John Ashcroft

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
John Ashcroft
Tavalludi

Jon Devid Ashkroft 1942-yil 9-may (80 yosh)

Chicago, Illinois, Amerika Qoʻshma Shtatlari
Fuqaroligi AQSh
Imzosi

John David Ashcroft (1942-yil 9-mayda tugʻilgan) — amerikalik huquqshunos, lobbist va sobiq siyosatchi, 2001—2005-yillarda Jorj Bush maʼmuriyatida AQShning 79-bosh prokurori boʻlib ishlagan. Missuri shtatidan sobiq AQSh senatori va Missuri shtatining 50- gubernatori, keyinchalik Vashingtondagi Ashcroft Group lobbi firmasiga asos solgan edi.[1] Ashkroft ilgari Missuri shtatida auditor (1973—1975) va Missuri Bosh prokurori (1977—1985) lavozimlarida ishlagan. Missuri gubernatori (1985—1993) sifatida u ketma-ket ikki muddatga saylangan (shtatdagi respublikachilar nomzodi uchun tarixiy birinchi). U, shuningdek, bir muddat Missuri shtatidan (1995—2001) AQSh senatori sifatida ishlagan. Ashcroft Missuri shtati hukumatida erta tayinlangan va Jon Danforth tomonidan ustozlik qilgandi. U siyosat va axloq haqida bir qancha kitoblar yozgan. 2011-yildan beri u Academi (sobiq Blackwater) xususiy harbiy kompaniyasi direktorlar kengashida oʻtiradi va televangelist Pat Robertson bilan bogʻlangan konservativ xristian instituti boʻlgan Regent universiteti huquq fakulteti professori; Federalist jamiyatining aʼzosi ham boʻlgandi.Uning oʻgʻli Jey Ashkroft ham siyosatchi boʻlib, 2017-yilning yanvaridan buyon Missuri shtati Davlat kotibi lavozimida ishlaydi.

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashcroft Chikagoda (Illinoys shtati) Greys P. (née Larsen) va Jeyms Robert Ashkroftning oʻgʻli boʻlib tugʻilgan. Keyinchalik oila Missuri shtatining Uillard shahrida yashagan, u yerda otasi yaqin atrofdagi Springfilddagi Xudoning Assambleyalarida xizmat qilgan, Evangel universiteti prezidenti (1958—1974) va birgalikda Markaziy Injil kolleji prezidenti (1958—1963) boʻlib ishlagan..Uning onasi uy bekasi boʻlib, ota-onasi Norvegiyadan koʻchib kelgandi.[2] Uning otasi tomonidan bobosi irlandiyalik muhojir edi.[3] Ashcroft 1960-yilda Hillcrest oʻrta maktabini tamomlagan[4].U Yel universitetida oʻqigan, u yerda u Sent-Elmo jamiyatining aʼzosi boʻlgan va 1964-yilda uni tamomlagan. U Chikago universitetining huquqshunoslik fakultetida yurist doktori unvonini oldi (1967).[5] Huquq fakultetidan soʻng, Ashcroft qisqacha biznes huquqidan dars berdi va Janubi- Gʻarbiy Missuri shtat universitetida maʼmur boʻlib ishladi. Vetnam urushi paytida u chaqirilmadi, chunki u oltita talaba chaqiruvini va bir marta oʻqituvchilik ishi tufayli ishdan boʻshatilinadi.[6][7]

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Missuri shtati auditori[tahrir | manbasini tahrirlash]

1972-yilda Ashkroft janubi-gʻarbiy Missuri shtatida boʻlib oʻtgan Respublikachilar partiyasining boshlangʻich saylovlarida Kongressdagi oʻrin uchun kurashdi va Jin Teylorga ozgina yutqazdi. Dastlabki saylovdan soʻng Missuri shtati gubernatori Kit Bond Ashkroftni gubernator boʻlganida Bond boʻshatgan davlat auditorligiga tayinladi.1974-yilda Jekson okrugi ijrochi direktori Jorj V. Lehr tomonidan bu lavozimga saylanish uchun Ashkroft qiyinchilik bilan magʻlub boʻldi. U buxgalter boʻlmagan Ashcroft davlat auditori boʻlishga malakali emasligini taʼkidlagan edi.

Missuri Bosh prokurori[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashcroft Prezident Ronald Reygan bilan 1984-yilda

Missuri shtatining bosh prokurori Jon Danfort, oʻsha paytda ikkinchi muddatda boʻlgan, Ashkroftni shtat bosh prokurorining yordamchisi sifatida ishga oldi. Xizmati davomida Ashkroft boʻlajak AQSh Oliy sudi Oliy sudining sudyasi Klarens Tomas bilan ofisda boʻlishdi. (2001-yilda Tomas Eshkroftning AQSh bosh prokurori sifatida qasamyod qilgan.)

1976-yilda Danfort AQSh Senatiga saylandi va Ashkroft uning oʻrniga shtat bosh prokurori etib saylandi. 1976-yil 27-dekabrda qasamyod keltirdi. 1980-yilda Ashcroft Missuri shtatining 114 okrugidan 96 tasida gʻalaba qozonib, 64,5 foiz ovoz bilan qayta saylanadi.[8]

1983-yilda Ashcroft AQSh Oliy sudi Sony korporatsiyasi Amerikaga qarshi ishida etakchi amicus curiae brifingini yozdi. Universal City Studios, Inc., televizion dasturlarning vaqtini oʻzgartirish uchun video kassetalardan foydalanishni qoʻllab-quvvatlaydi.

Missuri gubernatori (1985—1993)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashcroftning gubernator sifatidagi rasmiy portreti
Ashcroft 1991-yilda Prezident Jorj HV Bush bilan

Ashkroft 1984-yilda gubernator etib saylangan va 1988-yilda qayta saylangan va Missuri tarixida ketma-ket ikki muddatga saylangan birinchi (va hozirgacha faqat) respublikachi boʻladi.

Missuri gubernatori Jon Ashkroft va birinchi xonim Barbara Bush 1991-yil oktyabr oyida Buyuk Sent-Luis Fergyuson-Florissant maktab okrugida „Ota-onalar oʻqituvchi sifatida“ guruhi bilan. Missis. Bush (silkituvchi stulda) bolalarga Qoʻngʻir ayiq, Qoʻngʻir ayiq kitoblarini oʻqiyapti.

1984-yilda uning raqibi Demokratik leytenant gubernator Ken Rotman edi. Kampaniya har ikki tomondan ham shunchalik salbiy ediki, muxbir tanlovni „ikkita xiyobon mushuklari reklamadagi haqiqatni [qirqish]“ deb taʼrifladi. Oʻzining saylov kampaniyasi reklamalarida Ashcroft oʻzining qishloqdagi bazasi va Sent-Luisdagi shaharlik raqibining tarafdorlari oʻrtasidagi ziddiyatni koʻrsatdi. Demokratlar asosiy kechada saflarini yopmadilar. Magʻlubiyatga uchragan nomzod Mel Karnaxan Rotmanni maʼqulladi. Yakunda Ashkroft 57 foiz ovoz oldi va 106 okrugni egalladi, bu Missuri tarixidagi eng yirik respublikachi gubernatorlik gʻalabasi edi.[8]

1988-yilda Ashkroft oʻzining demokrat raqibi, sobiq gubernator Uorren Xirnsning rafiqasi Betti Kuper Xirns ustidan kattaroq farq bilan gʻalaba qozondi. Ashcroft umumiy saylovda 64 foiz ovoz oldi — AQSh fuqarolar urushidan beri Missuri tarixidagi gubernatorlik uchun eng katta koʻchki.[9]

Oʻzining ikkinchi muddati davomida Ashkroft Milliy gubernatorlar assotsiatsiyasining raisi boʻlib ishlagandi (1991—1992).

Missuri shtatidan AQSh senatori[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashcroftning senator sifatidagi rasmiy portreti

1994-yilda Ashkroft Missuri shtatidan AQSh Senatiga saylandi va bu lavozimdan nafaqaga chiqqan Jon Danfortdan keyin yana oʻrinbosar boʻldi. Ashkroft demokrat kongressmen Alan Wheatga qarshi 59,8 % ovoz oldi. Senator sifatida:

  • U Klinton maʼmuriyatining Clipper shifrlash cheklovlariga qarshi chiqdi va shaxsning xabarlarni shifrlash va shifrlash dasturini eksport qilish huquqini yoqlab chiqdi.
  • 1999-yilda Senatning patentlar boʻyicha quyi qoʻmitasi raisi sifatida u bir nechta dori vositalariga patentlarni uzaytirishga yordam berdi, eng muhimi, arzonroq boʻlgan generiklarni sotishning oldini olish uchun allergiyaga qarshi dori Claritin.[10]
  • 2000-yil 30-martda senator Russ Feingold bilan Ashcroft irqiy profilga oid yagona Senat tinglovini chaqirdi. Uning aytishicha, bu amaliyot konstitutsiyaga ziddir va politsiya oʻz harakatlariga oid statistik maʼlumotlarni olib borishni talab qiluvchi qonunni qoʻllab-quvvatlaydi.

1998-yilda Ashcroft qisqa vaqt ichida AQSh prezidentligiga nomzodini qoʻyish haqida oʻyladi; ammo 1999-yil 5-yanvarda u 2000-yilgi saylovda oʻz Senatiga qayta saylanishga va prezidentlikka nomzodini qoʻymaslikka qaror qiladi.[11]

Respublikachi praymerizda Ashkroft Mark Perkelni magʻlub etdi.[12] Umumiy saylovda Ashcroft gubernator Mel Karnaxanning muammosiga duch keladi.

Kuchli poyga oʻrtasida Karnahan saylovdan uch hafta oldin samolyot halokatida vafot etdi. Samolyot halokatidan keyin Ashcroft barcha saylovoldi kampaniyalarini toʻxtatdi. Missuri shtatidagi saylov qonunlari va saylovga qisqa vaqt qolgani sababli Karnaxanning nomi saylov byulletenida qoldi. Leytenant gubernator Rojer B. Uilson Karnaxan vafotidan keyin gubernator boʻldi. Uilson, agar Karnaxan saylansa, uning bevasi Jan Karnaxanni erining oʻrniga xizmat qilish uchun tayinlashini aytdi; Missis. Karnaxan, marhum erining maqsadiga koʻra, agar saylovchilar uning ismini tanlasa, u Senatda xizmat qilishini aytdi. Ushbu voqealardan soʻng Ashcroft saylovoldi tashviqotini davom ettirdi.[13]

Karnaxan saylovda 51 % dan 49 % gacha gʻalaba qozondi. Saylovchilar kamida uch marta Vakillar palatasiga vafot etgan nomzodlarni tanlagan boʻlsalar ham, hech kim vafotidan keyin Senatga saylovda gʻalaba qozonmagan.[14] Ashcroft oʻlgan odam tomonidan qayta saylanish uchun magʻlub boʻlgan yagona AQSh senatori boʻlib qolmoqda.[15]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Wayne, Leslie. „Same Washington, Different Office“. The New York Times (17-mart 2006-yil). Qaraldi: 22-fevral 2019-yil.
  2. ↑ Reitwiesner. „Ancestry of John Ashcroft“. Wargs.com. Qaraldi: 28-may 2011-yil.
  3. ↑ Toobin, Jeffrey. „Ashcroft's Ascent“. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
  4. ↑ „Springfield Public Schools Hall of Fame has Three Inductees“ (29-oktabr 2010-yil).
  5. ↑ „Ashcroft, John David – Biographical Information“. Bioguide.congress.gov. Qaraldi: 28-may 2011-yil.
  6. ↑ Robbins, Tom. „The Sunshine Patriots“. Village Voice (17-avgust 2004-yil). Qaraldi: 22-fevral 2019-yil.
  7. ↑ Herbert, Bob. „Where Is The Shame?“. The New York Times (27-avgust 2004-yil). Qaraldi: 20-avgust 2018-yil.
  8. ↑ 8,0 8,1 Yarwood, Dean L. „The Norm of Standing Aside: Gubernatorial Transition in Missouri in 1984“,. Gubernatorial Transitions: The 1983 and 1984 Elections Beyle: . Duke University Press, 1989 — 73 bet. ISBN 0-8223-0858-4. 
  9. ↑ Mullaney, Marie Marmo. Biographical directory of the governors of the United States, 1988–1994. Greenwood Press, 1994 — 217 bet. ISBN 0-313-28312-5. 
  10. ↑ Shapiro, Bruce. „Can John Ashcroft be stopped?“. Salon.com (16-yanvar 2001-yil). 23-may 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-may 2011-yil.
  11. ↑ „Ashcroft decides not to jump into 2000 race“. Cnn.com (5-yanvar 1999-yil). Qaraldi: 28-may 2011-yil.
  12. ↑ „Ashcroft, Carnahan take sizable leads“. Kansas City Star (9-avgust 2000-yil). 19-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. „With more than 60 percent of the precincts reporting, Ashcroft, a Republican, had captured 90 percent of the vote, to 10 percent for Marc Perkel of Springfield. Carnahan, a Democrat, had 79 percent of the vote to 21 percent for Ronald Wagganer of St. Louis.“.
  13. ↑ Lewis, Neil A.. „In Missouri, Campaign Flourishes After the Death of the Candidate“. The New York Times (31-oktabr 2000-yil). Qaraldi: 19-oktabr 2011-yil.
  14. ↑ „Republican senator loses to dead rival in Missouri“. CNN.com (30-avgust 2000-yil). 18-aprel 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyun 2012-yil.
  15. ↑ Bump, Philip. „Five people have won election to Congress, despite being dead“. The Washington Post (1-oktabr 2014-yil). Qaraldi: 22-fevral 2019-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Ashcroft&oldid=3982963" dan olindi