnifi	Makkiy sura
Statistika
Sahifasi	1
Juz	1
Sura raqami	1
Oyatlar soni	7
Sajda oyati	yoʻq
Rukuʼlar soni	1
Muqattaot harflari	yoʻq
Soʻzlar soni	29
Harflar soni	139
Nozil boʻlish tartibi	5
Arabcha matni	ar.wikisource.orgda tanzil.netda
Tarjimalari	QuranAcademy.org quran.uzda
Tilovat tartibi Baqara surasi   1   oʻzi birinchi sura Nozil boʻlish tartibi Masad surasi    5   Muddassir surasi

Fotiha surasi (arabcha: سورة الفاتحة suratul fotiha) Qur’on nusxalarida Makkada nozil qilingan deb kelinayotgan boʻlsada, tafsir va hadislarda u Madinada ham takroran nozil qilingan, deyiladi. Shuning uchun ham bu suraning nomlaridan biri — „Sab’ul-masoniy“, yaʼni „ikki bor nozil qilingan yetti oyat“ demakdir.

Suraning oʻnga yaqin nomlari boʻlib, ulardan eng mashhuri „Fotiha“, yaʼni, „ochuvchi“ — suralarning joylashishi boʻyicha avvalida qoʻyilgani uchun unga shu nom berilgan. „Al-Hamdu“ soʻzi bilan boshlangani uchun bu nom bilan ham ataladi. Islom dini mafkurasi va ahkomlarini muxtasar shaklda oʻzida mujassam etgani uchun „Ummul-Qur’on“, yaʼni „Qur’onning onasi“ nomi berilgan. Mazkur yetti oyatni sharhlab baʼzi mufassirlar bir necha jildlik asar yozib qoldirganlar.

„Bismillohir Rahmonir Rahim“ oyati „Fotiha“ surasining tarkibiga kiradimi yoki u keyin qoʻshib qoʻyilganmi degan masalada mujtahidlarning baʼzilari uni shu suradan deb sanaganlar. Boshqalar esa Qur’ondagi 113 ta sura boshlanishidagi hamma „Bismilloh“lar ham suralarining tarkibiy qismidan emas, balki ularni bir-biridan ajratib turuvchi — fosila sifatida joylashtirilgan, deganlar. „Bismilloh“ oyati faqat bir joyda — Naml surasining 30- oyatida kelgan, deb taʼkidlaydilar.

Abu Hanifa (Imom Aʼzam) ham shu fikrda boʻlganlar. Shuning uchun Hanafiy mazhabiga mansub xattot va noshirlar tomonidan koʻchirilgan va chop etilgan Qur’on nusxalarida, xususan Turkiya va Pokistonda nashr etilgan nusxalarda „Fotiha“ surasining boshida kelgan „Bismilloh“ga raqam qoʻyilmaydi. Arab dunyosida chiqadigan Qur’onlarda esa unga birinchi raqam, „Fotiha“ surasining birinchi oyatiga esa 2 raqamini qoʻyadilar.

Fotiha surasining nomlari

• Fotihatul kitob — Qurʻonni ochuvchi.
• Ummul Qurʻon — Qurʻonning onasi.
• Sabʻul Masoniy — yetti takrorlanuvchi oyat yoki yetti oyatdan iborat ikki marta nozil qilingan sura.
• Suratul solat — Namoz surasi.
• Suratul hamd — hamd surasi.
• Al-Qurʻonul aziym — Ulugʻ Qurʻon
• Shifo
• Ruqya — dam olish
• Asos — Asl manba
• Kanz — xazina

Manbalar

• Fotiha surasining nomlari
• Fotiha surasi

Keyingisi: Baqara surasi

1-sura — arabcha matni

Oldingisi: oʻzi birinchi sura