Malayziya — Polsha munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Malayziya — Polsha munosabatlari

Malayziya

Polsha

Malayziya — Polsha munosabatlari Malayziya va Polsha oʻrtasidagi ikki tomonlama tashqi aloqalarni anglatadi. Malayziyaning Varshavada elchixonasi[1] va Polshaning Kuala-Lumpurda elchixonasi va Kuchingda konsulligi bor[2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malayziyaning Varshavadagi elchixonasi

Sovet Ittifoqi bilan aloqalar oʻrnatilgach, Malayziya ham Polsha kabi markaziy Yevropa mamlakatlari bilan aloqalarini kengaytirdi[3]. Hozirgacha ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar asosan iqtisodiy va savdo-sotiqqa asoslangan boʻlib, Malayziya bilan Polshaning Janubi-Sharqiy Osiyodagi eng muhim iqtisodiy va savdo hamkorlaridan biriga aylangan[4].

Iqtisodiy munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iqtisodiy sohada ikki davlat oʻrtasidagi iqtisodiy hamkorlikni yanada mustahkamlash maqsadida Malayziya-Polsha ishbilarmonlar kengashi tuzilgan[4]. Polsha Malayziyada halol mahsulot ishlab chiqarilishi bilan Malayziyaning islomiy moliya bozoridagi imkoniyatlarni oʻrganishga qiziqdi va bu mamlakat Yevropa Ittifoqining oziq-ovqat mahsulotlari uchun Malayziya hukumati tomonidan halol sertifikatiga ega boʻlgan kam sonli davlatlardan biri hisoblanadi[5]. Malayziyalik pudratchilar Polshadagi yirik loyihalar, ayniqsa infratuzilma va rivojlanish bilan bogʻliq boʻlgan tenderlarda qatnashishdan manfaatdor[6]. Polshaning greentech kompaniyalari ham Malayziyada baza ochish uchun hamkorlarni qidirmoqda[7]. Ikki davlat oʻrtasida 1970-yilda savdo bitimi imzolangandan soʻng iqtisodiy va savdo aloqalari oʻrnatildi.[8][9][10] 2013-yil boshida Perlisdan Raja Muda, Tuanku Syed Fayzuddin Putra Jamalullail Polsha kompaniyalarini Malayziyada oʻz bizneslarini rivojlantirish imkoniyatlarini izlashga chaqirdi[11]. Shunday qilib, 2013-yil iyul oyida 1977-yilgi shartnoma o‘rniga ikki davlat o‘rtasidagi ikki tomonlama hamkorlikni, shuningdek, savdo va investitsiyalarni mustahkamlashga qaratilgan yangi daromad solig‘i shartnomasi imzolandi[12]. 2013-yilning yanvaridan apreligacha Malayziya va Polsha oʻrtasidagi umumiy tovar ayirboshlash hajmi qariyb 220 million dollarga yetdi va Polsha Yevropa davlatlari orasida Malayziyaning 12-yirik savdo hamkoriga aylandi[13]. Malayziyaning Polshaga asosiy eksporti mashinalar, elektrotexnika mashinalari, kauchuk, palma yog'i, temir va poʻlat mahsulotlari, Polshaning Malayziyaga asosiy eksporti esa transport vositalari, asboblar, shuningdek, mashinalar va elektr mashinalari mahsulotlaridir[6].

Xavfsizlik munosabatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

2002-yilda Polsha Malayziya bilan oʻzining PT-91 tanklarini Malayziya armiyasiga yetkazib berish boʻyicha kelishuvga erishdi va shartnomaning taxminiy qiymati 250 million dollarni tashkil etadi[14]. Shartnoma nihoyat keyingi yil tasdiqlandi[15].

Diplomatiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Official Website of Embassy of Malaysia, Warsaw“. Ministry of Foreign Affairs, Malaysia. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  2. „Embassy of the Republic of Poland in Kuala Lumpur“. Poland Embassy, Kuala Lumpur. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  3. Christoph Marcinkowski. Malaysia and the European Union: Perspectives for the Twenty-first Century. LIT Verlag Münster, 2011 — 40– bet. ISBN 978-3-643-80085-5. 
  4. 4,0 4,1 „MPBA Malaysia-Poland Business Association“. Trade and Investment Promotion Section (2013-yil 13-dekabr). 2013-yil 31-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  5. „Poland eyes Malaysian halal market“. Amilin.tv (2013-yil 9-iyul). 2013-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  6. 6,0 6,1 „Poland promises vast business potential, says Matrade“. The Borneo Post (2012-yil 12-yanvar). Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  7. Stephen Ng. „Poland’s greentech vendors seek Malaysian partners“. Green Prospects Asia (2012-yil 26-sentyabr). 2012-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  8. Raziah Geneid Mahmud. „Malaysia & Poland Ties“. Raziah Geneid. 2014-yil 27-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  9. „Malaysia-Poland relations set for new phase of growth“. New Straits Times (1997-yil 24-may). Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  10. Ibpus.com. Malaysia Customs, Trade Regulations and Procedures Handbook. Int'l Business Publications, 20 March 2009 — 132– bet. ISBN 978-1-4387-3087-5. 
  11. „Perlis prince urges Polish companies to expand businesses in Malaysia“. The Borneo Post. PressReader (2003-yil 26-fevral). Qaraldi: 2017-yil 12-dekabr.
  12. „Malaysia acts to promote trade and investment“. EY (2013-yil 23-iyul). 2019-yil 9-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  13. Arno Maierbrugger. „Poland seeks halal cooperation in Malaysia, Sarawak investment“. Investvine (2013-yil 8-iyul). 2022-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-fevral.
  14. David H. Dunn. Poland: A New Power in Transatlantic Security. Routledge, 23 November 2004 — 46– bet. ISBN 978-1-135-75686-4. 
  15. „Malaysia buys Polish battle tanks“. Utusan Malaysia (2003-yil 12-aprel). Qaraldi: 2017-yil 12-dekabr.