Kontent qismiga oʻtish

Koʻrishning buzilishi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Нарушения зрения
KXK-10 H54
KXK-9 369

Koʻrishning buzilishi – bu koʻrish qobiliyatining pasayishi, bu anʼanaviy vositalar, masalan, koʻzoynak yoki dori-darmonlar bilan tuzatib boʻlmaydigan muammolarni keltirib chiqaradi.[1][2]

Buning sababi kasallik, travma, tugʻma yoki degenerativ kasalliklar bilan bogʻliq boʻlishi mumkin. Ushbu koʻrishning yoʻqolishi odatda quyidagicha taʼriflanadi:

  • 20/60 dan kam tuzatish bilan koʻrish keskinligi yoki markaziy sohada sezilarli nuqson.
  • Periferik maydonning sezilarli bir tomonlama yoki heterojen ikki tomonlama vizual nuqsoni, shu jumladan maydon nuqsoni yoki maydonning umumiy siqilishi yoki torayishi.
  • Yuqoridagi holatlarning har qandayida eng yuqori kontrast sezgirligining pasayishi.[1][2][3]

Koʻrish buzilishiga olib kelishi mumkin boʻlgan koʻz kasalliklari orasida retinal degeneratsiya, albinizm, katarakt, glaukoma, koʻrishning buzilishiga olib keladigan mushak muammolari, shox pardaning buzilishi, diabetik retinopatiya, tugʻma nuqsonlar va infeksiyalar boʻlishi mumkin. Vizual buzilishlar miya va asab tizimining buzilishlaridan ham kelib chiqishi mumkin, bu holda ular odatda kortikal vizual buzilishlar (CVI) deb ataladi. Amerika Tibbiyot Assotsiatsiyasining Doimiy buzilishlarni baholash boʻyicha qoʻllanmasi „tibbiy buzilishlarni baholash uchun standartlashtirilgan, obyektiv yondashuv“ ni taqdim etishga harakat qildi. Vizual tizim bobi „koʻrish tizimining doimiy ravishda yomonlashishini baholash mezonlarini belgilaydi, chunki u insonning kundalik hayot faoliyatini amalga oshirish qobiliyatiga taʼsir qiladi“. Qoʻllanma bir koʻzning yoʻqolishi koʻrish qobiliyatining 25% ni va insonning umumiy zaiflashuvining 24% ni tashkil qiladi;[4]. Ikkala koʻzning toʻliq koʻrish qobiliyatining yoʻqolishi 100% koʻrish buzilishi va odamning toʻliq buzilishining 85% deb hisoblanadi[4]

Vizual buzilishlar hatto rivojlangan mamlakatlarga ham sezilarli iqtisodiy taʼsir koʻrsatadi.[5] Global koʻrish buzilishining muhim qismini oldini olish mumkin.[6] 2010-yilgi Qoʻshma Shtatlar aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga asoslangan yangilangan prognozga koʻra, 2050-yilga kelib 40 va undan katta yoshdagi 13 million amerikalik koʻrish qobiliyati past yoki koʻr boʻladi.[7]

  1. 1,0 1,1 Arditi, A., & Rosenthal, B. (1998). „Developing an objective definition of visual impairment.“ In Vision '96: Proceedings of the International Low Vision Conference (pp. 331—334). Madrid, Spain: NCE.
  2. 2,0 2,1 R. +1902: Medicare [sayt ishlamaydi]Vision Rehabilitation Services Act of 2003 HR 1902 IH Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "thomas" defined multiple times with different content
  3. medem.comAndoza:Недоступная ссылка
  4. 4,0 4,1 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named colenbrander
  5. Taylor, HR; Pezzullo, ML; Keeffe, J.E. The economic impact and cost of visual impairment in Australia(ingl.) // [[British journal of ophthalmology]] : journal. — 2006. — Vol. 90, no. 3. — P. 272—275. — DOI:10.1136/bjo.2005.080986. — Andoza:PMID.
  6. Agarwal, R (1997), Prevention of visual impairment, British Journal of Optometry and Dispensing, 5(2), page 48.
  7. Anon (2012), Organization and Institution News, Visual impairment and blindness increase in over 40 population this past decade, Optometry and Vision Science, 89(8), 1239.