Marokash madaniyati

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

[1]Marokash madaniyati mamlakatning koʻp millatli tabiati va boy tarixi tufayli boy va xilma-xildir. Marokashning butun tarixi davomida mamlakat madaniyatining shakllanishiga koʻplab xalqlar hissa qoʻshgan — tub aholi (berberlar) bilan bir qatorda, ular sharqdan (finikiyaliklar, arablar) va janubdan (berberlar) oʻzlarini olib kelishgan. Sahroi Kabirning janubida) va shimoldan (rimliklar,vandallar, andalusiyaliklar) yashagan. Marokash madaniyatida koʻplab eʼtiroflar oʻz izini qoldirdi — butparastlik, iudaizm, nasroniylik va islom. Marokashning har bir mintaqasi milliy madaniyatning oʻziga xos xususiyatlariga ega. Madaniy merosni asrab-avaylash, uning rang-barangligini muhofaza qilish mamlakatimiz siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biridir.

Marokash aholisi
Kaftan

Marokash adabiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Marokash adabiyoti tarixi ilk oʻrta asrlarda, taxminan XI asr boshidan boshlanadi. Marokash adabiyoti arab, berber, fransuz va ispan tillarida marokashlik mualliflar hamda Al-Andalusdagi yozuvlarni oʻz ichiga oladi. [1]

Anʼanaviy kiyim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Marokash kaftan Erkaklar va ayollar uchun anʼanaviy Marokash kiyimlari djellaba: uzun, boʻsh qalpoqli, yenglari shishgan kiyim. Maxsus holatlarda erkaklar ham fes deb nomlanuvchi qizil bermus qalpoq kiyishadi. Ayollar bezaklar bilan bezatilgan kaftanlar ham kiyishadi. Deyarli barcha erkaklar va koʻpchilik ayollar balgʻa (blggh) — tovonsiz yumshoq charm shippak kiyishadi, koʻpincha sariq rangda. Ayollar ham baland poshnali sandal kiyishadi, koʻpincha kumush yoki oltin tinsel bilan.

Djellaba va kaftan oʻrtasidagi farq shundaki, djellaba kaftandan farqli ravishda kaputga ega. Aksariyat ayollar djellablari yorqin rangga ega boʻlib, bezakli naqshlar, tikuv yoki munchoqlar bilan bezatilgan boʻlsa, erkaklar djellablari koʻproq neytral ranglarda tikilgan. Bunday kiyimlarni ishlab chiqarish nisbatan qimmat boʻlishiga qaramay, ayollar oʻzlarining „Marokash garderoblari“ ga qattiq bogʻlangan, chunki ishlarning aksariyati qoʻlda amalga oshiriladi. Marokashlik ayollarning aksariyati har yili kamida bitta yangi kaftan yoki takchita sotib olishadi. ularni muhim tadbirlarda (diniy bayram yoki toʻyda) kiyish uchun. Yozilmagan qoidaga koʻra, bunday tadbirlarda anʼanaviy Marokash libosi kiyish kerak.

Marokash madaniyati mamlakatning ko'p millatli, tabiati va boy tarixi tufayli boy va xilma-xildir. Marokash tarixi davomida ko'plab xalqlar mamlakat madaniyatining shakllanishiga hissa qo'shgan - tub aholidan ( varvarlar ) tashqari, ularga sharqdan ( finikiyaliklar, arablar ) va janubdan (janubda yashagan xalqlar) kelgan xalqlar (Sahroi Kabir) va shimoldan ( Rimliklar, Vandallar, Andalusiyaliklar) kelgan xalqlarning hissasi katta. Marokash madaniyatida ko'plab konfessiyalar o'z izini qoldirdi - butparastlik, iudaizm, nasroniylik va islom . Marokashning har bir mintaqasi milliy madaniyatning o'ziga xos xususiyatlariga ega. Madaniy merosni asrab-avaylash, uning rang-barangligini muhofaza qilish mamlakat siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biridir.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „The culture of Marocco“. 2008-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 29-noyabr.