Li Shufu
| Li Shufu | |
|---|---|
| xitoycha: 李书福 | |
 | |
| Tavalludi |
25-iyun 1963-yil[1] Taychjou, Chjetszyan, Xitoy |
| Fuqaroligi | Xitoy |
| Kasbi |
|
| Faoliyat yillari | 1986—hozirgacha |
| Turmush oʻrtogʻi | Vang Li (王丽)[2] |
| Bolalari | 2 |
Li Shufu (1963-yil 25-iyun) — xitoylik milliarder tadbirkor, Geely kompaniyasining asoschisi va raisi.
Bolaligi va taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]
Li Shufu Chjejiangning Taychjou shahrida tugʻilgan. Yanshan universitetida magistrlik darajasini olgan.
Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Li Geely kompaniyasiga 1986-yil noyabr oyida asos solgan boʻlib, hozirda ushbu kompaniya Xitoyda ikkinchi yirik xususiy avtomobil ishlab chiqaruvchisi hisoblanadi[3].
2010-yil 28-martda Geely Shvetsiya avtomobil ishlab chiqaruvchisi boʻlmish Volvo Carsni Amerika avtomobil ishlab chiqaruvchisi Ford Motor kompaniyasidan sotib olish uchun 1,8 milliard dollarlik shartnoma imzoladi[4]. Bu kelishuv Xitoy avtomobil ishlab chiqaruvchisi tomonidan amalga oshirilgan eng yirik xorijiy xarid boʻldi. Geely kompaniyasining 900 million dollar aylanma mablagʻi va Xitoyda Volvo zavodini qurish majburiyati bilan bir qatorda, Li 2015-yilda ichki bozorda sotuvlar sonini 600 000 ta avtomobilga yetkazishni maqsad qilgan edi[5].
2013-yilda Hurun Report Lini 2,6 milliard AQSh dollari miqdoridagi boyligi bilan Xitoyning eng boy odamlari roʻyxatida 63-oʻrinda belgiladi[6].
Li 2018-yil noyabr oyida Xitoyning Aerokosmik fan va sanoat korporatsiyasi bilan tovushdan tezligidan tezroq harakatlanuvchi poyezdlarning yangi liniyasini qurish bo‘yicha shartnoma tuzganini eʼlon qildi. Rejaga ko‘ra, poyezdlar yangi ishlab chiqilgan texnologiya yordamida harakatlanadi. Li shunday dedi: „Asosiy texnologiyalarni sotib olib bo‘lmaydi. Boshqalarning texnologiyasidan qanchalik koʻp foydalansangiz, shunchalik ularga qaram boʻlasiz. Biz oʻzimiz innovatsiya qilishimiz kerak. Bu yoʻl qiyin boʻladi, ammo istiqbolda natijalar yaxshi boʻladi.“[7]
2018-yilda Financial Times maʼlumotlariga koʻra, Li nemis avtomobil ishlab chiqaruvchisi boʻlmish Daimlerning 9,7% ulushini sotib olgan holda, uning eng yirik aktsiyadoriga aylandi[8].
2020-yil mart oyida Li Volvo Cars bilan global avtomobil ishlab chiqaruvchi kompaniya tuzish yo‘lida Geely bilan birlashish bo‘yicha muzokaralar olib bordi. Volvo ham, Geely ham Lining investitsiya fondi hisoblanmish „Zhejiang Geely Holding Group“ga tegishli, biroq ikki kompaniya ham alohida yuridik shaxs sifatida faoliyat yuritadi[9].
2022-yil sentabrida Shufuning kompaniyalar guruhi Aston Martinʼning 7,6% ulushini ham sotib oldi[10].
Futbol homiyligi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Geely Group 2001-yilda Xitoyning Jia B Liga jamoasi boʻlgan Guangzhou FCga homiylik qilgan. Biroq, 2001-yilgi Xitoy Jia B ligasi oʻyinidan soʻng, mavsum oxirida Li futbol homiyligidagi ishtirokini tugatdi va „Xitoydagi futbol muhiti yaxshilanmaguncha biz qaytib kelmaymiz“ deb aytadi[11].
Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]
Turmush oʻrtogʻ — Vang Li 王丽. Li oʻz oilasi bilan Chjejiang provintsiyasining Xanchjou shahrida istiqomat qiladi[12].
Siyosiy faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Li 13-chi Butunxitoy xalq vakillari kongressining partiyasiz mustaqil delegati hisoblanadi[13]. U Chjejiang okrugidan saylangan 94 delegatdan biri boʻlib xizmat qiladi[14].
Iqtisodiy qarashlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Li, Xitoyda avtomobilsozlik qoʻshma korxonasi tizimini tanqid qildi, chunki xitoylik avtomobil OEMlari tomonidan innovatsiyalar, sifat va texnologiyani rivojlantirish hisobiga xorijiy original uskunalar ishlab chiqaruvchilari (OEM inglizcha: original equipment manufacturer) va 1-darajali yetkazib beruvchilar uchun katta daromad keltirmoqda. Lining soʻzlariga koʻra, bu mahalliy avtomobil ishlab chiqaruvchi korxonalarning oʻz tashkilotlarini isteʼdodlarni yollash va yaxshilashga undash oʻrniga, qoʻshma korxonalar orqali xorijiy hamkorlardan olinadigan daromadga tayanib, ular ishlab chiqaradigan daromadli xorijdagi ishlab chiqaruvchilar bilan boshqariladigan qoʻshma korxonalarning yarmini nazorat qilishlarini bilib, oʻzlarini xotirjam qilishga olib keldi. U avvalroq davlat avtomobil ishlab chiqaruvchilari xususiy kompaniyalar bilan hamkorlik qilishlari haqida bahslashgandi[15].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „沃尔沃李书福专访“. People. Qaraldi: 2018-yil 23-fevral.
- ↑ „What's in a Name? A Lot If It Links a Billionaire to China's Xi“. Bloomberg News. Qaraldi: 2018-yil 17-oktyabr.
- ↑ Keith Bradsher. „Chinese Automaker Geely to Buy Volvo: Ford Agrees to Sell Volvo to a Fast-Rising Chinese Company“ (en). The New York Times (2010-yil 28-mart). Qaraldi: 2018-yil 26-fevral.
- ↑ „Volvo sale signed by Geely and Ford“ (stm). BBC News (2010-yil 28-mart). Qaraldi: 2010-yil 28-mart.
- ↑ „China's lucky man bags Volvo“. The Economist (2010-yil 7-avgust). Qaraldi: 2013-yil 2-aprel.
- ↑ „Li Shufu – Hurun report“. Hurun Report (2013). 2015-yil 31-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Archer, Joseph. „Chinese car billionaire signs deal to build 'supersonic' trains“. The Telegraph (2018-yil 6-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 9-dekabr.
- ↑ „Is Chinese state behind Geely’s Daimler swoop?“. Financial Times. Qaraldi: 2018-yil 27-mart.
- ↑ Boston, William. „Chinese Auto Tycoon Aims to Merge Volvo and Geely“ (en-US). The Wall Street Journal (2020-yil 10-fevral). Qaraldi: 2020-yil 3-mart.
- ↑ Hotten, Russell. „Geely founder Li Shufu eyes bigger stake in struggling Aston Martin“ (en). Qaraldi: 2022-yil 21-oktyabr.
- ↑ „Sports-Yearender: Bittersweet Year for Chinese Soccer League“, Peopleʼs Daily
- ↑ „Forbes profile: Li Shufu“. Forbes. Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
- ↑ „Geely Holding Chairman proposes reforms on Chinese automotive taxation and motorcycle regulations at annual legislative meetings | Automotive World“. automotiveworld.com. Qaraldi: 2020-yil 7-sentyabr.
- ↑ „浙江日报“. zjrb.zjol.com.cn.
- ↑ Sharman. „Geely chairman Li Shufu attacks Beijing strategy on car industry“. Financial Times (2015-yil 29-mart). Qaraldi: 2019-yil 18-fevral.