Kompleks III

Sitoxrom-bc₁-kompleksining 3-D koʻrinishi

Kompleks III, Sitoxrom-bc₁-kompleks yoki Ubixinol-Sitoxrom c-oksireduktazasi - mitoxondriyaning elektron transport zanjirining multioqsil kompleksi va mitoxondriyaning elektro-kimyoviy potentsialini yaratuvchi eng muhim biokimyoviy generatori. Bu multioqsil kompleksning oqsillari mitoxondrial (sitoxrom b) va yadroviy genom tomonidan sintezlanadi.

Sitoxrom-bc₁-kompleksi har bir xayvon, oʼsimlik va aerob eukariotlarning mitoxondriyalarida mavjud hamda koʼp eubakteriyalarning ichki membranasida ham uchraydi.

Kimyoviy reaksiya

Sitoxrom-bc₁-kompleksi ishlashining sxematik chizmasi

Sitoxrom-bc₁-kompleksi qaytarilgan ubixinon Q ni oksidlab, sitoxrom c ni qaytaradi:

QH₂ + 2 sitoxrom с⁺³ + 2Н⁺_ichkari →Q + 2 sitoxrom с⁺² + 4H⁺_tashqari

Komleksda boʼlib oʼtayotgan elektron transporti mitoxondryaning matriksidan (ichkari) membrana aro boshliqga (tashqari) proton tashish va elektro-kimyoviy gradientini hosil qilish bilan bogʼliq. Ubixinondan sitoxromgacha oʼtayotgan xar ikki elektronga mos ravishda matriksdan ikkita proton olinadi va membranalar aro boshliqga toʼrta proton ajratilinadi. Qaytarilgan sitoxrom c membrana boʼylab xarakatlanib kompleks IV ga birta elektron tashiydi.

Q-sikl

Kompleks III ikkita sitoxrom yadrolaridan tashkil topgan (sitoxrom b va sitoxrom c₁). Ular orasida Q-sikl deb nomlanadigan jarayon boʼlib oʼtadi. Q-siklni ilk bora Piter Mitchel 1976 yilda kashf etgan.

Q-siklning asosiy vazifasi - bu kompleks III ga kelayotgan qaytarilgan ubixinon Q ning birta elektronini Q_tashqari saytida temir-oltingugurt komplekslari orqali sitoxrom c ga tashib berib, qaytarikgan ubixinon Q ning ikkinchi elektronini Q_ichkari saytiga kelgan oksidlangan ubixinonga tashib uni qaytarishdir.

Yana qarang

• Mitoxondriyaning elektron transport zanjiri
• Kompleks I
• Sitoxrom c

Adabiyotlar

• Aльбертс Б. и др. Молекулярная биология клетки в 3 томах. Т1. 2015
• Носов М.А. Физиология растений - курс лекций - лекция 1 - 2016