Loyiha:Bugun/Yanvar

Yanvar

1 yanvar

Tahrir... Yangi yil kuni. 1523 — Gospitalyerlar Rodos qalʼasini tark etdi. 1700 — Rossiya oʻz tarixida yangi yilni qish faslida kutib oldi. 1801 — Buyuk Britaniya va Irlandiya birlashdi. 1959 — Fidel Castro inqilobchilari Gavanani egallashdi. 1983 — Internet: ARPANET NCP protokolini TCP/IP foydasiga berishdan bosh tortdi. 1999 — Yevro naqd pulsiz muomalaga kirdi.

2 yanvar

Tahrir... 1492 — Granadaning qulashi (suratda). 1547 — Gian Louigi Fiesci Genuyada hokimiyatni olishga urindi. 1860 — Fransiya akademiyasida Vulqon sayyorasi kashf qilinganligi eʼlon qilindi. 1870 — Brooklyn koʻprigi qurilishi boshlandi 1901 — Sigmund Freud „Kundalik hayot psixopatologiyasi“ asarini yozdi. 1905 — Port-Artur mudofaasi tugadi. 1959 — SSSRdagi birinchi kosmik kema Oyga uchirildi. 1983 — Karakas metropoliteni ishga tushdi. 1992 — Rossiyada narx erkinlashtiruvi boshlandi. 1992 — Oʻzbekiston va Xitoy oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi. 2022 — Qozogʻiston norozilik namoyishlarining boshlanishi.

3 yanvar

Tahrir... 1851 — Jean Fuko (suratda) tajriba oʻtkazib, Yerning aylanishini isbotladi. 1868 — Yaponiyada Meydzi imperatorlikni qayta tikladi. 1958 — Vest-Indiya federatsiyasi tashkil topdi. 1962 — John XXIII Fidel Castroni cherkovdan badargʻa qildi. 1987 — Areta Franklin ismi Rock-n-Roll hurmat taxtasiga yozildi. 1993 — George H. W. Bush va Boris Yeltsin Qurollanishni cheklash haqida shartnomaga imzo chekdilar. 1994 — Tu-154 uchogʻi halokati.

4 yanvar

Tahrir... 1698 — Londondagi qirollar saroyi yonib ketdi. 1884 — Londonda Fabianlar jamiyati tashkil topdi. 1894 — Frank-rus ittifoqi tuzildi 1969 — PATCO metropoliteni tashkil topdi. 1989 — AQSH va Liviya qurolli kuchlari toʻqnashdi 2004 — „Spirit“ marsyurari Marsga qoʻndi (tasvirda).

5 yanvar

Tahrir... 1477 — Nansi jangi. 1769 — James Watt par mashinasini patentladi. 1933 — San-Fransiskoda Oltin darvozalar (tasvirda) koʻprigi ishga tushdi. 1968 — Chexoslovakiyada Aleksandr Dubchek hokimiyat tepasiga keldi. 2005 — Palomar observatoriyasi Erida planetasi mavjudligini tasdiqladi.

6 yanvar

Tahrir... 1579 — Aras uniyasi tuzildi. 1943 — Qizil armiya uchun pogonlar ishlab chiqildi. 1978 — AQSH Davlat kotibi Cyrus Wens Vengriya hukumatiga Ishtvan tojini (tasvirda) berdi. 1992 — Gurjiston prezidenti Gamsaxurdiya hokimiyatdan agʻdarildi. 1992 — Togʻli Qorabogʻ Respublikasi (hozirda Artsax Respublikasi deb nomlanadi) oʻz mustaqilligini e’lon qildi.

7 yanvar

Tahrir... Mavlud (yulian taqvimida) (suratda) 1558 — Fransiya Kale yerini bosib oldi. 1610 — Galileo Galilei Yupiterning toʻrt yoʻldoshini topdi. 1785 — Jean-Pierre Blanchard La-Mansh boʻgʻozidan uchib oʻtdi. 1953 — AQSh prezidenti Harry Truman mamlakatning oʻz vodorod bombasi borligini maʻlum qildi. 1979 — Vyetnam armiyasi Kambodjada Pol Pot rejimini agʻdardi. 1986 — Novosibirsk metropoliteni ishga tushdi. 2015 — Parijdagi Charlie Hebdo tahririyatiga terror hujumi uyushtirildi.

8 yanvar

Tahrir... 1297 — François Grimaldi Monakodagi saroyni egallab oldi. 1806 — Kap koloniyasi gollandlardan Buyuk Britaniyaga oʻtdi. 1926 — Abdulaziz ibn Abdurahmon as-Saud Hijoz taxtiga chiqdi. 1977 — Moskvada terror hujumlari sodir boʻldi. Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi tashkil topdi. 2004 — Queen Mary 2 (tasvirda) kemasi suvga tushirildi.

9 yanvar

Tahrir... 475 — Vizantiya imperatori Konstantinopoldan quvildi. 1713 — Shimoliy urush: shvedlar Altona shahrini yoqib yuborishdi. 1792 — Yassi tinchlik shartnomasi tuzildi. 1951 — Nyu Yorkda BMT shtab-kvartirasi (tasvirda) ochildi. 1992 — Qoraqalpog’iston Respublikasining Oʻzbekiston Respublikasi tarkibida suveren respub­lika boʻlishi qonun yoʻli bilan mustahkamlandi. 2000 — Islom Karimov besh yil muddatga ikkinchi marta Oʻzbekiston Respublikasi prezidenti etib saylandi.

10 yanvar

Tahrir... 49 — Yuliy Sezar qoʻshinlari bilan Rubikon daryosidan oʻtdi. 1072 — Robert Gviskar arablardan Palermoni qaytarib oldi. 1430 — Oltin moʻyna ordeni (tasvirda) taʼsis etildi. 1863 — London metropoliteni ishga tushdi. 1946 — BMT Bosh Assambleyasining birinchi majlisi.

11 yanvar

Tahrir... 1693 — Sitsiliya zilzilasida oʻn minglab odam halok boʻldi. 1879 — Britaniya imperiyasi Zuluslarga qarshi urush eʼlon qildi. 1917 — Rossiyada Barguzin qoʻriqxonasi ochildi. 1923 — Rur mojarosi. 1940 — Sergey Prokofyevning „Romeo va Juliet“ baleti premyerasi (tasvirda). 1949 — Los-Anjelesda qor yogʻdi.

12 yanvar

Tahrir... 1919 — Berlinda spartakchilar qoʻzgʻoloni bostirildi. 1945 — Ikkinchi jahon urushi: Visla-oder operatsiyasi boshlandi. 1959 — Berry Gordy Motown Records (tasvirda) studiyasini ochdi. 1990 — Ruminiyada kommunistik partiyalar taqiqlandi. 2010 — Gaiti zilzilasi: 220 ming kishi halok boʻldi.

13 yanvar

Tahrir... 532 — Vizantiya imperiyasida Nika inqilobi boshlandi. 1840 — Lexington kemasidagi (tasvirda) yongʻin tufayli 139 kishi halok boʻldi. 1915 — Italiyadagi Avetsanno zilzilasida 30 000 kishi halok boʻldi. 1953 — SSSRda „Shifokorlar ishi“ boʻyicha qamoqqa olishlar boshlandi. 1992 — Toshkentda Respublika baynalmilal madaniyat markazi tashkil qilindi. 1992 — Mongoliyaning amaldagi konstitutsiyasi qabul qilindi. 2004 — Toshkentdagi aviahalokat natijasida 37 kishi halok bo'ldi.

14 yanvar

Tahrir... 1506 — Laokoon (tasvirda) skulpturasi topildi. 1761 — Panipat jangi. 1814 — Kil shartnomasi tuzildi. 1969 — USS Enterprise kemasidagi yongʻinda 27 kishi halok boʻldi. 1992 — Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari tashkil topdi. 2004 — Gurjiston bayrogʻi tasdiqlandi. 2011 — Tunis prezidenti Zaynulobidiyn Binali lavozimidan chetlatildi va mamlakatdan qochib ketishga majbur boʻldi. 2011 — Turku shahri Yevropaning madaniy poytaxti deb e’lon qilindi.

15 yanvar

Tahrir... Vikipediya kuni 1759 — Londonda Britaniya muzeyi ochildi. 1892 — James Naysmith basketbolning (tasvirda) 13 qoidasini tuzdi. 1919 — Boston shahrini suv bosdi. 1938 — Fargʻona, Samarqand, Buxoro, Qashqadaryo, Xorazm va Toshkent viloyatlari tashkil topdi. 2006 — „Stardust“ kosmik kemasining kapsulasi Yerga tushdi.

16 yanvar

Tahrir... 1120 — Nablus cherkovi Quddus qirolligining ramzlarini (tasvirda) qabul qildi. 1756 — Whitehall konvensiyasi qabul qilindi. 1820 — F. Bellinsgauzen Antarktidaga yetib bordi. 1878 — Plovdiv jangi. 1987 — Toshkentda Yak-40 uchogʻi halokatga uchradi. 2001 — Toshkent xalqaro Vestminster universiteti tashkil topdi. 2002 — BMT Xavfsizlik Kengashi „Al-Qoida“ va „Tolibon“ni terroristik tashkilot deb topdi. 2011 — Janubiy Sudanda referendum oʻtkazilib, u mustaqil davlat deb e’lon qilindi.

17 yanvar

Tahrir... 1772 — Kristiansborgda (tasvirda) Daniya Qirolichasining shifokori Struenze hibsga olindi. 1966 — Ispaniyadagi aviahalokat tufayli termoyadro quroli yoʻqoldi. 1991 — Fors koʻrfazida „Sahrodagi boʻron“ operatsiyasining boshlanishi. 1992 — Oʻzbekiston va Vyetnam davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi. 1995 — Kobe zilzilasida 6434 nafar odam halok boʻldi.

18 yanvar

Tahrir... 1535 — Fransisko Pisarro Lima shahriga asos soldi (suratda). 1778 — James Cook Gavayi orollarini kashf etdi. 1871 — Versal saroyida Germaniya imperiyasi tuzilgani haqidagi bitim imzolandi. 1915 — Okuma Sigenobu Xitoyga 21 shart qoʻydi. 1919 — Parij tinchlik konferensiyasi boshlandi. 1943 — SSSR armiyasi Leningrad qamalini tugatdi.

19 yanvar

Tahrir... 1817 — Xose San-Martin (tasvirda) Armiyasi bilan And togʻlaridan oʻtdi. 1945 — Lodzin gettosi ozod qilindi. 1977 — Mayamida va Bagama orollarida qor yogʻdi. 1978 — ru:Volkswagen Käfer avtomobilini ishlab chiqarish toʻxtatildi. 1992 — Oʻzbekiston va AQSh oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.

20 yanvar

Tahrir... 1752 — Louigi Vanvitelli Kazertdagi qirol saroyini (tasvirda) qurishni boshladi. 1892 — AQSHda birinchi basketbol oʻyini. 1942 — Vanzey konferensiyasi Yevropa taqdiri masalasini koʻrib chiqdi. 1961 — John Kennedy AQSh prezidenti etib saylandi. 1990 — Bakuda qonli voqealar. 2009 — AQShning 44-prezidenti Barack Obama prezidentlik vazifasini bajarishga kirish­di.

21 yanvar

Tahrir... 1506 — Rim papasi Yuliy II qarori bilan shveytsar gvardiyasi tashkil qilindi. 1775 — Moskvada Yemelyan Pugachyov qatl qilindi. 1793 — Fransiya sobiq qiroli Lyudovik XVI qatl qilindi. 1854 — RMS Tayleur kemasi halokati. 1948 — Kvebek parlamenti binosiga (suratda) bayroq oʻrnatildi.

22 yanvar

Tahrir... 565 — Yustinian I Yevtixiyni Konstantinopol patriarxligidan boʻshatishga erishdi. 1861 — Anri Muo Kambodjada Angkor-vat ibodatxona majmuasini topdi (suratda). 1863 — Rossiya imperiyasida Yanvar inqilobi boshlandi. 1905 — Sankt-Peterburgda Qonli yakshanba (1905). 1919 — Ukraina yagona davlatga birlashdi. 1944 — Antanta ittifoqchi qoʻshinlari Rimga tushirildi. 1991 — SSSRda pul islohoti oʻtkazildi. 2005 — Kim Ke Gvan KXDR yadro quroliga egaligini taʼkidladi.

23 yanvar

Tahrir... 1368 — Xunyu Min imperiyasiga asos soldi. 1719 — Karl VI Lixtenshteyn suverenitetini tan oldi. 1904 — Norvegiyaning Olesunn shahri yongʻin ichida qoldi (suratda). 1950 — Quddus Isroil poytaxti deb eʼlon qilindi. 1992 — Oʻzbekiston va Misr davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi. 2001 — Pekindagi xiyobonda bir guruh odam ommaviy ravishda oʻziga oʻt qoʻydi.

24 yanvar

Tahrir... 1458 — Matiash I Mojariston qiroli boʻldi. 1848 — Kaliforniyada oltin vasvasasi boshlandi. 1895 — Antarktidaga odam qadami yetdi. 1984 — Apple Macintosh kompyuteri ishlab chiqarildi. 1986 — „Voyageur-2“ (tasvirda) Urandan 81 500 km uzoqlikda uchib oʻtdi.

25 yanvar

Tahrir... 1533 — Genrix VIII va Anna Boleyn (suratda) xufiyona turmush qurdilar. 1554 — Jose Di Anchieta Iyezuitlar missiyasini boshlab berdi. 1755 — Moskva davlat universiteti tashkil topdi. 1905 — JARda 3106 karat keladigan „Kullinan“ olmosi topildi. 1919 — Parij tinchlik konferensiyasida Millatlar ligasining prinsiplari tasdiqlandi. 1924 — Shamonida Qishki Olimpiada oʻyinlari 1924 boshlandi. 1992 — Oʻzbekiston Moʻgʻuliston va Daniya bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi. 2004 — „Opportunity“ fazo kemasi Marsga qoʻndi. 2006 — Sankt-Peterburg sammitida Yevrosiyo iqtisodiy ittifoqiga Oʻzbekiston Respublikasi rasman aʼzo boʻldi.

26 yanvar

Tahrir... 1500 — Y. Pinson Amazonkani tadqiq etdi. 1582 — Livon urushi tugatildi. 1911 — Drezden opera teatrida (suratda) Shtrausning asari taqdim etildi. 1924 — Petrograd shahri Leningrad deb qayta nomlandi. 1934 — Germaniya va Polsha oʻrtasida hujum qilmaslik haqida bitim tuzildi. 1983 — AQShda „Lotus 1-2-3“ elektron jadvali yaratildi. 1992 — Oʻzbekiston va Yaponiya davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.

27 yanvar

Tahrir... Xolokost qurbonlarini yod etish kuni 661 — Ali ibn Abu Tolib vafot etishi bilan Xulafoi Roshidiyn davri tugadi. 1918 — Finlyandiyada fuqarolar urushi boshlandi. 1944 — Leningrad qamali yakunlandi. 1962 — Inga Voronina „Medeu“ muz oʻyingohida (tasvirda) konkida uchish boʻyicha jahon rekordini yangiladi. 1973 — Vyetnamda tinchlik oʻrnatish haqidagi kelishuv imzolandi.

28 yanvar

Tahrir... 1855 — Panama temir yoʻlidan ilk poyezd oʻtdi. 1932 — Birinchi shnxay urushi. 1933 — Rahmat Ali Hindiston musulmonlari davlatini Pokiston deb atashni taklif etdi. 1986 — „Challenger“ fazo kemasi portlab ketdi, uning ekikpaji (tasvirda) halok boʻldi.

29 yanvar

Tahrir... 1710 — Pyotr I farmoni bilan Rus alifbosi joriy qilindi. 1804 — Xarkov universiteti tashkil topdi. 1819 — Stanford Ruffles Singapurga asos soldi. 1845 — Nyu York gazetalarining birida Edgar Allan Poening „Qargʻa“ sheʼri chop etildi. 1886 — Karl Benz ichki yonuv dvigatelida ishlaydigan ilk avtomobilni (suratda) patentladi. 1992 — Oʻzbekiston va Koreya Respublikasi davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi. 1992 — Oʻzbekiston havo yoʻllari kompaniyasi tashkil topdi. 2002 — George W. Bush KXDR, Iroq va Eronni „yovuzlik oʻqlari“ deb atadi.

30 yanvar

Tahrir... 1826 — Angliyada Menay ko’prigi (suratda) qurildi. 1930 — Pavel Molchanov Pavlovskda radiozond uchirdi. 1933 — Adolf Hitler Germaniya kansleri etib saylandi. 1945 — SSSRning „C-13“ suvosti kemasi nemislarning „Vilgelm Gustloff“ kemasini choʻktirib yubordi. 1969 — The Beatles guruhi Londonda soʻnggi konsertini berdi. 1972 — Londonderrida „qonli yakshanba“. 1992 — Oʻzbekiston Respublikasi Yevropa xavfsizlik va hamkorlik tashkilotiga qabul qilindi. 1996 — „C/1996 B2“ kometasi topildi. 2009 — Santo-domingo metropoliteni ishga tushdi.

31 yanvar

Tahrir... 1865 — Dmitriy Mendeleyev „Spirtning suv bilan arlashuvi“ mavzusidagi dissertatsiyani yoqladi. 1918 — Buyuk Britaniyaga qarashli beshta suv osti kemalasining toʻqnashuvi naijasida yuzlab odam halok boʻldi. 1929 — Lev Trotskiy Sovet Ittifoqidan surgun qilindi. 1953 — Shimoliy dengiz qirgʻoqlaridagi boʻron oqibatida 2000 dan ortiq odam halok boʻldi. 1958 — Explorer-1 sunʼiy yoʻldoshi (suratda) Yerning radiatsion qatlamini aniqladi. 1977 — Parijda Pompidu madaniy markazi ochildi. 1990 — SSSR hududidagi birinchi McDonald's oʻz ishini boshladi.