Kodima (daryo)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Kodima
Daryo
Skyline of Kodima
48°0′24.001″N 30°48′33.998″E / 48.00666694°N 30.80944389°E / 48.00666694; 30.80944389 G OKoordinatalari: 48°0′24.001″N 30°48′33.998″E / 48.00666694°N 30.80944389°E / 48.00666694; 30.80944389 G O
Mamlakat Ukraina
Kodima xaritada
Kodima
Kodima

Kodima (ukraincha: Кодима) — Ukrainaning Odessa va Nikolaev viloyatlaridagi daryo, Janubiy Bugning oʻng irmogʻi. U Nikolaev viloyatining Pervomaysk shahridagi Janubiy Bugga oqadi.

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Daryo boʻyida Krivoye Ozero qishlogʻi, Nikolaev viloyatining Pervomaysk shaharlari, Odessa viloyatidagi Balta va Kodima joylashgan.

Etimologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Daryoning nomi, ehtimol, Udmurt kud „botqoqlik“, „botqoqli hududdan oqib oʻtadigan daryo“ dan kelib chiqqan. Bu nom Fin-Ugr xalqlarini oʻz ichiga olgan koʻchmanchi qabilalar tomonidan keltirilishi mumkin edi. Boshqa versiyaga koʻra, bu nom Oltoydan koʻchmanchilar tomonidan olib kelingan va moʻgʻul xotini „ayol, malika“ dan keladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ilgari u yuk tashish faoliyati uchun ishlatilgan. Krivoe Ozero qishlogʻida Kodima daryosining tubidan 3 va undan ortiq metr uzunlikdagi eman qoziqlari koʻtarilgan, bu esa iskala mavjudligidan dalolat beradi.

1693−yil 27-oktyabrda oʻng qirgʻoq polkovniklari Semyon Paliy, Andrey Abazin, polkovnik Ivan Mirovich Pereyaslav va ot ovchi Pashkovskiy boshchiligidagi qozoq qoʻshinlari Kodimada Kievga yurish qilgan va noʻgʻay tatarlarini magʻlub etganlar.

1738−yil 11-iyulda turk — tatar qoʻshinlari Kodimda feldmarshal Munnix qoʻshinlari tomonidan magʻlubiyatga uchradilar.

1764−1767-yillarda daryo boʻyida Golta (30-uy), Egri koʻl (40-uy), Yasenovo (20-uy), Goʻlma (300-uy) qishloqlari allaqachon mavjud edi.

19-asrda daryo Podolsk va Xerson viloyatlari oʻrtasidagi chegara boʻlib xizmat qilgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]


Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Kodyma (polsk.) v Geograficheskom slovare Tsarstva Polskogo i drugix stran slavyanskix, tom IV (Kęs — Kutno) ot 1883 goda
  • Vodnie resursi i kachestvo rechnix vod basseyna Yujnogo Buga // Pod red. V. K. Xilchevskogo — K.: Nika-sentr, 2009. — 184 s. (ukr).
  • Resursi poverxnostnix vod SSSR. Opisanie rek i ozyor i raschyoti osnovnix xarakteristik ix rejima. — T. 6. Ukraina i Moldaviya. Vip. 1. Zapadnaya Ukraina i Moldaviya (bez basseyna r. Dnestra). — L., Gidrometeoizdat, 1978. — s. 152—154.
    • Resursi poverxnostnix vod SSSR: Gidrologicheskaya izuchennost. T. 6. Ukraina i Moldaviya. Vip. 1. Zapadnaya Ukraina i Moldaviya / pod red. B. M. Shteyngolsa. — L.: Gidrometeoizdat, 1964. — 245 c