Liberiyada Islom

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Liberiyada islom dinidan yoʻnaltirildi)
Voinjama shahridagi masjid

Liberiyada islom xristianlikdan keyin ikkinchi eng katta dindir. Turli maʼlumotlarga koʻra, bu mamlakat aholisining 15 % [1] dan 30 % gacha qismi unga amal qiladi. Liberiyadagi musulmonlarning katta qismi sunniylar, Ahmadiya musulmonlari sonining taxminan 10 %, shialar 9 %[2]. Islom diniga vai, mandinka, gbendi, kpelle va boshqa etnik guruhlar amal qiladi[3].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Islom Liberiya hududiga XVI asrda Songay imperiyasi qulagandan keyin kirib kela boshladi. Liberiyadagi ikkinchi fuqarolar urushi mamlakatdagi masjid va madrasalarning vayron boʻlishiga olib keldi. Shaharlar va qishloqlarda hukumat va isyonchi kuchlar prezident Teylor tarafdorlarining koʻplab masjidlarini vayron qilishdi, ular baʼzan muhim meʼmoriy ahamiyatga ega edi. Masjidlarning vayron boʻlishi va tinch aholining qirgʻin qilinishi qochqinlarning Syerra-Leone, Gana va boshqa qoʻshni mamlakatlardagi lagerlarga koʻchishiga olib keldi. Ikkinchi fuqarolar urushi tugaganidan keyin poytaxt Monroviya va boshqa shaharlarda masjidlar, shuningdek, islom maktablari va universitetlari qayta ochildi va qayta qurildi.

Liberiyadagi musulmonlar mahalliy anʼanaviy dinlar taʼsiri ostida liberal islomning bir shakliga amal qiladilar. Diniy amaliyot shahar va mintaqaga qarab farq qiladi. Yoshlar, ayniqsa shaharlarda, koʻproq dunyoviylashgan islomda yashaydi. Qishloqlarda musulmonlar ko‘proq konservativdir: ular kamtarona kiyinadilar, muntazam namoz o‘qiydilar va islom qoidalariga amal qiladilar. Liberiyadagi Islom Senegal va Gambiyadagi soʻfiy islomiga oʻxshaydi. Barcha asosiy islom bayramlari: Ramazon va Qurbon hayiti nishonlanadi. Soʻnggi yillarda Liberiya musulmonlari Makkaga Haj qilishmoqda[4].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Ministère de l'Europe et des Affaires étrangères. „Présentation du Libéria“ (fr). France Diplomatie : : Ministère de l'Europe et des Affaires étrangères.
  2. „Wikiwix's cache“. archive.wikiwix.com. 2021-yil 11-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-iyul.
  3. „Liberia“. www.axl.cefan.ulaval.ca.
  4. „Wikiwix's cache“. archive.wikiwix.com.