Larry Ellison

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Laurens Yozef Ellison
Lawrence Joseph Ellison
Tavalludi 17-avgust 1944-yil (1944-08-17) (79 yosh)
Fuqaroligi AQSH
Turmush oʻrtogʻi Ada Quinn (1967—1974)
Nancy Wheeler (1977-1978)
Barbara Boothe (1983—1986)
Melanie Craft (2003—2010)[2][3]
Bolalari David Ellison
Megan Ellison
Onasi Florence Spellman[4]

Larry Ellison (inglizcha: Lawrence Joseph Ellison, Laurens Yozef Ellison; 17-avgust 1944-yil, Nyu-York, AQSH) – amerikalik taniqli tadbirkor, Oracle (oʻzbekcha: Orakul) kompaniyasining asoschisi, bosh direktori (1976—2014), milliarder[5].Forbes bergan maʼlumotga koʻra, 2012-yilda uning boyligi 41 milliard dollardan oshgan[6]. 2014-yili Oracle kompaniyasining direktorlar kengashi aʼzoligiga saylangan[7].

Hayoti va ijodi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning onasi Florens Spellman 19 yoshli yolgʻiz ona edi. U toʻqqiz oyligida pnevmoniya bilan kasallanganidan soʻng, u bolani asrab olgan xolasi va amakisi Lillian va Lui Ellison bilan yashash uchun uni Chikagoga yubordi. U 1962 yildan Urbana-Champaigndagi Illinoys universitetida oʻqigan, ammo 1964 yilda Lillian vafotidan koʻp oʻtmay oʻqishni tashlagan; u asrab oluvchi onasi bilan juda yaqin edi, lekin Lui bilan munosabatlari ancha qiyin edi, u koʻpincha unga hech qachon hech narsa qilmasligini aytdi. Keyin Larri 1966 yilda Chikago universitetida qisqa vaqt oʻqishga kirdi.

Karyerasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

U Kaliforniyaga ketdi va keyingi bir necha yilni turli kompaniyalarda kompyuter dasturchisi sifatida oʻtkazdi. 1973 yildan boshlab u Ampex elektronika kompaniyasida ishladi, u yerda dasturchi Ed Oates bilan uchrashdi va Bob Miner tomonidan nazorat qilindi. Ellison 1976 yilda Ampexni tark etdi va keyinchalik Precision Instruments (keyinroq Omex) kompaniyasiga qoʻshildi va u erda tadqiqot va ishlanmalar boʻyicha vitse-prezident boʻldi.

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1977 yilda Ellison Miner va Oates bilan birgalikda boshqa kompaniyalar uchun shartnoma dasturlarini yaratish uchun yaratilgan dasturiy taʼminotni ishlab chiqish laboratoriyalarini (SDL) tashkil etdi. Ellison SDL koʻproq narsani qilishni xohladi. Britaniyada tugʻilgan kompyuter olimi Edgar F. Kodd tomonidan yozilgan va relyatsion maʼlumotlar bazasi modelini koʻrsatgan tadqiqot maqolasidan ilhomlangan Ellison va uning hamkasblari ushbu yondashuvda katta hajmdagi maʼlumotlarni samarali saqlash va tezkorlik bilan tashkil qilishda tijorat imkoniyatlarini koʻrdilar. Ellison, Miner va Oates Coddning maʼlumotlarni boshqarish nazariyasiga asoslangan dasturni ishlab chiqish va sotish ustida ishlashga kirishdilar. Ular Markaziy razvedka boshqarmasidan maʼlumotlar bazasini ishlab chiqish boʻyicha shartnoma oldilar va ular tijorat munosabatlari maʼlumotlar bazasi dasturi ustida ishlay boshladilar. 1979 yilda kompaniya (hozir Relational Software, Inc. deb ataladi) Structured Query Language (SQL) dan foydalanish uchun eng birinchi tijorat relyatsion maʼlumotlar bazasi dasturi Oracleʼni chiqardi va koʻp qirrali maʼlumotlar bazasi dasturi tezda mashhur boʻldi.

Innovatsiyalar va tajovuzkor marketing bilan tanilgan kompaniya 1982-yilda oʻzining flagman mahsuloti nomini Oracle Systems Corporation (keyinchalik Oracle Corporation) deb oʻzgartirdi, 1980-yillar davomida tez oʻsdi va 1986-yilda ommaga chiqdi. 1987-yilda Oracle dunyodagi eng yirik maʼlumotlar bazasini boshqarish kompaniyasiga aylandi. . Biroq, 1990 yilda aktsiyadorning daʼvosi ortidan oʻtkazilgan ichki audit Oracle oʻz daromadlarini oshirib koʻrsatganini aniqladi va kompaniyaning aktsiyalari keskin tushib ketdi. Ellison Oracle boshqaruvini qayta tashkil etdi va 1992 yil oxiriga kelib kompaniya moliyaviy sogʻligʻiga qaytdi.


1990-yillarning oʻrtalarida Ellison tarmoq kompyuteri (NC) deb nomlangan ish stoli shaxsiy kompyuteriga (ShK) arzon alternativani ishlab chiqish orqali Microsoft korporatsiyasi bilan raqobatlashish imkoniyatini koʻrdi. NC standart shaxsiy kompyuter kabi toʻliq jihozlanmagan va keyinchalik bulutli hisoblash deb nomlanuvchi dastlabki versiyada oʻz maʼlumotlari va dasturiy taʼminoti uchun kompyuter serverlariga tayangan. Biroq, shaxsiy kompyuterlar narxining doimiy ravishda pasayishi va NC rivojlanishidagi kechikishlar Microsoft Windows operatsion tizimida ishlaydigan shaxsiy kompyuterlar biznes foydalanuvchilarining ish stollarida ustunlik qilishda davom etishini anglatadi. Keyinchalik Ellison NC texnologik jihatdan erta ekanligini tan oldi.


Ellison Internetni erta qabul qilish bilan koʻproq muvaffaqiyatga erishdi. Oracle World Wide Web texnologiyalari bilan mos mahsulotlar ishlab chiqdi, bu esa kompaniyaning rivojlanishiga yordam berdi. 2000-yillarning boshlarida Ellison Oracle-ni raqib dasturiy taʼminot kompaniyalarini sotib olishning agressiv strategiyasi asosida boshladi. Oʻnlab xaridlar amalga oshirildi, jumladan, PeopleSoft (2005), Siebel (2006), BEA (2008) va Sun Microsystems (2010) koʻp milliard dollarlik xaridlar.


Ellison Silikon vodiysining eng boʻlinuvchi shaxslaridan biri boʻlib, u oʻzining katta muvaffaqiyati uchun hayratga tushgan va baʼzan shafqatsiz biznes usullari va koʻzga koʻringan isteʼmoli uchun xafa boʻlgan. U 2010 yilda nufuzli Amerika kubogini qoʻlga kiritgan jamoaga asos solgan yaxtachi edi. 2012 yilda Ellison Gavayidagi Lanay orolining 98 foizini sotib oldi. Oʻsha yili uning shaxsiy boyligi taxminan 40 milliard dollarga baholangan edi, bu uni dunyodagi oltinchi eng boy odam va uchinchi eng boy amerikalik (Microsoft asoschisi Bill Geyts va investor Uorren Baffetdan keyin) qildi. 2014-yil sentabrida Ellison Oracle bosh direktori lavozimini tark etdi, garchi u kompaniya bilan aloqada boʻlib, ijrochi rais va bosh texnologiya direktori lavozimlarida ishlagan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]