Kiiking

Kiiking — 1996-yilda Estoniyada mustaqil fan sifatida paydo boʻlgan sport va koʻngilochar turi. Eston tilida „kiik“ soʻzi „belanchak“ degan maʼnoni anglatadi, shuning uchun sportning nomini „belanchak“ deb tarjima qilish mumkin.

Shunday qilib, kiiking Estoniyada XIX-XX-asrlar boshidan beri maʼlum boʻlgan, bu yerda boshqa mamlakatlardan farqli oʻlaroq, kiikingda ishlatiladiganlarga oʻxshash tebranishlar odatda bu mintaqada tik holatda hilpiragan. Bunday tebranishlar balandligi 2,5 m. gacha boʻlishi mumkin, bir vaqtning oʻzida 4 dan 8 tagacha odam ularni tebratishi mumkin. Koʻp yillar davomida odamlar imkon qadar yuqoriga koʻtarilishga harakat qilib, „bar ustidagi“ belanchaklarda tebranishga harakat qilishdi, ammo bu tegishli xavfsizliksiz juda xavfli faoliyat edi.

1996-yilda, Estoniyada birinchi kiiking belanchak ishlab chiqildi, bu belanchak paytida odamning yiqilib tushishi tufayli jarohatlanish xavfini toʻliq bartaraf etildi, tirgak balandligi sozlanishi mumkinligi tufayli. 1997-yilda Ado Kosk oʻzi ishlab chiqqan belanchak uchun patent oldi.

Zamonaviy kiiking belanchaklari balandligi 3-8 metr boʻlib, asosan bir kishi tomonidan tebranish uchun moʻljallangan. Xavfsizlik, qoʻl va oyoqlarni belanchakda maxsus kamarlar bilan mahkamlash orqali taʼminlanadi.

Tepish qoidasi oddiy: odam belanchakda tik turgan holda tik turadi, soʻngra uni chayqash uchun choʻkadi. Belanchak tebranishlaridan soʻng, sportchi yana toʻgʻri pozitsiyani egallaydi.

Bu sport ancha charchatadi va yaxshi tayyorgarlikni talab qiladi, asosan, oyoqlar uchun, chunki bu sport turidagi vazifa boʻlgan belanchakda, odam aylanish paytida asosiy yuk ularga tushadi.

Sportchining muvaffaqiyati koʻrsatkichi — bu belanchakning balandligi boʻlib, u tebranish paytida kamida bitta toʻliq (yaʼni 360 °) burilish qiladi. 2008-yil holatiga koʻra, jahon rekordi 7,02 m. balandlikda qilingan toʻliq inqilobdir.