Maldiv pasporti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Maldiv pasporti Maldiv orollari immigratsiya xizmati tomonidan Maldiv orollarining barcha fuqarolariga xalqaro sayohatlar uchun berilgan fuqarolikni tasdiqlovchi hujjatdir. Amaldagi pasport, 2-avlod elektron pasporti 2016-yil 24-yanvarda ishga tushirilgan[1]. Ushbu pasport lazer bilan oʻyilgan fotosurat va maʼlumotlarga ega yuqori darajada himoyalangan polikarbonat maʼlumotlar sahifasidan iborat. Pasportning har bir viza sahifasi oʻzgacha dizaynga ega boʻlib, Maldivlik mahalliy rassom Husayn Ali Manik tomonidan koʻplab rasmlar bilan ifodalangan[2]. Maldiv pasporti pasport olish uchun murojaat qilgan har qanday Maldiv fuqarosiga berilishi mumkin.

Maldiv pasporti dunyodagi eng xavfsiz biometrik pasportlardan biri boʻlib, 34 ta koʻrinadigan va koʻrinmas xavfsizlik xususiyatlariga ega va eng yuqori xavfsizlik pasport standartlariga toʻliq mos keladi[1]. Maldiv orollari Janubiy Osiyo mintaqaviy hamkorlik assotsiatsiyasining SAARCda bunday murakkab biometrik pasportni joriy etgan birinchi davlatdir.

Henley Passport Index (2020-yil iyul yangilangan) maʼlumotlariga koʻra, Maldiv pasporti Janubiy Osiyodagi eng kuchli pasport boʻlib, jahon miqyosida 62-oʻrinni egallab, 85 davlatga oldindan vizasiz sayohat qilish imkonini beradi.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birinchi Maldiv sayohat hujjati 1950-yillarda Tashqi Ishlar Vazirligi tomonidan Maldiv dovoni deb nomlangan. Bu faqat Maldiv orollari va Seylon (hozirgi Shri-Lanka) oʻrtasida sayohat qilish uchun ishlatilishi mumkin edi va asosan savdo maqsadlarida foydalanilgan[3].

Maldiv fuqarosi uchun birinchi haqiqiy pasport 1960-yillarda Shri-Lankaning Kolombo shahridagi Britaniya Oliy komissiyasidan chiqarilgan va seriya Britaniya pasporti sifatida tanilgan. Bu maldivliklarga „Britaniya tomonidan Maldiv orollarining himoyalangan shaxsi“ sifatida boshqa joylarga borishga imkon berdi[3].

Yangi, birinchi Maldiv pasporti 1964-yil 20-aprelda taqdim etilgan. Bu Maldiv orollari Tashqi ishlar vazirligi tomonidan chiqarilgan va Maldiv orollarining oʻsha paytdagi Bosh vaziri Ibrohim Nosir davridagi Maldiv orollari hukumati tomonidan chiqarilgan birinchi pasport edi. 1965-yil 12-dekabrda taqdim etilgan seriyalar 1965-yil 26-iyulda toʻliq mustaqillikka erishgandan soʻng, Maldiv orollarining yangi pasport idorasi tomonidan chiqarilgan[3].

Toʻliq mustaqillikka erishgandan soʻng berilgan pasportning ikkinchi seriyasi „A“ seriyasi 1975-yilda joriy etilgan boʻlib, 1980-yilda yangi tashkil etilgan Immigratsiya va emigratsiya departamenti tomonidan xuddi shu seriyaning ikkinchi soniga almashtirilgan. A seriyasining uchinchi va toʻrtinchi soni mos ravishda 1990 va 2003-yillarda chiqarilgan[3].

Birinchi elektron pasport yoki elektron pasport mustaqilligimizning 42 yilligi munosabati bilan 2007-yil 26-iyulda biometrik maʼlumotlarni oʻz ichiga olgan mikroprotsessorga ega boʻlgan[3].

2-avlod elektron pasporti 2016-yil 24-yanvarda ishga tushirilgan[1].

Pasport turlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Elektron pasport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Elektron pasportlar 10 va undan katta yoshdagi Maldiv fuqarolariga beriladi. Elektron pasport faqat ariza beruvchiga beriladi. Bundan tashqari, 10 yoshdan 18 yoshgacha boʻlgan abituriyentlar Maldiv orollari immigratsiyasiga ariza beruvchining ota-onasidan biri bilan borishlari kerak. 

32 yoki 48 sahifali elektron pasportlar uchun ariza berish mumkin. 32 sahifali pasport 1000 MVR, 48 sahifasi esa 1500 MVR turadi. Barcha turdagi pasportlarning amal qilish muddati 5 yil. Agar ariza beruvchi 18 yoshga toʻlmagan boʻlsa, pasport ota-onaning iltimosiga binoan yoki qonuniy vasiy tomonidan berilishi mumkin[4].

Elektron boʻlmagan pasport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Elektron boʻlmagan pasportlar 10 yoshgacha boʻlgan bolalarga, chet elda istiqomat qiluvchi abituriyentlarga beriladi; Shuning uchun pasportni olish uchun kela olmaydiganlar, 70 yoshdan oshgan va pasport olish uchun kela olmaydigan abituriyentlar, shuningdek doimiy kasallik/nogironlik yoki vaqtinchalik tibbiy holatga ega boʻlgan arizachi uchun sayohat qilish, yura olmaslik yoki yurishda qiyinchilik[4].

Favqulodda pasport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Favqulodda pasportlar, asosan, arizachi kasallikning ogʻir ahvoli tufayli Immigratsiyaga kela olmagan tibbiy holatlarda beriladi. Ariza shakliga qoʻshimcha ravishda, arizachining sogʻligʻi toʻgʻrisidagi tushuntirish bilan shifokorning xati kerak boʻladi. Ushbu pasportlar hatto ishlamaydigan vaqtlarda ham, bayram kunlarida ham beriladi[4].

Maldiv orollari pasport kartasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yil 11-oktabrda[5] Maldiv orollari yangi koʻp dasturli kartani taqdim etdi, u pasport boʻlishi bilan birga toʻlovlar, milliy ID talablari, haydovchilik guvohnomasi, sogʻliqni saqlash kartasi va sugʻurta kartasi sifatida foydalanish mumkin[6][7][8]. Pasport kartasi sifatida tanilgan hujjat Maldiv immigratsiya xizmati tomonidan Gamburgda joylashgan DERMALOG Identification Systems bilan birgalikda ishlab chiqilgan[8][9].

Yangi karta kontaktsiz va kontaktli kartalarni oʻqish uchun qoʻsh interfeysli chipga ega boʻlgan polikarbonat materialdan tayyorlangan dunyodagi birinchi bank kartasi ekanligini taʼkidlaydi[9][10]. Maldiv orollari banki va MasterCard tomonidan sertifikatlangan, bu boshqa MasterCard kabi xalqaro miqyosda toʻlov uchun foydalanish imkonini beradi[8].

Hukumat kelajakda eTransport, akademik maʼlumotlar va tibbiy maʼlumotlar kabi qoʻshimcha xizmatlar va maʼlumotlar qoʻshilishini kutmoqda[8].

Karta barmoq izlari kabi karta egasining biometrik maʼlumotlarini[11] oʻz ichiga oladi va bu xususiyatlar Maldiv orollari pasport kartasidan Maldiv orollarining barcha chegaralarida, shu jumladan uning yangi eGates -da oddiy pasport sifatida foydalanish imkonini beradi[8]. Pasport kartasi Xalqaro Fuqaro Aviatsiyasi Tashkilotining (ICAO) xalqaro pasport standartlariga[8] mos keladi va uning MRZ mashinasida oʻqilishi mumkin boʻlgan zonasida dastlabki 5 ta belgi sifatida „PCMDV“ belgisi mavjud)[12].

Viza talablari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muntazam Maldiv pasportlari egalari uchun vizasiz kirish yoki kelganda vizalar boʻlgan mamlakatlar va hududlar
  Maldiv
  Vizasiz
  Kirishda viza
  eVisa
  Viza talab qilinadi

2018-yilda Maldiv fuqarolari 83 mamlakat va hududlarga kelganlarida vizasiz yoki vizasiz boʻlishdi va Viza cheklovlari indeksiga koʻra Maldiv pasporti dunyoda 59-oʻrinni egalladi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Maldiv fuqarolari uchun viza talablari

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 „President Launches Biometric Passport and Immigration Auto-Gate Service“. The President's Office.
  2. „Maldives - Overview - Success Stories - DERMALOG - The Biometrics & Security Innovation Leader“. www.dermalog.com.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 „The Revolution“. Maldives Immigration. Qaraldi: 2021-yil 17-may.
  4. 4,0 4,1 4,2 „How to Apply“.
  5. „Maldives Immigration“. Republic of Maldives (2017-yil 11-oktyabr). 2019-yil 1-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 2-iyul.
  6. „Maldives introduces new 'passport card'“. Maldives Independent (2017-yil 12-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 2-iyul.
  7. „Maldives Immigration“. Republic of Maldives (2017-yil 11-oktyabr). — „Apart from being an identity travel document, the Passport Card launched today can be linked to the holders’ account at the Bank of Maldives, and insurance plan at Allied Insurance.“. 2019-yil 1-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 2-iyul.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 „Maldives Unveils Multi-Application Passport Card“. ID & Secure Document News. Reconnaissance (2017-yil noyabr). 2018-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 2-iyul.
  9. 9,0 9,1 „Maldives Unveils Multi-Application Passport Card“. ID & Secure Document News. Reconnaissance (2017-yil noyabr). — „This unique polycarbonate passport card is manufactured with exceptional levels of technology and with the highest levels of security, by German company Dermalog.“. 2018-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 2-iyul.
  10. „Maldives Immigration“. Republic of Maldives (2017-yil 11-oktyabr). — „The Maldives is the first country to introduce a multifunctional polycarbonate passport card.“. 2019-yil 1-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 2-iyul.
  11. „Mastercard and Bank of Maldives Introduce Passport Card in Partnership with Maldives Immigration“. Mastercard (2017-yil 26-oktyabr). — „Maldives Passport card is a Mastercard Biometric Debit Card issued by the Bank of Maldives. It is a Dual Interface Chip card with additional features and applications. It is the first Payment card in the World by a network which has Passport, National ID and Driving license of the cardholder in one plastic card. The Mastercard Passport Card can be used for a wide range of purposes/services. Primarily the Passport Card is an identity travel document complying with the ICAO data standards allowing it to be used at e-gates at the Maldives International Airport. Additionally, it can be used for identity verification by law enforcement agencies. It can also be used to provide government services such as medical services and other e-services.“. 2022-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-avgust.
  12. „Maldives Passport Card“.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]