Luxottica

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Luxottica Group PIVA
Turi Qo`shma korxona
Tarmogʻi
  • ko'zoynak ishlab chiqarish
  • ko'zoynak ishlab chiqarish va ulgurji tarqatish
  • ko'zoynak chakana savdosi
Egasi EssilorLuxottica (2018-hozirgacha)
Qachon asos solingan 1961 (63 yil avval) (1961)
Agordo, Italiya bayrogʻiItaliya
Joylashuvi Milan, Italiya
Hududiy xizmati Dunyo boʻylab
Asoschi(lari) Leonardo Del Vecchio
Rahbariyat
  • Leonardo Del Vecchio
    taʼsischisi va rais
  • Francesco Milleri
    rais oʻrinbosari va bosh ijrochi direktor
Mahsulot(lar)i
  • quyosh koʻzoynaklari
  • koʻzoynak ramkalari
  • buyurtma boʻyicha ramkalar
Aylanma daromadi €9.493 milliard (2019)
Ishchilar soni 80,000 (2019)
Vebsayti luxottica.com/en

Luxottica Group PIVA — Italiyaning koʻzoynak ishlab chiqaruvchi konglomerati va koʻzoynak sanoati sohasida dunyodagi eng yirik kompaniya.[1][2] Uning bosh shtab kvartirasi Italiyaning Milan shahrida joylashgan.[3]

Vertikal integratsiyalashgan kompaniya sifatida Luxottica oʻzining LensCrafters, Sunglass Hut, Apex by Sunglass Hut, Pearle Vision, Target Optical, Eyemed vision care plan va Glasses.com kabi koʻzoynak brendlarini loyihalashtiradi, ishlab chiqaradi, tarqatadi va chakana savdoda sotadi. Uning eng mashhur brendlari: Costa, Ray-Ban, Persol, Oliver Peoples va Oakley.

Luxottica shuningdek, Chanel, Prada, Giorgio Armani, Burberry, Versace, Dolce va Gabbana, Michael Kors, Coach, Miu Miu va Tory Burch kabi dizaynerlar brendlari uchun quyoshdan saqlaydigan koʻzoynak va buyurtma boʻyicha ramkalar ishlab chiqaradi.[4][5][6][3]


2017-yil yanvar oyida Luxottica Essilor bilan birlashganini eʼlon qildi.[7] Birlashgan korxona koʻzoynaklar sotuvining toʻrtdan biridan koʻprogʻini boshqarar edi.[8][3] 2018-yil mart oyida Yevropa Komissiyasi Essilor va Luxotticaning birlashishini soʻzsiz tasdiqladi.[9] 2018-yil 1-oktabrda yangi holding kompaniyasi EssilorLuxottica tugʻildi, natijada umumiy bozor kapitallashuvi taxminan 70 milliard dollarni tashkil etdi.[10]

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Leonardo Del Vecchio kompaniyani 1961-yilda[11] Venetoning Belluno shimolidagi Agordo shahrida boshlagan; bugungi kunda kompaniyaning bosh qarorgohi Italiyaning Milan shahrida joylashgan.[3]

Del Vecchio oʻz faoliyatini Milanda asbob-uskunalar va qoliplar ishlab chiqaruvchisida shogird sifatida boshlagan, ammo metallga ishlov berish mahoratini koʻzoynak qismlarini yasashga yoʻnaltirishga qaror qilgan. Shunday qilib, 1961-yilda u Italiya koʻzoynak sanoatining aksariyat qismi joylashgan Belluno provinsiyasidagi Agordoga koʻchib oʻtdi.[12] Yangi kompaniya Luxottica s.a.s., asoschi hamkorlardan biri sifatida Del Vecchio bilan kommandit hamkorlik edi.[12] 1967-yilda u Luxottica brendi ostida toʻliq koʻzoynak romlarini sotishni boshladi, bu esa 1971-yilga kelib shartnoma ishlab chiqarish biznesini tugatganligi sababli muvaffaqiyatli boʻldi.[13]

Vertikal integratsiya zarurligiga ishonch hosil qilib, 1974-yilda u Scarrone distribyutor kompaniyasini sotib oldi.[12] 1981-yilda kompaniya oʻzining birinchi xalqaro shoʻba korxonasini Germaniyada tashkil etdi, bu xalqaro kengayishning birinchi davri boʻldi.[12] Dizayner bilan tuzilgan koʻplab litsenziya bitimlaridan birinchisi Armani bilan 1988-yilda tuzilgan.[14]

Kompaniya 1990-yilda New Yorkda[15] va 2000-yil dekabrida Milanda[16] roʻyxatga olindi va 2003-yil sentyabr oyida MIB-30 (hozirgi FTSE MIB) indeksiga qoʻshildi.[17] Listing kompaniya uchun pul yigʻdi va unga 1990-yilda italyan brendi Vogue Eyewear, 1995-yilda Persol va Amerika Qoʻshma Shtatlari Shoe Corporation (LensCrafters), 1999-yilda Ray-Ban va Sunglass Hutdan boshlab boshqa brendlarni sotib olish uchun oʻz aksiyalaridan foydalanishga ruxsat berdi. 2001-yilda Inc.[12] Keyinchalik Luxottica 2003-yilda Sidneyda joylashgan OPSM, 2004-yilda Pearle Vision va Cole Nationalni sotib olish orqali chakana savdo sohasida oʻz ishtirokini oshirdi.[18] Luxottica Oakleyni 2007-yil noyabr oyida 2,1 milliard AQSh dollariga sotib oldi. Oakley Luxotticaning katta bozor ulushi tufayli ularning narxlari boʻyicha bahslashishga harakat qilgan va Luxottica bunga javoban Oakleyni oʻz doʻkonlaridan tashlab, ularning aksiyalari narxining tushib ketishiga sabab boʻlgan, keyin esa Luxottica kompaniyani dushmanlik bilan egallab olgan.[19] 2011-yil avgust oyida Luxottica Errocani 20 million yevroga sotib oldi.[20] 2014-yil mart oyida Luxottica Google bilan Google Glass oynasini ishlab chiqish va uning Luxottica koʻzoynagiga integratsiyalashuvida hamkorlik qilishi eʼlon qilindi.[21]

Essilor 2013-yilda Daytona Beach, FL, Costa, Inc. kompaniyasini sotib oldi va mashhur quyosh koʻzoynak brendi 2020-yilda Luxottica tizimiga integratsiya qilindi. Taxminan 270 million dollarlik toʻliq naqd tranzaksiya Kostaning keyingi 12 yildagi operatsiyalaridan tushgan daromadidan 2,8 baravar koʻp edi. Luxottica Kostaning Daytona Beachdagi shtab-kvartirasini, omborxona va yuk tashish faoliyatini yopdi. Taxminan 295 nafar xodim ishdan boʻshatiladi.[22] Kosta quyoshdan saqlaydigan koʻzoynaklar Kaliforniyaning Foothill Ranch shahridagi Luxottica zavodida ishlab chiqariladi. 2014-yil 1-sentyabrda yangi tashkiliy tuzilma eʼlon qilindi, u ikkita bosh direktordan iborat boʻlib, biri bozorni rivojlantirishga qaratilgan, ikkinchisi esa korporativ funksiyalarni nazorat qiladi. Sobiq bosh direktor Andrea Guerra ketganidan soʻng, Enriko Cavatorta Korporativ Funksiya bosh direktori va Marketning vaqtinchalik bosh direktori etib tayinlandi (bu rolga yangi va doimiy tayinlanishgacha).[23][24][25] Cavatorta bosh direktor etib tayinlanganidan 40 kun oʻtib kompaniyani tark etdi. 2016-yilda Adil Mehboob-Khan Cavatorta oʻrniga kelganidan bir yil oʻtib oʻz lavozimini tark etgani sababli Luxottica bir yarim yil ichida uchinchi bosh direktorini yoʻqotgani xabar qilingan edi.[26]

2017-yilning yanvar oyida kompaniya Essilor bilan birlashishga kelishib oldi.[27] Shartnoma, shuningdek, kompaniya asoschisi Leonardo Del Vecchio uchun vorislik rejasini ham taklif qildi.[28] Birlashish tugashidan sal oldin, muxbir Sam Knight The Guardian gazetasida shunday deb yozgan edi: „Yetti asrlik tomoshalarda hech qachon bunday narsa boʻlmagan. Yangi obyekt taxminan 50 milliard dollar (37 milliard funt sterling) qiymatiga ega boʻladi va bir milliardga yaqin juft sotiladi. Har yili linzalar va ramkalar ishlab chiqaradi va 140 000 dan ortiq ishchi kuchiga ega.“[29] 2018-yil 1-oktabrda yangi holding EssilorLuxottica tashkil etildi, natijada umumiy bozor kapitallashuvi taxminan 57 milliard yevroni tashkil etdi.

2018-yil avgust oyida Luxottica Venetsiyada akademiya koʻprigini tikladi.[30]

Koʻzoynak brendlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Persol koʻzoynaklari
Ray-Ban koʻzoynaklari

Luxotticaning ikkita asosiy mahsulot taklifi quyoshdan saqlaydigan koʻzoynaklar va buyurtma boʻyicha ramkalardir. Kompaniya ikki sohada ishlaydi: ishlab chiqarish va ulgurji tarqatish va chakana tarqatish.[31]

Brendlarga quyidagilar kiradi:[32]

  • Alain Mikli
  • Arnette eyewear
  • Costa Del Mar
  • Eye Safety Systems (ESS)
  • Luxottica
  • Native Eyewear[33]
  • Oakley
  • Oliver Peoples
  • Persol
  • Ray-Ban
  • Sferoflex
  • Vogue Eyewear

Kompaniya shuningdek, quyidagi dizayner yorliqlari uchun litsenziya ostida koʻzoynaklar ishlab chiqaradi:[32]

  • Giorgio Armani
  • Armani Exchange
  • Brooks Brothers
  • Bulgari
  • Burberry
  • Chanel
  • Coach
  • Dolce & Gabbana
  • Emporio Armani
  • Michael Kors
  • Miu Miu
  • Polo Ralph Lauren
  • Prada
  • Ralph Eyewear
  • Ralph Lauren Corporation
  • Scuderia Ferrari
  • Philippe Starck
  • Tiffany & Co.
  • Tory Burch LLC
  • Valentino
  • Versace

Ushbu brendlar kompaniyaning oʻz doʻkonlarida, shuningdek, universal doʻkonlar, boj olinmaydigan doʻkonlar va optika kabi mustaqil distribyutorlarga sotiladi.[3]

Chakana savdo[tahrir | manbasini tahrirlash]

Luxottica Retail kompaniyasi Qoʻshma Shtatlar, Lotin Amerikasi, Kanada, Hindiston, Xitoy, Avstraliya, Yangi Zelandiya, Janubiy Afrika, Buyuk Britaniya va Birlashgan Arab Amirliklarida 9100 ga yaqin chakana savdo nuqtalariga ega.[34] Chakana savdo boʻlimining shtab-kvartirasi Mason, Ohio shtati, Amerika Qoʻshma Shtatlari (Shimoliy Amerika)da joylashgan.[20] Ularning chakana bannerlari quyidagilardan iborat:[35]

  • Sunglass Hut
  • Apex by Sunglass Hut
  • Spectacle Hut
  • LensCrafters
  • Pearle Vision
  • Target Optical
  • OPSM
  • ILORI
  • EyeMed Vision Care
  • Optical Shop of Aspen
  • Laubman & Pank
  • GMO
  • Oliver Peoples
  • Alain Mikli
  • Oakley
  • David Clulow
  • Glasses.com
  • Econópticas
  • Paris De Gaulle
  • John Lewis Opticians
  • Salmoiraghi e Viganò[36]
  • Óticas Carol
  • VistaSì
  • Ray-Ban

Luxottica Amerika Qo'shma Shtatlaridagi eng yirik optik chakana sotuvchi boʻlib, 2015-yilda AQSH chakana savdosining 7,3 % ni tashkil etadi.[37] 2018-yilda Essilor bilan birlashishi bilan kompaniya 2014-yilda sotib olingan Coastal/Clearly onlayn kontaktlar va koʻzoynak chakana gigantiga ega boʻlib, oʻz mahsulotlarini Shimoliy Amerikaning asl bozoridan tashqari 200 dan ortiq mamlakatlarga joʻnatadi.

Tibbiy koʻzoynaklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Luxottica, shuningdek, Qoʻshma Shtatlardagi boshqariladigan koʻrish qobiliyatini saqlash tashkiloti EyeMed Vision Care kompaniyasiga ham egalik qiladi.[38] 2014-yil holatiga koʻra, u Qoʻshma Shtatlardagi ikkinchi yirik koʻrishni tuzatish kompaniyasi hisoblanadi.[39][40][41]

Tanqid[tahrir | manbasini tahrirlash]

Monopolistik narxlarni belgilash amaliyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kompaniya oʻzining Rey-Ban, Oakley va boshqa bir qancha markali koʻzoynaklarining yuqori narxi uchun tanqid qilingan. 2012-yilgi 60 daqiqa segmenti kompaniyaning sanoatdagi keng miqyosdagi ulushi narxlarni yuqori ushlab turish uchun ishlatilganmi yoki yoʻqmi, degan savolga qaratilgan. Luxottica nafaqat Rey-Ban va Oakley kabi yirik brendlar portfeliga (oʻndan ortiq[42]) egalik qiladi, balki Sunglass Hut, Lenscrafters va Oliver Peoples kabi chakana sotuvchilarga, Target va Sears optik boʻlimlariga, shuningdek, asosiy sugʻurta guruhlari, shu jumladan AQSHdagi ikkinchi yirik koʻzoynak sugʻurta kompaniyasi EyeMedga ham ega. U optik sanoatda toʻliq monopoliyani boshqarishda va uning mahsulotlari uchun ortiqcha toʻlovlarda ayblangan; masalan, oʻsha paytdagi raqobatchi Oakleyni ramka dizayni roʻyxatidan vaqtincha chiqarib tashlash, keyin kompaniya aksiyalari qulab tushganda, kompaniyani sotib olish, keyin esa Ray-Ban quyoshdan saqlaydigan koʻzoynaklar narxini oshirish. Bundan tashqari, EyeMed vizual sugʻurta kompaniyasiga egalik qilish orqali uning xaridorlar bozorining bir qismini ham nazorat qiladi.[40]

Asosiy aksiyadorlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2014-yil 23-dekabr holatiga koʻra ovoz beruvchi aksiyalar bilan ifodalangan, 2 % dan ortiq ulushga ega boʻlgan Luxottica aksiyadorlari roʻyxati.[43]

  • Delfin S.a.r.l. 66.485 %
  • Deutsche Bank Trust Company Americas (ADR depositor sifatida) 7.466 %
  • Giorgio Armani 4.955 %

2012-yil sentyabr oyida Delfin S.a.r.l. Luxottica ulushini 66 % dan 62,1 % gacha kamaytirdi,[44] lekin keyinchalik u ulushini yana 66 % ga oshirdi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Luxottica to Buy a U.S. Sunglasses Maker“. The New York Times/Reuters (21-iyun 2007-yil).
  2. ↑ Editorial, Reuters „${Instrument_CompanyName} ${Instrument_Ric} Company Profile | Reuters.com“. Reuters. Qaraldi: 25-may 2017-yil.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Knight, Sam. „The spectacular power of Big Lens“. The Guardian (10-may 2018-yil). Qaraldi: 3-iyun 2018-yil.
  4. ↑ Arends, Brett. „Are Designer Sunglasses Worth the Price?“ (22-iyul 2010-yil).
  5. ↑ „Eyewear brands“. luxottica.com (1-may 2015-yil).
  6. ↑ Touryalai, Halah. „Ray-Ban, Oakley, Chanel Or Prada Sunglasses? They're All Made By This Obscure $9B Company“. Forbes. Qaraldi: 25-may 2017-yil.
  7. ↑ Chad Bray and Elizabeth Paton, Luxottica, Owner of Ray-Ban, in $49 Billion Merger With Essilor The New York Times 2017/01/16
  8. ↑ „Eyewear 2018 Edition: Key Research Highlights“ (17-iyul 2017-yil). 2021-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-iyun.
  9. ↑ Editorial, Reuters „EU clears merger of Essilor, Luxottica without conditions“.
  10. ↑ „EssilorLuxottica“ (en). Forbes. Qaraldi: 2021-yil 12-iyun.
  11. ↑ „World's Billionaires Leonardo Del Vecchio“. Forbes March 2011.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 „Luxottica Past and Present“. Luxottica Group S.p.A.. Qaraldi: 2-noyabr 2009-yil.
  13. ↑ „Santander research“. Borsa Italiana 2003.
  14. ↑ „The Armani Group and the Luxottica Group announce expiration of licence agreement“. in Pambianco News November 21, 2002.
  15. ↑ „Luxottica Group S.p.A.“. NYSE, New York Stock Exchange. 26-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  16. ↑ „Luxottica“. Borsa Italiana. 2012-yil 14-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-iyun.
  17. ↑ „Luxottica Group Added to MIB 30 Index“. Syndication Teleborsa 22, 2003. 2015-yil 8-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-iyun.
  18. ↑ „Luxottica Facts and Figures“. Luxottica Group S.p.A.. Qaraldi: 10-avgust 2011-yil.
  19. ↑ „Luxottica Group and Oakley complete merger“. Syndication Teleborsa, 2007. 2022-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-iyun.
  20. ↑ „Luxottica buys Erroca sunglasses chain for €20m“. in Globes September 13, 2011.
  21. ↑ Google to De-Dorkify Glass in Partnership With Ray-Ban Maker Luxottica, Businessweek, 25 March 2014
  22. ↑ Park, Clayton „Sunglass maker Costa Del Mar to shut most of its Daytona operations“ (en). Daytona Beach News-Journal Online. Qaraldi: 2021-yil 12-iyun.
  23. ↑ „Luxottica sets new co-CEO model, Guerra to leave, Cavatorta named CEO Corporate, interim CEO Markets“. Vision Monday.
  24. ↑ „A management shake-up at Luxottica, Ray-Ban maker“. The New York Times.
  25. ↑ „Luxottica announces the implementation of a new governance structure based on a co-CEO model“. Luxottica.
  26. ↑ „Loss of another Luxottica chief is a concern for Italy Inc“. The Financial Times.
  27. ↑ Ray-Ban Maker Luxottica to Merge With Lens Company Essilor, Creating $49 Billion Eyewear Giant, Wall Street Journal, 16 January 2017, qaraldi: 17–yanvar 2017–yil{{citation}}: CS1 maint: date format ()
  28. ↑ „Ray-Ban maker Luxottica agrees €46bn merger with Essilor“. BBC News (16-yanvar 2017-yil).
  29. ↑ Knight, Sam. „The spectacular power of Big Lens | The long read“ (en-GB). The Guardian (2018-yil 10-may). Qaraldi: 2019-yil 18-iyun.
  30. ↑ FashionNetwork.com. „Luxottica completa il restauro del Ponte dell'Accademia a Venezia“ (it). FashionNetwork.com. Qaraldi: 2018-yil 11-sentyabr.
  31. ↑ „Luxottica S.p.A“. Bloomberg Businessweek. Qaraldi: 10-avgust 2011-yil.
  32. ↑ 32,0 32,1 „Luxottica Group S.p.A“. in Reuters. 30-iyul 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-avgust 2011-yil.
  33. ↑ „Limited Warranty“. Native Eyewear. Qaraldi: 2021-yil 14-oktyabr.
  34. ↑ „Annual Report 2017“. Qaraldi: 19-aprel 2018-yil.
  35. ↑ „Annual Review 2014“. 2015-yil 19-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyun 2015-yil.
  36. ↑ „Reuters: Luxottica buys remaining 63.2 pct of Salmoiraghi & Vigano“. Qaraldi: 28-aprel 2017-yil.
  37. ↑ „Top 50 list“. mobile.visionmonday.com (2017). Qaraldi: 2020-yil 30-mart.
  38. ↑ „Our Position in the Industry“. EyeMed Vision Care. Qaraldi: 10-avgust 2011-yil.
  39. ↑ „Activities: Managed Vision Care“, Luxottica website
  40. ↑ 40,0 40,1 „Sticker shock: Why are glasses so expensive?“. CBS News (7-oktabr 2012-yil). Qaraldi: 19-oktabr 2012-yil.
  41. ↑ „Forbes: There's More To Ray-Ban And Oakley Than Meets The Eye“. Qaraldi: 31-mart 2015-yil.
  42. ↑ Swanson, Ana „Meet the Four-Eyed, Eight-Tentacled Monopoly That is Making Your Glasses So Expensive“.
  43. ↑ „Azionisti rilevanti di LUXOTTICA GROUP SPA“. Commissione Nazionale per le Società e la Borsa. 27-dekabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-dekabr 2014-yil.
  44. ↑ Mesco, Manuela, „Delfin cuts Luxottica stake to 62.1 % from 66 %“, MarketWatch, 6 September 2012

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Luxottica&oldid=3849693" dan olindi